img
II
Kurier gospodarczy
24 lipca 14 sierpnia 2009 * Kurier Galicyjski
przez Agencjê po roku
w ewidencji Zasobu znajduje
wywanych do sprzeda¿y lub
rencyjnych na nowym rynku
retencyjnych, eksploatacja
siê 144 tys. ha „gruntów
2001 obserwuje siê systema-
dzier¿awy. Czêœæ gruntów kwa-
„unijnym” i umocnieniem
kopalinwszystko to powo-
obcych”, w tym ok. 140 tys.
tyczny wzrost ceny [Rys. 1].
lifikuje siê do zagospodarowa-
polskiej hodowli, poprzez
duje koniecznoϾ rezerwo-
ha „jezior o wodach p³y-
Je¿eli w roku 2001 uzys-
nia innego ni¿ rolnicze, w tym
istniej¹ce spó³ki strategiczne.
wania gruntów na te cele –
n¹cych”, które s¹ sukcesyw-
kano œredni¹ cenê za 1 ha
pod zalesienie lub na cele inwes-
Jakkolwiek Agencja ju¿
co w praktyce czêsto oznacza
w wysokoœci 3414, to ju¿
nie przekazywane podmio-
tycyjne. Szacunek mo¿liwych
rozdysponowa³a trwale po-
nieodp³atne ich przekazywa-
w roku 2004 wynios³a ona
tom uprawnionym w trybie
kierunków przeznaczenia
nad 50 proc. powierzchni nie-
nie uprawnionym gestorom.
4682, w 2005 r. – 5607,
przepisów ustawy Prawo
gruntów nierozdysponowa-
ruchomoœci Skarbu Pañstwa,
Zadanie intensyfikowania
w 2006 r. – 7374, w 2007 r.
wodne. Dodatkowo Agencja
nych wskazuje, ¿e do zagos-
przejêtych do Zasobu (po
sprzeda¿y nieruchomoœci Za-
9773oraz w 2008 r. –
posiada w Zasobie ok. 70 tys.
podarowania rolniczego kwa-
uwzglêdnieniu powierzchni
sobu napotyka tak¿e na prze-
12540. W 2009 r. ceny
lifikowa³o siê 215 tys. ha
ha gruntów o charakterze
147 tys. ha tzw. „gruntów
szkody, wynikaj¹ce z nie-
(65 proc.). W tej powierzchni
sprzeda¿y gruntów rolnych
nierolnym. Wœród nich
obcych”, które wprawdzie po-
których przepisów prawa.
Zasobu utrzymuj¹ tendencjê
wzrostow¹, osi¹gaj¹c w I kwar-
tale poziom 13660 z³ za 1 ha.
Niezale¿nie od sprzeda¿y,
od pocz¹tku dzia³ania, Agen-
cja trwale rozdysponowa³a
oko³o 495 tys. ha, w tym m.in.
przekaza³a 147 tys. ha Lasom
Pañstwowym, 48 tys. ha
jednostkom samorz¹du tery-
torialnego, ok. 84 tys. ha
koœcielnym osobom prawnym
Œredni czynsz dzier¿awny od gruntów rolnych dla umów,
ró¿nych wyznañ, ok. 134
zawieranych przez ANR w latach 1992 – I kw. 2009 r.
tys. ha przekazano regio-
(w dt/pszenicy za 1 ha)
nalnym zarz¹dom gospodarki
W transakcjach sprzeda¿y gruntów rolnych,
Ÿród³o: dane ANR
wodnej (grunty pod jezio-
organizowanych przez Agencjê po roku 2001 obserwuje
rami o wodach p³yn¹cych),
zostaj¹ w ewidencji Zasobu
Agencja ma ograniczony
siê systematyczny wzrost ceny
blisko 16 tys. ha przeka-
do czasu ich protokólarnego
wp³yw na ich usuwanie,
Ÿród³o: dane ANR
zano aportami do spó³ek.
przekazania, lecz z mocy
bowiem wiêkszoœæ z nich
Innym uprawnionym pod-
bardzo atrakcyjne grunty
oko³o 15 proc. stanowi³y
prawa nale¿¹ ju¿ do innych
mo¿e byæ rozwi¹zana jedy-
miotom oraz w pozosta³ych
inwestycyjne i budowlane
jednak wieloletnie od³ogi.
podmiotów), jest ona nadal
nie w drodze nowych regu-
w okolicach wiêkszych i œred-
Agencja, jak ju¿ wczeœniej
wa¿nym narzêdziem wspie-
formach (przekszta³cenie
lacji lub nowelizacji istnie-
nich miast.
