img
przegląd wydarzeń
10
2 – 16 listopada 2009 * Kurier Galicyjski
20 LaT Wsp Lnych osiąGnięć i porażek
społeczeństwa obywatelskiego i syste-
KonStanty Czawaga
mów demokratycznych” – powiedział
tekst i zdjęcia
Brzeziński. Podkreślił, że „istnienie
niepodległej Ukrainy ma znaczenie
„za wolność naszą i wa-
nie tylko w historycznym, ale także w
szą!” za naszą wspólną Przy-
geopolitycznym wymiarze. Może być
szłość! – pod takim hasłem w
faktem, który wpłynie na to, że główną
dniach 25-27 października we
siłą przemian w Rosji będą jej narody i
lwowie odbyła się między-
narody państw ościennych. Siłą, ak-
narodowa konferencja zorga-
ceptowalną w rzeczywistości politycz-
nizowana przez organizacje:
nego, kulturowego i narodowego plu-
towarzystwo lwa, fundacja
ralizmu w przestrzeni byłego Związku
inicjatyw  demokratycznych,
Radzieckiego. Aby stało się to możliwe
Europa XXi, PaSoS, East insti-
Ukraina musi pozostać niepodległa
tute oraz national Endowment
i musi chronić swoją niepodległość,
for democracy. wsparcia udzie-
tak jak chroni się coś co jest zagro-
liły również fundacja odrodze-
żone. Dzisiaj ukraińska niepodległość
nia (international renaissance
jest mniej bezpieczna, niż była dwa-
foundation), ambasada  rP,
dzieścia lat temu, w momencie kiedy
ambasada litwy, Polsko-ame-
Ukraina dopiero co ją odzyskała. I to
rykańska fundacja wolności
jest coś, co Ukraińcy muszą zrozumieć
orazPolitechnikalwowskairada
i z czego muszą wyciągnąć wnioski i
miasta lwowa. do udziału w roz-
inne spojrzenie –
z czym muszą się uporać biorąc pod
mowach zaproszono działaczy
trochę dziegciu
uwagę jedność narodową, niepodle-
Po wyjściu z gmachu Politechniki
społecznych, przedstawicieli
głość w regionie. Dlatego ta konferen-
Lwowskiej spotkałem parafian ko-
centrów analitycznych, orga-
cja na której ma się mówić o wspólnej
ścioła św. Marii Magdaleny i od razu
nizacji pozarządowych wraz z
przyszłości, o naszej wolności i o wa-
usłyszałem:
przedstawicielami rządów i par-
ambasador rP w Kijowie – Jacek Kluczkowski
szej wolności, jest ważnym wkładem w
„A o naszym kościele tam nic nie
lamentów z Europy Środkowej,
mówiono? Wreszcie oddadzą go Pola-
krajów bałtyckich, Białorusi,
kom – rzymskim katolikom czy nie?”
mołdowy, krajów Kaukazu, ro-
Na Rynku lwowskim przed ratu-
sji i ukrainy.
Podczas obrad na Politechnice
szem wystawiano wystawę fotogra-
Lwowskiej oraz w hotelu „Dniestr”
ficzną ilustrującą początki działalności
dzielili się oni doświadczeniem budo-
Towarzystwa Lwa i ruchy demokra-
wania demokracji, wymianą informacji
tyczne we Lwowie, jednak nie znala-
i omówieniem strategii dalszej pracy
złem tam ani jednego słowa czy zdję-
w tym kierunku.
cia o założeniu Towarzystwa Kultury
Polskiej Ziemi Lwowskiej oraz innych
Video-powitania  dla  lwowskiej
towarzystw mniejszości narodowych
konferencji przysłali Václav Havel i Zbi-
we Lwowie. A pod hasłem „Za Naszą
gniew Brzeziński. Zbigniew Brzeziński
i Waszą Wolność!” jeszcze za czasów
powiedział, że zalicza siebie do tych
reżimu sowieckiego Polacy i Ukraińcy
ludzi, którzy zawsze wierzyli w niepod-
po raz pierwszy we Lwowie przyszli
ległość Ukrainy.
