20

We Lwowskiej Galerii Sztuki

1 15 grudnia 2008 * Kurier Galicyjski

WSPÓLNE DZIEDZICTWO POLSKO – LITEWSKIE?

JURIJ SMIRNOW

podczas organizowania tej

- G³ównie konserwatorzy

tekst i zdjêcia

wystawy?

Zamku Oleskiego: Roma Ty-

- Wspó³pracowaliœmy z

mowska i Maria Radkowska.

We Lwowskiej Galerii

- Czy s¹ wœród prac,

Lwowskim Muzeum Histo-

Sztuki odby³a siê wystawa

przedstawionych na wy-

rycznym, które przekaza³o

pod oficjaln¹ nazw¹ „Znani

stawie, prace znanych ma-

na wystawê 18 portretów.

dzia³acze polityczni i spo-

larzy?

Kustosz Sergij Bogdanow,

³eczni Wielkiego Ksiêstwa

który pracuje w wydziale

- Tak. Jest tu portret W³a-

Litewskiego”. Organizato-

sztuki Lwowskiego Muzeum

dys³awa Jagie³³y pêdzla

rem i kuratorem owej wy-

stawy jest Pani Tatiana

Sabodasz, g³ówny kustosz

zbiorów Zamku Oleskiego,

jednej z filii Lwowskiej Ga-

lerii Sztuki.

Wystawa by³a zaplano-

Wykonany w XVI w., jest

mieszczan. Spotykamy rów-

wana dawno. Idea powsta³a

jednym z rodzynków nie

nie¿ portret naszego ziomka,

wœród uczonych Republiki

tylko owej wystawy, lecz ca-

lwowianina Paw³a Boima,

Litewskiej i równie¿ u Pana

³ego muzeum na Zamku

który przez pewien czas by³

Borysa Woznickiego, dyrek-

Oleskim. Jednak, wiêkszoœæ

wójtem sto³ecznego miasta

tora Lwowskiej Galerii Sztuki.

portretów znajduje siê na co

Wilna.

Z jednej strony, chodzi o

dzieñ w magazynach muzeów

Mo¿emy zobaczyæ równie¿

jubileusz pañstwowoœci Litwy

Lwowa czy Oleska, bo dla

ca³¹ galeriê charakterystycz-

– tysi¹clecie powstania Wiel-

nich brakuje miejsca na

nych portretów Radziwi³³ów,

kiego Ksiêstwa Litewskiego,

sta³ej wystawie muzealnej,

miêdzy innymi, Karola Sta-

z drugiej strony – to chêæ

wiêc ogromnym sukcesem

nis³awa Radziwi³³a, wojewody

pokazania bogatych zbiorów,

jest ju¿ sama mo¿liwoœæ

wileñskiego, czy Stanis³awa

dotycz¹cych litewskiej (i nie

pokazania ich publicznoœci.

Radziwi³³a. Obok nich portrety

tylko!) historii, które znajduj¹

Dodamy te¿, ¿e przed wysta-

z XVIII w.: Kazimierza Radzi-

Tatiana Sabodasz - kurator wystawy

siê w magazynach Galerii

wieniem ka¿dy obraz by³

wi³³a, hetmana polnego litew-

Sztuki we Lwowie, na Zamku

poddany konserwacji. Nie-

skiego, Micha³a Kazimierza

Oleskim, równie¿ we Lwow-

Historycznego, równie¿ wy-

znanego malarza lwowskiego

które portrety s¹ tylko do-

Radziwi³³a.

skim Muzeum Historycznym.

bra³ i przygotowa³ na wysta-

z drugiej po³owy XVIII w.

mniemane – historia nie

Na wystawie s¹ dwa por-

wê najciekawsze dzie³a ze

Konstantego Aleksandro-

trety ostatniego polskiego

Ogl¹daj¹c wystawê, zwracamy uwagê

zbiorów swojego muzeum.

