8

Nasz przewodnik

2 16 marca 2009 * Kurier Galicyjski

ZAMKI NAD PRUTEM CZY LOARĄ?

doœæ udanie ³¹czy w sobie bi-

zantyjskie i rumuñskie trady-

cje architektoniczne. By³em

zaskoczony, gdy zauwa¿y³em

w niej tradycjê w³aœciw¹ tylko

Bukowinie – ozdabianie ka-

DMYTRO ANTONIUK

dzide³ ³adnymi chusteczkami.

tekst i zdjêcia

Nawiasem mówi¹c, rzeŸbion¹

poz³acan¹ podobiznê szeœcio-

Bukowina to dla miesz-

skrzyd³ego serafina mo¿na

kañca sto³ecznego Kijowa

spotkaæ jedynie na Ziemi Czer-

„terra incognita”– ziemia

niowieckiej.Powiedzmy,w¯wañ-

nieznana. Konia z rzêdem

cu po drugiej stronie Dniestru

temu, kto w rozdzia³ach

nic podobnego w œwi¹tyniach

„Podró¿e” w prasie kijowskiej,

siê nie spotyka.

napotka choæ wzmiankê

o Putyle czy Wy¿nicy. Dla-

Najstarsza

tego, wbrew ryzyku potrak-

œwi¹tynia Bukowiny

towania jako osoby nie obez-

Od razu za Mamajowcami,

nanej, bycia osob¹, która

z ich nowo wybudowanymi

nic a nic siê nie zna na tutej-

pa³acami, rozpoczynaj¹ siê

szych zwyczajach, proszê

£u¿any – miasteczko, które,

mi jednak pozwoliæ na zapre-

teoretycznie, mo¿e byæ starsze

zentowanie serii reporta¿y

od samych Czerniowiec. Do-

Koœció³ neogotycki w £u¿anach

podumown¹nazw¹„Bukowina

wodem na to jest najstarsza

oczyma sto³ecznymi”. Napi-

na Ukrainie murowana cer-

Loary czy Sjeny mamy nie

sa³em je po niedawnejpodró¿y

kiew pw. Wniebowst¹pienia

mniej malownicze Prut i Cze-

po wszystkich zak¹tkach

Pañskiego. Datê jej wybudo-

remosz, wzd³u¿ których poru-

tego niezwyk³ego dla turysty

wania szacuje siê na 1453

szamy siê z Czerniowiec na

znad Dniepru kraju.

rok. Warto jednak zrobiæ tu

zachód i po³udnie.

W przeciwieñ-

stwie do Ziemi

Kijowskiej czy

Ziemi Po³tawskiej,

gdzie komuniœci

gospodarzyli

znacznie d³u¿ej,

na Bukowinie

„Œmieræ grzesznika” w cerkwie w £u¿anach – fresk

faktycznie w

1453 roku

ka¿dej wsi jest

jednej wsi, nie spotyka³em na

Mimo wszystko, gwoli spra-

cerkiew, która

ca³ej d³ugoœci (uwa¿anej za

wiedliwoœci zaznaczymy, ¿e

nie mo¿e nie za-

europejsk¹) trasy samochodo-

niektóre rozwi¹zania kon-

wej Kijów-Odessa. Szczególnie

strukcyjne dachów przypomi-

chwycaæ.

