11

Kurier Galicyjski * 17– 29 marca 2010

założono międzynarodowe

hoLokausT poLak W –

ekumeniczne centrum

śWiadkoWie się zGŁaszają

integracji na Wołyniu

się historią swojej rodziny i okazało się,

Mama do Kazachstanu

toMAsz soMMER

że pochodzę z polskiej rodziny, będą-

Rozstrzelanie ojca – to był jednak

cej w rejestrze szlachty od XVI wieku

dopiero początek nieszczęść rodziny

Do  redakcji  wydawane-

– opowiada p. Mieczysława.

Rybczyńskich. 25 października 1937

go w Warszawie tygodnika

Przez ostatnie lata p. Mieczysła-

roku, czyli tydzień po skazaniu Fran-

„Najwyższy Czas!” zaczynają

wa zajmowała się kompletowaniem

ciszka, aresztowana została matka p.

zgłaszać się ludzie, którzy byli

dokumentów, dotyczących losów ro-

Mieczysławy, Gabriela Rybczyńska.

świadkami bądź ofiarami „ope-

dziny. Poszło jej całkiem dobrze, gdyż

Tego samego dnia skonfiskowano też

racji polskiej” – ludobójstwa,

w Uzbekistanie pracowała w sądzie

cały majątek rodziny; p. Mieczysła-

dokonanego na Polakach na

dla nieletnich, stąd miała spore do-

wa i jej siostra trafiły do sowieckiego

terenach ówczesnego zsRs

świadczenie, jak rozmawiać z postso-

domu dziecka, a jej żyjąca jeszcze

przed 17 września 1939 roku.

wieckimi biurokratami sądowymi.

babcia – na bruk.

ludobójstwa, które, delikatnie

– Jak się tego wszystkiego dowie-

Gabriela Rybczyńska siedziała w

pisząc, przez polskich history-

tak będzie wygłodało Międzynarodowe Ekumeniczne Cen-

działam, to dojrzała we mnie myśl, by

więzieniu w Żytomierzu aż do końca

ków i polityków zostało niemal

trum integracji

wrócić do Polski. Złożyłam już doku-

czerwca 1938 roku. Wtedy to, dokład-

całkowicie zignorowane.

menty o przyznanie mi polskiego oby-

nie 28 czerwca, została skazana za

W minionym tygodniu zgłosiła

temu samo miejsce, położone na

KoNstANty CzAWAgA

watelstwa – kończy p. Mieczysława.

to, że była żoną polskiego szpiega, na

się do nas pani Mieczysława Ryb-

pograniczu trzech państw – zazna-

tekst

pięć lat zesłania do Kazachstanu.

czyńska, mieszkająca obecnie w

czył ks. Jan Buras. – Ośrodek będzie

archiwum Kurii w Łucku

– Moja mama przeżyła i spotka-

miejscowości Nachabino pod Mo-

szukamy

otwarty nie tylko latem, gdy wszyscy

zdjęcia

łam ją, ale dopiero po wojnie – mówi

skwą. Historia opisana przez nią jest

kolejnych świadków

mają wakacje, ale też w ciągu całe-

Świadectwo p. Mieczysławy Ryb-

p. Mieczysława. – Moja babcia chcia-

typowym doświadczeniem polskich

go roku. Zimą można tu będzie urzą-

17 lutego w lubomlu na

czyńskiej, z uwagi na jej specyficzne

ła się nami opiekować, ale jej nie po-

rodzin w okresie „operacji polskiej”.

dzać kulig, z jazdą konną i ogniskiem.

Wołyniu wikariusz general-

możliwości, jest wyjątkowo dobrze udo-

zwolono. Do końca życia żyła z tego,

Dla każdego znajdzie się tu miejsce

ny diecezji łuckiej ks. Jan

kumentowane. Poszukujemy kolejnych

co dali jej dobrzy ludzie, bo nie po-

Polski szpieg

i na każdego będą tu czekać. Mogą

Buras, w obecności sołtysa

osób, które mają za sobą podobne

zwalano jej nigdzie pracować, a cały

– Mój ojciec, Franciszek Rybczyń-

tu przyjeżdżać również całe rodziny,

ze sztunia Wasyla zabokryć-

doświadczenia. Przywrócenie pamięci

majątek został skonfiskowany.

ski, został aresztowany 6 sierpnia 1937

żeby spędzać więcej czasu w gronie

kogo, odebrał Akt na prawo

o bezimiennych dziś ludziach, którzy

P. Mieczysława początkowo nic

roku w wiosce Jawne pod Żytomierzem,

rodzinnym. W ośrodku będzie sala

stałego korzystania ziemią o

zostali zamordowani za to tylko, że byli

nie wiedziała o losie swoich rodzi-

gdzie wtedy mieszkaliśmy – mówi p.

komputerowa, boiska, sala konfe-

powierzchni 3,8 ha, pod Mię-

Polakami, to przecież jedyna rzecz, któ-

ców. Gdy jeszcze na początku lat 50.

