25

Kurier Galicyjski * 30 września – 15 października 2009

echa biTWy chocimskiej

W ostatnich latach, około 20

KRZYSZTOF SZYMAńSKI

września na terenie twierdzy w Choci-

tekst i zdjęcia

miu odbywa się festyn, główną atrak-

Oddziały polsko-kozackie wspiera piechota niemiecka i oddziały holender-

cją którego jest rekonstrukcja bitwy z

Chocim – potężna forteca

skie, która atakuje pozycje artylerii tureckiej i zdobywa armaty. To jednak

1621 roku. Biorą w niej udział ama-

na prawym brzegu Dniestru,

tylko tak modna dziś rekonstrukcja.

torzy dawnych walk i wydarzeń histo-

strzegąca przeprawy przez

rycznych nie tylko z Ukrainy, ale też

umiera Chodkiewicz. Buławę wodza

rzekę. Stąd najbliższa dro-

przyjeżdżają oddziały z Polski, Czech,

po nim przejmuje Lubomirski. Turcy

ga do Kamieńca Podolskie-

Niemiec, Holandii. Tak też i było w tym

triumfują i przepuszczają kolejny atak

go, do Rzeczypospolitej, do

roku. 19 września, przy pięknej pogo-

– według ich mniemania ostatni. Ale

Europy. Przez wieki pilnie

dzie liczni widzowie, którzy zjechali do

do walki stają nawet pachoły obozowi

obserwowano ruchy wojsk

Chocimia z różnych stron mogli wczuć

i wróg znów jest odparty z dotkliwymi

w tej okolicy i starano się

sie w atmosferę tych historycznych

stratami.

odgadnąć zamiary wroga.

zmagań. Wszystko było jak przed laty,

W obu obozach brak zaopatrze-

Co roku, w okolicy 20 wrze-

choć na o wiele mniejszą skalę. Nie-

nia, prochu, kul, panuje głód. Zbliża

śnia, na terenie twierdzy w

wielki obóz polsko-kozacki, oddział

się zima. Jedyne wyjście – rokowa-

Chocimiu odbywa się festyn,

artylerii holenderskiej, otoczone wo-

nia pokojowe. Rozumieją to i Turcy i

główną atrakcją którego jest

zami, koszami z ziemią i ruchomymi

Polacy. Rokowania z Osmanem pro-

rekonstrukcja bitwy z 1621

na Podolu zanotowano kilka potyczek

płotami. Na wzgórku liczne namioty

roku. Biorą w niej udział ama-

z silnymi oddziałami tureckimi. Były

obozu tureckiego, artyleria i konnica.

torzy dawnych walk i wyda-

to tylko oddziały, mające rozpoznać

„Bitwa” rozpoczyna się od per-

rzeń historycznych z Ukrainy,

siłę wojsk polskich. 1 sierpnia wojsko

traktacji posłów. Ustalają ilość har-

z Polski, z Czech, z Niemiec,

stanęło naprzeciw Chocimia. Zbliżała

cowników do pojedynków, od których

z Holandii. Tak też i było w tym

się jesień i za późno było już posu-

zaczyna się każdy bój. Zwyciężają

roku. 19 września, przy pięk-

wać się dalej. Chodkiewicz postana-

nasi. Następnie do ataku ruszają ar-

nej pogodzie liczni widzowie,

wia zdobyć twierdzę i tak zakończyć

tylerzyści obu stron. Grzmią działa,

którzy zjechali do Chocimia z

kampanię. Turcy na wieść o zajęciu

dym powoli zaczyna pokrywać pole

różnych stron mogli wczuć się

Chocimia postanowili uderzyć całą

walki. Poprzez dym widać artylerzy-

w atmosferę tych historycz-

armią na obóz polski i rozbić go. Ar-

stów, uwijających się przy swych ar-

nych zmagań. Wszystko było

mią turecką dowodził sułtan Osman

matach. Od wybuchających granatów

jak przed laty, choć na o wiele

II osobiście. Wódz niedoświadczony

(ładunki założono przed bitwą) zapala

mniejszą skalę.

