img
4
Przegląd wydarzeń
1 15 grudnia 2008 * Kurier Galicyjski
„Kurier Galicyjski” był współorganizatorem konferencji
UNIA HADZIACKA W HISTORII STOSUNKÓW
POLSKO UKRAIŃSKICH (1658 2008)
demii, w tym – Kijowo-Mohilañ-
IRENA MASALSKA tekst
obserwujemy na Ukrainie
skiej, rozwoju nawigacji na
MARIA BASZA zdjêcia
podobn¹ sytuacjê. Ukraina
Morzu Czarnym etc. Wspólne
znów stanê³a przed wyborem
dla trzech równoprawnych
Taki by³ temat konferen-
cywilizacyjnym: z Europ¹ czy
czêœci Rzeczypospolitej mia³y
cji polsko-ukraiñskiej,
ze Wschodem? W kontekœcie
byæ polityka zagraniczna,
która odbywa³a siê w Sta-
nowych zagro¿eñ bezpieczeñ-
osoba wybieranego króla oraz
nis³awowie w dniach 28 i 29
stwa miêdzynarodowego oba
listopada. Organizatorami
by³y: Przykarpacki Uniwer-
sytet Narodowy im. Wasyla
Stefanyka, Fundacja „Pomoc
Polakom na Wschodzie”
oraz redakcja „Kuriera Ga-
licyjskiego”.
Jubileusz tego wa¿nego
dla obu pañstw wydarzenia
Przemawia dr hab. W³odzimierz Osadczy. Organizatorzy
przypad³ na 16 wrzeœnia,
konferencji: red. naczelny „Kuriera Galicyjskiego”
jednak, pozosta³ niezas³u-
Miros³aw Rowicki oraz doc. dr Wo³odymyr Komar
¿enie ma³o zauwa¿ony w
Wystêpuj¹cy ze strony Przykarpackiego Uniwersytetu
dzieæ o tym, jak Unia Hadziacka
Narodowego: (od prawej) doc. dr Mychaj³o Syhydyn,
prezentuje siê w polskim na-
doc. dr Myko³a Henyk, doc. dr Ihor Rajkiwski oraz prof.
uczaniu akademickim i lice-
dr hab. Wo³odymyr Hrabowecki
alnym. Jego brawurowe (bo
Sejm, jako najwy¿szy organ
narody potrzebuj¹ dobrego
nie mo¿na u¿yæ innego s³owa)
ustawodawczy w pañstwie.
s¹siedztwa i wspó³pracy dla
wyst¹pienie wysz³o daleko
Jednak, krótkowzrocznoœæ
bezpieczeñstwa Europy Œrod-
poza ramy tego tematu. Nato-
elit politycznych ówczesnej
kowej i Wschodniej.
miast W³odzimierz Maj,
Ukrainy i Polski nie stworzy³a
Po obradach w dniu 28 lis-
równie¿ wspó³pracownik
warunków do realizacji Unii
topada uczestnicy konferencji
Uniwersytetu  Warszaw-
Hadziackiej. Sta³o siê to zmar-
udali siê na spacer uroczymi
skiego, z³o¿y³ rejacjê ze spot-
nowan¹ szans¹ dla dalszego
uliczkami starego Stanis³a-
kania roboczego nauczycieli
losu Ukrainy i Polski. Ukra-
wowa. Poprowadzi³y nas na-
historii z Polski i Ukrainy na
Krzysztof Jab³onka (od lewej) i W³odzimierz Maj - wspó³-
ina mog³a siê oderwaæ od
uczycielki szko³y polskiej
temat Unii hadziackiej.
pracownicy Uniwersytetu Warszawskiego
Renata Klêczañska i Roma
Moskwy i staæ siê czêœci¹
Czym by³a Unia hadziacka?