wspomniano, jest instytucj¹
rania polityki rolnej (na
prawa u¿ytkowania wieczys-
j¹cych przepisów (limity
Dla umów dzier¿awy, za-
zadaniow¹. Jej g³ównym za-
przyk³ad w kszta³towaniu
tego w prawo w³asnoœci,
sprzeda¿y powierzchni UR
wieranych w 2008 r. przez
daniem jest prywatyzacja
ustroju rolnego) i realizowania
jednemu nabywcy, plano-
scalanie i wymiana gruntów,
ANR przeciêtny czynsz dzier-
maj¹tku pañstwowego w rol-
wa¿nych celów publicznych,
wanie przestrzenne). Tym
zniesienie wspó³w³asnoœci
¿awny wyniós³ (w równowar-
nictwie, a do czasu zakoñcze-
takich, jak wspomniany ju¿
niemniej, Agencja w³¹cza siê
itp.) rozdysponowano ³¹cznie
toœci pszenicy) 6,9 dt psze-
66 tys. ha.
nia tego procesu – racjonalne
jej udzia³ w realizacji zobo-
równie¿ w proces zmieniania
nicy za 1ha. W latach ubieg-
gospodarowanie powierzonym
wi¹zañ rz¹du wobec tzw.
aktów prawnych, reguluj¹-
Jednym z czynników ha-
³ych czynsz dzier¿awny za 1 ha
mieniem.
„zabu¿an” i osób, zg³asza-
cych prywatyzacjê Zasobu,
muj¹cych proces sprzeda¿y
gruntów dzier¿awionych z Za-
Z perspektywy czasu, na-
j¹cych roszczenia reprywa-
m.in. prowadz¹cych w kie-
roszczenia reprywatyza-
sobu W³asnoœci Rolnej Skar-
le¿y  stwierdziæ,  i¿  tak
tyzacyjne. Nale¿y przy tym
runku u³atwienia nabywania
cyjne. Do Agencji wp³ynê³y
bu Pañstwa wynosi³ odpo-
z³o¿onych i zdywersyfiko-
zwróciæ uwagê, ¿e wobec
ziemi zarówno przez gospo-
w tej sprawie 2634 wnioski,
dotycz¹ce ok. 500 tys. ha
wiednio: 2004 r. – 3,5 dt, 2005 r.
wanych zadañ, jakie wyko-
zmniejszania siê dostêpnej
darstwa rodzinne, jak i przed-
gruntów Zasobu WRSP. S¹
– 3,8 dt, 2006 r. – 4,0 dt, 2007
nuje Agencja Nieruchomoœci
powierzchni Zasobu, g³ówny
siêbiorców rolnych, prowa-
– 6,7 dt.
Rolnych nie mia³a ¿adna
akcent przesuwa siê z „udo-
dz¹cych wiêksze obszarowo
województwa gdzie udzia³
W I kwartale 2009 r. czynsz
instytucja publiczna, utwo-
stêpniania gruntów” na ró¿ne
gospodarstwa rolne, tworz¹-
roszczeñ w stanie posiadania
cele, na „wspomaganie finan-
dla nowo zawieranych umów
rzona w okresie transformacji
cych miejsca pracy dla osób
Zasobu jest bardzo wysoki
sowe” realizacji tych celów.
ustabilizowa³ siê na poziomie
systemowej polskiej gospo-
ze œrodowisk popegeerow-
i wynosi ponad 65 proc.,
To z kolei wymusza inten-
5,3 dt pszenicy za 1 ha. W tym
darki, jak te¿ gospodarek
skich. Agencja jest tak¿e
np. woj. wielkopolskie, woj.
okresie Agencja wydzier¿awi³a
nowych krajów UE. Jak wska-
syfikacjê sprzeda¿y gruntów
gotowa, po wprowadzeniu
kujawsko-pomorskie.
nieruchomoœci o powierzchni
zuj¹ wyniki rankingów,
Zasobu. Jest to zadanie
stosownych rozwi¹zañ praw-
Obecnie (stan na koniec
5 800 ha, podpisuj¹c367umów.
wspó³organizowanych przez
coraz trudniejsze, wymagaj¹ce
nych, do realizacji programu
czerwca 2009 r.) w Zasobie
W ostatnim czasie odnotowuje
Agencjê, prowadzone przez
wielkiej ostro¿noœci, bowiem
zagospodarowania pozo-
WRSP znajduje siê oko³o
2,3 mln ha, z czego oko³o
siê spadek zainteresowania
ni¹ przekszta³cenia w³asnoœ-
rozwój infrastruktury komu-
sta³ych w Zasobie gruntów
1,76 mln ha w dzier¿awie.
wydzier¿awianiem gruntów.
ciowe w ostatnich 17 latach
nikacyjnej, budowa nowych
tak, aby trafi³y one do tych,
Aktualnie do rozdyspono-
skutkuj¹ tak¿e stworzeniem
zak³adów przemys³owych,
którzy je uprawiaj¹.
