XVi Forum Wydawców

6

30 września – 15 października 2009 * Kurier Galicyjski

WysTaWa poLskiej książki 11 września 2009.

hisTorycznej We LWoWiE Lwowska Biblioteka

im. Stefanyka

JURIJ SMIRNOW

tekst i zdjęcia

W poprzednim numerze opublikowaliśmy

Wystawę historycznej książ-

fragmenty wypowiedzi Igora Hałagidy

ki polskiej otwarto 12 września

br. we Lwowskiej Bibliotece

i Adama Michnika. Dziś wypowiedzi

Naukowej im. W. Stefanyka.

kolejnych uczestników dyskusji.

Wystawa odbyła się w ramach

- Jak się zmienił paradygmat badań

XVI Forum Wydawców Ukrainy.

Na otwarcie wystawy przybyli dostojni

historycznych w Polsce i na Ukrainie,

goście: dyrektor Biblioteki im. W. Ste-

od którego punktu odliczania te zmiany

fanykaprof. Mirosław Romaniuk,

możemy zacząć, kiedy ta zmiana się

Ambasador RP w Kijowie Jacek

zaczęła, na ile głęboką była, jakie miała

Kluczkowski, redaktor naczelny

„Gazety wyborczej” Adam Michnik,

napełnienie instytucjonalne i jaka jest

prof. Adam Manikowski, dyrek-

społeczna recepcja tej zmiany?

tor Instytutu Historii PAN (Warszawa),

dr Igor Hałagida (Instytut Pamięci

Narodowej, Gdańsk), znani lwowscy hi-

storycy profesorowie Jarosław Hry-

cak i Leonid Zaszkilniak, dyrek-

tor Instytutu Polskiego w Kijowie, Radca

Ambasady RP Jerzy Onuch, liczni

przedstawiciele lwowskiej inteligencji,

Podczas otwarcia wystawy historycznej książki polskiej. (pierw-

media, pracownicy biblioteki.

szy od prawej) Ambasador RP w Kijowie Jacek Kluczkowski,

Wśród gości z Polski – dr Sła-

obok Aleksandra Hnatiuk - I Radca Ambasady RP w Kijowie

womir Górzyński, redaktor na-

czelny wydawnictwa DIG z Warsza-

wy, jeden z pomysłodawców i organi-

zatorów wystawy. Redaktor naczelny

jest historykiem z wykształcenia, ma

nie tylko osiągnięcia biznesowe, lecz

też i naukowe. Na tejże wystawie pre-

zentował swoją najnowszą pozycję,

monografię „Arystokracja polska w

Galicji”.

Przy otwarciu wystawy S. Gó-

rzyński powiedział: „Forum wydaw-

ców we Lwowie jest największym

wydarzeniem kulturalnym, chcemy,

żeby to było i największe wydarzenie

naukowe. Dlatego organizowaliśmy

tę wystawę i konferencję naukową.

Na wystawie przedstawiono ponad

300 pozycji, rzeczy, które wiążą się

prof. Adam Manikowski

z polsko-ukraińską historią, wydania

Polskie stoisko

środkowe, wydania z zakresu ukraini-

Rzecz w tym, że nie czas inny nasta-

Wypowiedź prof. Adama Ma-

styki. Wystawa odbywała się pod pa-

przekazała też strona Polska do Bi-

sko-Mohilańskiej. Tym razem

je, tylko ludzie zaczynają inaczej poj-

nikowskiego (Instytut Histo-

tronatem Ambasady RP na Ukrainie.

blioteki im. Stefanyka we Lwowie”.

przygotowaliśmy wystawę w ten

mować rzeczywistość.

rii PAN)

Zorganizowałem 12-13 wydawców

Na wystawie można było zoba-

sposób, żeby wszystkie książki

- Jak sobie myślę o naszym po-

i wydawnictw, które wydają książki

czyć tak ciekawe pozycje naukowe,

zostały we Lwowie. Cieszymy

koleniu, to dochodzę do wniosku, że

Wypowiedź prof. Leonida

historyczne, książki z zakresu sztuki,

jak „350-lecie Unii Hadziackiej”, „Świat

się, że z nich będą korzystać tak

mamy zbyt dużo uprzedzeń dotyczą-

Zaszkilniaka (Narodowa Aka-

książki poświęcone wspólnej historii

pogranicza polsko-ukraińskiego”, 4 tomy

naukowcy, profesorowie, jak i stu-

cych problemów Ukrainy ukształto-

demia Nauk Ukrainy)

Ukrainy i Polski. Przekazanie tych

„Literatura  Konfederacji  Barskiej”,

denciizwyklimiłośnicyhistorii.

wanych jeszcze w latach 60-70-tych.

