img
23
Kurier Galicyjski * 30 września – 15 października 2009
LisTy do redakcji
Sosnowski. Warto też dodać, że przy
że prawie każdego drugiego miesz-
klasztorze była biblioteka, która liczy-
kańca czekiści uważali za szpiega
ła w 1802 r. 610 dzieł, a w 1818 r. –
lub dywersanta i dlatego w ramach
było ich 770. Wśród nich znajdowały
profilaktyki były tam wobec ludności
„Kurier Galicyjski” jest dziś nieod-
Pan Marcin Romer
się: „Dzieło uroczystego uwieńczenia
stosowane dość częste represje. W
łączną częścią wielu rodzin, jest drogi
Redaktor Naczelny
okresie władzy sowieckiej w rejonie
MB w Poczajowie”, „Przysłowia – Fre-
wszystkim, którzy cenią historię Pol-
„Kuriera Galicyjskiego”
tym było prześladowanych ponad 6
dry”, „Myśli patriotyczno-polityczne”,
ski, tradycje narodu polskiego i jego
tys. osób, nie wliczając ofiar głodu
„Krótki zbiór pieśni i mów patrio-
niezniszczalną kulturę.
Szanowny Panie Marcinie!
w latach 1932-1933 i 1946-1947, co
tycznych”, „O przywróceniu dawnego
Moi Drodzy! Od samego począt-
SZANOWNA
Szanowni Współpracownicy
też było przestępstwem systemu”. Z
rządu”, „Konstytucje sejmowe war-
ku istnienia pisma jestem Waszym
Redakcji!
książki tej wynika, że liczba deporto-
szawskie z 1766 r.”, „Konstytucje Kon-
czytelnikiem, cieszę się, że „Kurier
REDAKCJO!
„Kurier Galicyjski” skończył 2 lata.
wanych do Kazachstanu miejscowych
federacji targowickiej”, „Prawa, przywilej
Galicyjski” jest z zainteresowaniem
Przeczytałem w gazecie „Kurier
Jest to ważne wydarzenie nie tylko
Polaków (rejon Teofipolski i Bazalijski)
i Konstytucje królów polskich”, „Zbiór
czytany w Odessie. Każdy nowy nu-
Galicyjski” ogłoszenie, że jeżeli mam
dla zespołu redakcyjnego, ale też dla
w 1936 r. wynosiła 4380 osób. W tym
dziejów polskich – Kromera”, „Dzieje
mer „Kuriera Galicyjskiego” jest spo-
jakieś pytania pod adresem Konsula
wszystkich, którzy lubią, czytają to pi-
z poszczególnych miejscowości wy-
Kościoła – Skargi”.
tkaniem z Wami, moi Drodzy Przyja-
Generalnego RP we Lwowie, mogę
smo. Wielu stałych Czytelników jest za-
jechało: z Polachowa – 503 osoby, z
Na terenie zaboru austrowęgier-
ciele.
przekazać je do redakcji. Chciałbym
równo na Ukrainie, jak też w Polsce.
Korowja – około 400 osób, z Wolicy
skiego, skasowanie klasztorów i kole-
Serdecznie gratuluję i życzę wspa-
skorzystać z tej możliwości i przesyłam
„Kurier Galicyjski” nie jest zwykłą
i Szarłajówki – ponad 300 osób, z No-
gium trynitarskich nastąpiło w 1783 r.
niałemu pismu „Kurier Galicyjski” suk-
list do pana Konsula.
gazetą, to serdeczny przyjaciel wie-
wostawiec – 200 osób, z Łazuczynów
(Lwów, Stanisławów, Bursztyn). Nato-
cesów i rozwoju, a Panu i całemu zespoło-
lu rodzin, jest oczekiwany, czytany,
Szanowny panie Konsulu!
wi redakcyjnemu – zdrowia i wszystkiego
12.05-2009 roku byłem w kon-
przekazywany z rąk do rąk. Na stro-
najlepszego.
sulacie przy ul. Smiływych w sprawie
nach każdego nowego numeru są in-
otrzymania Karty Polaka. Mam polskie
teresujące artykuły, wspomnienia, re-
Z wyrazami szacunku,
pochodzenie. Urodziłem się w 1942
portaże i wywiady, wiele unikatowych
Siergiej Tarchanow,
roku w Krakowie. Moi rodzice oraz
zdjęć archiwalnych.
Odessa
dziadkowie mieszkali w Polsce, co
mam potwierdzenie dokumentalnie.
Moja ciotka (ma 105 lat i jest
ciągnie. Czyżby miłość do stron, skąd
Szanowna Redakcjo!
najstarszą kobietą w województwie
pochodzi ród zapisana jest w genach
Moja żona Henryka Dederko, z
Podkarpackim) oraz kuzyn i kuzynka
w Gwoździance i Rzeszowie. Dzieci
i przekazywana z pokolenia na poko-
domu Jaworska urodziła się po woj-
brata mojego ojca też mieszkają w
Stary cmentarz. W głębi – nowy
lenie?
nie w Sitnie koło Zamościa. Obecnie
Polsce. W 1945 roku moi rodzice byli
Przesyłam wiersz mojej żony Hen-
mieszka w Czułczycach koło Chełma,
przymusowo przesiedleni do Lwowa.