W trwa³ym zarz¹dzie i wie-
wania pozostaje 315,5 tys. ha
silnych gospodarstw produ-
obiektów handlowych, maga-
czystym u¿ytkowaniu znaj-
duje siê 90 tys. ha. Ponadto
gruntów,sukcesywnie przygoto-
kuj¹cych na rynek, konku-
zynów, sk³adów, zbiorników
SPÓŁKI KREUJĄCE POSTĘP BIOLOGICZNY W ROLNICTWIE
Agencja Nieruchomoœci
Spó³ki te oferuj¹ wysokiej
buraka cukrowego, buraka
W rozwoju nowoczesnego
o zmianie ustawy o gospoda-
Rolnych wykonuje prawo
wartoœci materia³ hodowlany
pastewnego i ziemniaka.
rolnictwa coraz wiêksz¹ rolê
rowaniu nieruchomoœciami
w³asnoœci w stosunku do 57
i nasienny, a tak¿e know-
W 2008 roku w spó³kach
odgrywa postêp biologiczny,
rolnymi Skarbu Pañstwa
spó³ek hodowli roœlin upraw-
how w zakresie prowa-
hodowli roœlin ogrodniczych
który jest obecnie uwa¿any za
ANR posiada 100 proc. akcji
nych oraz hodowli zwierz¹t
dzonych prac hodowlanych.
hodowla twórcza prowadzona
najwa¿niejszy czynnik oddzia-
i udzia³ów w spó³kach naby-
gospodarskich o szczególnym
Nale¿y podkreœliæ œcis³¹
by³a w 17 taksonach, a do
³uj¹cy na wzrost efektywnoœci
tych przez Agencjê, jako mie-
znaczeniu dla gospodarki
wspó³pracê spó³ek z placów-
rejestru odmian wpisano 20
ekonomicznej rolnictwa,
nie Skarbu Pañstwa. Zbycie
narodowej.
kami naukowo-badawczymi,
odmian, zaœ w hodowli roœlin
zarówno z punktu widzenia
udzia³ów w tych spó³kach
tj. uczelniami i instytutami.
rolniczych w 25 taksonach,
iloœci, jak i jakoœci produktów
Spó³ki te ze wzglêdu na
wymaga zgody Rady Ministrów.
W zakresie hodowli roœ-
jednoczeœnie do rejestru wpi-
rolnych. W Polsce g³ówn¹ rolê
wiod¹cy kierunek hodowli
Podstawowym celem dzia-
lin spó³ki Agencji prowadz¹
sano 30 odmian. W bada-
w kreowaniu i upowszech-
i rodzaj prowadzonych prac
³alnoœci spó³ek strategicz-
zarówno hodowlê twórcz¹, jak
niach przedrejestrowych znaj-
hodowlanych dzieli siê na trzy
nych ANR jest prowadzenie
nianiu postêpu biologicznego
odgrywaj¹ spó³ki ANR, które
i hodowlê zachowawcz¹.
dowa³o siê ogó³em 176 rodów
grupy: hodowli roœlin rolni-
hodowli twórczej i zacho-
dysponuj¹ cennym materia-
W spó³kach hodowli roœlin
(w tym 37 rodów roœlin wa-
czych i ogrodniczych, hodowli
wawczej roœlin uprawnych,
³em genetycznym roœlin
ogrodniczych zgrupowany
rzywnych). Ogó³em hodowla
zwierz¹t gospodarskich oraz
w³aœciwa realizacja programów
uprawnych i zwierz¹t gospo-
jest najcenniejszy materia³
zachowawcza prowadzona
hodowli koni i stad ogierów.
hodowlanych, kreowanie
Tych pierwszych jest 15, dru-
postêpu biologicznego dla jak
darskich. Stanowi on bazê
genetyczny warzyw, kwiatów
by³a w 2008 roku dla 41
gich – 21, trzecich równie¿
najpe³niejszego zaspokojenia
tego postêpu, który w postaci
i roœlin ozdobnych, zaœ w spó³-
taksonów roœlin warzywnych
21. Spó³ki te gospodaruj¹ na
potrzeb polskiego rolnictwa i
nowych odmian roœlin oraz
kach hodowli roœlin rolniczych
i 46 taksonów roœlin rolni-
areale 118 tys. ha oraz zatrud-
sprostania konkurencji oraz
kolejnych pokoleñ zwierz¹t
najcenniejszy materia³ gene-
czych. W³asnoœci¹ tych
niaj¹ 5 500 osób. Zgodnie
wspó³uczestnictwa w rynku
hodowlanych jest dostêpny
tyczny zbó¿, roœlin str¹czko-
Spó³ek by³y 322 odmiany
z ustaw¹ z 20 grudnia 2002 r.
globalnym.
dla krajowego rolnictwa.
wych i motylkowych, traw,
roœlin rolniczych i 460 odmian