się wyschła trawa. Dymu staje się

jeszcze więcej. Mówi się, że bitwa

była gorąca, ale w tych warunkach

naprawdę było gorąco. Od rzeki po-

wiało i lekki wiaterek zdmuchuje dym,

odsłaniając pole bitwy. Turcy ruszają

do ataku na obóz z wozów. Obrońcy

bronią się dzielnie i wypadają zza

wozów na oddziały wroga (przez po-

myłkę zdobywają chorągiew turecką,

i popędliwy. Siły polskie liczyły około

Gdy z tej strony rzeki było Ho-

ale ją zwracają). Na oddziały kozac-

35 tys. wojska i około 30 tys. kozaków

spodarstwo  Mołdawskie  panował

kie rusza kawaleria turecka i raz po

i 50 dział. Siły tureckie naliczały do

względny spokój. Przez Dniestr prze-

raz zostaje odparta. Do ataku rusza-

150 tys. żołnierzy i 115 dział.

prawiali się kupcy ze swymi towarami,

ją oddziały sprzymierzone. Walczą

Pod koniec sierpnia wojska pol-

docierali do Lwowa i wędrowali dalej.

z janczarami i odnoszą zwycięstwo.

skie zajęły fortecę i zamek w Choci-

Ale w XVI wieku ziemie Mołdawskie

Oddziały polsko-kozackie wspiera

miu. 1 września dołączyli do nich Ko-

podbiło imperium osmańskie. Teraz

piechota niemiecka i oddziały holen-

zacy. Turcy rozpoczęli atak z marszu,

trzeba było zawsze mieć baczenie

derskie, która atakuje pozycje artylerii

bez przygotowania i rozeznania już

na Chocim i okolice. Wyprawa wojsk

tureckiej i zdobywa armaty. W walce

2 września. Zaatakowali obóz kozac-

oddziałów polskich i kozackich na ich

polskich na tereny za Dniestrem pod

oddziały tureckie wypierane są do

wadzi Jakub Sobieski (ojciec Jana

ki, składający się z wozów spiętych

pozycje niweczyły te plany. Chodkie-

dowództwem Stanisława Żółkiew-

obozu i tu walka się kończy. Kończy

III – red.). Porozumienie zawarto 9

łańcuchami i wypełnionych piaskiem,

wicz postanowił zmienić taktykę i za-

skiego w 1620 roku zakończyła się

się wspólnym zdjęciem wszystkich

października. 10 października Tur-

ziemią i kamieniami. Obóz nie był do-

proponował nocne wypady na wroga.

fiaskiem i śmiercią samego Żółkiew-

uczestników bitwy, niezależnie pod

cy zwijają swój obóz, a 13 – Polacy

kończony. Nie poszło im łatwo, jak się

Kilka takich ataków przyprawiło Tur-

skiego. Szykowano następną na

jakimi sztandarami walczyli. Dym się

przechodzą za Dniestr i udają się

spodziewali. Zaporożców wsparła pie-

kom kolejne straty. Ale w obozie pol-

1621 rok. Sejm zarządził ogromne

rozwiewa i bitwa skończona.

do Kamieńca. Według nieprecyzyj-

chota i husaria polska. Turka rozbito.

skim i tureckim zaczął panować głód

wydatki, zapewniające pobór 65 tys.

Dobrze jest siedzieć sobie i spoglą-

nych danych straty tureckie wyniosły

Następnego dnia atak ponowiono, ale

i choroby. Obie strony zaczęły postę-

wojska. Dowódcą sił polskich został

dać na te zmagania. Teraz z perspekty-

około 42 tys. Strona polska straciła

teraz Kozacy pognali za Turkami aż

pować ostrożniej i oszczędniej. 14

mianowany Jan Karol Chodkiewicz.

