img
25
Sceny Polskiej
Kurier Galicyjski *2 – 16 listopada 2009
tournEE lwowSKiEgo
saLon poezji, muzyki i TeaTru
im. j. piLiToWskieGo W ToronTo PolSKiEgo tEatru
ludowEgo
z marią nowotarSKą
oCzami liCEaliSty
i agatą PilitowSKą – aktor-
kami Salonu Poezji, Muzyki i Teatru im.
J. Pilitowskiego w Toronto rozmawia
KrzySztof SzymańSKi
maria nowotarska: Urodzi-
łam się w Krakowie i jestem aktorką
krakowską. W Krakowie ukończyłam
PWST (Państwowa wyższa Szko-
ła teatralna – red.). Po ukończeniu
Szkoły zostałam zaangażowana do
Teatru im. Juliusza Słowackiego –
bardzo ważnej sceny narodowej. Tam
pracowałam z Bronisławem Dąbrow-
skim, Kazimierzem Deymkiem i inny-
mi reżyserami. Był to dla mnie okres
bardzo ważny, bo 33 lata działalności
scenicznej. Grało się wtedy polski re-
pertuar: Wyspiańskiego, Słowackie-
go, ale i komedie Fredry. W roku 90
wyjechałam do Kanady, gdzie moja
córka, Agata Pilitowska, wyjechała z
trójką dzieci. Chęć niesienia pomocy
i tęsknota rodzinna sprawiły, że wylą-
dowałam w Kanadzie.
agata Pilitowska: Ja też ukoń-
wywiad z dyrektorem Polskiego teatru ludowego we lwowie
czyłam studia aktorskie w Krakowie w
zbigniewem Chrzanowskim
klasie Jerzego Sztura. Były to ciężkie
czasy stanu wojennego. Bojkotowa-
zawsze, perfekcyjnie, pokazując od-
EuStaCHy BiElECKi
liśmy teatr, radio i telewizję. Urodzi-
powiedni poziom jako najstarszy teatr
uczeń szkoły nr 10
łam dzieci i w 1986 wyjechałam do
polonijny (50 lat). Następnego dnia
we lwowie
Kanady. Od czasu przyjazdu mamy
odbyło się długo oczekiwane przed-
i założenia teatru gram prawie we
Litwo, ojczyzno moja, – te słowa
stawienie Polskiego Teatru w Mo-
wszystkich spektaklach, a było tego
wieszcza przypomniały mi się, gdy
skwie pod reżyserią Eugeniusza Law-
ponad 100 ról.
wczesnym rankiem z okna autoka-
renczuka (z pochodzenia Lwowiaka),
agata Pilitowska jako Pola negri
mn:Teatr nosi nazwę: Salon Poezji,
ru ujrzałem czerwono-zielono-żółty
którzy w swojej interpretacji pokazali
Muzyki i Teatru im. J. Pilitowskiego w
Kolejna sztuka Brauna była o Tama-
z naszej historii są niepojęte, a przez
Toronto. Gdy przybyliśmy z mężem
słupek, stojący naprzeciw czerwono-
„Tango,” wg słów Sławomira Mrożka
rze Łempickiej. Polskiej malarce, pre-
tego rodzaju twórczość dociera do
do Kanady w Toronto działał Salon
białego. Tak wyglądała symboliczna
i jak zawsze, zaskoczyli publiczność
kursorce sztuki Art Deco. Z tą sztuką
nich i historia Polski.
Poezji i Muzyki. Mój mąż i ja zaczę-
granica polsko-litewska, którą wraz z
ekstrawagantną sztuką.