Tkaczuk. Bardzo wiele do-
Europy. Dla Polski te¿ nasta³y
W 1658 roku hetman Ukra-
wiedzieliœmy siê od ¯anny
ciê¿kie czasy. Wkrótce rozpo-
iny Iwan Wyhowski podpisa³
ko³ach naukowych Ukrainy i
Hadziaczu w historii pañstwo-
Komar, historyka sztuki i au-
czê³y siê procesy prwadz¹ce
z w³adzami Rzeczypospolitej
Polski.
woœci ukraiñskiej. Docent
do jej upadku, powoduj¹cy w
torki niedawno wydanej w
dokument, który, jak twierdz¹
Ihor Rajkiwski, kierownik
Celem podstawowym kon-
konsekwencji rozbiory i utra-
Polsce ksi¹¿ki „Trzecie miasto
historycy, móg³ staæ prze³o-
ferencji by³o ukazanie per-
Katedry Historii Ukrainy
tê niepodleg³oœci. Carstwo
Galicji. Stanis³awów i jego
mowym momentem w ¿yciu
spektyw do wspó³pracy obojga
Uniwersytetu Przykarpac-
moskiewskie, które siê zbli¿y³o
architektura w okresie auto-
politycznym obu krajów.
narodów poprzez siêgniêcie
kiego naœwietli³ sprawê wp³y-
terytorialnie do wschodnich
nomii.”
Sens umowy polega³ na wej-
do wspólnej przesz³oœci, jaka
wu Unii Hadziackiej na sto-
granic Polski, sta³o siê zagro-
29 listopada odby³a siê
œciu Ukrainy w sk³ad Rzeczy-
wbrew stereotypom, mo¿e
sunki ukraiñsko-polskie w
¿eniem na wiele stuleci.
wyprawa do Skitu Maniaw-
pospolitej na równych prawach
byæ ich dobr¹ podstaw¹ .
wieku XIX. Natomiast jeden
Jednak, w przysz³oœci idee
skiego (klasztoru prawos³aw-
z innymi cz³onami federacji,
W konferencji uczestniczyli:
z g³ównych inicjatorów konfe-
Unii Hadziackiej by³y rozpa-
nego), gdzie wed³ug jednej z
jak¹ w istocie by³a I Rzecz-
dr W³odzimierz Osadczy,
rencji, kierownik Katedry
trywane jako wzór rozwi¹za-
wersji znajduje siê grób het-
„Jak wolni z wolnymi, równi z równymi i zacni z zacnymi”
nia problemów stosunków
mana Iwana Wyhowskiego.
miêdzyetnicznych oraz gwa-
Szerzej o konferencji bê-
- brzmia³y s³owa z siódmego punktu Ugody Hadziackiej.
rancji bezpieczeñstwa miêdzy-
dziemy pisaæ w nastêpnym
I choæ nie uda³o siê zrealizowaæ wszystkich jej postanowieñ,
narodowego obojga narodów
numerach. Opublikujemy te¿
i ca³ego regionu Europy Œrod-
najciekawsze wyst¹pienia jej
jej DUCHA nie uda³o siê z³amaæ przez nastêpne stulecia.
kowej i Wschodniej. Obecnie
uczestników.
Jest ¿ywy. Nadal jest inspiracj¹ dla wszystkich podejmuj¹cych
dzia³ania ku wspólnej europejskiej przysz³oœci naszych
KURIER GOSPODARCZY
narodów. Preambu³ê do zawartych 350 lat temu paktów
w Hadziaczu koñczy³y s³owa: „Daj Bo¿e szczêœliwe i wiecznie
LISTOPAD I GRUDZIEŃ POD KRESKĄ
trwa³e skoñczenie” (podjêtego dzie³a – red.) I niechby siê
wreszcie tak sta³o.
