2

7 23 kwietnia 2009 * Kurier Galicyjski

PAMIĘĆ O „PROBOSZCZU MAJDANKA”

KONSTANTY CZAWAGA

tekst i zdjêcia

25 marca modlitwy Ukra-

jawiaj¹ca siê m.in. w konty-

iñców, Polaków i ¯ydów

nuowaniu tradycji publicznej

naruszy³y ciszê na Majdanku,

procesji i œwiêcenia wody w

gdzie 65 lat temu w hitle-

uroczystoœæ Objawienia Pañ-

rowskim obozie koncentra-

skiego (popularny Jordan) –

cyjnym zmar³ b³. Emilian

spowodowa³y, ¿e do miejsco-

Kowcz, proboszcz grecko-

wej cerkwi zaczêli siê garn¹æ

katolicki z Przemyœlan k.

tak¿e Polacy – katolicy rzymscy.

Lwowa. By³ uwiêziony za rato-

Podczas okupacji hitlerow-

wanie ludnoœci ¿ydowskiej

skiej ks. Emilianowi Kowczowi

i obronê godnoœci ludzkiej.

uda³o siê uratowaæ wielu ¯y-

dów, których na ich proœbê

Podczas uroczystoœci z

katechizowa³ i chrzci³, a po

udzia³em wiceministra Kultury

zamkniêciu bram getta zwró-

i Dziedzictwa Narodowego

ci³ siê do w³adz niemieckich

Polski Piotra ¯uchowskiego

z ¿¹daniem umo¿liwienia mu

i wicepremiera Ukrainy Iwana

obs³ugi wspólnoty ¯ydów-

Wasiunyka, zosta³a ods³oniêta

chrzeœcijan w getcie. Podobno

tablica z przes³aniem ks. Emi-

zwróci³ siê nawet z listem do

liana Kowcza. Poœwiêcili j¹

Hitlera, piêtnuj¹c zbrodnie

metropolita lubelski obrz¹dku

nazistów – stwierdza wspom-

³aciñskiego Józef ¯yciñski

niany historyk polski.

i greckokatolicki metropolita

30 grudnia 1942 r. ks.

przemysko-warszawski Jan

Przemawia ks. abp Józef ¯yciñski

Kowcz zosta³ aresztowany

Martyniak. Zosta³ odczytany

i wtr¹cony do wiêzienia przy

list prezydenta RP Lecha Ka-

uczuciem wrogoœci wobec Po-

ul. £¹ckiego we Lwowie. PóŸniej

czyñskiego. Ks. arcybiskup Jan

laków. Gdy np. po klêsce

umieszczono go w obozie na

Martyniak odczyta³ dekret

wrzeœniowej w 1939 r. niektó-

Majdanku, gdzie niez³omny

zwierzchnika Ukraiñskiego

rzy parafianie z Korosna do-

kap³an pe³ni³ pos³ugê dusz-

Koœcio³a Greckokatolickiego

puœcili siê grabie¿y mienia

pastersk¹ wœród wspó³wiêŸ-

kardyna³a Lubomyra Huzara,

polskich osadników, ks. Kowcz

niów ró¿nych narodowoœci

w bardzo ostrych s³owach

„…Tutaj widzê

i wyznañ, uznaj¹c sw¹ misjê

napiêtnowa³ ich czyn i kate-

Boga – Boga,

obozow¹ za dar Opatrznoœci.

gorycznie nakaza³ zwrotu

który jest Jeden

Gdy po klêsce wrzeœniowej w 1939 r.

dla wszystkich

niektórzy parafianie z Korosna pod

nas, bez wzglêdu

Lwowem dopuœcili siê grabie¿y mie-

na nasze religijne

nia polskich osadników, ks. Kowcz

odmiennoœci”

w bardzo ostrych s³owach napiêtnowa³

ks. Emilian Kowcz

ich czyn i kategorycznie nakaza³

Tablica z przes³aniem ks. Emiliana Kowcza

zwrot zabranych rzeczy, co zosta³o

ustanawiaj¹cy b³. Emiliana

Ukrainy, duchowieñstwo grec-

liana Kowcza, zaczerpniête

Kowcza patronem duszpas-

kokatolickie i delegacja obwodu

z jego grypsów do rodziny.

wykonane.

terzy greckokatolickich. Przed-

lwowskiego na czele z panem

Ks. Emilian Kowcz by³

Wedle oficjalnych danych

stawicielom 15 diecezji, archi-

Igorem Der¿k¹, wiceprzewod-

œwiadomym patriot¹ ukraiñ-

zabranych rzeczy, co zosta³o

zmar³ 25 marca 1944 r.

diecezji i egzarchatów grecko-

nicz¹cym rady obwodowej.

skim, aktywnie uczestniczy³

wykonane. Zorganizowa³

W 2001 r. ks. Emilian

katolickich na Ukrainie,

w dzia³alnoœci spo³ecznej.

tak¿e pomoc dla polskich

„…Tutaj widzê Boga –

Kowcz zosta³ beatyfikowany

Bia³orusi i w Polsce zosta³a

Jednak, jak zaznaczy³ dr Piotr

wdów i sierot. Fakty te – jak

Boga, który jest Jeden dla

we Lwowie przez Ojca Œwiê-

przekazana w szklanych na-

Siwicki z KUL, pogl¹dy

równie¿ odwaga greckokato-

wszystkich nas, bez wzglê-

tego Jana Paw³a II.

czyniach ziemia z Majdanka.

