10

26 maja 11 czerwca 2009 * Kurier Galicyjski

LWÓW W OBJĘCIACH

HASZKOWE

WARSZAWY Z RUBINSTEINEM W TLE MYŚLI

EUGENIUSZ NIEMIEC

„…nie ma piosenki bez po-

ezji”. Wyznanie owo oœmieli³o

Kurier Galicyjski w œwi¹-

ALEKSANDER SZUMAÑSKI

mnie znowu:

tecznym numerze (nr 7/2009,

str. 22-23 ) wydrukowa³

Gdy 18 kwietnia 2009

Matka bia³o-czerwona

artyku³ pt: „Haszek i Szwejk

roku w piêknej warszaw-

Popatrz mamo na £yczaków

w jednym stali domu”, przy-

skiej sali teatralnej parku

Tam brzmi chór

bli¿aj¹cy Czytelnikom postaæ

bielañskiego zapowiedzia³em

czerwonych maków

i dzie³o Jaros³awa Haszka,

Kingê Dobosz w piosence

Tam jest Polska u twych

którego ¿yciorysem mo¿na by

Mariana Hemara „Panna

stóp

obdzieliæ tuzin innych ludzi.

Mania gra na Mandolinie”,

Tam jest kraj jedyny Lwów

Dziêkujê Autorom (Tadeusz

warszawska publicznoϾ

Nie p³acz mamo ja wnet

Zubiñski i Jurij Smirnow) za

zareagowa³a spontaniczny-

wrócê

przypomnienie nietuzinkowej

mi brawami. Brawa trwa³y

Lecz na chwilê odejœæ muszê

tak d³ugo, ¿e biedna Kinga,

Karol Wróblewski, organiza-

powtórzê wiêc to, co napisa-

Nie p³acz mamo w mej

nie doœæ, ¿e stremowana, to

tor festiwalu, prezes Fundacji

³em o nim w poprzedniej ko-

czerwieni

w dodatku nie mog³a odna-

„Ocalenia kultury kresowej”

respondencji z „III Festiwalu

To Lwów tylko siê zieleni

leŸæ mandoliny. I tak radoœnie

powiedzia³: brawa by³y na-

Piosenki Lwowskiej i „Ba³aku

Lwów nasz ¿yje polski

rozpoczê³a siê Warszawska

le¿ne obu panom i Paw³owi

Lwowskiego”, zamieszczonej

Rota

ods³ona III Ogólnopolskiego

Bieñkowskiemu. No tak,

w „Kurierze Galicyjskim”:

Nic ¿e dzisiaj krwi golgota

Festiwalu Piosenki Lwow-

mo¿e, ale dlaczego bisowano

„…sam mistrz piosenki, pieœ-

Nic ¿e dzisiaj st¹pasz

skiej i „Ba³aku Lwowskiego”.

wpadkê?

niarz /o Lwowie/, tymczasowo

cieniem

Wspania³a warszawska

A póŸniej ju¿ ze swobod¹

œpiewaj¹cy w Krakowie o Lwo-

Ja to z obroñcami zmieniê

publicznoœæ oczywiœcie na

zapowiedzia³em piêkn¹ i m³o-

wie, solista opery i operetki

Nie p³acz mamo na m¹

spektakl przyby³a w nadkom-

dziutk¹ Karolinê Janociak

w Krakowie Franciszek Ma-

duszê

plecie i zabrak³o miejsca na

w jej s³ynnym ju¿ „aj sy git”/

kuch”.

Ja na chwilê odejœæ muszê

sali, licz¹cej ponad 200

po polsku „placmuzyka”/.

Jak pan Franciszek zaœpie-

By powróciæ do twych

miejsc. Kinga Dobosz tak

Wczeœniej „na piechotê do

wa³ dwie obowi¹zkowe piosenki

stóp

piêknie zagra³a na odnale-

Lwowa” siê nie wybra³em, tak

„Boston o Lwowie” Mariana

I zobaczyæ polski Lwów

zionej wreszcie mandolinie, i¿

by³em wpatrzony w pani¹

Hemara i „Mój sen o Lwowie”

pannê Maniê zmieni³a na

Karolinê. Nawet moja ¿ona

Wanata i Jerzego Kopiñskiego,

Co by³o póŸniej? Wydaje

Jaros³aw Haszek w ostatnim

pannê Mariannê, ale okaza³o

Alina, zwykle w takich sytu-

to siê dopiero rozkrêci³ kil-

siê, ¿e s³usznie pojawi³ siê po

roku ¿ycia

siê, i¿ tak sobie ¿yczy³ autor

acjach bezlitosna, dobrze

koma piosenkami, zmianami

raz nastêpny Wojciech Ha-

tekstu Marian Hemar, twier-

mnie zrozumia³a. Chyba jed-

g³osu, ubrania, kapelusza i

bela, aby wprowadziæ publicz-

postaci œwiatowej literatury,

dz¹c w pierwszym wersie, i¿

nak by³em w b³êdzie, ponie-

zapewne fryzury, wszystko

noœæ w Inny nastrój swobody

do której wszed³ g³ównie za

„Panna Marianna jest bardzo

wa¿ bola³y j¹ nogi/moj¹ ¿onê,

jak leci, jak przysta³o na mist-

estradowej, w krainê szmon-

spraw¹ wykreowania dobrego

muzykalna”.

