21

Kurier Galicyjski * 14 23 lipca 2009

Miko³aja, a nawet Wszyst-

Obrony Dworca, Obrony Lwo-

w 1950 roku przemianowana

wojennego lwowiaka, który

Lwów jest na pewno jednym

kich Œwiêtych!

wa, Orl¹t (te¿ trzy), Lwow-

zosta³a na Pierwszej Konnej.

umówi siê na prospekcie

z niewielu miast na œwiecie,

Dopiero z kolejnymi trans-

skich Dzieci, M¹czyñskiego,

Przypomnijmy, ¿e U³ani

Swobody! On zawsze bêdzie

które nazywa ulice i place

portami przesiedleñców, kiedy

Battaglii, Abrahamczyków,

Jaz³owieccy to odzia³ polskiej

spacerowa³ tylko po Wa³ach

imionami swoich zdobywców

polska ludnoϾ Lwowa wago-

Bitchana, Petrykiewicza.

kawalerii, który u boku

Hetmañskich. Nie tylko przed-

i tych, którzy próbowali sztur-

„bia³ych” walczy³ z bolsze-

nami towarowymi wyje¿d¿a³a

W okresie miêdzywojen-

wojenne nazwy tak wry³y siê

mowaæ pradawny gród. Mamy

wikami, a póŸniej samodziel-

na zachód, a pozostawione

nym imionami wielkich Ukra-

w umys³y lwowian. ¯yje ulica

wiêc, we Lwowie ulice Chmiel-

nie ju¿, odniós³ brawurowe

przez nich mieszkania zape³-

iñców nazywano ma³e uliczki

Majakowskiego, ¯owtnewa,

nickiego i Krzywonosa (pierw-

zwyciêstwo w boju pod

nia³y siê nowymi przybyszami

na dalekich przedmieœciach –

i te nazwy, choæ od kilku-

szy oblega³ miasto dwukrotnie,

Jaz³owcem z oddzia³ami

– Ukraiñcami i Rosjanami,

Szewczenki to obecna Dnip-

nastu lat nieistniej¹ce, wci¹¿

drugi zdoby³ Wysoki Zamek).

ukraiñskimi, aby póŸniej na

nowe nazwy stopniowo wypar³y

rowska, by³y te¿ ulice Szew-

kr¹¿¹ po lwowskich ulicach,

Mamy ulice Kozack¹, Tureck¹

stare, nie tylko ze spisów

Wo³yniu znów stawiaæ czo³a

czenki na Lewandówce i Znie-

ba, og³oszeniach w lwowskich

i Szwedzk¹ – wszystkie przed-

mieszkañców, ale i z tabliczek

oddzia³om bolszewickim. To

sieniu, terenach przy³¹czonych

gazetach. A Lenina? Tego,

wojenne, ostatnia nadana

z nazwami ulic zaczê³y znikaæ

miêdzy innymi U³ani Jaz³o-

do Lwowa w latach 30-tych.

który mia³ byæ wiecznie ¿ywy?

dok³adnie w 1904 roku, w

polskie nazwiska. Na ich

wieccy brali udzia³ w bitwie

Franki by³a na Zniesieniu

Pod koniec lat 90-tych XX

200-setn¹ rocznicê spl¹dro-

miejsce, jako jedne z pierw-

pod Komarowem 31.VIII.

(obecna Kowalska), Szeptyc-

wieku para turystów z Polski

wania Lwowa przez wojska

szych pojawi³y siê we Lwowie,

1920 r. By³a to najwiêksza

kich to obecna Fedkowycza,

zab³¹dzi³a gdzieœ w zau³kach

szwedzkie.

ju¿ w 1944 r., ulice Stalina

bitwa konnicy po 1813 roku

i tylko Szaszkiewicza nadal

£yczakowa. Wyjêli mapê i za-

Nie bêdziemy tu jednak

(ob. Bandery), Dzier¿yñskiego

i ostatnia z wielkich bitew

jest w tym miejscu, co przed

czêli siê zastanawiaæ, jak

rozprawiaæ o polityce, ani o

(ob. Witowskiego) ulica i aleja

jazdy, w której I Konna Armia

wojn¹.

najprêdzej dostaæ siê do cent-

tym, które nazwy bardziej

Lenina (ob. prospekt Swo-

body i £yczakowska), Marksa

(Jefremowa), ¯owtnewa (Do-

roszenki), póŸniej, w latach

60-tych, Tiereszkowej (Wyhow-

skiego), Czekistów (Hlyboka),

1 Maja (Gródecka) i inne.

Ostatnia du¿a akcja zmiany

nazw mia³a miejsce ju¿ za

niepodleg³ej Ukrainy, na po-

cz¹tku lat 90-tych. I znów, jak

poprzednio, usuniêto starych

„bohaterów” aby zrobiæ miej-

sce nowym. Na pierwszy ogieñ

poszli przywódcy robotniczy

i ideologowie marksizmu-

leninizmu. A zaraz za nimi

wielcy przedstawiciele rosyj-

skiej kultury: Puszkin, Ler-

Ul. Piekarska

montow, Stanis³awski, Was-

Ul. Szewska

nam siê podobaj¹. Nawet,

rum. Mapa by³a stara i nazwy

niecow, ostatnio Turgieniew.

Podczas pierwszej okupa-

jeœli wolelibyœmy mieszkaæ w

na niej stare – radzieckie.

cji sowieckiej, w latach 1939-

tym Lwowie, w którym ulice

Wysz³o, ¿e najlepiej zejœæ do

41 nazwy praktycznie nie

nazywa³yby siê: Kwiatkówka,

ulicy Lenina, a tam wsi¹œæ

uleg³y zmianie. W³adze radziec-

Na Bajkach, Akacjowa, Lipowa

w tramwaj. Zapytali wiêc

kie wziê³y siê za to dopiero w

aleja, Biwakowa, Bogatych

przechodnia o ulicê Lenina.