niepodleg³oœciowe i dzia³al-

lickiego proboszcza Przemyœ-

du na nasze religijne od-

W ceremonii uczestniczy³a

miennoœci” - wygrawerowano

noœæ ks. Kowcza nie by³y

lan w okresie okupacji sowiec-

KG

liczna grupa pielgrzymów z

na obelisku s³owa b³. Emi-

zwi¹zane z jakimkolwiek

kiej w latach 1939-41, prze-

LIST

OSTATNI ZAJAZD... W OSTROGU

wos³awny ksi¹¿ê Konstanty

Wasyl Ostrogski (nb. kanoni-

Jak¿e trudno jest patrzeæ

zowany przez UKP KP) spro-

na ruinê swej pracy. A piszê

rozmowê telefoniczn¹ z merem,

W pi¹tek, 13 marca 2009 r.,

Prawos³awny Kijowskiego

wadzi³ do Ostroga katolickiego

o ruinie swojej pracy co

p. Tarasem Pustowitem, w

odby³a siê w Radzie Miejskiej

Patriarchatu) chc¹ nam znisz-

ksiêdza z Krakowa. Komu

trakcie której przedstawi³em

w Ostrogu „narada maj¹ca na

najmniej z dwóch powodów:

czyæ ogrodzenie, które z wiel-

zale¿y na psuciu tej szcze-

nasze stanowisko, ¿e nasza

celu zorganizowanie wjazdu

koœcio³a w Ostrogu prawnie

kim trudem zbudowaliœmy na

gólnej atmosfery, jaka uk-

do dziœ nam nie zwrócono.

parafia nie zgadza siê na zor-

przez teren koœcio³a Wniebo-

pocz¹tku lat 90. XX wieku. Ta

szta³towa³a siê w poprzednie

Dziêki pomocy katolików z

ganizowanie wjazdu przez

wziêcia Najœwiêtszej Maryi

droga dojazdowa ma podzieliæ

wieki? Komu zale¿y na

teren koœcielny. Oœwiadczy-

Panny do placu, gdzie planuje

Niemiec i Polski uda³o mi

nasze podwórko, oddzieliæ

rozpalaniu konfliktów religij-

³em te¿, i¿ w naradzie nt.

siê przeprowadzenie budowy

siê zakupiæ spor¹ czêœæ bla-

koœció³ od odbudowywanej

nych i narodowych? Dlaczego

chy miedzianej na remont

zorganizowania wjazdu ks.

(odtworzenia) cerkwi œw. Miko-

przez nas plebanii. Niedawno

po wielu latach przeœlado-

dachu. Resztê materia³u

Biskup poleci³ mi nie braæ

³aja”. Nie by³em na tej „nara-

nasz Pasterz, ordynariusz die-

wania i poni¿ania, ale i po

udzia³u. Mer prosi³, by ktoœ

dzie”, gdy¿ ks. biskup powie-

i pracêfinansujerz¹dukraiñski

cezji ³uckiej obrz¹dku ³aciñ-

kilkunastu latach wzglêdnego

jednak z naszej strony omówi³

dzia³ mi, abym nie bra³ udzia³u

– niestety, jakoœæ i sposób

skiego, bp Marcjan Trofimiak

spokoju, garstka katolików

prac pozostawia wiele do ¿y-

z nimi te sprawy. Powiedzia-

w tym spotkaniu i nie godzi³

rozmawia³ z prawos³awnym

ostrogskich, której przewodzê,

czenia, skutkiem czego koœ-

³em, ze uczyni to prawnik

siê na urz¹dzenie wjazdu.

arcybiskupem rówieñskim

nie mo¿e spokojnie patrzeæ

kurii diecezjalnej w £ucku lub

W œrodê, 25 marca 2009 r.,

ció³ ulega dalszej rujnacji.

i ostrogskim Jewsewijem, by

w przysz³oœæ?

sam ks. Biskup.

otrzyma³em poczt¹ list z rady

Ostrogska prawos³awna para-

A teraz druga sprawa,

Bardzo serdecznie proszê

W zwi¹zku z ca³¹ spraw¹

miejskiej, podpisany przez

równie powa¿na. Od wielu lat

fia (kijowskiego patriarchatu)

o modlitwê w naszej intencji,

rodzi siê kilka pytañ: W Os-

mera p. Tarasa Pustowita,

nasza parafia w Ostrogu jest

odst¹pi³a od zakusów rozdzie-

o wytrwanie w tych ró¿nych

trogu jest szczególny klimat

zawiadamiaj¹cy mnie o od-

lenia naszego podwórka. I cho-

atakowana przez kilku dzia³a-

doœwiadczeniach.

pozytywnego spotkania siê

bytej naradzie i zawieraj¹cy

cia¿ abp Jewsewij utrzymuje

czy nacjonalistycznych, którzy

proœbê komitetu wykonaw-

Wschodu i Zachodu – to

chc¹ zabraæ nam czêœæ terenu

dobre kontakty z Koœcio³em

ks. Witold Józef Kowalów

czego ostrogskiej Rady Miej-

swego rodzaju genius loci tego

przykoœcielnego. W imiê ab-

rzymskokatolickim, to podleg³y

kovaliv@ostroh.uar.net

miejsca. Prawos³awny ksi¹¿ê

skiej, bym zawiadomi³ i wy-

mu ks. Jurij £ukaszyk z kilko-

surdalnego pomys³u zrobienia

Ostróg nad Horyniem,

b³a¿enny (b³ogos³awiony)

znaczy³ czas spotkania z moim

ma doradcami w sposób

drogi dojazdowej do miejsca

26 marca 2009 r.

Fedor ufundowa³ katolikom

udzia³em. W czwartek, 26

rekonstrukcji cerkwi œw. Mi-

jawny i niejawny d¹¿y nadal

marca 2009 r., odby³em d³ug¹

œwi¹tyniê w Ostrogu. Arcypra-

ko³aja (Ukraiñski Koœció³

do konfrontacji.