- Jeżeli mówić o współczesnym

książek Bibliotece im. Stefanyka jest

„Zarząd cywilny ziem wschodnich”,

Mogę też poinformować

Temat świadomości ukraińskiej jest

paradygmacie z ukraińskiego punktu

dla mnie wielką przyjemnością, tym

„Społeczeństwo polskie w XX wieku”,

czytelników „Kuriera Galicyj-

chyba mniej problematyczny, ale tak

widzenia, trzeba stwierdzić, że ukra-

bardziej, że jest wśród nich moja naj-

„Architektura XIX w. na ziemiach pol-

skiego”, że prace związane z

naprawdę to coś „nowe” zaczęło od

ińska historiografia, po utworzeniu się

nowsza praca pt. „Arystokracja Polska

skich”, (autor K. Stefański), „Malarstwo

organizacją dwóch nowych

„wybuchu” demokracji, od momentu

niezależnego państwa ukraińskiego,

w Galicji”. Część z przedstawionych

polskie XIX wieku (prof. J. Malinowski),

konsulatów RP na Ukrainie

gdy zaczęło się u ludzi nowe pojmo-

przebywa w stanie ciągłego formowa-

na wystawie książek można też nabyć

„Inteligencja polska na Wołyniu w

są już na ukończeniu. Spra-

wanie. Taki był początek fascynującej

nia się.

przy polskich stoiskach na Forum.

okresie międzywojennym”, etc, etc.

wa tylko w terminach zakoń-

i bardzo ciekawej historii, idącej jed-

Historiografia  powinna  dzisiaj

Dodam jeszcze kilka słów o spra-

Wśród monografii naukowych są

czenia remontów i najpraw-

nak nie zawsze w tym kierunku, co

tworzyć nową syntezę, nową wizję

wach związanych z Ossolineum. Swe-

też wydane w Polsce prace autorów

dopodobniej już w tym roku

trzeba.

przeszłości kraju, ponieważ ta wizja,

go czasu w latach 60-tych był moment

ukraińskich, na przykład „Rzeźba

będą otwarte nowe konsulaty

I tu dotykamy problemu paradyg-

która powstawała na przełomie XIX i

w moim życiu, kiedy trzymałem w

w Winnicy i Sewastopolu”.

lwowska” Jurija Biriulowa, wydawnic-

matów nie tylko historii ukraińskiej,

XX, a także na początku XX stulecia

ręku, jako ostatni na świecie akt za-

Podczas sesji naukowej poświę-

two Neriton, Warszawa.

nie tylko historii polskiej, ale w ogóle

i później, podczas istnienia USRR –

łożycielski Ossolineum, czyli wyrok

conej nowym podejściom do zagad-

W krótkim wywiadzie dla

wizji przyszłości, jaką ma współcze-

to wizja niewątpliwie przestarzała, w

sądu wiedeńskiego o założeniu tej

nień historii stosunków polsko-ukra-

„Kuriera Galicyjskiego” Am-

sne społeczeństwo.

znacznej mierze skompromitowana i

zasłużonej Instytucji. W momencie,

ińskich, referaty wygłosili redaktor

basador RP w Kijowie Jacek

w oczach historyków i w oczach po-

To, co się powtarza u wszyst-

kiedy wyjmowałem ten akt z pudła,

Adam Michnik, przedstawiciel IPN

Kluczkowski powiedział:

lityków oraz samego społeczeństwa.

kich – to kult ofiary w każdym

on rozpadł się od starości i więcej nie

Igor Hałagida (opublikowane w „KG”

Nie chcę się wypowiadać, dlaczego

„Ta wystawa jest już drugą

narodzie. Kult sam w sobie –

istnieje. Przyłożyłem się też pozytyw-

pod nr 17 (93) 2009 r.), profesorowie

tak się stało, ponieważ to długa histo-

wystawą książek naukowych

trzeba przyznać – bardzo słusz-

ria, ale ta wizja praktycznie uczyniła

nie do sprawy rozwoju wrocławskiego

Adam Manikowski (Warszawa), Ja-

ny i potrzebny, tylko, że te ofiary

zorganizowaną

Ambasadę

historię Ukrainy nie samodzielną; była

Ossolineum – byłem członkiem komi-

rosław Hrycak i Leonid Zaszkilniak

potem spotykają się i to zawsze

RP. Pierwsza była bardziej

to wizja Ukrainy i Ukraińców zależ-

sji, która dzieliła pieniądze norweskie

(Lwów). – patrz materiał obok.

prowadzi do jakiejś kolizji.

szeroka, książki po dłuższym

Wydaje mi się, że jest to kwestia

nych czy to od Rosji, czy to w pewnym

przeznaczone dla Instytucji kultural-

Profesorowi Zaszkilniakowi złożono

pobycie we Lwowie na wy-

naszego pokolenia. Myślę, że poko-

czasie od Polski. Analizując głębiej

nych w Polsce. Udało się tak przefor-

serdeczne życzenia w związku z 60.

stawę pojechały do Kijowa,

lenie naszych dzieci, wnuków będzie

zauważamy, że historia Ukrainy była

sować sprawę, że 2000.000 € trafiły

rocznicą urodzin.

gdzie ją przekazaliśmy do

widzieć te rzeczy troszeczkę inaczej.

jakby „pokawałkowana”, i dopiero po

kG

dla potrzeb Ossolineum, część z nich

biblioteki Akademii Kijow-