23

Kurier Galicyjski * 12 25 czerwca 2009

„POLITYKA POWINNA BYĆ

Helena Peretiatkowicz otrzy-

zmieni³o siê tu wielu loka-

ma³a zaproszenie na konfe-

torów. Dzisiejsza w³aœcicielka

rencjê z okazji jubileuszu

jednego z mieszkañ wpuœci³a

Wo³yñskiego Muzeum Kra-

nas z Helen¹ i nawet pokaza³a

OPARTA O PRAWDĘ...”

joznawczego, przyjê³a to

stare lustro i œwiêty obraz,

zaproszenie z radoœci¹ i przy-

który zachowa³ siê z tamtych

jecha³a do £ucka.

czasów”.

Obchodzone w tym roku

dotycz¹c¹ tego, jakie jest

Mo¿na pozazdroœciæ ener-

Zakoñczywszy wszystkie

okr¹g³e rocznice wybuchu

stanowisko strony rosyjskiej

gii i entuzjazmu bohaterce tej

swoje sprawy, pani Peretiat-

II wojny œwiatowej oraz

w sprawie katyñskiego mor-

opowieœci. Po szesnastu

kiewicz wyje¿d¿a³a z lekkim

zdobycia Monte Cassino s¹

du. ¯ebyœmy sobie wszystko

godzinach podró¿y poci¹giem,

smutkiem na sercu. „Nie spo-

doskona³¹ okazj¹ do ref-

powiedzieli. I w oparciu o

nie spocz¹wszy ani przez

dziewa³am siê nawet, ¿e ta

leksji nad kresow¹ spuœ-

wiedzê, któr¹ mamy, budo-

chwilê, pani Helena polecia³a

podró¿ oka¿e siê tak bardzo

cizn¹, jej kultywowaniem

wali relacje przysz³oœci, bo

na spotkanie z dyrektorem

owocna, - powiedzia³a autorce

oraz utrwalaniem w polskiej

tylko wtedy bêd¹ one zdrowe,

muzeum w Torczynie Hryho-

niniejszego tekstu. – Po

œwiadomoœci. O tych w³aœ-

trwa³e i nie bêd¹ udawane.

rijem Hurtowym. Korespon-

pierwsze, odnalaz³am tyle

nie problemach ze S³awo-

A co do Ukrainy, to powin-

dowa³a z nim, a on opowiada³

nowych imion, po drugie,

S³awomir K³osowski

mirem K³osowskim, by³ym

niœmy zrobiæ wszystko, aby

wiceministrem edukacji, a

udzia³ nacjonalistów ukra-

by³a elementem Unii Euro-

iñskich w eksterminacji

obecnie wiceprzewodnicz¹-

pejskiej, dlatego, ¿e to jest

¯ydów, którzy przecie¿ byli

cym sejmowej Komisji

kwestia naszego strategicz-

Edukacji, Nauki i M³odzie¿y

obywatelami przedwojennej

nego, geopolitycznego bezpie-

rozmawia dziennikarz Radia

Polski.

czeñstwa. Natomiast co do

Opole JAN PONIATYSZYN.

- Mam w¹tpliwoœæ co do

Bia³orusi, mam zdanie o wiele

kwestii przekazywania wiedzy

bardziej mieszane. Te kwestie

o brutalizmach, do których

- Czy mo¿e coœ Pana

zwi¹zane z Towarzystwem

tam dochodzi³o. Jest pewien

wi¹¿e z Kresami?

Polaków na Bia³orusi, pani¹

- Do tematyki Kresów

poziom percepcji m³odego

And¿elik¹ Borys, ró¿nymi

Wschodnich i Kresowian mam

cz³owieka i dobrze nie wylaæ

uk³onami dyplomacji polskiej

szczególny stosunek z racji

tutaj dziecka z k¹piel¹.

wobec rz¹du £ukaszenki, tak

tego, ¿e sam pochodzê z takiej

Chodzi te¿ oto, aby u m³odego

jakbyœmy nagle zapomnieli,

pokolenia nie zakorzeniaæ

rodziny.

co on wyrabia³ jeszcze nie-

wartoœci daleko posuniêtej

Moja babcia i tato miesz-

dawno, czy kilka lat wstecz,

kali pod Lwowem. Zawsze

krzywdy, granicz¹cej z nie-

to budzi u mnie wiele w¹tpli-

W Z³otej Sali Pa³acu Kazimierzowskiego w Warszawie

wys³uchiwa³em z du¿¹ cieka-

chêci¹ do s¹siedniego naro-

woœci.

wszystko tu mnie mile

jej wiele ciekawego o Marianie

- Czy w Polsce mamy w

woœci¹ te wszystkie historie,

du, który od czasów, kiedy to

zaskoczy³o. Ludzie odk³adali

Peretiatkowiczu. W czasie

ogóle jak¹œ politykê his-

które mi opowiadano, jak to

mia³o miejsce, przecie¿ siê

sw¹ pracê, byle tylko mi

pobytu na Wo³yniu zd¹¿y³a

zmienia³. W tej chwili jesteœ-

toryczn¹ odnoœnie Kresów?

