19

Kurier Galicyjski * 14 23 lipca 2009

68 ROCZNICA MORDU

JURIJ SMIRNOW

tekst i zdjêcia

PROFESORÓW POLSKICH WE LWOWIE

4 lipca br. na Wzgórzach

Wóleckich przy skromnym

krzy¿u-pomniku, mia³o

miejsce spotkanie lwowskich

Polaków, którzy uczcili

pamiêæ zamordowanych

tutaj przez najeŸdŸców hit-

lerowskich  wybitnych

przedstawicieli inteligencji

polskiej. Wœród pomordo-

wanych by³o 24 profesorów

wy¿szych uczelni lwowskich

oraz cz³onkowie ich rodzin.

By³y to wybitne postacie,

znane zarówno w Polsce,

jak w Europie i na œwiecie.

Nale¿eli do nich na przyk-

Uczestnicy uroczystoœci

³ad: pisarz i t³umacz kla-

sycznej literatury francuskiej

nie s¹ znane wszystkie

sulem Marcinem Zieniewi-

– Tadeusz Boy-¯eleñski,

okolicznoœci tragicznych

czem. Uczestnicy uroczystoœci

rektor Uniwersytetu Jana

wydarzeñ tamtych dni, jak

ciep³o przywitali za³o¿yciela

Kazimierza – Roman Long-

równie¿ nie wyjaœnionymi

i pierwszego prezesa Towa-

champs de Berier, rektor

pozostaj¹ imiona wszystkich

rzystwa Opieki nad Grobami

Politechniki – Kasper Weigel.

oprawców, bior¹cych udzia³

Wojskowymi, zas³u¿onego

Ofiar¹ póŸniejszych egze-

w zbiorowym mordzie.

kombatanta – Eugeniusza

kucji by³ tak¿e trzykrotny

Dopiero staraniem pol-

Cydzika, który ze wzglêdu na

premier Rzeczypospolitej

skich organizacji lwowskich,

stan zdrowia w ostatnich

Polskiej, 59-letni prof. Ka-

w latach 90 postanowiono

latach rzadko uczestniczy w

zimierz Bartel, rozstrzelany

skromny pomnik ku czci

takich uroczystoœciach.

przez okupantów w wiêzie-

ofiar. Miejscem tym opiekuje

Niestety, ogromne kolejki

niu 26 lipca.

siê obecnie Polskie Towa-

na granicy polsko-ukraiñ-

Wieniec sk³ada konsul RP we Lwowie Marcin Zieniewicz

68 lat temu rozegra³y siê

rzystwo Opieki nad Grobami

skiej, wynikaj¹ce z licznych

na tych wzgórzach tragiczne

Wojskowymi, prezesem którego

formalnoœci przy odprawie,

dla polskiej kultury i inteli-

o rodakach, którzy byli za-

jest p. Jan Franczuk. W³aœnie

nie pozwoli³y przybyæ na czas

w³aœnie takimi œwiadkami,

gencji wydarzenia. Z 3 na 4

to towarzystwo organizuje

i wzi¹æ udzia³ w uroczys-

mordowani w tym miejscu.

dlatego zawsze bêd¹ obecni w

lipca, pod os³on¹ nocy doko-

coroczne obchody dla ucz-

toœciach licznej grupie Mi³oœ-

Pamiêtajmy o naszej historii,

naszej pamiêci. My te¿ po-

nano aresztowañ. Chocia¿

czenia pamiêci pomordowa-

ników Lwowa z Tarnowa.

aby Polacy pozostawali

winniœmy przekazywaæ m³od-

hitlerowcy zaledwie 3 dni

nych w tym miejscu profe-

Uczestnicz¹cy w uroczys-

Polakami! Pragnê podziêko-

szym pokoleniom pamiêæ o

wczeœniej  wkroczyli  do

sorów.

toœci odmówili pod przewod-

waæ o. W³adys³awowi za dobre

losach Polaków na Ziemi

Lwowa, jednak Einsatzko-

s³owa, a panu prezesowi Fran-

O godz 12.00 przyby³o na

nictwem o. W³adys³awa Lizuna

Lwowskiej, prawdê ¿ycia i his-

mando SS mia³o ju¿ przygo-

czukowi – za organizacjê

Wuleckie Wzgórza oko³o 100

modlitwy za rozstrzelanych

torii”.

towan¹ listê ofiar. Areszto-

uroczystoœci”.