Rybczyńska. – Ja wtedy miałam nieca-

rencyjna wyposażona w urządzenia

dzynarodowe Ekumeniczne

rą możemy dziś dla nich zrobić.

minionego wieku napisała pismo do

ły roczek, bo urodziłam się 5 września

medialne, chcemy zrobić ścieżki hi-

Centrum integracji.

władz w tej sprawie, uzyskała odpo-

1936 roku. Moi rodzice byli pracowni-

Ks. Jan Buras, który jest koordy-

storyczne i przyrodnicze, wykorzysty-

wiedź, że jej ojciec zmarł w 1943 roku

kami kołchozu imienia Lenina. Wraz z

tomaszsommer@

natorem tego projektu, powiedział dla

wać konie dla celów leczniczych dla

na egzotyczną malarię. Dopiero w

moim ojcem aresztowano kilku innych

gigasport.pl,

„Kuriera”, że Ekumeniczne Centrum

potrzebującej terapii młodzieży.

1959 roku, w okresie chruszczowow-

Polaków. Oni też już nie wrócili.

+48228316238,

Integracji będzie we wsi Zamłynie,

W dalszych planach diecezji łuc-

skiej odwilży, Franciszek Rybczyński

Franciszek Rybczyński został

+48606888882.

malowniczej poleskiej miejscowości,

kiej jest stworzenie w Zamłyniu też

Apel zamieszczamy

został zrehabilitowany. Jego córka

oskarżony o to, że jest polskim szpie-

blisko granicy z Polską. Łucka die-

Domu Spokojnej Starości, Polaków i

na prośbę autora

dowiedziała się prawdy dopiero po

giem. Już 18 października, czyli nie-

cezja nabyła tam zniszczone budynki

Ukraińców, wymagających pomocy.

1989 roku.

całe dwa miesiące po aresztowaniu,

byłego sanatorium, a przedtem pla-

„Ma on wypełniać różnorakie zadania,

Apelujemy o nadsyłanie

został skazany na śmierć. Wyrok

cówki wojskowej. Już trwają prace

w tym także służyć integracji między-

relacji od represjonowanych

wykonano 23 listopada w Żytomierzu.

Wrócić do Polski

projektowe rekonstrukcji I korpusu

pokoleniowej – powiedział ks. Jan Bu-

z lat 30. Podajemy namiary

– Po wojnie pojechałam za matką

Miejsce pochówku ojca p. Mieczysła-

pod ośrodek dla dzieci i młodzieży,

ras. – Młodzież, przybywająca do tego

redakcji „Kuriera galicyjskiego”:

do Kazachstanu. Potem przeniosłam

wy do dziś nie jest znane. Być może

który będzie miał charakter między-

ośrodka powinna poznawać wszystkie

e-mail:

się do Uzbekistanu.

tym miejscem jest miejscowy ogród

narodowy. „Będzie tu przyjeżdżać

wartości, jakie niesie starość. Do pracy

kuriergalicyjski@wp.pl;

Pod Moskwę trafiła na początku

botaniczny, w którym kilkanaście mie-

nie tylko młodzież ukraińska, ale też

tutaj będą przyjeżdżać wolontariusze z

skrytka pocztowa (a/c) nr 80

lat 90., gdy repatriowano białą lud-

sięcy temu odnaleziono kości ofiar

polska i białoruska, sprzyja przecież

różnych państw, w tym także z Polski”.

iwano-frankowsk 76000,

ność z Uzbekistanu do Rosji.

stalinowskich mordów i który od tego

Івано-Франківськ, Ukraina

– Wtedy też zaczęłam interesować

czasu jest nieczynny.

spotKanie poKoleniowe

ministrant w KateDry lwowsKieJ

tę posługę długa nauka, którą wraz z in-

cińskiego, p. Bogdana Hałasa czy p.