na wojskowe mogiły na Cmentarzu Ja-
nowskim i na zdewastowany cmentarz
zbigniew Brzeziński po-
wiedział, że zalicza siebie do tych
Orląt Lwowskich, o czym wspominał na
ludzi, którzy zawsze wierzyli w nie-
łamach „Kuriera Galicyjskiego” prof. Le-
podległość Ukrainy: „Wierzyłem, że
szek Mazepa. Uczestnikiem tego wyda-
ten moment musi nastąpić i że kiedy
rzenia był także autor tego artykułu.
już nastąpi, będzie oznaczał koniec
Ale czy możemy się aż tak dziwić
imperialnego systemu, który przez
temu, że ktoś z młodszego pokolenia
wiele lat odmawiał Ukraińcom prawa
współorganizatorów, zwłaszcza z Kijo-
do wolności - zaznaczył Brzeziński.
wa czy może z Zachodu nie zna takich
aksamitną rewolucję. Wydarzenie to
– Mówię to z poczuciem prawdziwej
procesie tworzenia Ukrainy taką, jaka
szczegółów - zdobył grant i teraz na swój
Wspominamy te rocznice i wydaje
było festiwalem-świętem niezależnej
satysfakcji. Częściowo dlatego, że
była wcześniej”.
sposób pokazuje lwowiakom, co było
się nam, że to było wczoraj. Z drugiej
kultury Europy Środkowej i podkreśla-
jestem obywatelem miasta Lviv, albo
Podczas  uroczystego  otwarcia
w ich mieście 20 lat temu. Nie zawsze
strony, obecnie żyjemy w nowej epo-
ło jej rolę w budowaniu Demokracji.
Lwowa bo pod taką nazwą znałem je
Konferencji w auli Politechniki Lwow-
jest to zgodnie z prawdą, bo przecież
ce. Myślę, że ta rocznica jest okazją
Przykład Polaków zachęcił dysyden-
w swoim dzieciństwie. Podczas od-
skiej ambasador rP w Kijowie
tak renowacja, jak i otwarcie odnowio-
do tego, by podkreślić znaczenie wy-
tów i demokratów z różnych środo-
bierania honorowego obywatelstwa
Jacek Kluczkowski powiedział:
nego Cmentarza Orląt nie było zasługą
darzeń, które miały miejsce nie tylko w
wisk za granicą wschodnią. Podkre-
miasta Lviv albo Lwów powiedziałem,
„Spotykamy się w rocznicę upadku
ani Towarzystwa Lwa czy władz miej-
Berlinie, Warszawie, ale też dotyczyły
ślano ważny i symboliczny fakt, że ta
że to miasto ma dla mnie wyjątkowe
muru berlińskiego. Należy pamiętać, że
scowych, jak wydawało się przybyłym z
całego wielkiego ruchu solidarności
konferencja przebiegała we Lwowie,
znaczenie dlatego, że mój ojciec jako
pierwsza cegła tego muru wypadła w
Zachodu niektórym poważnym uczestni-
europejskiej. Chciałbym życzyć wszyst-
który zapoczątkował zmiany demo-
bardzo młody człowiek, walczył w
sierpniu 1980 r., a od początku 1989 r.
kom tej konferencji. Lwowscy partnerzy
kim uczestnikom tej konferencji, a także
kratyczne na Ukrainie pod koniec lat
tym mieście o przejęcie kontroli nad
krok po kroku zmierzaliśmy do sławnej
głównych organizatorów tego spotkania
organizatorom, którzy nas zaprosili, by
80-tych. To miasto zachowało swoje
Dworcem Kolejowym. Był to konflikt
Jesieni Ludów, która przyniosła wol-
delikatnie omijali niewygodne dla nich i do
na nowo przeanalizowali wszystkie te
tradycje silnych związków z ośrodka-
polsko-ukraiński i mój ojciec walczył
ność naszym narodom, mieszkającym
dziś nierozwiązane pytania. Na przykład,
wydarzenia, Wskutek wydarzeń, które
mi demokratycznymi w Europie Środ-
po polskiej stronie. Jednak zawsze
w Europie Środkowej i Wschodniej.