lwowskich Polaków. Wœród

rodaków oraz z³o¿yli wieñce

Sk³adaj¹c wieniec w imie-

wanych przewo¿ono do Bursy

Przez ca³y czas trwania

uczestników uroczystoœci

i kwiaty u stóp pomnika.

niu Konsulatu RP we Lwowie,

Abrahamowiczów i po krótkim

uroczystoœci, honorow¹ wartê

byli obecni przedstawicielie

Ojciec W³adys³aw w swoim

konsul Marcin Zieniewicz

przes³uchaniu wyprowa-

przy pomniku pe³nili harcerze

koœcio³a katolickiego (o. W³a-

krótkim wyst¹pieniu powie-

powiedzia³: „Spotkaliœmy siê

dzano noc¹ grupami na

dys³aw Lizun – proboszcz

dzia³: „NajeŸdŸca zawsze

lwowscy. Prawie ka¿dy z

w kolejn¹ rocznicê tej zbrodni.

pobliskie Wzgórza Wuleckie,

parafii pw. œw. Antoniego),

uderza³ w inteligencjê, w du-

obecnych z³o¿y³ pod pomni-

Jesteœmy tutaj, aby uwiecz-

gdzie dokonywano egzekucji.

cz³onkowie Towarzystwa

chowieñstwo, a tak¿e w ludzi

kiem kwiaty lub zapali³

niæ pamiêæ o ofiarach, pomor-

Zbrodnia na lwowskich

Kultury Polskiej Ziemi Lwow-

œwieckich. Je¿eli niszczy siê

znicze. To wszystko, co

dowanych rodakach, o naszej

profesorach nigdy nie zosta³a

skiej (TKRZL), na czele z

inteligencjê, to niszczy siê

prze¿yliœmy na Wzgórzach

historii. Nasza obecnoϾ tu

ukarana. Nawet zeznania

by³o wymownym œwiadect-

prezesem Emilem Legowiczem

ca³y naród. Inteligencja jest

œwiadczy, ¿e zamys³ najeŸdŸcy,

Karoliny Lanckoroñskiej na

wem, ¿e osoby, które przyby³y

oraz cz³onkowie Federacji

tym wyrazem narodu, (œwiad-

jak równie¿ plany innych

procesie w Münster w 1967

na tê uroczystoœæ nie pojawi³y

Organizacji Polskich na Uk-

kiem narodowych wartoœci),

naszych wrogów, okupantów

roku przeciwko gestapow-

siê tu „z obowi¹zku”, lecz z

rainie, na czele z prezes Emili¹

który prowadzi ku dobru, o

nie sprawdzi³y siê. Nie uda³o

cowi Hansowi Krügerowi by³y

potrzeby serca, aby z³o¿yæ

Chmielow¹ oraz pracownicy

ile zachowane s¹  zasady

siê im zniszczyæ Polaków, nie

faktycznie przez s¹d niemiecki

ho³d pamiêci zamordowanym

Konsulatu Generalnego RP

przykazañ Bo¿ych. Ludzie,

uda³o siê zniszczyæ inteligen-

odrzucone. Po dzieñ dzisiejszy

rodaków.

we Lwowie, na czele z kon-

którzy zginêli tutaj byli

cji polskiej. Wci¹¿ pamiêtamy

20 LAT TOWARZYSTWA MIŁOŚNIKÓW LWOWA I KRESÓW

POŁUDNIOWO WSCHODNICH, ODDZIAŁ W ZIELONEJ GÓRZE

JAN TARNOWSKI

Prezentowana by³a wielona-

20-Lecia rozpoczê³a Msza œw.

toœci prezes Jan Tarnowski

du¿ym zainteresowaniem.

rodowoœæ mieszkañców Kre-

z poœwiêceniem sztandaru.

w swoim wyst¹pieniu wspom-

Przed wyk³adem przy okazji

Od pocz¹tku 2008 r. pra-

sów. By³y oddzielne gabloty

Nastêpnie autokarem udaliœmy

nia³ tych, którzy byli inicja-

pobytu w Zielonej Gorze prof.

cowaliœmy intensywnie nad

o zamieszka³ych tam Rusi-

siê na cmentarz gdzie znaj-

torami powstania oddzia³u w

Nicieja zwiedzi³ wystawê

tym aby ta uroczystoœæ wypad³a

nach, Niemcach, Ormianach,

duj¹ siê w miejscu Pamiêci

Zielonej Górze, a dwie osoby

razem z rektorem Uniwer-

okazale. G³ówne uroczystoœci

¯ydach oraz du¿o informacji

Narodowej dwa Kresowe

kol. Beata Ilek oraz kol. Wies-

sytetu Zielonogórskiego prof.

zaplanowaliœmy na miesi¹c

o Polakach. Zainteresowanie

pomniki: tym co pozostali na

³aw Podgórski do dnia dzisiej-

Czes³awem Osêkowskim. W

paŸdziernik, dziêki ofiarnoœci

przesz³o nasze oczekiwania.