tam by³o na Wschodzie. A

pomóc.  Podoba  mi  siê

wzi¹æ udzia³ w konferencji,

my strategicznym partnerem

Du¿e spory wywo³a³a cho-

czasy, nie tylko te wojenne,

wszystko – woda, powietrze,

popracowaæ w archiwum,

nie by³y proste i ³atwe dla

Ukrainy. Jesteœmy za tym,

cia¿by koncepcja budowy

jedzenie. Czujê, ¿e TO MOJA

zobaczyæ wszystkie zabytki

Muzeum Kresów, które mia-

maj¹cych polskie pocho-

aby by³a w Unii Europejskiej,

ZIEMIA.”.

i muzea £ucka, byæ we W³o-

³oby byæ placówk¹ wysta-

dzenie i zamieszkuj¹cych

¿eby pozwoli³a przez swój

Pani Helena ma wielk¹

dzimierzu Wo³yñskim i Po-

teren przeprowadzi³ nitkê

wiennicz¹, ale i te¿ naukowo

tamte tereny.

nadziejê, ¿e w³adze miejscowe

czajowie, a tak¿e odwiedziæ

gazoci¹gu, co uniezale¿ni nas

- Czy szkolne podrêcz-

-dydaktyczn¹, dokumentu-

budynek, który niegdyœ nale-

popr¹ ideê spotkania w £ucku

od rosyjskich dostaw itd., itd.

niki do historii w nale¿yty

j¹c¹ przesz³oœæ tamtych

¿a³ do Erazma Peretyatko-

potomków rodu Peretyatko-

sposób eksponuj¹ proble-

- A zatem, czy aby nie

terenów.

wicza.

wiczów. Takiej sensacji

matykê kresow¹, zw³aszcza

jest tak, ¿e rz¹dz¹cy Polsk¹,

Generalnie w Polsce obec-

„Peretiatkowicze mieli w

wszak¿e nie by³o w ¿adnym

to, co siê dzia³o na terenach

bez wzglêdu na opcjê jak¹

nie nie ma polityki historycznej

£ucku trzy budynki, - opo-

z miast Ukrainy! Sprawa,

reprezentuj¹ poœwiêcili

zabu¿añskich przed II wojn¹

jako takiej. Po tym, jak zdjêto

któr¹ zapocz¹tkowa³a boha-

wiada znany krajoznawca

pamiêæ o Kresach, interesy

œwiatow¹ oraz w jej trakcie?

program wycieczek historycz-

terka naszej opowieœci, ju¿

wo³yñski Waldemar Piasecki.

Polaków mieszkaj¹cych za

- Uwa¿am, ¿e podrêczniki

nych, jak w ubieg³ym roku

naby³a rozg³osu w Internecie

– Zachowa³ siê tylko jeden, na

wschodni¹ granic¹ w imiê

szkolne w naszym kraju

rocznica mordu katyñskiego

– niedawno zwróci³ siê do niej

rogu ulicy S³owackiego. Oczy-

cywilizowania £ukaszenki,

powinny zawieraæ zdecydo-

nie doczeka³a siê jakichœ ob-

przedstawiciel s³ynnego wo-

wiœcie, teraz mieszkaj¹ tam

czy te¿ integracji Ukrainy z

wanie wiêcej treœci, dotycz¹-

chodów, konkursów, otoczki

³yñskiego rodu Gulewiczów

inni ludzie. Od lat 30. ubieg-

Uni¹ Europejsk¹?

cych Kresów Wschodnich,

edukacyjnej to nabra³em

i poprosi³, by pomog³a od-

³ego wieku, kiedy budynek

- Tu ju¿ mamy do czynienia

Kresowian, okolicznoœci w

pewnoœci, ¿e my takiej poli-

naleŸæ w £ucku rodzinê!

Erazma zosta³ sprzedany,

z wielka polityk¹. Zawsze

jakich  zostali  stamt¹d

tyki historycznej nie mamy.

wysiedleni na tzw. ziemie

sta³em na stanowisku: ¿eby

W naszych szko³ach realizo-

Poszukuję krewnych

odzyskane. Istotne jest to

polityka nie by³a na glinianych

wana jest bardziej polityka

zw³aszcza w kontekœcie pow-

nogach, to powinna byæ

niepamiêci. Ku mojemu

oparta o prawdê. Powinniœmy

staj¹cego w Berlinie muzeum

zdziwieniu, pani minister

sobie mówiæ j¹ do bólu. I w

wypêdzeñ (ma byæ tzw.

edukacji na jednej z komisji

noraty z domu Tabor. Po

Szanowni Pañstwo!

oparciu o tê prawdê powin-

Widocznym Znakiem prze-

sejmowych powiedzia³a, ¿e

Piszê wspomnienia o mojej

Rzezi wst¹pi³ do policji, a póŸ-

ciwko ucieczkom i wypê-

niœmy budowaæ podstawy

rodzinie. Interesuj¹ mnie

niej znalaz³ siê w 27 dyw.