¿erów) i wysokimi cenami
JAN WLOBART
paliwa lotniczego, ukraiñskie
Jak oœwiadczy³ minister
pospolita. Do sk³adu tej fede-
kanclerz Europejskiego Kole-
Historii S³owian Uniwersy-
linie lotnicze zmniejszaj¹ licz-
finansów Ukrainy Wiktor
racji europejskiej wchodzi³y:
tetu Przykarpackiego, doc. dr
gium Uniwersytetów Polskich
wykonywanych lotów. I tak,
Pynzenyk, z powodu za³amania
Królestwo Polskie, Wielkie
Wo³odymyr Komar opowiada³
i Ukraiñskich, który rozpo-
„Aerosvit”, zrezygnowa³ z 14
gospodarki, w listopadzie i
Ksiêstwo Litewskie i Wielkie
cz¹³ konferencjê referatem:
o tym, jakie odbicie mia³y idee
po³¹czeñ krajowych(miêdzy
grudniu dochody bud¿etu
Ksiêstwo Ruskie (symbolizo-
innymi do Charkowa, U¿go-
„Przes³ania Unii Hadziackiej
Unii Hadziackiej w polskich
pañstwa bêd¹ ni¿sze, ni¿ zak³a-
rodu, Czerniowiec i Stanis³a-
wa³ to herb, obrazuj¹cy na
dano. Jest to spowodowane,
- motywacj¹ poszukiwania
koncepcjach geopolitycznych
wowa) i zagranicznych (m. in.
przede wszystkim, znacz¹cym
jednej tarczy Or³a, Pogoniê i
dróg do pojednania polsko-
okresu miêdzywojennego.
do Chin, Indii i Stanów Zjed-
zmniejszeniem wp³ywów z ty-
Micha³a Archanio³a). Wedle
Myko³a Henyk, docent Ka-
ukraiñskiego.” O przes³ankach
noczonych), a „Dniepravia”
tu³u podatków od osób praw-
zapisów Unii Hadziackiej, na
historycznych Unii Hadziackiej
tedry Politologii tego¿ uniwer-
wycofa³a siê z lotów z Dnie-
nych i VAT-u. K³opoty bud¿etu
terenie Ukrainy mia³ dzia³aæ
mówi³ prof. dr hab. Wo³o-
sytetu, przedstawi³ ocenê his-
propietrowska do Kijowa, Sta-
pañstwa mog¹ dodatkowo
odrêbny rz¹d, mia³o byæ swoje
dymyr Hrabowecki, cz³onek
toryczno-politologiczn¹ Unii
nis³awowa, U¿horodu i Odessy.
pog³êbiæ trudnoœci eksporterów
wojsko i w³asny system finan-
Akademii Nauk Szko³y Wy¿-
Hadziackiej w procesie pojed-
Swoja siatkê po³¹czeñ redukuj¹
w uzyskiwaniu zwrotu VAT
sowy. Dokumentacja mia³a
szej Ukrainy, profesor Uni-
nania polsko-ukraiñskiego.
tak¿e „Miêdzynarodowe Linie
(PDW) od towarów, wyekspor-
byæ spisywana w jêzyku ukra-
Krzysztof Jab³onka, by³y
wersytetu Przykarpackiego.
Lotnicze Ukrainy”.
towanych za granicê.
iñskim. Wa¿ne artyku³y trak-
Mychaj³o Syhydyn, zastêpca
konsul RP w Charkowie i
Dro¿sze komórki
Mniej Lotów
tatu w Hadziaczu dotyczy³y
dyrektora Instytutu Historii
Grodnie, obecnie wspó³pra-
Od1grudniawysy³anieSMS
W zwi¹zku ze spadkiem
rozwoju edukacji na Ukrainie,
tej¿e uczelni, opowiada³ o tym,
cownik naukowy Uniwersytetu
z sieci „MTS-Ukrainy” dro¿eje
liczby pasa¿erów (niektóre
zw³aszcza za³o¿enia dwu aka-
jak¹ rolê odegra³a ugoda w
Warszawskiego, mia³ opowie-
z 0,25-0,35 UAH do 1 UAH.
rejsy maj¹ 30-40% pasa-