wycza. Malarz nada³ mu

króla Stanis³awa Augusta

Jest to wspólna próba,

rysy króla Zygmunta II

Poniatowskiego. Jeden z nich

na znajome twarze, rozumiemy,

podjêta z Lwowskim Muzeum

Augusta. Równie¿ tu jest

– to kopia z portretu Baccia-

¿e historia Litwy w postaciach, to

Historycznym. Chodzi o po-

portret ¿eñski pêdzla ma-

reliego. Obok nich wisi port-

równie¿ historia Polski, to wspólne

znanie szerokich krêgów

larza Wasyla Klikowskiego,

ret z XVIII w. Jana Karola

Mniszka, podkomorzego wiel-

dziedzictwo wszystkich narodów daw-

Na tej wystawie zaprezentowano

kiego litewskiego, kawalera

nej przedrozbiorowej Rzeczypospolitej.

orderu Bia³ego Or³a. Warto

równie¿ zdjêcia, na których przedsta-

zwróciæ te¿ uwagê na port-

wiono znane zabytki sztuki barokowej

Otó¿, postanowiono pokazaæ

zostawi³a nam dok³adnie

rety rodziny Sadowskich z

na Litwie.

w³aœnie portrety znanych

namalowanych podobizn

XVIII w. Stanis³awa Sadow-

dzia³aczy historycznych,

W³adys³awa Jagie³³y czy

skiego, p³k wojska litewskiego

przedstawiæ lwowskiemu

publicznoœci z dzia³aczami,

przedstawione s¹ te¿ prace

Kazimierza Wielkiego. Port-

i Ignacego Sadowskiego.

widzowi historiê Litwy w

którzy przebywali na naszych

Franciszka Pawlikowskiego.

ret ostatniego jest niezwykle

Najbardziej niezwyk³ym

portretach, ¿eby ka¿dy móg³

ziemiach i na ziemiach li-

Jest tu praca Marcellego Ba-

oryginalny – kardynalnie

portretem na ca³ej wystawie

poznaæ dla siebie jak wygl¹-

tewskich.

cciarellego, malarza nadwor-

ró¿ni siê od uwa¿anej za

jest portret ks. Romana San-

- Kto siê przys³u¿y³

da³, na przyk³ad, król W³a-

nego Stanis³awa Augusta

klasyczn¹ wersjê Jana Ma-

guszki (1801 – 1881), nama-

szczególnie tej wystawie?

dys³aw Jagie³³o czy Stefan

Poniatowskiego, portret tego¿

tejki. Portrety XVII – XIX

lowany przez Felicjana £o-

Batory (wed³ug tytulatury

- Na tej wystawie zapre-

króla.

wieków malowane by³y przez

beskiego. Na portrecie przed-

i unii polsko – litewskiej rów-

zentowano równie¿ zdjêcia,

Strona litewska zapre-

ówczesnych autorów, dlate-

stawiono starego, ³ysego,

nie¿ Wielki Ksi¹¿ê Litewski).

na których przedstawiono

zentowa³a wystawê fotogra-

go zawieraj¹ swój w³asny

strudzonego cz³owieka w kaj-

Ogl¹daj¹c wystawê, zwra-

znane zabytki sztuki ba-

ficzn¹ obiektów sakralnych

styl, koloryt epoki. XVI –

danach, na zsy³ce na Sybe-

camy uwagê na znajome

rokowej na Litwie. Owa wy-

Wilna epoki barokowej. Na

Na wystawie spotykamy równie¿

twarze, rozumiemy, ¿e histo-

stawa fotograficzna zosta³a

wystawie przedstawiono

portret naszego ziomka, lwowianina

ria Litwy w postaciach, to

przedstawiona przez stronê

prace znanych fotografików

równie¿ historia Polski, to

litewsk¹. Aktywny udzia³ w

litewskich: Witautusa Balcisa,

Paw³a Boima, który przez pewien czas

wspólne dziedzictwo wszyst-

organizacji bra³y konsulaty

Arunusa Deltanasa, Rajmon-

by³ wójtem sto³ecznego miasta Wilna.

kich narodów dawnej przed-

litewskie na Ukrainie, kijow-

dasa Paklisa, Mieczys³awa

rozbiorowej Rzeczypospolitej.

ski i lwowski, zastêpca

Saukalaukusa.