celem jej resortu jest wycho-

dzieje rodziny, zamieszka³ej w

Wo³yñskiej w II Bat. 23 pp

dzeniom – przyp. red. J.P.).

przyjaŸni i partnerstwa na

wanie m³odego Europejczyka.

w zgrupowaniu „Osnowa”,

Kolonii S¹dowej pow. W³odzi-

Je¿eli ktoœ twierdzi, ¿e moja

przysz³e lata. Ja jestem tego

To mnie wprowadzi³o w

którym to pu³kiem dowodzi³

mierz Wo³yñski. 11.07.43 r.,

zwolennikiem. Bêd¹c wicemi-

rodzina wyjecha³a z Kresów

zdumienie, co to znaczy m³ody

Jerzy Krasowski pseudonim

w pamiêtn¹ niedzielê 5 osób

nistrem edukacji, zapropono-

dobrowolnie, to coœ jest nie

Europejczyk? Osoba, która

„Lech”. Sier¿ant Stanis³aw

z rodziny zosta³o bestialsko

wa³em w pe³ni finansowane

tak. Z tym, co pozwolono im

jest internacjonalist¹? Taka

Jaœkowski „Lis” by³ dowódc¹

zamordowane: Honorata, Fran-

zabraæ ze sob¹, a nie by³o tego

przez bud¿et pañstwa wy-

polityka historyczna powinna

ciszek jego ¿ona i dziecko oraz

II plutonu 4 kompanii. •ród³a

wiele, podobnie jak i czasu na

cieczki szkolne np. na Cmen-

znaleŸæ siê zw³aszcza w naszej

Helena. Prze¿y³y tylko trzy

podaj¹, ¿e „Lis” z ostatniego

spakowanie siê, wsadzono

tarz Orl¹t Lwowskich. Coœ w

edukacji. Bo nikt w czasie II

osoby – Piotr, Stanis³aw i Czes-

okr¹¿enia nie wyszed³, a ja

rodzaju Marszu ¯ywych,

ich do wagonów bydlêcych

wojny œwiatowej bardziej nie

mam pewne wiadomoœci o tym,

³aw, którzy ju¿ dzisiaj nie ¿yj¹.

który w Oœwiêcimiu organi-

i przywieziono tutaj na Za-

ucierpia³, ni¿ naród ¿ydowski,

¿e by³ ju¿ w lubelskim – Suche

Wiem tylko, ¿e mê¿czyŸni po-

zuje m³odzie¿ izraelska.

chód. Podobnych prze¿yæ

polski i rosyjski. To s¹ naj-

Lipie pt. Rudnik, pow. Kras-

chowali swoich w sadzie pod

nystaw. Tam te¿ zgin¹³, a ra-

jab³oni¹, chroni¹c zw³oki

doœwiadczyli inni eksrepat-

Chodzi o to, aby absolwenci

wiêksze ofiary. My powin-

czej zginê³o ich piêciu i s¹

przed bezczeszczeniem. Chcia-

rianci i o tym m³odzi ludzie

naszych liceów mogli poje-

niœmy o tym mówiæ, upamiêt-

³abym wiedzieæ coœ wiêcej

pochowani w lesie. Nie mogê

powinni wiedzieæ.

chaæ do Lwowa, zobaczyæ

niaæ to. Bieg historii ma to do

o Kolonii S¹dowej z przed

„wyjœæ z tunelu” i odnaleŸæ

tamtejsze cmentarze, wys³u-

- Czy równie dog³êbna

siebie, ¿e pewne zdarzenia po

wojny, jak równie¿ o stanie

miejsce jego pochówku. By³a-

chaæ opowieœci przewodnika,

powinna byæ szkolna wie-

pewnym czasie umykaj¹. A

dzisiejszym oraz o tym czy

bym wdziêczna jeœliby ktoœ z

podyskutowaæ, jak tam by³o

dza na temat dramatu Pola-

one nie mog¹ byæ skazane na

Pañstwa wskaza³ mi gdzie

by³y przeprowadzane jakieœ

ków, jaki rozegra³ siê na

naprawdê, bo przecie¿ równie¿

zapomnienie. Bo naród, który

ekshumacje w tej wsi.

mogê jeszcze szukaæ.

wschodzie II RP, a który

nie pamiêta o swojej historii

dzieci broni³y Lwowa. A¿eby

Interesuj¹ mnie te¿ losy

zwi¹zany by³ z pogromami

skazany jest na zag³adê.

pojechaæ do Katynia, Mied-

Pozdrawiam!

Stanis³awa ur. 6.11.1919 r. w

noje i zobaczyæ, jak tam by³o

- Dziêkujê za rozmowê.

dokonanymi na nich m.in.

Maria Machaj

Œwiniarach pow. Bocheñski

rzeczywiœcie, ³¹cznie z relacj¹

przez UPA? Ma³o znany jest

majaj10@poczta.fm

woj. Kraków, syna Piotra i Ho-

KG