8

Ku Europie! Razem! Razem!

2 13 lutego 2009 * Kurier Galicyjski

„BOŻE NARODZENIE W KARPATACH”

wieœ. Huculi uwa¿aj¹, ¿e pod

postaci¹ podró¿nych mog¹

chodziæ wœród ludzi Jezus

Chrystus, aposto³owie lub

œwiêci. Kto by siê odwa¿y³ nie

HALINA P£UGATOR

wpuœciæ Boga do domu?”

tekst i zdjêcia

W Jaremczy, która od XIX

wieku by³a uzdrowiskiem,

W kilku miastach Ziemi

dobrze pamiêtaj¹ o tym

Stanis³awowskiej odby³ siê

prawie karpackim. Wszyscy

zakrojony na szerok¹ skalê

s¹ witani z huculskim rozma-

Miêdzynarodowy Festiwal

chem, muzyk¹, œpiewami i

Kulturalno-Artystyczny „Bo¿e

zimowymi pozdrowieniami.

Narodzenie w Karpatach”.

„Promocja potencja³u turys-

Przez kilka lat z rzêdu na

tycznego jest wa¿nym sk³ad-

tê prezentacjê Przykarpacia

nikiem rozwoju tej krainy, -

byli zapraszani dyplomaci

mówi na inauguracji œwiêta

i biznesmeni. Na pocz¹tku

przewodnicz¹cy Rady Obwo-

roku 2009, aby zobaczyæ

dowej w Stanis³awowie Igor

potencja³ turystyczny, wy-

Olijnyk. – Przykarpacie jest

poczynkowy, kulturalny,

niepowtarzalne dlatego, ¿e na

folklorystyczny Ziemi Sta-

jego terenie mieszkaj¹ przed-

nis³awowskiej, przyjecha³o

stawiciele piêciu grup etnicz-

do nas wielu goœci. Przyby³y

nych. Umiemy pracowaæ,

delegacje oficjalne z polskich

radowaæ siê i siê cieszyæ,

województw lubuskiego

Ksi¹¿êce powitanie w Haliczu

i opolskiego, przedstawiciele

Goœcie z województwa

Suczawy w Rumunii, powiatu

opolskiego wynieœli z festi-

Poniewie¿ na Litwie, a tak¿e

walu wiele wra¿eñ. Przyjechali

dziennikarze mediów z ca³ej

po raz pierwszy, dlatego

Ukrainy. Na festiwalu by³a

wszystko jest dla nich cie-

tak¿e przedstawicielka „Ku-

kawe, ró¿nobarwne, weso³e,

riera Galicyjskiego”.

pe³ne szczodroœci i ¿yczliwoœci.

„To cudowne, ¿e zachowa³y

GoϾ w dom

siê tu tradycjê, ¿e w takich

– Bóg w dom

œwiêtach uczestnicz¹ dzieci

W foyer hotelu turystycz-

razem z rodzicami. Zacho-

nego „Karpaty” w Jaremczy,

wuje siê ci¹g³oœæ pokoleñ.

uwa¿anego za jeden z naj-

Dzieci bêd¹ zna³y historiê

bardziej presti¿owych, brzmi¹

swego rodu, narodu, tradycje

ko³omyjki. £adne m³ode Hu-

i od dzieciñstwa ucz¹ siê

cu³ki, ubrane w stroje ludowe,

wszystko to szanowaæ i pre-

witaj¹ goœci z ¿yczliwoœci¹.

zentowaæ goœciom”, - opowiada

Wszystkim staraj¹ siê dogo-

Jan Szachowicz z Urzêdu w

dziæ, poniewa¿ s³owo i ¿ycze-

Na festiwal zawitali muzykanci z Jasieniowa Górnego

Wielki zielony wieniec

Zielonej Górze.

nie goœci s¹ tu wartoœci¹

pod Werchowyn¹ (¯abiem)

„Gregor” zosta³ wrêczony

najwy¿sz¹, któr¹ trzeba sza-

Wasylowi H³adijowi w dniu

Ksi¹¿ê b³ogos³awi³

dlatego goœci u nas nigdy nie

wadzano... konia. Dopóki lu-

nowaæ, a ¿yczenia spe³niaæ.

jego imienin „na szczêœcie,

na... ma³ankowanie

brakuje.”

dzie siê weselili, gospodyni

Natomiast ju¿ od dawna

na zdrowie, na imieniny,

W nastêpnych dniach

próbowa³a nakarmiæ zwierzê

kr¹¿¹ legendy o szczodroœci

na Nowy Rok, ¿eby docze-

œwiêta goœcie wyje¿d¿aj¹ do

Ka¿demu z Wasylków

ko³aczami i p¹czkami, aby

i goœcinnoœci tutejszych

ka³ stu lat”

ró¿nych powiatów na Ziemi

– wianuszek i konika

koñ dobrze s³u¿y³ rodzinie

mieszkañców.

Stanis³awowskiej. Czekaj¹ na

Rusi. Mê¿czyzna twierdzi, ¿e

Podczas œwi¹tecznej kola-

przez przysz³y rok.”