Kresach a drugi Ofiarom OUN

szego s¹ aktywnymi cz³onkami.

tym dniu, który by³ zakoñ-

naszych cz³onków uda³o nam

Wystawa by³a zwiedzana przez

i UPA. Nastêpnie w prze-

Odznaczenie pañstwowe:

czeniem Dni Kultury Kreso-

siê zebraæ odpowiedni¹ iloœæ

m³odzie¿ szkoln¹ oraz przez

stronnej sali Kolumnowej

Zloty Krzy¿ Zas³ugi otrzyma³

wej w Zielonej Górze mia³o

gotówki i zamówiliœmy sztan-

wielu mieszañców Zielonej

urzêdu Marsza³kowskiego

kolega Roman Garbacik który

miejsce bardzo wa¿ne wyda-

dar dla Towarzystwa.

Góry i okolic.W ramach dni

odby³a siê g³ówna uroczys-

od wielu lat jako muzyk jest

rzenie decyzj¹ marsza³ka woj.

Wspólnie z Wojewódzk¹

Lubuskiego w uznaniu za

Kultury Kresowej przy wspó³-

toœæ 20-lecia na któr¹ przybyli:

kierownikiem zespo³ów mu-

Bibliotek¹ im. Cypriana Nor-

pracy ze Stowarzyszeniem

wicewojewoda Lubuski pan

zycznych: chóru POHULANKA

ca³okszta³t  dzia³alnoœci

wida przygotowaliœmy wystawê

WspólnotaBukowiny i Centrum

Jan Œwirepo.

oraz zespo³u KRESOWE

Oddzia³u Towarzystwa w ok-

kresow¹. Na wystawie prezen-

Animacji Kultury rozpoczê-

Obecny by³ prezydent m.

NUTY pe³ni równie¿ funkcje

resie 20 minionych lat. W

towane by³y zbiory Tadeusza

zakresie krzewienia kultury

liœmy pierwsza edycjê Przeg-

Zielonej Góry pan Janusz

wiceprezesa Towarzystwa.

Marcinkowskiego oraz Czes-

l¹du Kultury Kresowej i mimo

Kubicki, wójt gminy pan

Szereg osób otrzyma³o z³ote

kresowej oraz promocjê miasta

³awa Nycza. Wystawa zosta³a

skromnych œrodków mogliœmy

Mariusz Zalewski, przedsta-

odznaki za aktywn¹ dzia³al-

Zielonej Góry.

przygotowana przez fachowy

zaprosiæ zespo³y z Bia³orusi ,

wicielem Zarz¹du G³ównego

noœæ. Inne otrzyma³y dyp-

Sztandar Towarzystwa

personel, prezentowana by³a

zosta³ odznaczony Medalem

Ukrainy oraz z naszego regionu,

by³ kol. Leszek Mulka. Przy-

lomy. Pod koniec organizowa-

w salach wystawowych bib-

mieliœmy ponad 200 wyko-

by³a delegacja oddzia³u

nych Dni Kultury Kresowej

Za Zas³ugi Dla woj. Lubus-

lioteki. Ekspozycja przedsta-

nawców. Zakoñczenie pre-

TMLIKPW z Gorzowa z po-

goœciliœmy pana prof. Stanis-

kiego. Odznaczenia dokona³

wia³a unikatowe zdjêcia,

zentacji odby³o siê w piêknej

cztem sztandarowym której

³awa S³awomira Nicieje,

w im. Marsza³ka wiceprze-

dokumenty, ksi¹¿ki z okresu

wodnicz¹cy Sejmiku Lubus-

scenerii Zamku w Ko¿u-

przewodniczy³ prezes Piotr

którego wyk³ad o Cmentarzu

miêdzywojennego oraz przed-

chowie. G³ówne uroczystoœci

Frankow. W czasie uroczys-

£yczakowskim cieszy³ siê

kiego p. Zdzis³aw Paduszyñski.

mioty codziennego u¿ytku.