img
prawda i mity
16
17– 29 marca 2010 * Kurier Galicyjski
krzyżacy i priWisLiency
Szymon KazimierSKi
Kim byli Priwisliency? –
Priwisliency byli mieszkań-
cami Kraju Priwislienskiego.
tego kraju już nie ma. Priwi-
slency trafiają się jeszcze tu
i ówdzie. Wymierają, ale nie
należy ich żałować. zostali
utworzeni przez propagandę
carskiej ochrany i egzystu-
ją już stanowczo za długo.
Będę się starał przekonywać
Państwa, że Krzyżacy bardzo
przyczynili się do powstania
Priwislienców.
Kim byli Krzyżacy
Wszyscy wiemy, a właściwie
wszystkim nam się wydaje, że wie-
my, kim byli Krzyżacy. Wiemy, że
Jazda krzyżacka była najlepsza na świecie
były to bestie. Przewrotni mordercy
i podpalacze, którzy od początku nie-
nawidzili Bogu ducha winnych Pola-
ków. Którzy z tej nienawiści uczynili
sobie sposób na życie. Którzy ogniem
i mieczem wymordowali Prusów.
Wiemy, że w lochach krzyżackich
superzamek Malbork. Panorama od strony Nogatu
Od samego swego założenia, Zakon
zamków jęczeli zakuci w żelazo nie-
Wallenrod”, napisany przez samego
Trzeba jednak, chcąc prawdziwie
odpłacą z nawiązką. – I o to właśnie
był zakonem dla rycerzy niemieckich.
szczęśni jeńcy, a przed zamkowymi
Adama Mickiewicza i „Rota” Konopnic-
zapoznać się ze stosunkami polsko-
chodziło!!
Wielokrotnie rycerze innych nacji
bramami szubienice łamały się od
kiej, gdzie śpiewamy o tym, jak w pył
krzyżackimi, zapoznać się uprzednio
starali się o przyjęcie do Krzyżaków
ciężaru powieszonych ciał. Krzyża-
rozpadnie się krzyżacka zawierucha.
z warunkami, jakie panowały po-
i za każdym razem powodowało to
cy bluźnierczo drwili sobie ze znaku
Krzyżacy i Niemcy
Każdy wie o rzezi Gdańska, kiedy to
wszechnie w tamtych czasach nie
No tak. Łatwo znaleźć powiązanie
ogromne kłopoty prawne. Krzyżacy
krzyża i samozwańczo przedstawiali
wody rzeki Raduni czerwone były od
tylko w relacji Polak – Krzyżak, ale też
propagandy antypolskiej z mającym
formalnie nie mogli przyjmować do
się jako rycerze Matki Boskiej. Jedną
krwi. Każdy wie o rabowaniu kościołów
Polak – Polak, Niemiec – Polak, Nie-
niedługo nastąpić atakiem na Polskę.
Zakonu nie Niemców i często byli w
ręką nabijali strzelbę, a drugą liczyli
na Pomorzu. Bo tak to było. - Zakon-
miec – Krzyżak, Prus – Polak i Prus
Gdyby zaś postawić zwariowaną tezę,
rozterce, bo przyjęcie jakiegoś ba-
różaniec. – Dobrze piszę?
nicy z czarnymi krzyżami na piersiach
– Krzyżak.
że wszelkie okropności, jakie przypisy-
jecznie bogatego cudzoziemca mogło
Dobrze piszę, bo bez mała od uro-
rozbijają tabernaculum. Proboszcz
Czasy były, generalnie mówiąc,
wane są obecnie Krzyżakom zaczęto
się wiązać z ogromnymi dotacjami dla
dzenia mieszkam w dawnym państwie
krzyczący po łacinie – Co robicie, nie-
ciężkie i okrutne. Gdyby komuś zale-
wyciągać z zapomnienia w ściśle okre-
Zakonu. Wymyślono więc instytucję
krzyżackim. Przechadzam się po uli-
szczęśni?! Boga się nie boicie?!
