25

Kurier Galicyjski * 7 23 kwietnia 2009

DO DUSZNIK ZDROJU NA SPOTKANIE Z CHOPINEM

HALINA P£UGATOR

tekst i zdjêcia

Nie tak dawno ca³y œwiat

muzyczny, a zw³aszcza Po-

lacy obchodzili kolejn¹

rocznicê urodzin wielkiego

polskiego kompozytora –

romantyka, Fryderyka Cho-

pina, klasyka, którego utwory

na zawsze wesz³y do œwia-

towego skarbca kultury.

Czaruj¹ nawet tych, którzy

w swoim ¿yciu nie mieli nic

wspólnego z muzyk¹. Krótkie

¿ycie twórcy by³o niezwykle

intensywne. Komponowa³

swoje utwory, kocha³, kon-

certowa³ po ca³ej Europie.

Nigdy jednak nie zapomina³

gielskiej królowej Wiktorii. Do

o swoim pochodzeniu i o

Pary¿a powróci³ ju¿ ca³kowicie

swojej OjczyŸnie.

wyczerpany. W ostatnich mie-

Korespondentka „Kuriera

si¹cach jego ¿ycia by³a przy

Galicyjskiego” odwiedzi³a

nim jego siostra Ludwika, która

Autorka artyku³u (od lewej), burmistrz Dusznik Zdroju Grzegorz Œredziñski oraz O³ena

niedu¿e polskie miasteczko

przyjecha³a z Polski w listopa-

Tretiak – dyrektor radia „We¿a” ze Stanis³awowa obok obelisku Chopina

Duszniki Zdrój, w którym

dzie 1848 r. Wielki kompozytor

ka¿dego roku odbywa siê

szawy, gdzie ojciec podj¹³ siê

osierocaj¹c czwórkê dzieci.

pocz¹tek szczêœliwego ¿ycia

zmar³ 17 paŸdziernika 1849 r.

Miêdzynarodowy Festiwal

pracy nauczyciela jêzyka fran-

WiadomoϾ o tym bardzo

rodzinnego. Zarêczyny odby³y

w swoim paryskimmieszkaniu.

Chopinowski. W³aœnie tu, do

cuskiego w jednym z liceów.

szybko siê rozesz³a po ca³ym

siê w Dreznie. Jednak rodzice

Na czeϾ artysty w 1897 r.

tego malowniczego kurortu,

Od samego dzieciñstwa

mieœcie. Bogaci wczasowicze

Marii, dowiedziawszy siê o cho-

postawiono obelisk z jego

po³o¿onego u podnó¿a gór

Chopin by³ bardzo zdolnym

postanowili zorganizowaæ kon-

robie narzeczonego zmusili j¹

popiersiem oraz napisem w

orlickich i bystrzyckich, przy-

dzieckiem. By³ bardzo wra¿-

cert i zebraæ pieni¹dze dla

do zerwania zarêczyn. Kilka

jêzyku ³aciñskim nastêpu-

by³ w 1826 r. szesnastoletni

liwy i móg³ p³akaæ s³uchaj¹c

dzieci. Na koncercie wyst¹pi³

miesiêcy póŸniej dziewczyna

j¹cej treœci: „Fryderykowi

kompozytor.

muzyki mamy. Coœ niezrozu-

m³ody geniusz. Po wystêpie

wysz³a za m¹¿.

Chopinowi, który w Duszni-

„Jesteœmy z tego najbardziej

mia³ego i niepoznanego uno-

bito gromkie brawa. Dzieci

Chopin by³ rozczarowany.

kach w roku 1826 sw¹ sztuk¹

dumni”, - uœmiechaj¹c siê,

si³o go ku niebiosom, kr¹¿y³o

otrzyma³y pieni¹dze, miasto

Jednak jesieni¹ 1836 r. pozna³

prawdziw¹ i wysok¹ kultur¹

mówiburmistrzDusznikZdroju

w tañcu, a potem lekko opusz-

natomiast zyska³o s³awê,

pisarkê George Sand (Aman-

szlachetny duszy charakter

Grzegorz Œredziñski, prowa-

cza³o na ziemiê. Jednak

pierwszej sceny na której wy-

dine-Aurore-Lucile Dupin),

w zaraniu m³odoœci okaza³,

dz¹c nas do niedu¿ego, ³ad-

muzyka siê koñczy³a i trzeba

st¹pi³ Chopin”.

kobietê otoczon¹ nimbem skan-

pomnik ten ku wiecznej rzeczy

nego budynku, który tu jest

by³o wracaæ do rzeczywistoœci.

Niebawem kompozytor

dalu, która nosi³a mêskie gar-

pamiêci za pozwoleniem w³adz

nazywany Dworkiem Chopina.