Małego i Wielkiego – odpowiednio
ryki Dederko, w którym pisze o wiosce,
województwo lubelskie. Jej rodzice
Już nie żyją. Uczyłem się w latach
600 i 200 osób.
w której mieszkali jej rodzice, z proś-
Marceli i Leontyna z domu Oraczek
1949 – 1954 w polskiej szkole nr 30
Nie dysponujemy danymi o re-
bą o opublikowanie go w Waszej ga-
– małżonkowie Jaworscy mieszkali
(dawniej gimnazjum im. Mickiewi-
presjonowanych w tym rejonie przed
zecie. Jeśli prośba zostanie spełnio-
przed wojną w Wólce Markowieckiej
cza). Moja wnuczka ukończyła 6 kla-
1936 r. Polakach, których deportowa-
na proszę o przysłanie tego numeru
na Wołyniu. W czasie wojny szczęśli-
sę szkoły średniej nr 10 we Lwowie.
no wtedy w większości do Rosji pół-
Wnuk uczył się w przedszkolu przy ul.
gazety, w którym umieszczony będzie
wie uciekli na zachodnią stronę Bugu
nocnej, na Sybir lub do wschodnich
Antonowicza w grupie „Miglanc” i zo-
ten wiersz.
przed rzezią Polaków. W wolnych od
obwodów Ukraińskiej SRR. Trudno też
stał przyjęty do 1 klasy szkoły nr 10.
pracy chwilach opowiadali nieraz o
Mirosław Marek Dederko
dokładnie podać liczbę miejscowych
Zdołałem uzbierać ponad 80 ksią-
swoich stronach rodzinnych, o tam-
żek w języku polskim z różnych dzie-
Polaków, którzy za rzekomy udział
tych gorących czasach, gdy z zimną
dzin nauki, sztuki i literatury. Przystą-
w POW lub z innych sfabrykowanych
Wólka Markowiecka po latach
krwią mordowano Polaków. Słuchała
piłem do Pierwszej Komunii świętej
przez NKWD powodów byli skazani
schowała się
tych opowiadań ich córka Henryka,
w kościele św. Antoniego. Moja żona
na śmierć w latach 1937-1939.
pochodzi z rodziny mieszanej, teść
pod szary dywan ziemi
ale Kresy zobaczyła po raz pierwszy
Liczba mieszkańców współczesne-
był Białorusinem, a teściowa – Polką.
studnia z wodą życia
dopiero w czasie wycieczki do Lwowa
go Teofipola wynosi około 8 000 osób.
Potrzebuję Karty Polaka by pod-
obrosła czasem
w dniach od 4 do 6 września 2009
Większość z nich nie jest przeciwna od-
trzymywać polski duch wśród młod-
roku. Z opowiadań rodziców wyrobiła
rodzeniu Kościoła, i używaniu języka
szych pokoleń w mojej rodzinie.
drewniany żuraw
sobie obraz Wołynia i tragiczne losy
polskiego w obrzędach liturgicznych.
Jednak odmówiono mi w jej nadaniu.
niczym staruszek
Polaków w czasie wojny i okupacji.
Ludzie są raczej oburzeni postępkiem
Powiedziano mi, że ponoszę odpowie-
pochylił się
Rezultatem tych opowiadań i później-
bolszewików, którzy rozpoczynając
dzialność za działania moich rodzi-
ców. Dlaczego, mając wtedy zaledwie
poszarpany słabością
szych przemyśleń są wiersze o Wo-
Wpłacając pieniądze na wy-
z lat 30., aż po lata 70. zamknęli ko-
3 latka muszę teraz ponosić odpowie-
żej podane konto bankowe,
zamilkł zgiełk pługów
łyniu. Henryka wiersze zaczęła pisać
ściół i użytkowali go jako gmach dla
dzialność za swoich rodziców, których
możesz wesprzeć budowę
własnych potrzeb. Brzydzą się oni
rozdzierających korpus pól
dopiero po przejściu na emeryturę.
nie pytając ich o zgodę przesiedlono?
kościoła w Teofipolu
również  profanacją  teofipolskiego
ścieżki przyjaźni
Jej debiut poetycki nastąpił w 2007
Przy przesiedleniu rodzin na Ukrainę
cmentarza katolickiego, zniszczonego
zmieniły swój cel
roku w konkursie „U progu Kresów”.
często nadawało się narodowość
w latach 30. wraz z kaplicą Jabłonow-
miast rząd rosyjski zaczął ich kasację
Opublikowano jej trzy wiersze o Wo-
ukraińską, fałszowano dokumenty.
