18

Muzyka łagodzi obyczaje

29 września 2008 * Kurier Galicyjski

ZESZOWSKIE TOWARZYSTWO MUZYCZNE

A LWÓW I LWOWIACY ORAZ GALICJA

ińskiej współpracy muzycznej”,

niekorzystnej sytuacji dla pol

M. Żyszkowycz (2), U. Hrab,

oraz utalentowany pianista

w którym jest jednak kilka nie

skiego dziedzictwa kulturowego

magistrowie – O. Zelinskyj, J. Pa

i kompozytor, obecnie profesor,

ścisłości, uwydatnia jego zasługi

na niegdysiejszych terenach

can (2), O. Pałamarczuk, O. Hra

dr hab., ówczesny Prorektor ds.

TERESA MAZEPA

na polu porozumienia polsko

Kresów Wschodnich. Chodzi o

bowśka; z Uniwersytetu w Sta

Naukowych Ołeksandr Koza

ukraińskiego, zwłaszcza w dzie

usunięcie wspomnianych „bia

nisławowie – prof. M. Czerepa

renko. Wykonali utwory L. Beet

Lwów – Rzeszów – to od wielu

dzinie muzycznej i naukowej.

łych plam” i „czarnych dziur”

nyn, doktorzy: N. Tołoszniak (4),

hovena, M. Kołessy, M. Skoryka

już lat tzw. „miasta siostrzane”,

W 1995 roku zapoczątkował

poprzez rzetelne ukazanie praw

L. Serhaniuk, Ż. Serhaniuk, N.

i O. Kozarenki.

czy – jak kto woli  „miasta

on coroczne Międzynarodowe

dziwej historii rozmaitych stron

Kostiuk, V. Dutczak; z Kijowa –

Prof. Lidia Szutko wraz ze

partnerskie”, zresztą jak i oba

Sesje Naukowe „Musica Gali

szeroko rozumianego życia

profesorzy: M. Zahajkewycz (2),

swym synem – również skrzyp

województwa – Lwowskie i Pod

ciana” pt. „Kultura muzyczna

muzycznego, ogólnego rozwoju

T. Hnatiw (3), A. Tereszczenko

kiem – Ostapem, również Lau

karpackie (niegdyś Rzeszowskie).

(wszystkie – byłe lwowianki), M.

reatem Konkursów Międzynaro

Praca naukowców, uczestniczących w sesjach

Podpisano kiedyś różne umowy

Czerkaszyna Hubarenko; z Uni

dowych, solowała w tym też

na odpowiednim szczeblu, które

wersytetu Pedagogicznego w

naukowych „Musica Galiciana” polega na

RTM umożliwiło też

mają sprzyjać różnorodnej wy

Drohobyczu: prof. J. Medwe

likwidacji zaistniałej wielce niekorzystnej sytuacji

mianie, kontaktom itp. Ostatnio

dyk, doktorzy: O. Jackiw, M.

występy rzeszowskich

dla polskiego dziedzictwa kulturowego na

coś nie bardzo widać ich efekty

Jarko, I. Bermes, O. Frajt; a także

artystów na Ukrainie

– ani z jednej, ani z drugiej strony.

byli lwowianie prof. L. Mazepa

niegdysiejszych terenach Kresów Wschodnich.

W mediach od czasu do czasu–

(7), dr T. Mazepa (6), dr T. Kur

roku w koncercie Lwowskiej

również po obu stronach granicy

Galicji w kontekście stosunków

kultury muzycznej Lwowa oraz

żewa, mgr M.Sołtys (3). (Tytuły

Orkiestry Kameralnej obecnej

– naświetlane są tylko problemy,

polsko ukraińskich (okres od

innych miejscowości obecnej

i stopnie naukowe – wg aktual

Narodowej Akademii Muzycznej

związane z przekroczeniem

doby piastowsko książęcej do

Ukrainy Zachodniej. Mowa tu

nego stanu; w nawiasach –

im. M. W. Łysenki pod kierow

granicy. Ale są to sprawy, które

roku 1945” (później ten gra

też o korelacji różnych dziedzin

ilość referatów).

nictwem obecnie Zasłużonego

nas w tej chwili nie dotyczą.

niczny rok zmieniano).

