img
4
Przegląd wydarzeń
18 – 28 września 2009 * Kurier Galicyjski
ADAM MICHNIK NA UKRAINIE
Wrzeœniowego, ale gor¹-
racji”. Spotkanie przed³u¿a³o
cego popo³udnia w stanis³a-
siê. Niestety goœcie spieszyli
wowskiej ksiêgarni „Je” („Є”)
siê do Lwowa.
sala konferencyjna by³a
Nastêpnego dnia, w ra-
pe³na. Spotkanie by³o poœwiê-
mach XVI Forum Wydaw-
cone promocji ukraiñskiego
ców we Lwowie w Lwowskiej
wydania polskich ksi¹¿ek:
Bibliotece Naukowej im.
„W poszukiwaniu wolnoœci”
Stefanyka otworzono wy-
Adama Michnika, „Rozmów
stawê polskiej ksi¹¿ki his-
z katem”Kazimierza Mo-
torycznej. Ambasador RP
czarskiego oraz „Wo³yñ: dwie
na Ukrainie - Jacek Klucz-
pamiêci”wybór tekstów z
kowski podarowa³ przywie-
Gazety Wyborczej, dokonany
zione na wystawê ksi¹¿ki
przez dziennikarza tej¿e
bibliotece. W ramach wy-
gazety Marcina Wojcie-
stawy odby³a siê tak¿e
chowskiego.
dyskusja polskich i ukraiñ-
skich historyków na temat
Na spotkanie przybyli:
Adam Michnik, Helena
„Zmiana paradygmatu w ba-
£uczywo, Marcin Wojcie-
daniach najnowszej historii
chowski oraz Aleksandra
Polski i Ukrainy”.
Hnatiuk – I radca Ambasady
W dyskusji udzia³ wziêli:
prof. Miros³aw Romaniuk
Polskiej w Kijowie, która to
placówka by³a inicjatorem
(dyrektor Lwowskiej Narodo-
Spotkanie w Stanis³awowie
zarówno wydania ksi¹¿ek w
wej Biblioteki Naukowej im.
jêzyku ukraiñskim, jak i zor-
W. Stefanyka ), Ambasador
Rozwój nacjonalizmu na
ganizowania spotkañ promo-
Rzeczypospolitej Polski na
Ukrainie, dzia³ania antypolskie
Ukrainie, Jacek Klucz-
cyjnych. To w³aœnie obecnoœæ
to dla nich woda na m³yn.
kowski, dr Igor Ha³agida
goœci z Polski by³a magnesem
Maj¹ szansê byæ us³yszenia
przyci¹gaj¹cym publicznoœæ.
(Instytut Pamiêci Narodowej,
przez naród w³aœnie w takiej
Gdañsk), prof. Jaros³aw Hry-
Podobne spotkania odby³y siê
sytuacji”.
cak (dyrektor Instytutu Ba-
ju¿ w Kijowie i Czerniowcach.
„25 lat temu stosunki
Po krótkiej prezentacji, w któ-
dañ Historycznych, Lwowski
polsko-ukraiñskie dalekie
rej wziêli równie¿ autorzy
Uniwersytet Narodowy), prof.
by³y od dobrych i nie dawa³y
Leonid Zaszkilniak (za-
przek³adów na jêzyk ukraiñ-
nadziei na lepsze” – mówi³
ski, rozpoczê³a siê dyskusja,
stêpca dyrektora Instytutu
Adam Michnik. „Dziœ jest
a w zasadzie grad pytañ pod
Ukrainoznawstwa im. I. Kry-
najlepszy moment na budo-
adresem g³ównego bohatera
piakewycza, Lwów), prof.
wanie  przysz³oœci.  Nie
Adam Manikowski (dyrektor
spotkania Adama Michnika.
wszystko mo¿na osi¹gn¹æ od
Pytania by³y najró¿niejsze.
Instytutu Historii PAN, War-
razu, ale nasze wnuki maj¹
szawa), red. Adam Michnik
Niektóre wyraŸnie uzewnêtrz-
ju¿ ogromn¹ szansê na stwo-
nia³y miejscowe kompleksy.
(„Gazeta Wyborcza”).
rzenie takich warunków we
Pytano o „Polskê od morza do
Zamieszczamy obok wy-
wzajemnych stosunkach, ¿e
Ksi¹¿ka Adama Michnika
morza”, a nawet „o stosunek
powiedzi w dyskusji Adama
ca³y œwiat musia³by siê z nami
Ksi¹¿ka „Wo³yñ: dwie
„W poszukiwaniu wolnoœci”
Michnika i Igora Ha³agidy z
polskiej arystokracji do
liczyæ. Za 10-20 lat, kto wie…?
pamiêci”wybór tekstów
gdañskiego IPN. Wypo-
Ukrainy”. Przy tym pierwszym
Przecie¿ kiedyœ sytuacja jak¹
imperializmu rosyjskiego
z Gazety Wyborczej, doko-
wiedzi pozosta³ych uczestni-
Adam Michnik przekonywa³ i¿
mamy dzisiaj we wzajemnych
i tego co mo¿na by okreœliæ
nany przez dziennikarza
ków dyskusji jak równie¿
nikt w Polsce nie zamierza
stosunkach wydawa³a siê
mianem „sowieckoœci”. Na
tej¿e gazety Marcina
relacjê z XVI Forum Wydaw-
Ukrainie odbieraæ ziem, wcho-
niemo¿liwa”przekonywa³
pytanie czy dziœ tak samo by
Wojciechowskiego
ców we Lwowie zamieœcimy
dz¹cych kiedyœ w sk³ad II
Michnik. Na pytanie o jego
siê zachowa³, jak wczasach
w nastêpnym numerze.
