15

Kurier Galicyjski * 29 września 2008

MŁODZIEŻ POZNAJE PRAWDĘ O KATYNIU

przysłowie sowieckie „nikt nie

walu w Rzeszowie w lipcu 1993 r.

będzie zapomniany i nie za

i do „Krakowiaka 93”.

pomniane nic.”

W 1993 roku byłem już po

KONSTANTY CZAWAGA

Z Bydgoszczy grupa dziecię

drugim roku Studium Tańców

tekst i zdjęcia

ca wraca już jako „Tęcza”.

Polskich przy UMCS, przywioz

Choreograf Eugeniusz Jerypa

łem z Polski dużo literatury z pro

24 września w szkole polskiej

łow nie może znieść atmosfery,

gramami tanecznymi, a właści

w Mościskach została otwarta

która zapanowała w młodszej

wie – dziecięcymi. Ogłosiłem

wystawa dokumentalna „Katyń

grupie i odchodzi. W sierpniu

„pocztą pantoflową”, że będę

1940 – przestępstwo nad prze

dziecięca grupa taneczna „Tę

zbierał grupę najmłodszą, już

stępstwami” urządzona przez

cza” zostaje zaproszona do Kra

od 5 roku życia, zebrała się spo

niestrudzonego lwowianina

kowa, do Centrum Młodzieży

ra gromadka dzieci – 20 osób.

Romana Sidora, który już w cią

gu 15 lat jeździ z tą ekspozycją

Państwo możecie zapytać mnie, dlaczego

po różnych terenach Ukrainy,

opisuję to tak szczegółowo. Otóż, żebyście

ażeby w taki dostępny sposób

pielęgnować pamięć o zamor

zobaczyli, jaką myśmy wykonali dla zespołu

dowanych przez NKWD polskich

„Lwowiacy” SYZYFOWĄ PRACĘ!

należy czcić pamięć tych ludzi,

oficerach, wśród których był

Ks. prałat Józef Legowicz

którzy oddali życie za niepod

jego ojciec. Jak powiedział Jan

zaproponował, ażeby zapre

im. dra Henryka Jordana

Porozmawiałem z panią Krysty

ległość Ukrainy, niepodległość

Paweł II, „Prawda Katynia jest

zentować wystawę także do

(dyrektor Antoni Weyssenhoff),

ną Adamską, czy by nie chcia

Polski. Należymy do bratnich

stale obecna w naszej świado

rosłym, może w Budynku Kul

na festiwal „Krakowiak 92”,

ła nas przyjąć, aby próby odby

narodów i powinniśmy oddawać

mości i nie może być wymaza

tury, ażeby takie momenty w

gdzie prezentuje swój dorobek

wały się u niej w salonie, tak, jak

hołd tym, którzy dali nam

na z pamięci Europy”.

historii zostały bardzo głęboko

artystyczny.

kiedyś organizowaliśmy tam

niepodległość. Chciałbym dziś

Od 1 września 1992 r. do tej

swoje próby. Można powiedzieć,

życzyć dzieciom, młodzieży i nam

młodszej grupy, jak mówiła pani

że powstało „niedzielne przed

wszystkim, aby to złe, co miało

Swietłana – „Tęcza” zostaje

szkole” dla dzieci, bo w owym

miejsce kiedyś, już się nie pow

skierowana nasza tancerka

czasie nie było żadnej grupy

tórzyło. Patrzę na te piękne

instruktorka, po pierwszym roku

przedszkolnej dla dzieci polskich.

twarze inteligencji polskiej,

Studium Tańców przy UMCS

Dzieci były w zróżnicowa

oficerów. To byli ludzie mężni,

w Lublinie, pani Natalia Le

nym wieku – od 3 do 7 lat. Za

szli na śmierć bez lęku, ponie

miszka. Widziałem w niej dobrego

cząłem próby z nimi, były to gry

waż szanowali swe państwo,

instruktora tańców i wierzyłem,

w stylu tanecznym. Wiele

swój naród, szanujmy ich, pa

że będzie mogła bez trudu

zaczerpnąłem z książki „Jak

miętajmy o nich. Jako władza,

opanować sytuację, która za

bawili się nasi przodkowie”, był

powinniśmy czynić wszystko dla

współpracy, zrozumienia, wszak

Można powiedzieć, że powstało „niedzielne

że nie chodzi o narody. Chodzi

przedszkole” dla dzieci, bo w owym czasie

o ludzi. Powinniśmy czynić wszyst

ko, aby w naszych państwach

nie było żadnej grupy przedszkolnej dla dzieci

panowały stabilność, spokój

polskich.

i porządek.”