Ka¿dej nocy po cichu wsta-

wyjecha³ do Pary¿a, w którym

nitury, pali³a, przeklina³a,

miejskich Polak Polakowi

– Jeszcze ojciec Fryderyka –

wa³, otwiera³ fortepian i stara³

rozpocz¹³ nowe ¿ycie. W salo-

zachowywa³a siê jak mê¿-

wystawi³”. Obelisk ufundowa³

spolonizowany francuz Miko-

siê powtórzyæ te czaruj¹ce

nach, przesi¹kniêtych dymem

czyzna. W tamtych czasach to

wielki meloman Wiktor Mag-

³aj by³ wielkim i znanym cz³o-

dŸwiêki. O zdolnym oœmiorocz-

cygar i perfum czeka³a na

by³o coœ niezwyk³ego. Owe

nus, a medalion z br¹zu zosta³

wiekiem swojej epoki, chocia¿

nym ch³opczyku, który kom-

niego s³awa. W 22 urodziny

spotkanie zmieni³o ca³e ¿ycie

wykonany przez rzeŸbiarza

pochodzi³ z rodziny ch³op-

ponuje polonezy, pisa³y

odby³ siê pierwszy koncert

kompozytora. Mia³ wtedy 28

Romana Lewandowskiego.

skiej. Ale czy to jest tak wa¿ne?”

wszystkie warszawskie gazety.

Fryderyka. Mia³ osza³amia-

lat, madame Aurore – 34.

W dniu dzisiejszym o po-

Przyjechawszy do Polski,

Debiut odniós³ sukces.

j¹cy sukces. Jednak w póŸ-

Mia³a bogate doœwiadczenie

bycie poety w Dusznikach

kapitan Miko³aj Chopin bra³

Jeden ze swoich pierwszych

niejszym okresie prawie nie

mi³osne. Fryderyk te¿ uwa¿a³

Zdroju œwiadczy kilka tablic

udzia³ w powstaniu koœciusz-

koncertów Chopin zagra³ w

wystêpowa³ przed parysk¹

siê za lowelasa. S¹ zakochani,

pami¹tkowych, dwa pomniki,

kowskim. PóŸniej, nawet po

Dusznikach Zdroju. W dzieciñ-

publicznoœci¹. Najczêœciej

m³odzi, na swój sposób szczê-

jego imieniem nazwano Ÿród³o

pora¿ce postanowi³ pozostaæ

stwie mia³ suchoty, wiêc przyje-

gra³ dla nielicznego grona

œliwi. Osiem lat mieszkali w

wody mineralnej, alejê, znany

w dobrze mu znanych miej-

cha³ tu by oddychaæ leczniczym

polskiej i francuskiej arysto-

Noane, w rodzinnym maj¹tku

budynek w centrum miasta,

scach. Zosta³ nauczycielem

górskim powietrzem, popiæ

kracji. W jednym z salonów

George Sand.

w którym odbywaj¹ siê ró¿ne

w maj¹tku Skarbków.

wody mineralnej,koziegomleka.

pozna³ braci Wodziñskich.

W 1838 r. Chopin ze swoj¹

imprezy, hotel. Pierwszy

Tutaj pozna³ swoj¹ przysz³¹

Takie leczenie doradzi³ mu na-

Niebawem odby³y siê zarêczy-

kochan¹ kobiet¹ i jej dzieæmi

Festiwal odby³ siê w dniach

¿onê, Justynê z Krzy¿anow-

uczyciel Józef Elsner.

ny kompozytora z ich siostr¹

z pierwszego ma³¿eñstwa wy-

25-26 sierpnia 1946 r. w 120

skich i wkrótce siê o¿eni³.

„Ów koncert móg³ siê nie

Mari¹.

ruszaj¹ na Majorkê. Jednak

rocznicê dusznickich koncer-

Urodzi³a siê im czwórka dzieci:

odbyæ, gdyby nie to, ¿e w³aœnie

Przed tym m³ody ch³opak

czêste k³ótnie i z³a pogoda

tów genialnego muzyka. W

Ludwika, Izabela, Emilia i Fry-

wtedy w miasteczku zdarzy³o

mia³ ju¿ romans z jedn¹ ze

bardzo Ÿle wp³ywaj¹ na zdro-

dusznickich festiwalach

deryk. Matka, która mia³a

siê nieszczêœcie”, - opowiada

studentek z warszawskiego

wie kompozytora. Ma gruŸlicê.

udzia³ wziê³o wiele s³aw œwia-

bardzo piêkny g³os i ³adnie

burmistrz. „Podczas pobytu

konserwatorium. Maria by³a

Jego stosunki z George Sand

towej pianistyki, którym bij¹

gra³a na fortepianie, przeka-

Chopina wraz z mam¹ i sio-

bardzo mi³¹ dziewczyn¹. S³u-

podobnie jak i sam kompo-

brawa, jak kiedyœ Chopinowi,

za³a dzieciom swoj¹ mi³oœæ do

strami w Dusznikach Zdroju

cha³a z zachwytem ka¿dego

zytor prze¿ywaj¹ agoniê.