wy wieków oglądamy to przedstawie-

8000 żołnierzy, a Kozacy – 6500,

do ich obozu. Zdobyli łupy i to dodało

września Turcy prowadzą zmasowany

Wspierali go Stanisław Lubomirski,

nie i tylko w wyobraźni można sobie

w tym i samego Sahajdacznego, któ-

im otuchy. Turcy postanowili rzetel-

atak wszystkimi oddziałami janczarów

królewicz Władysław i oddziały ko-

uświadomić całą grozę prawdziwej

ry odniósł niegroźną ranę w rękę, ale

niej przygotowywać się do kolejnych

na polskie pozycje. Polskie armaty,

zackie pod buławą Piotra Konasze-

bitwy, trud i poświęcenie żołnierzy,

nie opatrzona od razu i nie leczona

ataków. Zaczęli sypać szańce, usta-

strzelając resztkami amunicji odpie-

wicza Sahajdacznego. Wojska miały

którzy oddawali swe życie w imię wol-

należycie doprowadziła do gangreny

wiać artylerię i zasypywać polski obóz

rają atak i zadają dotkliwe straty tym

podjąć działania zaczepne i stoczyć

ności swojej Ojczyzny, w imię wiary

i śmierci dowódcy oddziałów kozac-

ogniem. Ale wypady poszczególnych

doborowym oddziałom. 24 września

bitwę nad Dunajem. Od połowy roku

chrześcijańskiej.

kich.

oGŁoszono nazWiska LaureaT W konkursu

interesowanie  twórczością  poety,

Dyplomy i wyróżnienia otrzymały

sie dowiedziała się ze strony interne-

Dwa miesiące trwał konkurs pla-

nicy urodzin znanego polskiego poety

który urodził się na Wołyniu, wykazali

Alina Sasowec z Grochowa, Wik-

towej Konsulatu.

styczny: „Ilustracje do utworów Juliu-

Juliusza Słowackiego. Do przewod-

uczniowie szkół plastycznych z Wło-

toria Saczuk ze wsi Nowa Ruda w

Chciałbym podziękować wszyst-

sza Słowackiego”. Zorganizował go

nictwa zaprosiliśmy fachowców, aby

oni z zawodowego punktu widzenia

dzimierza Wołyńskiego i Łucka, a tak-

powiecie Maniewicze, Ołena Riaba

kim członkom jury za owocną pracę.

Konsulat Generalny Rzeczypospolitej

ocenili prace młodych i dorosłych arty-

że słuchacze sekcji sztuk plastycznych

z Włodzimierza Wołyńskiego, Iryna

Zwyciężcy konkursu zostaną zapro-

Polskiej w Łucku, partnerem medial-

w szkole muzycznej w Maniewiczach.

Krywycka z Różyszcza oraz najmłod-

szeni do Centrum Medialnego Spółki

nym był program-ukraińsko polski

stów. Przewodniczącym jury był profe-

sor Marek Wagner z Akademii Sztuk

W wyniku głosowania jury wy-

szy uczestnik konkursu – Dmytro

Radiotelewizyjnej na Wołyniu. Zosta-

„Na dwu brzegach Bugu” w Radiu

Pięknych w Łodzi, zaś gospodarzy

typowało 9 najlepszych prac. Lau-

Chlijko, uczeń klasy 4 Gimnazjum nr

ną im tam wręczone dyplomy i upo-

Wołyńskim. Niedawno w Instytucie

reprezentowali prodziekan Instytutu

reatami zostali Wiktoria Kalinina i

14 w Łucku. Jury wyróżniło również

minki.

Polskim na Wołyńskim Uniwersytecie

Sztuki  Wołyńskiego  Uniwersytetu

Serhij Suharew z Łucka oraz Roman

pracę pani Ireny Marii Porębskiej ze

Narodowym im. Łesi Ukrainki odbyło

Narodowego Piotr Szymański oraz

Stolaruk z Włodzimierza Wołyńskie-

Szczyrku w województwie dolnoślą-

się posiedzenie jury.

WASYL FEDCZUK

go. Zaprezentowali oni ilustracje do

skim. Przesłała ona haftowane pan-

O wynikach konkursu opowiedział

Leonid Czernij, asystent w Katedrze

redaktor programu

Sztuk Plastycznych tejże uczelni. Z

utworów poety: „Oda do wolności”,

neau dekoracyjne. Pani Irena Maria

nam Konsul Generalny RP w Łucku

ukraińsko-polskiego

różnych miast i powiatów Wołynia

„Melodia 2” oraz „O! nieszczęśliwa,

pokazała na nim miasta, w których

Tomasz Janik: „Posiedzenie jury od-

„Na dwu brzegach Bugu”

było się 4 września – w dniu 200 rocz-

nadesłano 45 prac. Szczególne za-

O! uciemiężona”.

mieszkał Juliusz Słowacki. O konkur-