rzucaj¹ siê w oczy trzy nowe

naj¹ nieco wie¿yczki renesan-

poprawkê: to data powstania

pa³ace, stoj¹ce we wsi obok

sowe zamków nad Loar¹. Nie

siebie, wprost na trasie Czer-

unikatowych fresków, a nie

daremnie przytacza³em wy¿ej

niowce – Ivano-Frankivsk (Sta-

samej œwi¹tyni. Wed³ug in-

takie, chcia³oby siê wierzyæ,

formacji niektórych badaczy,

nis³awów). Kute bramy dwu

subtelne porównanie. Prawdê

mog³a ona powstaæ nawet w

z nich, przypominaj¹ce roz-

powiedziawszy, nie wiem, kto

koñcu XIII wieku. Jeœli zosta-

miarami Cyklopa, prawie do-

mieszka w tych trzech pa³a-

nie to udowodnione przez ar-

równuj¹ s³ynnej „furtce”,

cach-bliŸniakach, mo¿e jacyœ

cheologów – a dot¹d nie by³y

niegdyœ prowadz¹cej na Plac

miejscowi baronowie cygañsko-

prowadzone ¿adne wykopa-

Pa³acowy w Petersburgu. Pew-

mongolscy. Jednak to, ¿e we

liska przy fundamentach – to

nego piêknego paŸdzierni-

wsi urodzili siê artysta Justyn

£u¿any maj¹ szansê, aby z

kowego wieczora zniszczyli j¹

Pihulak i œpiewak Dmytro Hna-

Jeden z trzech pa³aców-bliŸniaków w Mamajewcach

dum¹ og³osiæ, ¿e s¹ starsze

nie ca³kiem trzeŸwi marynarze-

tiuk, jest faktem, nie wymaga-

wiekiem, ni¿ Czerniowce. Na

rewolucjioniœci. Jednak, w prze-

j¹cym œledztwa dziennikar-

Lawiruj¹c

Nie wiadomo, czy bywa³

razie w cerkwi pracuj¹ konser-

ciwieñstwiedoPa³acuZimowego,

skiego.

miêdzy hotelami

w tych miejscach Mamaj,

watorzy. W tym roku dokonali

pa³ace w Mamajowcach nie s¹

Kolejn¹ pami¹tk¹, jest nie-

emir Z³otej Ordy, jednak od

Globalne ocieplenie siê kli-

wielkiego odkrycia: znaleŸli

odzwierciedleniem wyszuka-

w¹tpliwie cerkiew prawo-

razu za stolic¹ Bukowiny

matu, poza hipotetycznie mo¿-

freski, pochodz¹ce z pocz¹tku

nego stylu architektonicznego.

s³awna na œrodku wsi, która

rozci¹ga siê du¿a wieœ Mama-

liwym znikniêciem Wysp

XV wieku. Tak wiêc, œwi¹tynia

Globalne ocieplenie siê klimatu, poza

jowce.Pewniemoglitumieszkaæ

Brytyjskich w wodach oceanu

w £u¿anach jest, co najmniej,

hipotetycznie mo¿liwym znikniêciem

jedynie potomkowie Mamaja,

œwiatowego, ma jednak swoje

ich rówieœnikiem, a data

cechy pozytywne. Na przy-

poniewa¿ pierwsza wzmianka

„1453” dotyczy pozosta³ych

Wysp Brytyjskich w wodach oceanu

k³ad, jesieñ jest ³agodniejsza.

o wsi przypada na rok 1580.

fresków, od dawna i rzetelnie

œwiatowego, ma jednak swoje cechy

Podczas, gdy z piêtnaœcie lat

To dok³adnie dwa stulecia po

zbadanych przez historyków.

temu w po³owie paŸdziernika

bitwie kulikowskiej. Jak wia-

To, ¿e naukowcy szczegó³owo

pozytywne. Na przyk³ad, jesieñ jest

mo¿na by³o jeŸdziæ pod

domo, Tatarzy i Mongo³owie

zbadali malowid³a, w ¿aden

³agodniejsza. Podczas gdy z piêtnaœ-

Berehomotem na nartach, to

zbierali daninê. Ich spadko-

sposób nie czyni je mniej inte-

cie lat temu w po³owie paŸdziernika

aktualnie o tej porze roku

biercy te¿ nie pozostaj¹ w tyle

resuj¹cymi dla turystów. Czy¿

mo¿na tam chodziæ nawet w

– opró¿niaj¹ portfele podró¿-

wyobraŸnia nie zaczyna pra-

mo¿na by³o jeŸdziæ pod Berehomotem

podkoszulku. WyobraŸmy

nych. Robi¹ to jednak w

cowaæ aktywnie, gdy widzimy

na nartach, to aktualnie o tej porze

sobie ¿e, sezon turystyczny

sposób cywilizowany i zgodnie

postaæ rycerza na koniu, w

trwa. Zapomnijmy o ch³odnej

z prawem – wykorzystuj¹c do

zbroi, trzymaj¹cego oszczep,

roku mo¿na tam chodziæ nawet w

jesieni i zimie i wyobraŸmy

tego hotele. Prawdê powie-

obok której jest napis: „Аз пан

podkoszulku. WyobraŸmy sobie ¿e,

dziawszy, tylu moteli, hoteli

sobie, ¿e jesteœmy, na przy-

Федір, зовоми Витольда…

sezon turystyczny trwa.

i restauracji, zebranych w

k³ad, we Francji. Zamiast

хтитор храму сему…”? Albo