zjeździłyśmy i Stany i Kanadę. Sztu-
aP: Moje dzieci, chociaż wyro-
liśmy działać, organizować przedsta-
Polskim Ludowym Teatrem Lwowskim
W rozmowie z p. Januszem Tys-
ką, którą napisał na jubileusz 50-lecia
sły prawie w teatrze nie kontynuują
wienia poetycko-muzyczne, oparte
przekroczyłem, udając się na IV Świa-
sonem, ojcem-Herodotem Lwowskie-
pracy scenicznej mamy była sztuka o
tradycji rodzinnych. Jednak od naj-
na poezji Mickiewicza, Słowackiego,
towy Festiwal Teatrów Polonijnych w
go Teatru Polskiego, dowiedziałem
Marii Skłodowskiej-Curie pod tytułem
młodszych lat aktywnie uczestniczyły
Norwida, a z czasem zaczęliśmy grać
Wilnie. Na ziemię Mickiewicza wieźli-
się iż tradycja wyjazdów naszego
„Promieniowanie”. Tę sztukę grałyśmy
w naszych sztukach jako adepci czy
i sztuki teatralne. Stąd w nazwie po-
śmy program poświęcony twórczości
teatru do Wilna sięga jeszcze cza-
w Instytucie Polskim w Paryżu. Nie-
pomagając w przygotowaniu spekta-
jawiło się słowo „i Teatru”. Po śmierci
innego polskiego wieszcza, pocho-
sów ZSRR, a odkąd organizuje się
które sztuki gramy w języku angiel-
klu. W wyjazdach zawsze towarzyszy
męża przed trzema laty zarząd Salo-
dzącego z naszych stron – Juliusza
ten festiwal Teatr Polski we Lwowie
skim, lub z angielskim tłumaczeniem.
nam któryś z moich synów. Znają język
nu zaproponował mi nazwać go imie-
Ale tu chodzi o przybliżenie postaci
polski i zawsze pomagają w sprawach
niem męża, który wiele wniósł w orga-
Słowackiego. Publiczność lwowska
jest na nim zawsze gościem honoro-
wielkich Polek odbiorcy anglojęzycz-
technicznych czy artystycznych. Młod-
nizację życia teatralnego w Toronto.
już miała okazję obejrzeć tę sztukę
wym. Głównym motorem tego przed-
nemu. Wszędzie sztuki Kazimierza
szy syn Tomek jest uzdolniony aktor-
Do USA przyjechał Kazimierz Braun,
we wrześniu w teatrze Skarbkowskim,
sięwzięcia jest słynna matka teatru w
Brauna budzą ogromne zainteresowa-
sko, ale w Kanadzie nie ma szkół
zwolniony z teatru we Wrocławiu w
natomiast teraz przyszła kolej widow-
Wilnie Liliana Kiejzik, którą ten festi-
nie. Ostatnią sztuką tego autora jest pre-
aktorskich. Są kursy, dalej castingi
czasie stanu wojennego. Znaliśmy
ni wileńskiej podziwiać cuda reżyserii
wal przygotowuje i organizuje już po
zentowana dzisiaj - „Opowieści Poli
i samodzielne doskonalenie umiejęt-
się z Krakowa i gdy dowiedział się, że
Zbigniewa Chrzanowskiego i jego
raz czwarty i ma zamiar wciąż, póki
Negri”. Premiera odbyła się w Toronto
ności. A córka jest teraz w Afryce jako
mieszkam w Kanadzie odnalazł mnie
utalentowanej ekipy teatralnej.
siły są, kontynuować to polskie spo-
w listopadzie ubiegłego roku. Te sztu-
wolontariuszka.
i zaproponował mi zagranie sztuki
Festiwal otworzyło Polskie Studio
tkanie teatrów w Wilnie.
ki prezentują losy Polek-emigrantek,
mn: Po raz pierwszy jesteśmy
„Helena. Rzecz o Modrzejewskiej”.
Teatralne w Wilnie spektaklem ,,Dom na
W drodze powrotnej Teatr Lwow-
które osiągnęły światową sławę jako
w Wilnie. Dostałyśmy zaproszenie na
Współpraca zaczęła się rozwijać.
granicy” wg Sławomira Mrożka. Umie-
ski zagościł na IX Dniach Kresowych
uczone czy aktorki.