Bo przecie¿, do czyjej historii

ministra kultury Republiki

Owa wystawa by³a przy-

wieczny portret Stefana Ba-

rii. Jest on g³êboko zadu-

wpisali siê s³awni królowie

Litewskiej, prof. Maria Matu-

gotowana w 1997 r., kiedy

torego, wielka rzadkoϾ Рto

many, zastanawia siê nad

Jagie³³o, Stefan Batory, Jan

szakajte z Wilna, autor

to Litwa bra³a udzia³ w pro-

jeszcze jedna per³a muzeum

sensem ¿ycia i myœli o losach

III Sobieski czy Jan Kazi-

ksi¹¿ki „Portret Litewski”.

gramie kulturalnym „Szlakiem

Zamku Oleskiego. Nato-

Ojczyzny.

mierz? Który to kraj ws³awili

Ma byæ wydany wielki

Baroku” pod patronatem

miast niektóre inne portrety

Na pustej sali wystawo-

swoj¹ dzia³alnoœci¹ poli-

katalog tej wystawy, gdzie

Rady Europy. Wystawa by³a

wygl¹daj¹ wprost grotes-

wej (by³ to wtorek, tu¿ po

tyczn¹, wojskow¹, kulturaln¹

wszystko zostanie opisane.

prezentowana nie tylko na

kowo, daleko odbiegaj¹ od

otwarciu Galerii) spotka³em

Radziwi³³owie, Sapiehowie,

Na Litwie wspó³pracujemy

Litwie, ale równie¿ w innych

naszego wyobra¿enia przed-

kuratora wystawy pani¹

Sanguszkowie, Chodkiewi-

z Wileñskim Muzeum Sztuki,

krajach.

kustosz Tatianê Sabodasz,

stawionych osób. W³aœnie tak

- Dziêkujemy za roz-

czowie etc.? Królem jakiego

w którym planujemy poka-

odbieramy portrety królów

która w samotnoœci, jak

mowê. ¯yczymy Pani dal-

pañstwa by³ Stanis³aw August

zaæ ow¹ wystawê dla pub-

z dynastii Wazów – Jana

zaczarowana, po raz kolejny

szych sukcesów twórczych,

Poniatowski? Owa wystawa

licznoœci stolicy Litwy. Je¿eli

Kazimierza, a zw³aszcza W³a-

ogl¹da³a owe portrety. Na

wydania katalogu owej wy-

zas³uguje równie¿ na nazwê

wystawa bêdzie mia³a powo-

dys³awa IV. W sarmackim

pewno, s¹ one po prostu

stawy i przewodnika po

„Portret polski” lub „portrety

dzenie na Litwie, mamy

stylu powstaje przed nami

czêœci¹ jej ¿ycia, starymi

zbiorach Zamku Oleskiego.

dzia³aczy I Rzeczypospolitej”.

zamiar równie¿ j¹ przed-

bohaterski król Jan III So-

dobrymi znajomymi, z który-

Mamy nadziejê, ¿e w tym

Na wystawie przedstawiono

stawiæ w innych krajach

bieski.

mi ona obcuje na co dzieñ.

przewodniku zobaczymy

50 portretów, lecz uwagê

europejskich.

Na wystawie przedsta-

Pani Kustosz zgodzi³a siê

- Kto z lwowskich kon-

jeszcze wiele nieznanych

najpierw zwraca jedyne po-

wiono nie tylko portrety

odpowiedzieæ na kilka moich

serwatorów bra³ udzia³ w

nam cennych dzie³ sztuki,

piersie wystawione na sali –

królewskie, ale równie¿ po-

pytañ.

re s t a u r o w a n i u p o r t r e -

zachowanych w magazy-

marmurowy pos¹g s³ynnej

- Z kim Lwowska Galeria

dobizny magnaterii, szlachty,

tów?

nach Zamku.

Barbary Radziwi³³ówny.

Sztuki wspó³pracowa³a

oficerów pu³ków najemnych,