17
Górale Czadeccy
Kurier Galicyjski * 18 sierpnia 2008
OSTATNIA WIELKA
DAJ, HAFIJO,
MIGRACJA EUROPEJSKA
MIOTEŁKĘ NA ZDROWIE
(dok. z nr poprzednich)
WOJCIECH KRYSIŃSKI
HALINA PŁUGATOR
używanych w łaźni. Uważa się, że
Repatriacja objęła również
św. Hafija dodaje swej siły tym
rumuńską część Bukowiny.
5 lipca, w przeddzień święta
roślinom i ludzie w trakcie kąpieli
Pierwszy transport repatriantów
Jana Chrzciciela na Huculszyźnie
doznają uleczenia z chorób tak
z Bukowiny południowej wyru
obchodzono dzień Hafii od Ką
samo, jak św. Paweł uleczył rany
szył do Polski już w roku 1946.
pieli, albo, jak się też mówi – Hafii
Agafii.
Dalsza repatriacja odbywała
lutych korzeni. Tego dnia starsze
Przed wschodem słońca
się w oparciu o wymianę not
kobiety zbierają zioła do miote
góralki w poważnym wieku,
pomiędzy Ambasadą RP w
łek dla łaźni parowej; w mioteł
pomodliwszy się do Agafii i św.
Bukareszcie a rządem rumuń
kach tych koniecznie mają być
Pawła, idą do lasu po „lute
skim. Pierwszy transport Pola
zioła lecznicze. Szczegółowo
(mocne, mające dużą siłę od
ków, w tym górali, z miejsco
o tym starym święcie opowiada
działywania – aut.) korzenie”.
wości leżących na Bukowinie
Miron Lewicki, pracownik Cen
Zbierają pachnące zioła tylko
południowej do Polski wyruszył
trum Naukowo Metodycznego
przed południem. Potem przy
jesienią 1946 roku, drugi w mar
Kultury i Folkloru Przykarpacia.
noszą do domu i część wpla tają
cu 1947 roku, następny w czerw
„To święto ma głębokie
w związane zimą miotełki dla
cu 1947 roku. Osiedleni zostali
korzenie pogańskie, chociaż
łaźni, a część zostawiają do
w miejscowościach na Dolnym
z czasem nałożyło się na dzień
wianków na święto Jana Chrzci
Śląsku i Ziemiach Zachodnich.
powtórnego uczczenia przez
ciela. Co prawda, kiedyś miote
Główny zarząd repatriacji
Hucułów świętej męczennicy
łek nie było, natomiast używano
z Bukowiny do Polski pracował
Agafii (w tradycji katolickiej –
związanych w pęczek karpac
w latach 1946 – 1948. Górale
Agaty – red.), która żyła na Sy
kich ziół leczniczych. Wieczorem
z Bukowiny udawali się w pod
cylii i była córką bogatych
odbywała się obrzędowa kąpiel
róż do Ojczyzny i osiadali zwar
rodzinna z mioteł
tymi grupami, podobnie jak żyli
kami.”
na Bukowinie. Dołączali do
Na pytanie, cze
nich również krewni z ówczesnej
mu zioła do miotełek
Jugosławii, których przodkowie
zbierały tylko starsze
wywędrowali z Bukowiny do
kobiety, pan Miron
Bośni. Część pozostała na Bu
odpowiada z uśmie
kowinie. Uchodźcy z Bukowiny
chem, że w dniu, po
północnej i podążający za nimi
przedzającym noc
przesiedleńcy z południowej
świętojańską, od daw
Bukowiny, najczęściej mający
na uważaną za świę
znikomą wiedzę geograficzną
to miłości, młodzi
o Polsce, osiedlani byli głównie
mieli inne problemy.
w środkowym pasie polskich
A tak poważnie, to
ziem zachodnich. Reemigranci
od dawnych czasów
z Bukowiny osiedlani byli rów
jest tak, że wszystkie
nież na Górnym Śląsku. W by
działania, związane
łych województwach wrocław
z magią (zbieranie
skim i zielonogórskim doszło do
ziół należy do naj
przemieszania przesiedleńców
ważniejszych ele
pochodzących z różnych miej
mentów wróżb hucul
scowości na Bukowinie.
skich – aut.) wyko
Na przykład w Brzeźnicy,
nują osoby, mające
Stanowie, Marcinowie i Kar
rodziców chrześcijan – mówi
pewne doświadczenie życiowe.
czówce zamieszkali górale
pan Lewicki. – Władca miasta
Poza tym, poważne Hucułki
z Dunawca, Baniłowa i Starej
Kintian, usłyszawszy o tym, że bo
zielarki z pokolenia na pokolenie
Huty. W Złotniku osiadły rodziny
gata dziedziczka wyznaje
przekazywały z matki na córkę
z Panki, Pleszy i Nowego Sołoń
chrześcijaństwo, zawołał swych
lub najbardziej oddanym ucz
ca. W Piławie Dolnej – z Pojany
żołnierzy, żeby przyprowadzili ją
niom informację o miejscach,
Mikuli.
na sąd. Jednak, żadne prośby
gdzie rosną te czy inne zioła. Aby
Ostatni powojenni reemi
ani groźby nie zmusiły dziew
zioła miały cudowną moc, nie
granci wracający do rodzin
czyny do tego, by się wyrzec
warto zbierać ich byle gdzie.
dotarli do Polski w 1964 roku.
