19

we Lwowie

Kurier Galicyjski * 1 15 listopada 2008

S. G. ¯eleñskiego w Krako-

mo¿na uwa¿aæ za wspó³-

postumentach – postacie

ciele do dziœ znajduje siê

trowni Czartoryskich w ¯u-

wie przeci¹gnê³o siê a¿ do

autora, i w 1934 r. o³tarz zosta³

œw. Stanis³awa – biskupa

stiukowa ambona, wyko-

rawnie. Œciany, które siêga³y

1927 r., a ca³e ozdobienie

wykonany w alabastrowni

i b³ogos³awionego Jakuba

nana w zak³adzie J. Repi-

wysokoœci okien, by³y wy³o-

kaplicy zosta³o zakoñczone

ksi¹¿¹t Czartoryskich w ¯u-

Strzemiê, patrona Archidie-

chowskiego z roku 1926. Nie

¿one p³ytami alabastrowymi.

przed dniem œw. Huberta,

rawnie, gdzie J. Szostakie-

cezji Lwowskiej. Po obu bo-

zwa¿aj¹c na znaczne wysi³ki

O³tarz sk³ada³ siê z trzech

czyli przed 3. 11. 1927 r. Ogól-

wicz pracowa³ jako g³ówny

kach tabernakulum znajdo-

organizacyjne i finansowe

czêœci, z niszami w kszta³cie

n¹ ideê malarz wyrazi³ w

projektant i kierownik pra-

wa³y siê dwie marmurowe

parafii i komitetu, ozdo-

ostro³ukowych arkad neogo-

kszta³tach stylu Art-deko.

cowni. O³tarz monumentalny

postacie adoruj¹cych anio³ów.

bienie koœcio³a i budowa

tyckich. Przed œredni¹ nisz¹

W witra¿u przewa¿a³y „kszta³-

w stylu Art-deko wykonano

Nad t¹ kompozycj¹ zosta³

o³tarzy bocznych nie zosta³a

zosta³a ustawiona alabas-

ty geometryczne, robi¹ce

z marmuru i alabastru.

zbudowany majestatyczny

ukoñczona przed II wojn¹

trowa trzymetrowa rzeŸba

wra¿enie kubizowania, jaœ-

RzeŸby anio³ów, œwiêtych

baldachim, oparty o cztery

œwiatow¹.

Najœwiêtszego Serca Pana

niej¹ce barwami têczy trój-

El¿biety, Stanis³awa – bis-

wysmuk³e kolumny, zakoñ-

czony krzy¿em i ozdobiony

figurami anio³ów. Baldachim

zosta³ wykonany w tzw.

kszta³tach „kryszta³kowych”,

charakterystycznych dla

stylizacji motywów geome-

trycznych w stylu Art-deko.

Po bokach o³tarza zosta³y

umieszczone dwa du¿e

alabastrowe œwieczniki.

W latach 30. XX w. w ko-

mitecie ozdobienia œwi¹tyni

aktywny udzia³ brali dwaj

znani lwowscy architekci:

Wincenty Witold Rawski -

junior i Wawrzyniec Dayczak.

Podczas budowy o³tarza

g³ównego powsta³o pytanie,

dotycz¹ce ozdobienia czêœci

prezbiterialnej koœcio³a po-

lichromi¹ i witra¿ami. Dnia

14. 05. 1934 r. komitet zapo-

zna³ siê z kilkoma projekta-

mi polichromii, ale decyzja

ostateczna nie zosta³a podjêta.

Natomiast, arcybiskup B.

Twardowski powierzy³ wyko-

nanie projektów witra¿y W.

Dayczakowi, podkreœliwszy,

¿e witra¿e powinny mieæ cha-

rakter ornamentalny. Ju¿ w

1933 r. w siedem okien za

o³tarzem g³ównym wstawio-

Wysmuk³e kolumny we wnêtrzu koœcio³a œw. El¿biety,

Widok wnêtrza od strony chóru

no witra¿e, wykonane na

stan obecny

Opis zewnêtrzny

firmie S. G. ¯eleñskiego. W

Jezusa, wykonana przez rzeŸ-

k¹ty, wyd³u¿one romby,

kupa i b³ogos³awionego Ja-

œwi¹tyni

czêœci górnej ka¿dego okna

biarkê Jadwigê Horodysk¹.

trapezy, zygzaki...” (W. Ko-

kuba Strzemiê wykona³a

w maswerkach przedsta-

Malowid³a œcienne wg pro-

Koœció³ œw. El¿biety zosta³

zicki). W dwóch górnych

artystka rzeŸbiarz Janina

wiono symbole œwiêtych (np.

jektu W. W. Rawskiego wyko-

zbudowany na skrzy¿owa-

medalionach K. Sichulski

Reichert-Todt. Koszt budowy

œw. Kazimierza, Karola Boro-

na³ Kazimierz Jan Smuczak.

niu ulic Leona Sapiehy i Gró-

umieœci³ dwie jednakowe

o³tarza g³ównego wyniós³ 29

meusza, Bronis³awy, Fran-

Wœród motywów geomet-

deckiej, na placu Solnym (od

postacie jeleni z wizji œw.

658 z³otych. Dnia 8. 09.

1924 r. – plac arcybiskupa

Przed œredni¹ nisz¹ zosta³a ustawiona alaba-

Huberta, w dwóch dolnych

1934 r. arcybiskup B. Twar-

J. Bilczewskiego). Zgodnie z

strowa trzymetrowa rzeŸba Najœwiêtszego Serca

– napisy fundacyjne oraz

dowski dokona³ konsekracji

lwowsk¹ tradycj¹, uwa¿a

Pana Jezusa, wykonana przez rzeŸbiarkê Jad-

daty 1876 – 1926.

o³tarza, a równie¿ ca³ego

siê, ¿e owa œwi¹tynia zosta³a

koœcio³a. W o³tarzu umiesz-

zbudowana na najwy¿szym

wigê Horodysk¹.