kultury muzycznej Polaków z in

Jednak najważniejszą sferą

Artysty Ukrainy profesora Artura

Chciałabym raczej pokazać

Ich zasadniczym celem

nymi narodowościowo, wyzna

działalności RTM jest działal

Mykytki (mającego nota bene

pozytywy, związane z wymianą

było zbadanie i upowszech

niowo i kulturowo grupami

ność koncertowa. I tutaj również

polskie korzenie). Trzecią solist

kulturalną, zwłaszcza w dziedzi

nienie rozmaitych zjawisk, doty

ludności tego kraju.

możemy podać sporo przykła

ką tego koncertu była córka

nie muzyki. Chociaż i tu po stro

czących szeroko pojętej wielo

Międzynarodowe Sesje Na

dów uczestnictwa lwowskich

A. Mykytki – utalentowana pia

nie ukraińskiej sprawy ocierają

etnicznej i wielowyznaniowej

ukowe „Musica Galiciana” są

muzyków na terenie Rzeszowa

nistka, również Laureatka Kon

się o ruch wizowy, który często

kultury muzycznej poszczegól

kursów  Międzynarodowych

Najważniejszą sferą działalności RTM jest dzia

upokarza artystów i naukowców

nych miejscowości niegdysiej

(RTM sprowadzało naprawdę

łalność koncertowa. I tutaj również możemy

potrzebą (??!) stania w kolejkach

szej Galicji Wschodniej i Za

wspaniałych artystów!) – Żanna

przed konsulatem, by uzyskać

chodniej (od Lwowa po Kraków)

Mykytka. Zostały wykonane

podać sporo przykładów uczestnictwa lwowskich

wizę. Wydaje się, iż w tej dzie

– życia muzycznego, działal

utwory G. Torellego, W. A. Mo

muzyków na terenie Rzeszowa oraz wojewódz

dzinie dla tej kategorii ludzi

ności poszczególnych instytucji

zarta, M. Brucha, H. Wieniaw

twa podkarpackiego.

mogłyby być niewątpliwe ułat

(teatrów, instytucji koncerto

skiego i D. Szostakowicza. Na

wienia. Ale wróćmy do sedna

wych, stowarzyszeń muzycznych,

zakończenie koncertu, który

naszego zagadnienia.

szkolnictwa muzycznego, wy

imprezą naukową o charak

oraz województwa podkar

odbył się 14 grudnia, rozentu

W tytule niniejszego artykułu

dawnictw muzycznych itp.),

terze cyklicznym: odbywają się

packiego. Przypomnijmy jednak,

zjazmowani słuchacze ze wzru

jest kilka słów kluczowych, które

twórczości kompozytorskiej,

one każdego roku, począwszy

że od wielu lat – jeszcze przed

szeniem wysłuchali pięknego

działalności artystycznej od

od 1995 – kolejno w Rzeszowie,

powstaniem RTM

muzycy

opracowania  na  orkiestrę

chciałabym naświetlić – oczy

w następnym roku na Ukrainie

lwowscy prezentowali swe

kolędy „Lulajże, Jezuniu”. Na

Należy nadmienić, iż, jeżeli w Polsce dotychczas

Zachodniej. Dotychczas odbyło

osiągnięcia artystyczne przed

stępnego dnia orkiestra lwow

częściowo zostały zbadane pewne zagadnienia

się takich sesji w Rzeszowie

publicznością rzeszowską. Np.

ska i Ż. Mykytka wystąpili na

(1995, 1996, 1997, 1999, 2001,

na początku lat 90. orkiestrę

Zamku Kazimierzowskim w Prze

kultury muzycznej tego regionu, zwłaszcza Kra

2004, 2007), 1996 – Stanisławów

symfoniczną (w której wówczas

myślu, otwierając Festiwal Mię

kowa, to kultura muzyczna Lwowa i Galicji

(1996),  Drohobycz  (1998),

zatrudnionych było ok.15 muzy

dzynarodowy „Pogranicze”.

Wschodniej (obecnej Ukrainy Zachodniej),

Kołomyja (2000), Lwów (2003).

ków ze Lwowa) Rzeszowskiej

Wcześniej, bo 25 26 paź

VII Sesja odbyła się w 2001 r.

