12

Ludzie niezwykli

18 sierpnia 2008 * Kurier Galicyjski

Chorzy na… Ukrainę

MONIKA I ANDRZEJ – marzenia na granicy świętości

MARCIN ROMER

ludźmi. Jest wokół nich aura

Pamiętacie Pańswo aneg

ciepła, miłości, rzekłbym, że też

dotę o człowieku, który pracując

Ostatni raz byliśmy razem

magii i pozytywnego nastawie

w pewnej fabryce, niby to

w Krzemieńcu. Była późna wios

nia do świata. Przy tym mocno

wózków dziecięcych, chcąc

na, lub jak kto woli wczesne lato.

stąpają po ziemi. Taka to kom

„zaoszczędzić”, poprosił kole

Opisując krzemienieckie dziwy

pilacja. A marzenia....? Te też są

gów z różnych wydziałów by

zaliczyłem do nich i ich samych

niezwyczajne.

przynieśli mu produkowane

– Monikę i Andrzeja, a także

organizację przez jaką działają –

Ruch Apostolatu Emigracyjnego

z Zielonej Góry, w skrócie RAE.

Ten skrót jest dla mnie ważny.

Parę lat wcześniej otrzyma

łem od pani Moniki pierwszego

maila, w nagłówku jakiego

widniały właśnie te litery. Jesz

cze przed przeczytaniem, skoja

rzyło mi się to z egipskim słowem

RA, oznaczającym słońce. Mów

cie co chcecie, coś w tym jest,

Monika i Andrzej Michalakowie przy studni w Kosowie Huculskim

choć tajemnica wyjaśniła się

zaraz po otworzeniu tego listu.

kogoś takiego. Nie tylko w tzw.

wywoływali zdziwienie. Czasami

Monika Narmuntowska –

„dzisiejszym świecie”. „Dzisiejszy

wynoszono ich na ołtarze, cza

Michalak jest malarką. Jej mąż –

świat” jest od wieków taki sam.

sem ścinano głowy.

Andrzej Michalak ma wykształ

Chcieliby móc poprowadzić Dom Spokojnej

cenie techniczne. Obydwoje

U sióstr Czesławy (od lewej) i Emilii Laskowskich we Lwowie

całe swoje życie podporząd

Starości dla Polaków na Ukrainie. Najlepiej

kowali pomocy Polakom zza

u nich części? Gdy po pracy

Chcieliby móc poprowadzić

we Lwowie. Tam jest wielu potrzebujących.

wziął się raźno do składania

wschodniej granicy. Swą pracę

Dom Spokojnej Starości dla Po

Póki co nie ma takiej instytucji. Monika

w Zielonej Górze dobrali tak by

wózka, okazało się, że nijak mu

laków na Ukrainie. Najlepiej we

kilka razy w roku móc wybrać się

nie wychodzi. Za każdym razem

Lwowie. Tam jest wielu potrzebu

i Andrzej Michalakowie nie dysponują

po złożeniu leżał przed nim ka

na Ukrainę. Organizowana przez

jących. Póki co nie ma takiej

środkami, by samodzielnie móc pomysł ten

nich pomoc jest skierowana

rabin maszynowy. Ze mną jest

instytucji. Monika i Andrzej nie

zrealizować. Potrzebny jest sponsor jaki

celowo – do konkretnych ludzi,

podobnie. Za chwilę to co

dysponują środkami, by samo

jacy jej potrzebują. Monika

napiszę, będzie mogło być

dzielnie móc pomysł ten zreali

pomógłby zrealizować taką ideę. Ich dotych

i Andrzej są znakomitymi organi

dołączone do „Żywotów Świę

zować. Potrzebny jest sponsor

czasowa prawdziwie profesjonalna działalność

zatorami. Okresy pomiędzy wy

tych”. A na to jednak zdecydo

jaki pomógłby zrealizować taką

daje pełną gwarancję, że sprawa byłaby

jazdami poświęcają na przygo

wanie za wcześnie...

ideę. Ich dotychczasowa praw

towanie potrzebnej pomocy.

Powtórzę więc to co już kie

dziwie profesjonalna działalność

realizowana właściwie.

Chodzą, proszą. Pisać można by

daje pełną gwarancję, że spra

dyś o nich napisałem: są nie

długo. To proza, dzień pow

zwyczajni ludzie.

wa byłaby realizowana właś

Egoistyczny, skierowany do sie

A przecież Monika i Andrzej są

szedni, choć ze świecą szukać

bie. Ludzie tacy jak oni zawsze

najnormalniejszymi młodymi

ciwie.

NIC NIE DZIEJE SIĘ PRZYPADKOWO,

CZYLI JEDZIEMY DO SZEPETÓWKI

Monika Narmuntowska

breloczki, skarpetki, a nawet

żeby nie było tak, że będziecie

ichalak

wieńce pogrzebowe. Podoba

w Szepetówce, a do nas nie

nam się ukraińska zaradność.

przyjdziecie’’. Nie będzie tak.

Na mapie naszych kreso

Podobają nam się wizytówki

Od państwa Górskich, zaopa

wych wędrówek, obok wielu nie

ukraińskich miasteczek – ładne,

trzeni w słoiki z aiwą, kierujemy się

zwykłych miejsc, znajduje się

zadbane dworce. Taki, jak ten

do pani Stasi Wierzbickiej.