skich, gdzie spoczęła w 1754 r. patron-
w 1832 r. Jeżeli pretekstem dla pierw-
tęsknota spazmem
łyniu. Ciekawe jest to, że nie widząc
Uprzejmie proszę raz jeszcze
ka ich miasta Teofila Jabłonowska.
szych kasacji, (w tym i klasztoru tryni-
chwytała za gardło
na oczy stron rodzinnych swoich ro-
rozpatrzyć moją prośbę o nadaniu mi
Dwie cerkwie, zrujnowane w tymże
tarzy teofipolskich), był fakt Powstania
Karty Polaka.
za ułamkiem niwy
dziców napisała o nich tak, że została
czasie wraz z synagogą, są obecnie
Listopadowego, to późniejsze przy-
B. L.
rozsianej grobami ojców
w konkursie poetyckim wyróżniona,
odbudowane. W rejonie tym nigdy nie
czyny zamykania szkół trudno obja-
i za miejscem
a jej wiersze znalazły się w antologii
było konfliktów na gruncie etnicznym
śnić (w Kamieńcu Podolskim klasztor
Nazwisko i adres autora są
bez nazwy
wierszy pokonkursowych.
znane redakcji.
czy religijnym.
- 1842, kolegium w Łucku - 1850).
Muszę dodać, że przebywając
List przekazaliśmy do Kon-
Władze lokalne nie są przeciwne
Parafia teofipolska po 1832 r. oka-
kilkakrotnie na Wołyniu, Podolu, rów-
Henryka Dederko
sulatu Generalnego RP
staraniom katolików obrządku rzym-
zała się pod zarządem księży świeckich.
nież odnoszę wrażenie, coś mnie tutaj
we Lwowie
skiego, zmierzających do odrodzenia
Liczba parafian teofipolskiego kościoła
kościoła i starają się nawet pomagać
pod wezwaniem Św. Trójcy kształtowa-
w jego odbudowie na miarę swoich
ła się następująco: w 1756 r. – 1806,
AKADEMIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
możliwości. Plac wyznaczony pod
w 1802 r. – 1395, w 1900 r. – 1760, w
budowę kościoła, wcześniej był miej-
1907 r. – prawie 2000 wiernych. Taka
scem pomników liderów komunistycz-
sytuacja miała miejsce do zakończe-
został przychylnie oceniony przez
podstawowe sformułowania ekono-
W ramach zadań, finansowa-
nych Manuilskiego i Szczorsa.
nia wojny bolszewicko-polskiej, gdy
władze miast Borysławia i Stryja.
miczne oraz podstawowe przepisy.
nych przez Senat RP przy współpra-
Wierni kościoła rzymskokatolic-
Teofipol pozostał po wschodniej stro-
Programy organizowane na Ukrainie
Dbano o poprawną polszczyznę w
cy z Fundacją „Pomoc Polakom na
kiego w Teofipolu oczekują jednak
nie nowoutworzonej granicy. Obecnie
cieszą się dużym zainteresowaniem
kontekście języka biznesowego.
Wschodzie” Stowarzyszenie Przyja-
wsparcia, aby zachować pamięć o
liczba parafian, to... około 100 osób.
oraz docierają do większej ilości osób
Prelegentami byli nauczyciele z By-
ciół Ziemi Drohobyckiej oraz Centrum
rodakach, którzy zmuszeni byli do
Ukraiński historyk i miejscowy
pochodzenia polskiego.
tomia oraz Tarnowskich Gór. W trakcie
Kornela Makuszyńskiego w Stryju
opuszczenia Ojczyzny i rozsiani są
krajoznawca Iwan Stasiuk, redak-
pobytu organizowano liczne wyciecz-
zorganizowały w Stryju oraz w Bory-
obecnie po całym świecie. Jednym z
tor książki „Rehabilitowani historią”
nich był ostatni spadkobierca mająt-
(Podilla, Chmielnicki, 2000 r.), zwrócił
ki, spotkania oraz panele dyskusyjne.
sławiu Akademię Przedsiębiorczości
Alicja Brzan-Kłoś
ku teofipolskiego, praprawnuk Teofili
uwagę, że Polacy ucierpieli więcej od
Kompetencje prelegentów zostały oce-
dla młodzieży polskiego pochodzenia.
Stowarzyszenie Przyjaciół
Jabłonowskiej – Leon Sapieha (1801-
reżimu sowieckiego niżeli na wszyst-
nione bardzo wysoko przez młodzież
Zajęcia były uzupełniane lekcjami po-
Ziemi Drohobyckiej,
1878), osoba wielce zasłużona dla
kich innych odcinkach historii w su-
oraz ich rodziców. Młodzież miała
prawnej polszczyzny. Projekt cieszył
Koło Śląskie
Lwowa i Galicji.
mie biorąc. „Do września1939 r. rejon
okazję wzbogacić swoją wiedzę oraz
się dużym zainteresowaniem. W ra-
Teofipolski był rejonem przygranicz-
poćwiczyć język ojczysty. Program
mach programu młodzież poznawała
nym. Jego położenie było powodem,
kG