Filharmonii im. A. Malawskiego

dziernika RTM zorganizowało

zwłaszcza wielowiekowe bogate dziedzictwo

i była całkowicie poświęcona

prowadził wybitny dyrygent

trzy koncerty (w Przemyślu,

kulturowe Polaków, była totalnie fałszowana lub

225. rocznicy powstania stałe

prof. Jurij Łuciw, a solistką była

Rzeszo wie i Strzyżowie) recitale

całkowicie przemilczana, zarówno w okresie

go teatru we Lwowie. W do

wyśmienita wiolonczelistka,

fortepianowe z utworów Fryde

tychczasowych Sesjach udział

Laureatka Konkursów Między

ryka Chopina (wszystkie 24

sowieckim, jak i w czasach ostatnich.

wzięło ponad 200 naukowców

narodowych, prof. Lidia Szutko.

Etiudy – ewenement koncer

twórców (instrumentalistów,

z Polski, Ukrainy, Niemiec, USA

W 1998 r. w tejże Filharmonii

towy) w wykonaniu uczniów

wiście w kontekście stosunków

wokalistów, dyrygentów), mu

i Kanady, zaanonsowanych zo

rzeszowianie usłyszeli piękny

Lwowskiej  Średniej  Szkoły

w dziedzinie sztuki i nauki mu

zykologów, etnomuzykologów,

stało ponad 250 referatów.

głos śpiewaczki O. Rud’. W tym

Muzycznej im. S.Kruszelnickiej

zycznej.

pedagogów muzyki, animato

Zostało wydanych 5 tomów

też roku występował tu duet

i studentów Konserwatorium z

Jeżeli chodzi o Rzeszowskie

rów życia muzycznego i in.

materiałów pokonferencyj

pianistów – ojciec i syn – Alek

klasy prof. Lidii Krych (O. Hnatko,

Towarzystwo Muzyczne (RTM),

Należy nadmienić, iż, jeżeli

nych (I, III, V, VII, IX, X – w Rze

sander (członek TKPZL) i Mikołaj

S. Hreczko, W. Humnyćkyj, A.

to w poprzednim artykule („Ku

w Polsce dotychczas częścio

szowie – odpowiednio w latach

Kozińscy. Działalnością artys

Dragan, O. Drażnycia, H. Kłymkiw,

rier Galicyjski” nr 17) starałam

wo zostały zbadane pewne

1997, 1999, 2000, 2001, 2003,

tyczną i pedagogiczną od lat

M. Kysłenko, M. Łypećka, M.

się opisać jego dziesięcioletnią

zagadnienia kultury muzycznej

2007; II, VI – we Lwowie). Mate

zajmują się tu już „rdzenni”

Rusnak) – każdy, z których

działalność. W niniejszym po

tego regionu, zwłaszcza Kra

riały te, zwłaszcza wydane w

rzeszowianie – pianiści Żanna

wykonał po kilka Etiud.

dam nieco więcej szczegółów

kowa, to kultura muzyczna

Rzeszowie, wzbudziły zaintere

Parchomowska i Mikołaj Piati

W 2000 r. w Filharmonii Rze

związanych zarówno z tym To

Lwowa i Galicji Wschodniej

sowanie nie tylko w Polsce, lecz

kow – absolwenci Konserwato

szowskiej zorganizowano koncert

warzystwem oraz ze Lwowem,

(obecnej Ukrainy Zachodniej),

i w innych krajach (nawet w

rium Lwowskiego.

muzyki operowej w wykonaniu

względnie z lwowiakami oraz

zwłaszcza wielowiekowe bo

Australii, Izraelu). Niestety, ze

Natomiast Rzeszowskie To

grupy artystycznej „Gwiazdy

artystami czy naukowcami z Ga

gate dziedzictwo kulturowe

względu na trudności o charak

warzystwo Muzyczne również

Karpackie” ze Lwowa. Udział

licji. Zacznę od przypomnienia,

Polaków, była totalnie fałszo

terze pozamerytorycznym, nie

urządziło szereg koncertów

wzięli soliści Opery Lwowskiej:

iż jednym z założycieli i pierwszym

wana lub całkowicie przemil

zostały wydane materiały Sesji

muzyków lwowskich. W części

Nina Melnyk – sopran, Andrij

prezesem (do dziś) jest prof. dr

czana, zarówno w okresie so

Drohobyckiej i Lwowskiej.