EUstACHy BiElECKi

nymi w Wielki Wtorek 2007 roku ukoń-

Antoniego dowiedzieliśmy się bardzo

uczeń szkoły nr 10

czyłem egzaminem. Pamiętam bardzo

dużo nowych, nieraz humorystycz-

we lwowie

dokładnie zapach zakrystii, spokój,

nych sytuacji z życia służby kościel-

Często można zastanawiać się

który tam panował, uśmiechniętą sio-

nej. Chyba niewielu wie o tym, że mi-

nad latami ubiegłymi, które pomimo

strę przy biurku czy zegar, wg którego

nistranci za nawet błahe przewinienia

zaczynały się nabożeństwa. Katedra

dobrych wspomnień są daleko za

mogli otrzymać ,,urlop tygodniowy”

przesiąknięta przez wieki modłami sta-

nami, a powracając do nich rozumie-

(zakaz służenia) czy za inne wykro-

my, że ciągle rośniemy. Niebawem

ła się niewątpliwie drugim domem, do

czenia można było otrzymać ,,wie-

studia i dorosłe życie, więc nie zabrak-

którego nowy ministrant wracał prawie

szaki” od ojca Rafała (ministrancka

każdego dnia po ,,wyświęceniu w mini-

nie w te ostatnie miesiące dziecięcego

kara). Przybliżyli nam również postać

stranci” zostaliśmy ubrani w komże i da-

istnienia refleksji o czasach byłych, o

tego giganta Katedry Lwowskiej, który

liśmy obietnicę służby Bogu i bliźniemu,

czasach, które wypełnione radością

kontynuował kult religijny w Katedrze

i beztroskliwym życiem przeminęły,

zostaliśmy częścią Katedry, częścią jej

oraz wspomagał swoich parafian. Nie

Ks. Jan Buras (w centrum)

pozostając w naszych duszach. W cią-

odwiecznej historii...

był obojętny na cudze nieszczęście, a

Z perspektywy czasu, który tak

gu naszego życia często obiecujemy i

więc nieraz pomagał pieniędzmi lub

przysięgamy. Rodzice i chrzestni dają

szybko minął, wspominam wszystkie

po prostu, dobrym słowem.

poszukujemy parTner W

swoje dni i msze. Pamiętam więk-

przysięgę przy urodzeniu i ochrzcze-

Katedra Lwowska przeżyła wiele

niu dziecka, dziecko przysięga w cza-

szość księży i zakonnic, którzy two-

wieków i nadal jest napełniona du-

sie I Komunii świętej i w czasie ślubu

rzyli tę katedrę na przestrzeni tylu lat.

chem Bożym, ale również duchem

dLa Wsp Łpracy

9 marca, w dzień wspomnienia św.

lub święceń. Niewątpliwie najbardziej

polskim, jest zawsze semper fidelis

zapamiętaną przeze mnie przysięgą

Dominika Savio, niewielka grupka po-

Bogu i ojczyźnie. Przez tyle lat była

była obietnica ministrancka.

ważnych mężczyzn w garniturach, któ-

ostoją ducha i kolebką polskiego sło-

Koło Naukowe Animatorów Kultury w ramach cyklu spo-

Pamiętam dobrze te dawne czasy,

rzy niegdyś posługiwali w tej Katedrze

wa. To właśnie dzięki tym dorosłym

tkań międzynarodowych 27 maja organizuje wymianę mło-

jak spoglądałem z ławy prezbiterium

oraz teraźniejsi ministranci zgromadzili

ministrantom  religijność  Polaków

dzieżową pomiędzy Polskimi domami kultury i ukraińskim.

się, aby wspólnie wspomnieć dawne

na ministrantów, którzy niby legiony

Lwowa nie zaginęła, a wciąż jest

Poszukuje partnerów dla współpracy.

Boże gromadzą się wokół księdza,

czasy i uczcić dzień ministranta, bo mi-

kultywowana przez ludzi, którzy nie

aby pomagać mu w sprawowaniu

nistrantem pozostaje się na zawsze.

zapominają o swojej tożsamości reli-

Warunkiem jest udostępnianie sali dla prowadzenia warsz-

ofiary. Dobrze pamiętam ten dzień, był

Z zainteresowaniem słuchaliśmy

gijnej i narodowej. Krótkie spotkanie

tatów językowo-kulturowych i przenocowanie uczestników.

o dawnych czasach Katedry od na-

to Popielec, jak nieśmiało zapytałem

przy kawie przedstawicieli pokoleń

Zainteresowanych projektem takiego rodzaju prosimy

ocznych świadków, którzy kiedyś tak,

księdza, wówczas wikarego naszej

służby ołtarza przyniosło wiele miłych

parafii ks. Wiesława, czy mogę zostać

jak my posługiwali przy tym kościele.

wspomnień, które pozostaną w na-

o kontakt: golynska1@poczta.onet.pl

ministrantem. Oczywiście, poprzedzała

W opowieściach p. Kazimierza Mi-

szych sercach na zawsze.