Nie wpuszczenie

nich w powiatach Ko³omyja,

odgrywanie tej postaci wiele

cji goœcie spo¿ywali smaczne

Wœród towarzystwa, które

podró¿nego do

Œniatyñ, Kosów, Werhowyna

zmieni³o w jego ¿yciu i cha-

potrawy huculskie, zakrapiane

siê zebra³o w Jaremczy, Wasyl

(¯abie), Halicz, Dolina, Ka³usz

rakterze. Zacz¹³ bardziej siê

ognistymi napojami. Mogli

siê znalaz³. By³ nim zastêpca

domu uwa¿ano

i Rohatyn. Dziennikarze i goœ-

interesowaæ histori¹ kraju

zobaczyæ prastary obrzêd

przewodnicz¹cego Rady Ob-

za ciê¿ki grzech.

cie zagraniczni poznawali

ojczystego, zrobi³ siê spokoj-

zdobienia Wasyla. Pierwszy

wodowej, pan Hladij. Ozdo-

kulturê Hucu³ów, Bojków,

niejszy i bardziej stateczny.

dzieñ promocji turystycznej

biono go wielkim zielonym

Gdyby siê ktoœ

Opolan (tak nazywa siê jedna

W wirze festiwalowym kr¹¿¹

tej krainy przypad³ na œwiêto

wieñcem z drzewa o nazwie

dowiedzia³ o tym

z grup etnicznych na Przy-

uczestnicy jase³ek z Ziemi

œw.Bazylego(Wasyla)Wielkiego.

ja³ycia (rodzina jod³owatych).

haniebnym uczyn-

karpaciu).

Halickiej, a tak¿e „ma³an-

„Tego dnia na Przykarpa-

Taki wieniec jest nazywany

ciu wszystkim mê¿czyznom,

na Przykarpaciu „Gregorem”.

ku, nie rozma-

13 stycznia w wigiliê Nowego Roku

którzy maj¹ na imiê Wasyl,

wia³aby z nim

Polskie wra¿enia,

wielkie t³umy winszuj¹cych

wed³ug kalendarza juliañskiego

huculskie emocje

wk³ada³y na g³owê lub przez

ca³a wieœ.

(tzw. Stary Nowy Rok), w miastach

ramiê du¿y zielony wieniec.

Wspólnie z kolegami i ar-

i wsiach Ukrainy chodz¹ grupy

Jest on symbolem m³odoœci,

„Niegdyœ, kiedy podró¿ny

tystami ukraiñskimi bawili

zdrowia, powodzenia i „zwa-

wêdrowa³ po górach i zasta-

siê goœcie polscy – przedsta-

poprzebieranych ch³opców, zwanych

biania losu” na przysz³y rok,

wa³a go tam noc, móg³ wst¹piæ

wiciele miast partnerskich –

„Ma³ankami”.

- opowiada folklorystka Stefa-

do jakiejkolwiek chaty hucul-

Opola i Zielonej Góry. „Festi-

nia Kapustyñska. – W niektó-

skiej. Karmiono go, zabierano

wal ten jest jednym z kroków

rych wsiach do gospody, w

kuj¹cy”. Czyste g³osy dzie-

na nocleg, a rano nawet da-

Droga festiwalowa przed-

do pog³êbienia naszej wspó³-

której mieszka³ Wasyl, wpro-

ciêce bez ¿adnych playbac-

wano prowiant na drogê, -

stawicielki „Kuriera Galicyj-

pracy, - mówi Andrzej Kasiura,

opowiadaj¹ Huculi z Górnego

skiego” prowadzi³a przez

ków brzmi¹, jak prawdziwy

cz³onek urzêdu województwa

Zielony wieniec,

Jasieniowa, jednej z najwy¿ej

Halicz. Pierwszy przystanek –

œpiew anio³ów, s³awi¹cych

opolskiego. – Poznawszy

zwany „Gregorem”

po³o¿onych wiosek górskich

przy symbolicznym pomniku

Narodzenie Chrystusa. Tym-

bogactwo tradycji zimowego

na Przykarpaciu. – Nie wpu-

miecza i rad³a. Spotyka nas

czasem etnografowie z Halicza

œwiêtowania, zobaczyliœmy, i¿

jest symbolem

szczenie podró¿nego do domu

tu kierownictwo powiatu Halicz

opowiadaj¹, ¿e 13 stycznia

wiele piosenek i kolêd jest

m³odoœci, zdro-

uwa¿ano za ciê¿ki grzech.

i... sam ksi¹¿ê Daniel wraz z

w wigiliê Nowego Roku wed³ug

bardzo podobnych do pol-

Gdyby siê ktoœ dowiedzia³

bojarami. Pracownik miejsco-

kalendarza juliañskiego (naz-

skich, czujemy siê, wiêc, jak

wia, powodzenia

o tym haniebnym uczynku

wego Domu Ludowego ju¿

wa ludowa – to Stary Nowy

w domu. Jesteœmy szczêœliwi,

i zwabienia losu

tego czy innego gospodarza,

od...15 lat gra rolê wielkiego

Rok), w miastach i wsiach Uk-

¿e nasze województwo ma

na przysz³y rok.

nie rozmawia³aby z nim ca³a

rainy chodz¹ grupy przebra-

ksiêcia i pierwszego króla na

Przykarpacie za partnera.”