Rzeczpospolitej. „S¹ oczywiœcie,
stosunek do Rosji okreœli³ siê
„okr¹g³ego sto³u”, czego ¿a³uje
sa³em b¹dŸ powiedzia³em.
w Polsce si³y, które s¹ prze-
jako „rusofil – antykomu-
pad³a odpowiedŸ: „¯a³ujê
Generalnie jednak nie zmie-
KG
ciwne porozumieniu z Ukra-
nista”. „Kocham jêzyk i kul-
oczywiœcie pewnych g³upstw,
ni³em swoich pogl¹dów. By³em
iñcami, ale s¹ w mniejszoœci.
turê rosyjsk¹nienawidzê
które kiedyœ zrobi³em, napi-
i jestem przeciwnikiem lust-
MOJE MARZENIE: STWÓRZMY COŚ NA KSZTAŁT
BENELUXU NP. POLUKR LUB UKRPOL
Z Adamem Michnikiem
jeden z najciekawszych pisa-
w³adzy na Ukrainie i w Polsce
z wschodnimi s¹siadami nie
suwerenna Ukraina, to jest
w Stanis³awowie rozmawia³
rzy ukraiñskich, bardzo popu-
potrafi z t¹ szans¹ uczyniæ?
by³y tak dobre jak dziœ.
wielka gwarancja dla polskiej
MARCIN ROMER
- Jak Pan ocenia, w kon-
- Jak pan ocenia szanse
larny w Polsce Jurij Andru-
suwerennoœci, a z drugiej
- Panie Adamie, jest pan
tekœcie w³aœnie tych szans,
Ukrainy w dzisiejszej sytu-
chowycz.
strony mam takie poczucie,
dzisiaj kolejny raz na Ukra-
dzisiejsz¹ polsk¹ politykê
acji kryzysu i walki przed-
W Stanis³awowie, dzisiaj
ten moment historyczny daje
inie. Co Pana tu ci¹gnie? Ja-
wschodni¹?
wyborczej?
nazywanym Iwano-Frankiw-
wielk¹ szansê dla obu na-
kie s¹ Pana wiêzi z Ukrain¹?
skiem jestem pierwszy raz w
- Je¿eli abstrahowaæ od
- Nie chcia³bym siê wypo-
szych narodów, bo razem nas
- Ja mam z Ukrain¹ wiêzi
¿yciu, ale dla mnie to miasto
potkniêæ, jakie zdarzaj¹ siê w
wiadaæ na temat perspektyw
jest 100 milionów.
sentymentalne. Mój ojciec
nadalpozostajeStanis³awowem.
ka¿dej polityce, to jest ona bar-
Ukrainy. Przysz³oœæ Ukrainy
Marzê byœmy potrafili ra-
urodzi³ siê we Lwowie, mój
Przed wojn¹, przez jakiœ czas,
dzo dobra. Z mojego punktu
to sprawa Ukraiñców. Nasz¹
zem zbudowaæ coœ wspólnego.
przyjaciel Jacek Kuroñ te¿ siê
mieszka³a tu moja mama.
widzenia ona jest zaskaku-
spraw¹ jest wspieraæ to co
Je¿eli zrobilibyœmy wspólny
urodzi³ we Lwowie. Ja siê czujê
Do tej czêœci œwiata mam
j¹ca, bowiem obserwuj¹c mój
jest w Ukrainie dobre,
twór pañstwowy, coœ na kszta³t
uczniem Jerzego Giedroycia,
ogromny sentyment, a jed-
kraj, jego tradycje, jego histo-
rozumne, przysz³oœciowe.
Beneluxu – na przyk³ad POL-
który uwa¿a³ Ukrainê za
noczeœnie patrzê na to z
riê, jego naturalne kompleksy
Natomiast zamiast Ukrainy
UKR lub UKR-POL, to bê-
centralny element naszego
punktu widzenia z jednej
i frustracje nie oczekiwa³em,
my nie prowadzimy Ukrainy
dziemy pañstwem z którym
myœlenia o polityce polskiej
strony polskiego intelektu-
¿e Polska potrafi prowadziæ
ani do Unii Europejskiej, ani
bêdzie musia³ siê liczyæ ka¿dy
przysz³oœci. Ukraina jest
alisty, a z drugiej strony
tak m¹dr¹, tak konsekwentn¹,
gdzie indziej.
i na Wschodzie i na Zachodzie.
bliska mojemu sercu, nato-
humanisty. Mam to poczucie,
tak wbudowan¹ ponad podzia-
To jest decyzja spo³eczeñ-
To jest olbrzymia szansa.
miast je¿eli chodzi o kontakt,
¿e Ukraina buduje swoj¹ pañ-
³ami politycznymi politykê w
stwa ukraiñskiego, któremu
Oczywiœcie ona nie jest na
to mam tutaj bardzo wielu
stwowoœæ, buduje to¿samoœæ.
stosunku do naszych wschod-
¿yczê jak najlepiej.
jutro, ona jest na „za jakiœ
przyjació³ - w Kijowie, we
Jako Polak trzymam kciuki
nich s¹siadów.
czas”, ale ona jest realna.
KG
Lwowie w Czerniowcach, w
za Ukrainê. Trzymam kciuki
To jest bardzo m¹dra
Teraz pytanie: co to poko-
Stanis³awowie mieszka stale
dlatego, ¿e silna, niezale¿na,
polityka i nigdy relacje nasze
lenie, które dzisiaj dochodzi do