wdziêczni melomani w naj-

muzyki. Po urodzeniu siê syna

zmar³ ubogi sukiennik, Czech

s³owa Fryderyka, który ju¿

Po raz ostatni Chopin gra³

wiêkszych salach koncerto-

rodzina przenios³a siê do War-

z pochodzenia, Józef Schoora,

z niecierpliwoœci¹ czeka³ na

w listopadzie 1848 r. dla an-

wych œwiata.

IKONA

chocia¿ od rana pokrapia³

niach s³onecznych. Uœmiecha³a

wróci³a w ramy oszklonej

Janowi Paw³owi II

siê do Jurka. Jej oblicze by³o

ikony. Jurek poczu³ siê ni st¹d

wiosenny, ciep³y deszcz. Jurek

poœwiêcam

ni zow¹d tak szczêœliwy, jak

w swoim sercu odczuwa³ na

dobre i podobne do twarzy

Eugeniusz Tuzow-Lubañski

mamy Katarzyny, gdy Jurek

nigdy w ¿yciu i przekroczy³

przemian radoϾ i smutek.

ale nigdy nie zap³aka³, jak

Kijów, 7 kwietnia 2005 r.

próg bramy monasteru.

M³ode listki na kasztanowych

chorowa³. Chcia³ pójœæ, bo

rozstrzeliwa³ strza³em w ty³

ga³¹zkach i pierwsze wiosen-

Wiktor go wo³a³ z sadu monas-

Kiedy wszed³ za Wiktorem

g³owy wrogów ludu w kijow-

Nadesz³a pierwsza Wielka-

ne kwiaty wype³nia³y pokój,

skich piwnicach przy ulicy

teru, ale nie móg³. W pauzie

przez zielon¹ drewnian¹ furtkê

miêdzy uderzeniami dzwonów

do klasztornego sadu, usypa-

noc bez ojca. Ma³y Jurek wsta³

w którymrodzinnieobchodzono

Korolenki 13. Wiktor zapropo-

us³ysza³: „PrzyjdŸ do mnie

nego bia³ymi kwiatami, do

o œwicie. Wyniós³ klatkê z czy-

Zmartwychwstanie Pañskie.

nowa³ pójœcie do monasteru

ch³opców podesz³a mniszka

¿ykiem na balkon i otworzy³ j¹.

RzeŸkie powietrze by³o przepe³-

ch³opcze, b¹dŸ moim synem”.

Matki Bo¿ej Pokrowskiej, ¿eby

Nieco zdezorientowany ptaszek

nione zapachami nieznisz-

Ikona coraz bli¿ej opada³a

ubrana na czarno i poczêsto-

popatrzeæ jak mniszki œwiêtuj¹

po chwili namys³u wyfrun¹³

czalnego ¿ycia.

z nieba w stronê Jurka. Teraz

wa³a ich pasch¹, która pach-

Paschê. W chwili, gdy ch³opcy

i znikn¹³ z oczu. Matka Jurka,

Kiedy Jurek wyszed³ na pod-

zbli¿ali siê do bram prawo-

widzia³ tylko jej wielkie i smut-

nia³a cudownymi korzeniami.

Katarzyna przygl¹da³a siê

wórze od razu spotka³ swego

ne oczy na tle granatowego

Jurek powiedzia³ odruchowo,

s³awnego klasztoru, ze wszyst-

nieba i z³ocistych szat. Nagle

¿e tak chyba musi pachnieæ

zajœciu szykuj¹c œwi¹teczne

kolegê Wiktora, syna enkawu-

kich stron uderzy³y potê¿ne

raj. Mniszka uœmiechnê³a siê

œniadanie z poœwiêcon¹ pasch¹

dzisty Iwana, który, jak opo-

z gniazda pod bram¹ klasztorn¹

dzwony. Jurek podniós³ g³owê

do niego tak samo jak Matka

i kolorowymi jajkami, ozdo-

wiada³a Jurkowi mama,

wyfrunê³a jaskó³ka i skrzyd-

ku niebu i zobaczy³ nad czar-

bionymi iglist¹ traw¹. Dzieñ

p³aka³ na sentymentalnym

³em lekko musnê³a g³owê

Bo¿a Pokrowska przy bramie

n¹ kopu³¹ bramy monasteru

zapowiada³ siê s³oneczny,

filmie indyjskim „W³óczêga”

ikonê Matki Bo¿ej w promie-

Jurka. Matka Bo¿a znowu

wejœciowej.