nie Karolinê/.

rza. A publicznoϾ? Nie

cesu /jak to ostatnio bywa

wojaka Szwejka, który pozwala

Oczywiœcie, na samym

Ale co siê dzia³o dalej na

chcia³a go wypuœciæ ze sceny,

w zwyczaju pana Wojciecha.

jego entuzjastom „...nosiæ ze

wstêpie zaznaczy³em trady-

estradzie? Oj dzia³o siê wiele,

podobnie zreszt¹ jak przed-

Po¿egnaliœmy wiêc na chwilê

sob¹ zawsze zdrowych myœli

cyjnie, i¿ we Lwowie muzy

gdy publicznoœci przypom-

tem Wojtka Habeli, który by³

ba³ak, aby po raz kolejny

miskê i raczyæ siê z niej sma-

œpiewa³y zawsze, a ¿e Leopolis

nia³em, i¿ Lwów i Warszawa

we Lwowie na imieninach

wys³uchaæ skeczu, czy mono-

kiem filozofii czystej: na agre-

semper fidelis, to przecie¿

– dwa bohaterskie miasta,

z Feliksem Konarskim i za-

logu, jak kto woli, artystycznie

sjê, na pod³oœæ, arogancjê,

wszyscy wiedz¹. A potem,

jako jedyne w kraju odzna-

œpiewa³: ….„In¿ynier „s” pod-

zatytu³owanego  „Rubin-

chciwoœæ, na intrygê i wszelk¹

potem z kolei ja stremowany,

czone zosta³y Krzy¿em Virtuti

pali³ trzy firanki….”/ „Party

stein”. Oj, co to siê nie dzia³o

cudz¹ niegodziwoœæ, na cham-

jak to zwykle bywa przed t a

Militari, Bohaterskie war-

w Londynie” Feliksa Konar-

na widowni, w momencie, gdy

stwo, na g³upotê ta jest medy-

a a k ¹ publicznoœci¹ mia³em

szawskie dzieci, to dzieci, które

skiego”/, na czym najbardziej

durny Icek dosta³ od taty po

cyna - niebieskich oczu uœ-

zapowiedzieæ urocz¹ i piêkn¹

posz³y w bój z innym przecie¿

ucierpia³em ja w swoim ga-

mordzie, za to, ¿e nie idzie siê

miech zachowaæ kretyna...”

Karolinê Janociak, która przy

wrogiem, ni¿ Orlêta Lwowskie.

dulstwie z wpadkami /zapla-

uczyæ gry na fortepianie.

(cyt. za Mieczys³awem Czum¹).

akompaniamencie Maestro

Ale czy by³ wœród bohaterów

nowanymi?/. Oczywiœcie, by³o

Rubinstein idzie mieæ w ban-

Poni¿ej proponujê przegl¹d

Paw³a Bieñkowskiego, sta-

warszawskich rówieœnik An-

nale¿¹ce mi siê zadoœæuczy-

ku sto tysiêcy dulary, auto

25 myœli Jaros³awa Haszka,

³ego akompaniatora Mieczys-

tosia Petrykiewicza, zreszt¹,

nienie, tym razem z ³ezk¹:

szed³ kupiæ za 50 tysiêcy, a za

wybranych spoœród 144 myœli

³awa Œwiêcickiego, mia³a

jak dwa nasze miasta, rów-

jeden koncert to ma... I tato…

pisarza, w przek³adzie Anto-

Na szczycie Kopca

zaœpiewaæ tym razem po pol-

nie¿ odznaczonego Krzy¿em

ano buch nastêpnie drugi raz

niego Kroha. Na³óg alkoho-

Unii Lubelskiej

sku „placmuzyka” /„aj sy git”/,

Virtuti Militari, tego nie wiem.

Icka w mordê.

lowy, brak stabilizacji mate-

ale nie rozpoczê³a, pomimo

No i teraz by³a ju¿ prosta

Na szczycie kopca

Gdy Icek szed³ trzeci raz

rialnej i birbancki tryb ¿ycia

rozpaczliwego „klawiszowa-

droga do konderskiej pio-

Nikt mnie nie wita

dostaæ w mordê za to, ze mo¿e

sprawi³y, jak mo¿na mniemaæ,

nia” Paw³a Bieñkowskiego.

senki lwowskiej i tej warszaw-

Tylko bia³o-czerwona

nie zostaæ Rubinsteinem, to

¿e Haszek zszed³ z tego œwiata

Nie mog¹c sobie poradziæ

skiej, stanowi¹cej przecie¿

Kirem spowita

ja przypomnia³em sobie orto-

m³odo, bo w 40 roku ¿ycia.

z prostym przecie¿ scena-

orê¿ do walki z okupantem

I inne twarze

doksyjnego, pejsatego hande-

W ostatnich dwu latach

riuszem, zapowiedzia³em…

hitlerowskim.