Nowe o³tarze

czono relikwie œw. Jozafata

odcinku ul. Gródeckiej i znaj-

i tabernakulum

i œw. Wincencji. Marmurow¹

ciszka, Jana Chrzciciela) i na-

rycznych wyró¿nia³y siê

duje siê na g³ównym dziale

8 marca 1928 r. poœwiê-

mensê ustawiono na czte-

pisy, wykonane czcionk¹

postacie Chrystusa Dob-

wód europejskich. Koœció³

cono nowy dzwon, zakupiony

rech niewysokich filarach.

gotyck¹. Dolne czêœci okien

rego Pasterza i anio³ów. Wit-

jest orientowany, jego czêœæ

z fundacji ksiêdza Matha-

Antepedium wykonano z bia-

mia³y dekoracjê ornamen-

ra¿ w okno kaplicy zosta³

o³tarzowa jest zwrócona na

taln¹. W tym te¿ czasie

zamówiony w Krakowie na

pó³nocny wschód, ulokowa-

Na mensie ustawiono alabastrowe tabernakulum,

hrabia Leon Piniñski, który

firmie S. G. ¯eleñskiego. W

ny jest wzd³u¿ ul. Gródeckiej.

mieszka³ niedaleko w swoim

witra¿u zosta³y przedstawio-

Fasada g³ówna wychodzi na

wy³o¿one od œrodka z³ot¹ blach¹, ze srebrnymi

pa³acu przy ul. Matejki 4, na

ne postacie œw. Ma³gorzaty

ul. Leona Sapiehy. Koœció³

drzwiczkami. Nad nim wznosi³ siê tron euchary-

proœbê proboszcza Adolfa

Marii Alacogue i b³ogos³a-

zbudowano z ceg³y z wyko-

styczny z baldachimem w formie piramidki,

Sigmunda z³o¿y³ w darze

wionego Klaudiusza da la

rzystaniem ¿elbetu w funda-

uwieñczony z³ot¹ koron¹ z krzy¿em. Za nim na

koœcio³owi ze swojego zbioru

Colombiere. Dnia 24. 10.

mentach i stropach. Wysoki

niewysokim podwy¿szeniu znajdowa³a siê figura

cenny obraz „Biczowanie

1937 r. arcybiskup B. Twar-

cokó³ zosta³ wykonany z ka-

Chrystusa”, autorstwa w³os-

dowski poœwiêci³ kaplicê

mienia. Ciosane bloki kamien-

œw. El¿biety Wêgierskiej.

kiego malarza Lodovica Car-

i o³tarz.

ne równie¿ szeroko wykorzys-

usa. Najwa¿niejszym proble-

³ego alabastru i ozdobiono

diegozw.il Cigoli, namalowany

W latach 1935 – 1936

tano podczas budownictwa

mem w ozdobieniu koœcio³a

literami IHS z poz³acanego

miêdzy 1604 – 1613.

wszystkie dachy koœcio³a

wie¿, filarów, portalów etc.

by³o wykonanie o³tarzy,

mosi¹dzu. Na mensie usta-

ponownie zosta³y pokryte

Taki zabieg wygl¹da bardzo

zw³aszcza o³tarza g³ównego

blach¹ miedzian¹. W 1937 r.

wiono alabastrowe taberna-

efektownie i dodaje gma-

Kaplica Najœwiêtszego

w prezbiterium. W latach 20.

wg projektu W. W. Rawskiego

kulum, wy³o¿one od œrodka

chowi dekoratywnoœci, znacz-

Serca Pana Jezusa

komitet artystyczny, kierow-

- juniora wykonano ¿yran-

nie wzbogaca jego wygl¹d

z³ot¹ blach¹, ze srebrnymi

W 1936 r. W. W. Rawski -

nictwo parafii i arcybiskup

dole mosiê¿ne, wzbogacone

drzwiczkami. Nad nim wzno-

zewnêtrzny. Na zewn¹trz

junior opracowa³ projekt

B. Twardowski omówili kilka

wstawkami witra¿owymi.

si³ siê tron eucharystyczny

koœció³ nie otynkowano. We

ozdobienia bocznej kaplicy

nowych projektów i wybrali

Nie do koñca jest zrozumia³a

z baldachimem w formie

wnêtrzach sklepienia i œcia-

Najœwiêtszego Serca Pana

propozycjê architektów Lu-

sprawa, zwi¹zana z projek-

piramidki, uwieñczony z³ot¹

ny otynkowano i czêœciowo

Jezusa, który przewidywa³

domi³a Gyurkovicha i Józefa

tem ambony Józefa Szosta-

koron¹ z krzy¿em. Za nim na

pokryto „pod stiuk”. W prez-

kompleksowe wykoñczenie

Szostakiewicza. Abp. B. Twar-

kiewicza. W 1938 r. ta

niewysokim podwy¿szeniu

biterium w absydzie o³tarzo-

wnêtrza i budowê o³tarza,

dowski powierzy³ dopraco-

ambona mia³a byæ wyko-

znajdowa³a siê figura œw.

wej œciany oblicowano p³yta-

wytrzymanego w stylu Art–

wanie projektu architektowi

nana z alabastru w alabas-

El¿biety Wêgierskiej. Po bo-

mi alabastrowymi.

deko. Alabastrowy o³tarz

(cdn.)

W. Dayczakowi, którego

trowni w ¯urawnie. Ale w koœ-

kach o³tarza na mniejszych

zosta³ wykonany na alabas-