Spotkania z Wilna, ale informację o
Kolejna sztuka Kazimierza Brauna to
jętność przekazu, symbolizm, wspa-
przy Domie Kultury na Bielanach
mn: Dla wielu naszych widzów,
nas przekazał organizatorom Senat
spektakl o dwu aktorkach na emigra-
szczególnie pochodzenia nie-polskie-
RP. O Wilnie i Teatrze na Pohulance
cji. Poznał właśnie moją córkę Agatę
niała reżyseria towarzyszyły wszystkim
(WARSZAWA) oraz w gimnazjum żu-
go nasze przedstawienia są swego
słyszałam dużo w czasie studiów, bo
i napisał dla nas scenariusz.
teatrom polonijnym – uczestnikom fe-
rawickim pod Przemyślem.
rodzaju odkryciem. Dla Amerykanów
Halina Gallowa była moją nauczyciel-
aP: Sztuka ta nosiła tytuł „Ame-
stiwalu. 23 października przyszła kolej
Wymęczeni długą drogą i wystę-
Pola Negri to aktorka Hollywood, dla
ką na studiach. Panuje tu wspaniała
rican Dream”. Napisana jest trochę
również Polskiego Teatru Ludowego ze
pami wróciliśmy pełni wrażeń i inspi-
Francuzów Maria Skłodowska to Ma-
atmosfera i jesteśmy szczęśliwe, że
jakby z naszego życia, trochę z oso-
Lwowa przedstawić widzowi przygoto-
racji teatralnej do Lwowa, gdzie nasz
dam Curie. Dopiero nasze sztuki roz-
dzięki przyjazdowi tutaj mogliśmy po-
bistych przeżyć Kazimierza Brauna.
waną sztukę. Z tym nielekkim zadaniem
Ludowy Teatr Polski wciąż wznosi tę
szerzają ich horyzonty. Dla nich walka
znać tylu wspaniałych ludzi, związa-
Z tą sztuką jeździłyśmy do Krakowa,
aktorzy ze Lwowa poradzili sobie, jak
polską sztukę teatralną.
o niepodległość, zabory i „te rzeczy”
nych z teatrem.
grałyśmy ją w Kanadzie, w Stanach.
przedzeniem. Plany składamy jesz-
nas z pytaniami o możliwości udzia-
LK: Bardzo bym chciała, żeby
cze w momencie trwania poprzedniej.
łu. Na przykład, Teatr z Toronto o
ta scena została nam zwrócona. Ale
Tak długi okres służy przygotowaniu
naszym festiwalu dowiedział się w
na razie to nie jest możliwe. Nadal
własnego spektaklu, z ktorym wystą-
Senacie RP. Bardzo chętnie widzi-
działa tam Rosyjski Teatr Drama-
pimy przed publicznością festiwalo-
my nowe zespoły, bo to rozszerza
tyczny. Mamy dobre stosunki z dy-
wą, zbiega na pisaniu biznes-planów
nasze możliwości. Zazwyczaj wy-
rekcją teatru i chętnie udostępniają
całej imprezy, zabieganiu o sponso-
znaczamy ostateczny termin przyj-
nam scenę na nasze przedstawie-
rów i układaniu harmonogramu cało-
mowania zgłoszeń i staramy się go
nia, a staramy się przynajmniej raz
ści kolejnego Festiwalu.
nie przekraczać. Nie zawsze zna-
do roku zagrać w tych murach. Tak i
my poziom nowego zespołu, jego
teraz, gdy przez trzy dni są tu spek-
Kg: Jak dobiera Pani ze-
możliwości, ale szansę występu u
takle Festiwalowe. Staramy się takie
społy, występujące na Spo-
nas dajemy każdemu chętnemu.
imprezy tu organizować, żeby choć
tkaniach?
LK: Są teatry, jak lwowski, które
Doświadczenie sceniczne można
w taki sposób utrzymać polski duch
uczestniczą tradycyjnie. I takie już
zdobyć właśnie na tego rodzaju
tego miejsca.
zgłaszają swój przyjazd podczas
imprezach a my umożliwiamy to
Kg: dziękuję bardzo za
poprzedniej imprezy. Nie dobieramy
wszystkim chętnym.
ten wywiad dla naszych czy-
ich specjalnie. Są teatry, które do-
Kg: Czy są staranie o zwrot
telników.
Premiera spektaklu „dom na granicy” Sławomira mrożka,
wiadują się o nas z Internetu, bądź
dawnego teatru na Pohulance
w wykonaniu Polskiego Studia teatralnego w reżyserii li-
kG
z innych źródeł i też zwracają się do
społeczności polskiej wilna?
liany Kiejzik