Rozpacz¹ obce

³esa, który na „Krakida³ach”

¿ycia pisa³ swe najwiêksze

siebie, ale te¿ nie wiedzia³em

Przypomnia³em równie¿

Lecz polska ziemia

sprzedawa³ kolorowe pocz-

dzie³o „Osudy dobrého vojáka

powszechnie znane teksty pio-

z czym, etc.

I polskie kopce

tówki. Jedna przedstawia³a

Švejka za svtove války”. Œmieræ

senek, œpiewane przez ca³¹

Sytuacjê powita³a wytwor-

I polski pejza¿

brodatego ¯yda, maj¹cego

pisarza (1923r.) przerwa³a

Warszawê w czasie okupacji

na warszawska publicznoϾ

U progu stóp

z lewej po¿ar, z prawej zaœ

pracê nad ksi¹¿k¹ w po³owie

hitlerowskiej np. „siekiera, mo-

szczer¹ weso³oœci¹, a potem,

I inna mowa

rycz¹cego lwa. Napis pod pocz-

IV tomu. Wiele myœli i pogl¹dów

tyka/pêdzel, alasz/przegra³

nie rozumiem dlaczego, bra-

Ciernisty g³óg

tówk¹ w wybranym jêzyku

autora zachowa³o ponadcza-

wojnê g³upi malarz/, /siekiera

wami. Wpadkê uratowa³ na-

Tu by³y grudnie

brzmia³: „Nysz ta hir, nysz ta

sowe przes³anie i aktualnoœæ

motyka/ bimber, szklanka/

tychmiast niezast¹piony Woj-

Tu by³y maje

hir”, co oznacza: ani têdy, ani

do naszych czasów.

W nocy nalot, w dzieñ ³apan-

ciech Habela, który zaznaczy³,

Wolnoœci orlej

têdy. Pocztówki sz³y jak woda,

ka/i inne.

¿e teraz wybieramy siê wszyscy

Bystre ruczaje

a ja dzisiaj myœlê: znajdŸcie

A oto niektóre wybrane myœli:

Nadesz³a oczekiwana pora

na piechotê do Lwowa z pio-

Tu by³a strzecha

mi goja, który tak potrafi

1. Wielkie czasy wymagaj¹

na prezentacjê mistrza pio-

senk¹ Wiktora Budzyñskiego

Czeremchy pola

handlowaæ.

wielkich ludzi.

senki, zreszt¹ nie tylko lwow-

„Wio na piechotê do Lwowa”,

I zapach Wilna

A kto wyst¹pi³ w Warsza-

2. Gdyby wszyscy ludzie

skiej, Franciszka Makucha,

któr¹ zaœpiewa³ z towarzy-

I œpiew Podola

wie? Spieszê z informacj¹ i¿:

chcieli jak najlepiej, to by siê

solisty krakowskiej opery

szeniem akompaniamentu

Tu by³a Polska

zespó³ „Chawira” w sk³adzie:

raz dwa wzajemnie zagryŸli.

i operetki. Przed wejœciem na

Paw³a Bieñkowskiego. Pub-

U stoku Lwów

Karol Wróblewski, Grzegorz

3. Cz³owiek znajduje siê

estradê by³ stremowany/jak

licznoϾ warszawska zareago-

Jak w tej piosence

Wróblewski, Stefan Czy¿, Jerzy

niekiedy w takiej sytuacji, ¿e

zreszt¹ wszyscy/ i prosi³: „Alek,

wa³a natychmiast brawami

Co chcesz to mów

Skrejko oraz Wojciech Habela,

zostaje mu jedynie nadzieja.

nie mów nic o mnie, podaj

na stoj¹co i bisami, ale do

Franciszek Makuch, Pawe³

4. Rób co chcesz, ale mów o

tylko nazwisko”. Oczywiœcie

A potem Karol Wróblewski

dzisiaj nie wiem na pewno,

Bieñkowski, Karolina Jano-

sobie zawsze tylko jak najlepiej.

mia³ racjê, nazwisko przecie¿

ze swoim zespo³em zagra³

czy brawa dotyczy³y piosenki

ciak, Kinga Dobosz, a tak¿e

5. Nie wstydŸmy siê przyzna-

samo mówi, nie potrzebna

i zaœpiewa³ „Tylko we Lwo-

Wiktora Budzyñskiego w wy-

dziêkuj¹cy Pañstwu za cierp-

waæ publicznie do swych zalet!

wiêc oracja.

wie” znamienitego duetu

konaniu Wojtka Habeli, czy

liwoœæ i wyrozumia³oœæ Alek-

6. Wszyscy jesteœmy w rêku

Nie stosuj¹c siê jednak do

Henryka Warsa i Emanuela

wrêcz znakomitej mojej

sander Szumañski.

Boga, ale ja prócz tego by³em

KG

decyzji pana Franciszka,

Schlechtera i powiedzia³:

dezorientacji w programie.

w rêkach lekarzy.