1944 r., kiedy wiadomo ju¿

Kramów, Gospody Królew-

Nie wiedzia³. Zapytali dru-

by³o, ze zadomowi¹ siê we

skiej, Ko³o Kawiarni Wiedeñ-

giego, trzeciego, czwartego…

Lwowie na d³u¿ej.

skiej, Dorobek, W³asna Strze-

¿aden nie potrafi³ pokazaæ.

Wiele nazw zmieni³ nato-

cha, Radoœæ, Cicha, Mi³a, Dob-

Dopiero któryœ kolejny ulito-

miast w l. 194-43 okupant

rej Woli, Fio³kowa, czy nawet

wa³ siê nad biedakami i wy-

niemiecki. Wiêkszoœæ zmian

sympatyczna Cebulanka.

jaœni³ im, ¿e w³adza swoje, a

by³o to po prostu dos³owne

¯ywotnoœæ nazw jest za-

ludzie i tak zawsze nazywali

t³umaczenie na jêzyk nie-

j¹ £yczakowsk¹. Bo czym¿e

dziwiaj¹ca. Wpisuj¹ siê tak w

miecki, choæ by³y te¿ cie-

œwiadomoœæ, ¿e nie³atwo je

by³by Lwów bez ulicy £ycza-

kawe wyj¹tki. Ulicê Serbsk¹

wykorzeniæ. Poka¿cie mi przed-

kowskiej?

przemianowano na… Chor-

wack¹ (Kroatenstrasse),

Kącik poetów lwowskich

gdy¿ Chorwacja kolaboro-

wa³a w czasie wojny z hitle-

rowskimi Niemcami, pod-

DZIECI LWOWA

czas kiedy Serbia walczy³a

przeciwko nim. Nie mog³o

oczywiœcie zabrakn¹æ ulicy

Hitlera – Adolf Hitler Ring

EUSTACHY BIELECKI

kroczymy drog¹

(prospekt Swobody).

uczeñ szko³y nr 10

dan¹ nam od rodziców

Sowieci rozwi¹zali sprawê

we Lwowie

Wierzymy w to

po swojemu i od razu po

w co wierzy³ dziad

wkroczeniu do Lwowa zaczêli

Jesteœmy dzieæmi

i Polakami godnie jesteœmy

zmieniaæ nazwy, przy czym

Ul. Ormiañska

wczorajszego imperium

i bêdziemy

pocz¹tkowo zachowano przed-

o ojcach pamiêæ zachowawszy

by na tej ziemi by³

Budionnego zosta³a doszczêt-

Oczywiste, ¿e nie zmienia siê

wojenne polskie nazwy, tyle,

pamiêtamy o naszym

,,polski” œlad

nie rozbita przez oœmiokrot-

nazw ulic z G³uchy K¹t na

¿e w t³umaczeniu ukraiñ-

polskim milenium

Nie przeminie nasza mowa

nie s³absze si³y polskie. W tym

Bohaterów UPA. Czasem

skim. Dochodzi³o do takich

o OjczyŸnie dalekiej

historia i wiara

samym okresie by³a te¿ we

mo¿na odnieœæ wra¿enie, ¿e

paradoksów, ¿e w l. 1944-46

kochanej

bo nasz kraj spod orla

Lwowie ulica Orl¹t! W 1945 r.

chodzi³o (i nie tylko tej w³a-

istnia³a we Lwowie spokojnie

Nie rzucili nasi ojcowie

bia³ego znaku

przemianowana na Mo³o-

dzy, ale i ka¿dej poprzedniej)

ulica Zadwórzañska (obecnie

tej ziemi

bo myœmy Polski ¿ywy kwiat

di¿n¹, a potem Mo³odoji Hwar-

nie tyle o upamiêtnienie ja-

Antonowycza), nazwana tak

któr¹ Bóg darowa³ praojcom

zrodzony na ,,obczyŸnie”

diji. Jakby Sowieci dopiero

kiejœ postaci, ile o zrobienie

jeszcze przed wojn¹ na czeœæ

nie zerwali wiêzi

lecz na ziemi

uczyli siê historii Lwowa, po

innym na z³oœæ i pokazanie,

s³ynnej bitwy z bolszewikami

bo tu nasz dom

za któr¹ ojciec pad³

trochu wykreœlaj¹c z niej te

kto tu rz¹dzi. W 1996 roku

w 1920 r. Dopiero po dwóch

Bo tu ¿yjemy

o której w piosnce

strony, o których woleliby

przemianowano ulicê Ler-

latach w³adza zorientowa³a

i ¿yliœmy

niejednej mowa

zapomnieæ. W tym samym ra-

montowa na Dudajewa. Fakt

siê, ¿e coœ jest nie tak, i prze-

i ¿yæ bêdziemy

i wspomnienia nios¹ nas

dzieckim Lwowie by³y pocz¹t-

ten budzi ci¹g³y sprzeciw

mianowano j¹ na Staling-

póki ¿ycie jest

do tego w³aœnie naszego Lwowa

kowo ulice œw. Jacka, Bene-

Konsulatu Rosyjskiego.

radzk¹. Podobnie mia³a siê

do ostatniego wdechu

którego ju¿ niestety

dyktyñska, œw. Floriana, Pa-

Swoj¹ drog¹ ktoœ ju¿

sprawa z ulic¹ U³anów Jaz³o-

do ostatniej si³y

min¹³ czas

rafialna, Chmielowskiego, œw.

wczeœniej zauwa¿y³ fakt, ¿e

wieckich (Ho³ubca) – dopiero