3

Kurier Galicyjski * 14 23 lipca 2009

66. rocznica „krwawej niedzieli” na Wołyniu

NIEDOKOŃCZONE MSZE WOŁYŃSKIE

W£ODZIMIERZ OSADCZY

sta³ymi konsulami. Szczególn¹

kanclerz Europejskiego

wymowê mia³a obecnoœæ

Kolegium Polskich

œrodowisk akademickich i na-

i Ukraiñskich

ukowych, ale tyko z Polski.

Uniwersytetów w Lublinie

Katolicki Uniwersytet Lubel-

ski im. Jana Paw³a II repre-

Od kilku lat, zgodnie z

zentowa³ prorektor ks. prof.

zarz¹dzeniem ordynariusza

dr hab. Stanis³aw Ziêba i Pre-

ks. bpa Marcjana Trofimiaka

zes Lubelskiego Towarzystwa

w diecezji ³uckiej, druga

Naukowego ks. prof. dr hab.

niedziela lipca we wszyst-

Augustyn Eckmann; w imieniu

kich koœcio³ach sprawowana

Uniwersytetu Papieskiego

jest ¿a³obna msza œw. w in-

Jana Paw³a II z Krakowa

tencji ofiar straszliwych

obecny by³ ks. prof. dr hab.

morderstw ludnoœci cywil-

Józef Marecki i pani dr Lu-

nej, które rozpoczê³y siê na

cyna Rotter; Instytut Europy

Wo³yniu 11 lipca 1943 r.

Œrodkowo-Wschodniej by³

By³a to w³aœnie druga lip-

reprezentowany przez jego

cowa niedziela, kiedy zgro-

vice-dyrektora prof. dr hab.

madzona w licznych wo³yñ-

Andrzeja Gila, a w imieniu

skich koœcio³ach ludnoœæ

Europejskiego Kolegium

katolicka mia³a byæ zg³adzona

Polskich i Ukraiñskich Uni-

w najokrutniejszy sposób w

wersytetów uczestniczy³ w

imiê realizacji „œwietlanej

uroczystoœciach pisz¹cy te

idei” – budowy niepodleg-

s³owa Kanclerz.

³ego pañstwa.

W kazaniu na tê szczegól-

Sw¹ obecnoœci¹ na tych

n¹ niedziele ks. bp Trofimiak

terenach, Polacy burzyli wizjê

postawi³ wci¹¿ powracaj¹ce

szczêœliwej narodowej wspól-

pytanie w dziejach ludzkoœci:

Ks. bp Marcjan Trofimiak przemawia do zebranych w katedrze wiernych

noty, wed³ug pomys³ów ide-

„Kainie, gdzie twój brat”.

ologów nacjonalistycznych,

Powiedzia³, ¿e pytanie to

nie przewiduj¹cych w przysz-

rozstrzygniêcie do Kijowa.

unosi siê nad tutejsz¹ zieleni¹

³ym pañstwie ukraiñskim

Domagaj¹ siê zast¹pienia tak

lasów i b³êkitem jezior wo³yñ-

nieprzyjemnie brzmi¹cych

miejsca dla „zaborców”.

skich, jak równie¿ leci do

przymiotników „pomordo-

Rozwa¿aj¹c mo¿liwoœæ wypê-

bezkresnych stepów kazach-

wanych” na bardziej polity-

dzenia albo „usuniêcia” Pola-

stañskich, do zaœnie¿onych

cznie poprawne „poleg³ych”.

ków, kierownictwo OUN

przestrzeni syberyjskich,

Oczywiœcie, w ¿aden sposób

przychyli³o siê do tej drugiej

gdzie tak du¿o naszych Ro-

nie wolno wspominaæ o tym,

propozycji. Dlatego w tê

daków znalaz³o wieczny spo-

w walce z kim „poleg³y” owe

ostatni¹, dla ogromnej liczby

czynek, siêga do Ko³ymy,

katolików wo³yñskich, lipcow¹

ofiary, wœród których tyle

gdzie tak du¿o ksiê¿y straci³o

niedzielê zaatakowano jedno-

imion kobiecych, natomiast

¿ycie, unosi siê ona nad

czeœnie 167 miejscowoœci na

wiek wielu z nich koñczy³ siê

lasem katyñskim, leci ono do

ca³ym Wo³yniu, jak d³ugi

niemowlêctwem.