Z wielkim zainteresowaniem

istniała w grupie młodszej.

to piękny zbiór prastarych gier,

i przejęciem słuchali uczniowie

W 1994 roku pani Natalia

zabaw i tańców. Dzieci są

słów komentarza pana Roma

Roman Sidor

zrezygnowała z pracy w zespo

„materiałem” takim, jak plas

na Sidora. Potem długo mu dzię

le „Tęcza”, a pani akompa

telina, z którego trzeba umiejęt

zapisane w naszych sercach.

kowali i wszyscy życzyli „Sto lat”.

Autor wystawy był bardzo

niator Helena Niemira zaprosiła

nie „zlepić” dobry program,

Ks. Legowicz życzył dzieciom

Obecny na tej uroczystości

wzruszony, ponieważ na po

do współpracy baletmistrza z

aby ten nie zaszkodził, a od

i młodzieży, ażeby wzrastali

Marcin Zieniewicz, konsul RP we

czątku imprezy o przebiegu tej

Opery lwowskiej, pana Sergiu

wrotnie, usprawnił ruchowo. Po

w prawdzie i żeby nie miały

Lwowie, powiedział: „O takich

strasznej tragedii w sposób

sza Astrembskiego, który szkolił

paru miesiącach dzieci wycze

miejsca tak tragiczne wyda

wydarzeniach, jak Katyń, wszys

artystyczny opowiedzieli ucznio

się u nas w tańcu polskim.

kiwały niedzieli, kiedy będą

rzenia.

cy wy, jako dzieci, młodzież na

wie. Z pomocą swoich nauczy

Państwo możecie zapytać

mogły się znów spotkać, bawić

„Jest bardzo miło, że są tacy

rodowości polskiej, obywatele

cieli zaprezentowali program

mnie, dlaczego opisuję to tak

się przy dźwiękach starych

ludzie, którzy odradzają pa

Ukrainy, powinniście wiedzieć.

pod tytułem: „Katyń – Golgota

szczegółowo. Otóż, żebyście

polskich melodii i śpiewać

mięć o osobach, broniących

Chciałbym podziękować za to,

Wschodu”. Zostały zapalone

zobaczyli, jaką myśmy wykonali

piosenki.

życia i swoich krajów,  zazna

że tę wiedzę chcecie pielęg

znicze, wszyscy uczcili pamięć

dla zespołu „Lwowiacy” SYZY

Zbliżało się święto Konstytu

czył w swoim wystąpieniu An

nować. Nie zawsze można było

ofiar chwilą ciszy.

FOWĄ PRACĘ! Zrobiliśmy to dla

cji 3 Maja. Zaproponowałem

tonas Werbauskas, przewod

organizować takie wystawy, jak

Następnie głos zabrał ks.

dobra społeczności polskiej, ku

dziesięciominutowy program

niczący Rady Powiatu Mościska.

dzisiaj tutaj w szkole. Nie tylko

prałat Józef Legowicz, dziekan

pamięci potomnych i dla tych,

dziecięcy w trakcie akademii

– Serdecznie dziękujemy panu

na Ukrainie, również w Polsce.

Mościsk: „Pamięć modlitewna

co podają informacje fałszywe,

TKPZL, jednak marne były roz

Romanowi, pani dyrektor tej

W latach reżimu komunistycz

otworzyła nam oczy na tę

publikowane obecnie w folde

mowy – dzieciaków nie chciano

szkoły Teresie Teterycz, za orga

nego nie można było mówić

prawdę. Pan Bóg pozwolił, że

rach zespołu „Tęcza”. Prawda,

puścić na scenę. Wziąłem się

prawdy o Katyniu, nie można

Związek Sowiecki niszczył elity, a Katyń – to tylko

było mówić prawdy o 17 wrześ

Gdy ludzie wyszli z sali, w holu huknęła muzyka

nia, kiedy Polska, broniąca się

jedno z wydarzeń, podkreślających działania tej

i dzieci rozpoczęły swój program zabaw

przed napadem niemieckim,

machiny represji, tego systemu. Zginęły elity

została jakby takim ciosem

i tańców, publiczność oglądała to z zachwytem.

i kwiat Wojska Polskiego – oficerowie, generało

noża w plecy ugodzona przez

Związek Radziecki.”

wie, inteligencja. Niszczone było wszystko,

choć gorzka, powinna być

na sposób, wiedząc, że aka

Konsul Zieniewicz zaznaczył,

co mogło się rozwijać.

prawdą i nie pasuje kłamstwa

demia będzie miała piętnasto

że w tamtym Wojsku Polskim byli

podawać za fakt.

minutową przerwę. Postanowi

Polacy, również służyli Ukraińcy,

W starszej grupie zespołu

łem pokazać program dziecięcy

nizację tej wspaniałej imprezy.