artystycznej V Sesji Naukowej

Aleksyk – bas i Wołodymyr Po

Leszek Mazepa. Ściśle powią

wieckim, jak i w czasach ostat

Chciałabym wymienić na

„Musica Galiciana” w 1999 roku

nomarenko – tenor. Natomiast

zany jest ze Lwowem oraz z To

nich. O miejscu i roli licznych

zwiska uczestników z ukraińskiej

w sali koncertowej Rzeszow

oni, razem z barytonem Iwanem

warzystwem Kultury Polskiej

polskich instytucji oraz poszcze

strony, którzy wzięli udział w

skiego Zamku Lubomirskich

Czupaszką – kierownikiem artys

Ziemi Lwowskiej. 20 lat temu był

gólnych osobistości we wszyst

rzeszowskich edycjach Sesji. Byli

odbyły się dwa koncerty, w

tycznym grupy oraz Łarysą Łesz

jednym z jego założycieli i pierw

kich publikacjach sowieckich

to, przede wszystkim, naukow

których przeważnie wykonano

czuk (sopran i akompaniament

szym jego prezesem (od 1991 r.

i ukraińskich albo w ogóle nie

cy lwowscy, przeważnie repre

utwory kompozytorów, związa

fortepianowy) wykonali arie

– honorowym). Zresztą z TKPZL

wspominano, lub oceniano wy

zentujący Akademię Muzyczną:

nych ze Lwowem. Dwaj młodzi

i ansamble z oper G. Verdiego,

do dziś ma stałą, choć epizo

łącznie negatywnie „z pozycji

profesorowie J. Jasinowśkyj (2),

utalentowani fleciści lwowscy,

G. Rossiniego, G. Pucciniego,

dyczną, łączność. Ale chyba

klasowych”. Historia kresowej

L. Kyjanowśka (6), S. Pawłyszyn,

a jednak już laureaci konkur

P. Mascagniniego, S. Moniuszki

właśnie ten czynnik odgrywa

kultury muzycznej była stale

O. Kozarenko, S. Sznerch, N.

sów wykonawskich – obecnie

i M. Łysenki.

decydującą rolę w związkach

fałszowana. Powstało wiele

Kaszkadamowa (3), J. Jakubiak,

dr Andrij Karpiak oraz Jewhen

W latach następnych odbyły

pewnej części muzyków i nau

tzw. „białych plam” i „czarnych

D. Kołbin (2), L. Jarosewycz, L.

Biłećkyj (akompaniament –

się koncerty studentów Lwow

kowców z Ukrainy z Rzeszowem.

dziur”, które należy usunąć,

Nikołajewa, N. Szweć, W. Ka

Nadija Karpiak) wykonali utwory

skiej Akademii Muzycznej, Lau

Warszawski „niesubwencjo

dając obiektywną właściwą

minskyj, Ch. B. Łażkewycz Czaplin,

fletowe XIX wiecznych kompo

reatów Konkursów Międzynaro

nowany dwumiesięcznik eduka

informacje naukową.

A. Mykytka, T. Mołczanowa,

zytorów lwowskich, Franciszka i

dowych, pianistów Serhija

cyjny, historyczno socjologiczny

Praca naukowców, uczestni

doktorzy: O. Martynenko, L.

Karola Dopplerów. Na drugim

Hryhorenki z klasy prof. Marii

i ekologiczny” (tak w podtytule)

czących w sesjach naukowych

Melnyk, O. Osadca (2), A. Kar

koncercie wystąpiła wspom

Tarnawieckiej (członka TKPZL

„Bunt młodych duchem” (2006,

„Musica Galiciana” polega na

piak (2), J. Horak (2), L. Szewczuk

niana już skrzypaczka Artystka

od początków istnienia) oraz

nr 6, s. 13) w artykule „Leszek

likw

Ridacji zaistniałej wielce

Nazar, I. Dowhaluk, O. Hnatyszyn,

Ludowa Ukrainy Lidia Szutko

Oksany Żurko z klasy prof. Chrys

Mazepa – rzecznik polsko ukra