Charkowa, Miednoje Staro-

i szeroki. Zosta³o wówczas

Lepiej w ogóle, gdy siê nie

bielska. Odpowiedzi¹ s¹

musi o tym wspominaæ. Cent-

unicestwionych oko³o dziesiê-

krzy¿e, kwiaty i p³on¹ce zni-

ralny organ prasowy w obwo-

ciu tysiêcy istnieñ ludzkich.

cze. Tu, na Wo³yniu upamiêt-

dzie wo³yñskim – gazeta

Fala przemocy nasila³a siê

niaj¹ one tych, dla których

Kap³ani w czarnych „przedsoborowych” ornatach

„Wo³yñ” prowadzi sta³¹ rub-

i rozwija³a. Przerzuci³a siê na

msze œw. 11 lipca 1943 r. na

przystêpuj¹ do ofiary Mszy œw. w katedrze ³uckiej

rykê „Te dni w historii”. A wiêc

tereny galicyjskie i tam te¿

zawsze pozosta³y niedokoñ-

w tym, podobnie, jak i w po-

zbiera³a swoje krwawe ¿niwo.

czone. W perspektywie ludzi

przyby³a do £ucka i da³a

œwi¹tyni tak¿e Polacy i Ukra-

przednim roku data 11 lipca

Historycy gubi¹ siê w licz-

wierz¹cych, nie jest to jednak

mo¿liwoœæ widzom na ca³ym

iñcy. Zjednoczy³a wszystkich

bach, ile wówczas tysiêcy

kojarzy³a siê z tym, ¿e doko-

koniec. Jest to groŸne me-

œwiecie byæ œwiadkami pa-

potrzeba bycia w tym dniu w

ludzi po¿egna³o siê z tym

nano imponuj¹cych odkryæ

mento, o tym, jak ³atwo za-

miêci Wo³ynia celebrowanej w

tym miejscu, ¿eby daæ œwia-

œwiatem w imiê wy¿szych

archeologicznych w Chinach,

stêpuj¹c Boga bardziej, wyda-

tak okaza³ej œwi¹tyni kated-

dectwo pamiêci i poprzez

celów pañstwa narodowego.

na Chorwacji urodzi³ siê 5.

wa³oby siê, prost¹, ³atw¹

ralnej. ¯adnej polityki, ¿adnych

modlitwê, wierz¹c w „œwiêtych

Trwa polsko-ukraiñska dys-

miliardowy mieszkaniec Ziemi,

i wznios³¹ ideologi¹, mo¿na

a te¿ w tym dniu mia³y miejsce

aluzji i zakamuflowanej mowy,

obcowanie”, tworzyæ wspólnotê

kusja – czy kwalifikuj¹ siê

zaburzyæ tê harmoniê w stosun-

straszliwe RZEZIE (tak stoi

¿adnych oficjalnych deklara-

z tymi, którym odebrano ¿ycie

„wydarzenia wo³yñskie” jako

kach miêdzyludzkich i miê-

w gazecie). Sta³o siê to w boœ-

cji i poprawnych, nie godz¹-

w 43, 44 i póŸniej.

ludobójstwo czy te¿ nie. Czy

dzynarodowych, trwaj¹c¹

niackiej Srebrnicy w 1995 r.

cych w strategiczn¹ przyjaŸñ

Zazwyczaj na wszystkich

nale¿y do tego zagadnienia

tutaj w ci¹gu wieków.

polsko-ukraiñsk¹, charakte-

uroczystoœciach w Katedrze

A poza tym nic. ¯adnych

podchodziæ kompleksowo i

Na zakoñczenie zaœ s³owa

rystyk „wydarzeñ”. Tylko 66

³uckiej gromadz¹ siê przed-

wydarzeñ, zwi¹zanych z his-

wyjaœniaæ „antypolskie akcje”

pasterskiego, hierarcha ³ucki,

krzy¿y, upamiêtniaj¹cych 66

stawiciele w³adz obwodo-

tori¹ tej ziemi siê nie przypo-

historycznymi przyczynami,

przypominaj¹c zebranym w

lat dziel¹cych nas od tamtych

wych, miejskich, samorz¹do-

siêgaj¹cymi czasów najazdu

mina.