Chrystusa. Wówczas okrutny
A kiedy ziele było zrywane,
Niektórzy z mieszkańców Po
władca rozkazał, aby ją przez
wygłaszano także stosowny
jany Mikuli w ramach repatriacji
cały dzień katowano, a w nocy
tekst: „Ziółko pomocnico i ty,
udali się do byłej Czechosłowa
Hafii jawił się św. Paweł apostoł
luty korzeniu, dany od Hafii od
cji, na podstawie porozumienia
i uleczył jej rany.
kąpieli, wypędź choroby z bia
pomiędzyRządemRumuniia Cze
W tym czasie, kiedy świętą
łego ciała, spod nóg, spod rąk,
chosłowacką Komisją Repatria
torturowano, w mieście rozpo
spod głowy na ciemne lasy,
cyjną sporządzonego w grudniu
częło się trzęsienie ziemi, zaś
głębokie błota, gdzie koguty nie
1946 roku. I tak w lutym 1947 roku
przerażeni mieszkańcy przybyli
dośpiewały, psy nie wyszczekały
na terenie Czechosłowacji osia
do Kintiana, błagając o zaprze
i złe języki ludzkie nie przekła
dło 70 rodzin z Pojany Mikuli. Była
stanie torturowania dziewczyny,
mały.”
Inni nieliczni górale począw
w Volarach koło Prachatic, w Haz
to grupa góralska, która w roku
która w tamtej chwili już oddała
Huculi mówią, że miotełki
szy od sierpnia 1947 roku, za
lovie, Ašu i Chebie oraz w Hodo
1936 poddała się akcji agita
duszę Bogu. Nie zważając na to,
z ziół, zebranych w święto Hafii,
mieszkiwali w poniemieckich
ninie.
torów słowackich i określiła swą
że Kościół wspomina św. Agafię
mają moc uzdrawiającą, ponie
KG
KG
domach na terenie Czech:
przynależność narodową jako
18 lutego, Huculi wspominają ją
waż do pęczka „lutego korze
Słowacy. Obiecywano im bar
dwukrotnie. Opowieść o tym, że
nia” są zbierane dziurawiec,
FIRMA KONSALTINGOWA
dzo dobre warunki materialne,
święta została wyleczona, wy
jaskółcze ziele, lucerna, centu
jak również straszono, że lud ność
znaczyła pewne obrzędy. Pod
ria. Wiadomo, że te zioła mają
MAJĄCA ODDZIAŁ W POLSCE,
udająca się do Polski nie zostanie
czas nich starsze kobiety zbierają
uniwersalną siłę oddziaływania
przepuszczona przez teren Cze
realizująca obsługę inwestorów
w lesie zioła lecznicze, które
leczniczego i profilaktycznego
chosłowacji. Osiedlili się w dzie
potem wplatają do miotełek,
na organizm ludzki.
na Ukrainie, poszukuje managerów
więciu miejscowościach powiatu
i pracowników w różnych zawodach
Rimavska Sobota: Abovce, Cha
nava, Gemer, Rumince, Svaty
na Ukrainie. Poszukuje także kandydatów
CIEKAWE STRONY INTERNETOWE
Kraf, Starňa, Šafarikovo (obecnie
do legalnej pracy w Polsce.
Tornaľa), Štrkovec i Včelice na
O KRESACH
www.kresy.pl
Zgłoszenia telefoniczne:
Słowacji, w pobliżu granicy wę
+48713422824,
oraz:
gierskiej. Jak dobre to były
80509139062,
warunki do osiedlenia niech
www.kresy.najlepsze.net
www.kresy.co.uk/stanislawow.pl
świadczy fakt, że wiele rodzin
www.stanislawow.net
www.kresy.cc.pl/lwow
80967815123
szybko opuściło ten teren. W paź
www.kresy.cc.pl/lwow
www.kresy2000.pl
lub pocztą
dzierniku 1947 roku część z nich
www.kresy.webpark.pl
www.fotojonny.republika.pl
elektroniczną:
(25 rodzin) przeniosła się do
www.kresy krakow.com.pl
www.lwow.com.pl
info@bcj konsalting.eu
Hornej Štubni w kotlinie turczań
www.kresy wschodnie.webpak.pl
www.poznajukraine.com
oraz inwestycje@bcj konsalting.eu
skiej.
CMYK