S

również leżąca na Wołyniu

w Zdołbunowie, gdzie na chwilę

W biografii również ciężkie lata

zepetówka. Odległość od Lwo

przerywamy jazdę. W podró

w dalekim stepie, ale niezwykły

wa spora, wracamy tam jednak

żach najprzyjemniejsze są punk

spokój i jasna twarz pani Stasi

tak często, jak to możliwe. Urok i

tualne pociągi i miłe niespo

jakby temu zaprzeczają. Przy tym

magia kryją się nie tylko w opo

dzianki. Taka spotyka nas na

doskonała, czysta polszczyzna.

wieściach starych kamienic.

peronie, gdzie czeka pani Wa

I tęsknota. ,,Mam rodzinę w

Spotkać je można zupełnie

lentyna z mężem, panem Wło

Gdańsku. Bardzo chciałabym

niespodziewanie, poza wytyczo

dzimierzem. Do Szepetówki

jeszcze raz odwiedzić Polskę,

nymi szlakami.

jedziemy autem, mijamy po

spotkać bliskich, ale czy zdrowie

W tym roku to nasza pierwsza

drodze stary Ostróg nad Hory

pozwoli? Codziennie o nich myś

wyprawa w tę stronę. Decydu

niem i Sławutę. Na miejscu, jak

lę.’’ Kto wie, może się uda.

jemy się na elektryczkę Lwów –

zawsze, zatrzymujemy się na

Potem odwiedziny u pani Marii

Zdołbunów, w której już od po

Szanghaju  rozległej dzielnicy

Jaworskiej, niezwykle skromnej,

Państwo Rozalia i Leon Górscy z Szepetówki, byli zesłańcy

czątku i jak zazwyczaj, tworzy się

jednorodzinnych domków, z

żyjącej w siermiężnym akade

do Kazachstanu

niemal rodzinna atmosfera.

niebieskimi okiennicami. Tam od

miku, pani Wiktorii Dzierżyńskiej

Starsza pani, jadąca do

lat mieszka pani Walentyna

orientuje się w potrzebach spo

Idziemy jak do rodziny. Na

i na koniec siostry panie Janina

Chmielnickiego nie może zrozu

z rodziną.

łeczności polskiej w szepetow

stole zaraz pojawia się spe

i Kazimiera Okajewicz. W Szepe

mieć, dlaczego akurat, wybraliś

Ponoć nic nie dzieje się przy

skim rejonie, zna indywidualne

cjalność domu konfitura z aiwy.

tówce, daleko od zachodniej

my Szepetówkę. ,,Zabytków tam

padkowo. Na pewno nic...

potrzeby Polaków, starszych

Państwo Górscy należą do tych

granicy, gdzie na zewnątrz brak

nie znajdziecie, Polaków też

Kilka lat temu, w Konsulacie

i chorych regularnie odwiedza.

szepetowskich Polaków, którzy

jakichkolwiek polskich akcen

niewielu, jeśli w ogóle. Turyści

lwowskim, czekając na spotka

O każdym stara się pamiętać.

długie lata spędzili na zesłaniu w

tów, polskość jest niemal nama

raczej tam nie goszczą. Zatrzy

nie z konsulem, zagadnęliśmy

Rzadkość i ewenement, dla nas

Kazachstanie. Tam się poznali,

calna.Spotkania,rozmowy,wspom

majcie się w Dubnie, dobrze

miłą panią, siedzącą obok. I wy

bardzo przydatne i pomocne.

tam przyszli na świat ich synowie.

nienia, fotografie. Pełno w nich

wam radzę”. Dubno bierzemy

mieniliśmy adresy mailowe. Tak

Pobyt w Szepetówce pla

Wrócili w latach 70 tych, po

odnośników do rodzinnej ziemi.

pod uwagę  to w przyszłości,

zaczęła się wyjątkowa znajo

nujemy na 3 4 dni. To mało, ale

blisko 40 stu latach życia w le

Przed wojną polska szkoła, język

teraz celem jest Szepetówka, w

mość z panią Walentyną Pa

tu zawsze brakuje czasu. Jak go

piankach i nieludzkiej pracy

polski w domu, polskie święta,

której zabytków nie znajdziemy,

siecznik, prezesem Związku Pola

zatrzymać? Poranki na Szangha

ponad siły. Dziś 80 letni pan Leon

babcia, która uczyła pacierza,

znajdziemy za to coś znacznie

ków w Szepetówce, tym samym

ju są ciche i spokojne. Trochę jak

z pełnym oddaniem opiekuje się

kościół. Potem najczęściej Ka

ważniejszego.

niezwykłe kontakty z szepetow

na wsi. Inny rytm życia, inne

panią Rozalią, która porusza się

zachstan. Tak ktoś zaplanował

W drodze mamy okazję za

skimi Polakami. Pani Walentyna

niebo. Naszą wędrówkę zaczy

na wózku. Oboje bardzo schoro

życie i nie było odwrotu.

opatrzyć się w różnorodne to

to odpowiedni człowiek na od

namy od szczególnie nam bliskich,

wani, oboje jak zawsze ser

,,Bo nie ma ziemi wybieranej,

wary. W ofercie są słodycze,

powiednim miejscu. Doskonale

państwa Rozalii i Leona Górskich.

deczni i skorzy do żartów. ,,Tylko,

jest tylko ziemia przeznaczona...”

CMYK