koœciele wiernym, wœród któ-

„wydarzeñ”. Krzy¿e wielkie,

wych. W³adyka Markijan jest

Kazimierza Wielkiego na Ruœ,

Ca³e szczêœcie, ¿e Koœció³

rych byli œwiadkowie mordów

mniejsze, ma³e i zupe³nie malu-

zawsze mile widzianym na

odwiecznym polskim wyzys-

jest poza tymi dylematami.

oraz bliscy ich ofiar, funda-

sieñkie. S¹ te¿ ze stu³ami –

wszystkich oficjalnych uro-

kiem, rz¹dami sanacji i pacy-

Nie musi, a¿ tak naukowo

mentaln¹ prawdê wiary za-

ginêli przecie¿ i kap³ani przy

czystoœciach w £ucku. W tê

fikacjami okresu miêdzywo-

i wywa¿enie roztrz¹saæ wszyst-

pewni³ ich i pocieszy³ ich ból,

kich szczegó³ów terminolo-

o³tarzach i nie tylko. Przed

niedzielê nikogo nie by³o,

jennego czy te¿ nienaukowo

tak czêsto burz¹cy dobry

gicznych i historiozoficznych.

o³tarzem liczne znicze oraz

mimo wspania³ego, dostoj-

u¿ywaæ nie wywa¿onego

wizerunek partnerstwa stra-

Nie jest on bowiem ani insty-

poroœniête traw¹ kêpki, ni-

nego nabo¿eñstwa i obec-

s³ownictwa okreœlaj¹cego to,

tegicznego, s³owami Ksiêgi

tucj¹ narodow¹, ani naukow¹,

czym na cmentarzu. Przy

noœci telewizji. Tylko pro-

co dzia³o siê 66 lat temu, tak

M¹droœci: „Dusze sprawiedli-

dostojnym brzmieniu Requiem

boszcz miejscowej parafii

ani polityczn¹, ani medialn¹.

nieprzyjemnie brzmi¹cym

wych s¹ w rêku Boga i nie

kap³ani w czarnych „przedso-

greckokatolickiej w charakte-

Ma natomiast misjê i obowi¹-

s³owem – rzezie.

dosiêgnie ich mêka. Zda³o siê

borowych” ornatach wraz z

rystycznej czarnej „pogrzebo-

zek. Jako obowi¹zek traktuje

Powa¿ny problem maj¹

oczom g³upich, ¿e pomarli,

ordynariuszem diecezji proce-

wej” stule na czarnej sutannie

wo³yñskie lokalne w³adze,

ks. bp Marcjan potrzebê

zejœcie ich poczytano za

syjnie rozpoczêli pochód do

o. Roman Behej, jak zwykle

kiedy na proœby krewnych

dokoñczenia mszy, które tak

nieszczêœcie i odejœcie od nas

tego cmentarza, poœrodku

œwiadczy³ o ró¿norodnoœci

pomordowanych ofiar maj¹

drastycznie zosta³y przerwane

za unicestwienie, a oni trwaj¹

którego na o³tarzu Pañskim

rytów we wspólnym Koœciele

podj¹æ decyzjê o wyra¿eniu

na Wo³yniu w drug¹ niedzielê

w pokoju. Zda³o siê oczom

lipca 1943 r. Po kilkukrot-

zosta³a z³o¿ona Ofiara w

katolickim. W³adze Rzeczy-

zgody na stawianie krzy¿y,

g³upich, ¿e pomarli, a oni

nych zwróceniach siê ordyna-

intencji tych ofiar. Modlitwy

pospolitej reprezentowa³ Kon-

upamiêtniaj¹cych pogrzeba-

trwaj¹ w pokoju…”

riusza do TV „Polonia”, w tym

i œpiewy wznosi³y siê w jêzyku

sul Generalny RP w £ucku

nych na ich terenach Pola-

KG

roku polska ekipa telewizyjna

polskim i ukraiñskim. W

Tomasz Janik wraz z pozo-

ków. Odsy³aj¹ po ostateczne