mogłem zwiedzić inny konty

Białorusini, Żydzi, Litwini, nawet

„Lwowiacy” nadchodzą dobre

podczas przerwy, w holu Pa

Najważniejsze w życiu człowieka

nent. Bardzo często spotykam

Rosjanie, jako mniejszości naro

zmiany. Jedna z tancerek,

łacu Petruszewicza. Gdy ludzie

– to pamięć. Odejdziemy z tego

się z takimi ludźmi, z ofiarami

dowe. Bronili państwa polskie

Tatiana Prisniakowa, zaczyna

wyszli z sali, w holu huknęła

świata, ale pamięć pozostanie

tragedii. Były to naprawdę cięż

go przed Niemcami, a tutaj

prowadzić  próby  zespołu.

muzyka i dzieci rozpoczęły swój

na zawsze. Analizując wydarze

kie i straszne chwile. Wiemy, że

właśnie nastąpiła agresja ze

Dochodzi także Tadeusz Ryfiak,

program zabaw i tańców, pub

nia, które miały miejsce w 1939

dzisiaj Rosja jeszcze nie przyzna

strony wschodniej. Trafili do

choreograf, kuzyn mego szkol

liczność oglądała to z zachwy

roku, dziś można powiedzieć,

je się całkowicie do tej zbrodni,

niewoli stalinowskiej.

nego kolegi Bogusława Szczura

tem. Wówczas na akademii

jak bardzo pełen represji był

jeszcze w rozmaity sposób chce

„Jest z nami jeden czło

– on nas poznał. Próby ruszyły

była marszałek Senatu RP Alicja

tamten system. Gdy w 1939

ją wygładzić. Nawet czasem

wiek, który był wtedy małym

pełną parą. Dochodzi także

Grześkowiak i była zachwyco

roku rozpoczęła się druga woj

patrzymy, jak Unia Europejska

chłopcem, czekającym na

młodzież, powiedziałbym „śred

na występami maluchów. Pani

na światowa, Związek Sowiecki

też nie chciałaby znać tej cał

swego ojca – pan Roman Sidor,

nia”, wśród nich była Walenty

marszałek zapytała mnie, dla

niszczył elity, a Katyń – to tylko

kowitej prawdy, historii. Dzisiaj

mówił polski dyplomata. Jest

na Kriwoszeina, jedna z obec

czego dzieci nie wystąpiły z tym

jedno z wydarzeń, podkreś

człowiek lęka się prawdy, bo

autorem tej wystawy, własno

nych choreografów instrukto

r

programem na scenie, odpo

lających działania tej machiny

ponad 50 lat istnienia Związku

ręcznie ją urządził, wykonał

ów w zespole. Tadeusz Ryfiak

wiedziałem, że nie zostały

represji, tego systemu. Zginęły

Radzieckiego uczyniło spusto

i przez ostatnie 15 lat jeździ po

zaprosił do zespołu akompa

dopuszczone. Może to i lepiej,

elity i kwiat Wojska Polskiego –

szenie w mentalności. Dzisiaj

terenie Ukrainy i prezentuje

niator Tatianę Puzyriową. Pro

bo dzieci się zwyczajnie bawiły

oficerowie, generałowie, inteli

znowu borykamy się z rozma

prawdę historyczną o tych

wadziła zajęcia ze śpiewu,

przed zebranymi wokół nich

gencja. Niszczone było wszystko,

itymi trudnościami, bo, jeżeli

wydarzeniach, o tym, co się

była dla nas taką „perełką”

ludźmi, żadne się nie speszyło

co mogło się rozwijać. Jednak,

człowiek nie jest uświadomiony

stało z oficerami Wojska Pol

z prawdziwego zdarzenia.

ani pomyliło. Dziś tamte dziew

koło młyńskie represji wciąż

w prawdzie, pójdzie drogą

skiego w Katyniu, o tym, co

Chciałbym tu zaznaczyć, że

czynki – to już dorosłe panny,

było w ruchu. Działało w latach

fałszu, nieuczciwości. Dlatego

się stało z jego ojcem. Chciał

niejednokrotnie zwracałem się

instruktorki tańców polskich

40. i 50., tutaj, na Ukrainie Za

dziś jestem bardzo wdzięczny

bym za to podziękować, panie

do polskich muzyków i jakoś

w naszym zespole „Lwowiacy”.

chodniej, skąd ludzie – w tym

panu Romanowi, bodaj w 1993

Romanie”,  powiedział pan

współpraca nie dochodziła do

głównie inteligencja i ducho

roku w Samborze przedstawił

konsul.

skutku – takie mieliśmy szczę

cdn.

wieństwo – byli wywożeni na

właśnie tę wystawę. Dziś jest

KG

KG

ście. I tak dotarliśmy do festi

KG

KG

Sybir, do łagrów. Dlatego

ona w naszej szkole.”