dlaczego władze miasta przez ponad 20
miały miejsce w ostatnich dwudziestu
kowej i stanowi dobry przykład dla
powtarzał mi, i ja do dzisiaj to zapa-
Wśród tych wydarzeń wymieniamy
ostatnich lat nie zwróciły żadnego kościoła
latach, przebywamy w zupełnie innych
ruchów demokratycznych na Białoru-
miętałem, że wojna Polaków i Ukraiń-
20. rocznicę spotkania we Wrocławiu
rzymskokatolickiego i nie zaproponowały
realiach, a przed nami – nowe wyzwa-
si, w Mołdowie, Rosji, na Kaukazie i
ców była bratobójczą wojną, która nie
przedstawicieli Solidarności polskiej
realnej lokalizacji dla Domu Polskiego?
nia. Stajemy przed nowymi zadaniami,
w Azji Centralnej. Lwów jest dobrym
przyniosła korzyści żadnej ze stron.
i czechosłowackiej, a także inne rocz-
Pewnie ciekawie byłoby też wyjaśnić pu-
ale myślę i jestem pewien, że potencjał,
miejscem na spotkanie obywateli i
Za to skorzystało na niej państwo
nice. Chodzi m.in. o ważną rocznicę
blicznie i w obecności zasłużonych demo-
założony w solidarności środkowoeu-
aktywistów z wszystkich tych krajów
imperialne, które chciało kontrolować
założenia Ruchu Narodowego o Prze-
kratów europejskich, dlaczego w kaplicy z
ropejskiej jeszcze nie został wyczer-
oraz miejscem, gdzie wszyscy oni
Polskę i miało kontrolę nad Ukrainą”.
budowę. Wówczas również odbywało
freskami wybitnego na cały świat malarza
pany, a przed nami droga do sukcesu.
mogą być razem – podkreślali uczest-
Dalej wybitny Polak i polityk ame-
się spotkanie polsko-ukraińskie. Tam
Rosena do dziś znajduje się ubikacja miej-
Będziemy nadal kroczyli drogą ku po-
nicy spotkania.
rykański zaznaczył, że dzisiaj sytuacja
delegacja polska wypowiedziała ważne
skiego zakładu kultury czyli Sali Organo-
większeniu się wspólnoty europejskiej,
W gronie uczestników można
jest zupełnie inna. „Częściowo jest
słowa: „Niech żyje samostijna (niepod-
wej, to znaczy w niezwróconym wiernym
zapraszając kraje, które nie należą jesz-
było zobaczyć tak wybitne osoby jak
tak dlatego, iż żyjemy w czasach, w
legła) Ukraina!” Od tamtej pory zaczęli-
kościele św. Marii Magdaleny. Można było
cze do Unii Europejskiej. ”.
pierwszy prezydent Litwy Vytautas
których nie istnieją już systemy im-
śmy budować nową solidarność między
o tym w ogóle nie wspominać, jednak jak
W dalszych wystąpieniach uczest-
Landsbergis oraz Stanisław Szusz-
perialistyczne, a prawo narodów do
Polakami i Ukraińcami, narodami Euro-
wtedy prawidłowo budować naszą wspól-
ników forum przypomniano, że w listo-
kiewicz z Białorusi, Bogumiła Ber-
samostanowienia jest teraz uniwersal-
py Środkowej i Wschodniej. Solidarność
ną przyszłość, do czego wzywała mię-
padzie 1989 roku Solidarność Polsko-
dychowska z Polski, ukraiński poeta
nym, powszechnie uznanym prawem, i
nie tylko w walce, ale także w budowa-
dzynarodowa konferencja „Za Wolność
Czesko-Słowacka zorganizowała we
Iwan Dracz i innych.
elementem koniecznym do budowania
niu nowego ładu demokratycznego.
Naszą i Waszą!”
Wrocławiu konferencję wspierającą