żało na tym, by przedstawić żyjących
ślonym czasie w przeszłości, by two-
„Półbrata” (zakonnego!). Półbrat był
cach miast, które oni wybudowali, cho-
- Ne semprent! (nie rozumiem,
wtedy Polaków jako okrutników i mor-
rzyć z nich opowieści, doprowadzające
niby Krzyżakiem, ale takim nie do
dzę się modlić do ich kościołów, odwie-
co mówisz) – odkrzykuje mu na to
derców, znajdzie natychmiast mnó-
Polaków do wściekłości, by służyły na-
końca. Wyróżniał się niepełnym krzy-
dzam zamki, w których mieszkali. Czy
grabiący kościół Krzyżak udający Pru-
stwo przykładów na to, że Polacy to
rastaniu wśród Polaków uczucia wro-
żem, noszonym na płaszczu. Wyglą-
zostało coś z atmosfery tamtych, krzy-
sa. Wiadomo przecież, że Krzyżacy
okrutnicy i mordercy. Takich przykła-
gości wobec Krzyżaków, to taka teza
dał taki krzyż zupełnie tak samo, jak
żackich czasów? – Nic nie zostało.
wszystkich Prusów dawno już wymor-
dów można sobie zaczerpnąć niema-
wydaje się być nawet nie zwariowana,
duża litera T. Od stuleci wiedziało się,
Ani pod ceglanymi sklepieniami
dowali, więc skąd tu niby mógł się zna-
ło choćby tylko z historii polskiej ro-
ale wręcz idiotyczna, choćby z tego
że Krzyżacy, to Niemcy, a pojęcie
Malborka, ani w gęstwinie mazurskich
leźć prawdziwy Prus? Tak, tak! Tak to
dziny królewskiej. Mówię o Piastach,
powodu, że przecież od 500 lat Krzy-
Niemca i Krzyżaka kojarzyło się każ-
lasów, nie słychać już echa zawołań
było i każdy o tym wie!
gdzie rodzeni bracia wydłubywali so-
żaków już nie ma. Jaki sens miałaby
demu jako tożsamość.
krzyżackich wojowników – O, hej aho!
Skoro wiedza o zbrodniach krzy-
bie żywcem oczy, wycinali genitalia,
manipulacja, nastawiająca Polaków
Powstałe na terenie pruskim pań-
– O, hej aho!
żackich jest nawet dziś tak dokładna
zamurowywali w ścianę i na śmierć
wrogo do czegoś, czego nie ma. Kogo
stwo zakonne, nigdy nie należało do
Malbork dłużej był zamkiem pol-
i tak wszystkim dobrze znana można
głodzili zakutych w żelazne klatki.
więc Polacy mieliby nienawidzić?
Niemiec, ale w odczuciu sąsiadów
skim niż krzyżackim i to ciągłe przed-
przypuszczać, że tym bardziej była
Lepiej nie pytać, co się wtedy ro-
Nie wiecie kogo mieliby nienawi-
tego państwa było ono państwem
stawianie go jako zamku krzyżackie-
ona znana i szeroko omawiana w
biło nie braciom, skoro bracia podda-
dzić Polacy, poddani takiej manipula-
niemieckim, choćby tylko dlatego,
go dowodzi tylko nieznajomości praw-
wiekach wcześniejszych, bliższych
wani byli takim właśnie zabiegom.
cji? Jak to, kogo? – Niemców!
że mówiło się w nim po niemiecku.
dziwej historii naszego regionu. Być
czasom krzyżackich niegodziwości.
Podobnie jest z Krzyżakami, więc
Pojęcie Krzyżaka i Niemca moż-
A niby, w jakim języku miano by tam
może robi się tak również dlatego, że
Byłoby to logiczne, a i pamięć o wy-
gdyby komuś zależało na tym, by
na stosować (i stosuje się go) wy-
mówić? Dlatego też, dość częste
Malbork pięknie pasuje do czarnej le-
darzeniach nie tak dawnych przecież,
przedstawić Krzyżaków jako okrut-
miennie. Krzyżacy powstali w trakcie
zatargi zbrojne Polski z państwem
gendy Zakonu Krzyżackiego i ładnie
pewniejsza. Ale gdy pokusimy się o
ników i morderców, znajdzie natych-
trwania wyprawy krzyżowej i oblęże-
krzyżackim łatwo jest zmanipulować
nadaje się do straszenia tą legendą
takie spojrzenie na wstrętnych Krzy-
miast niemało przykładów na to, że
nia Akki w roku 1190. Przy szpitalu dla
jako zatargi zbrojne z Niemcami, co
naiwnych turystów.
żaków, przeżyjemy szokujące zasko-
Krzyżacy… i tak dalej.
rannych rycerzy europejskich, założo-
zresztą robi się w Polsce od dziesiąt-
Krzyżacy minęli i minęły ich cza-
czenie. Chyba można powiedzieć, że
Obie relacje, i ta o okrucieństwie
nym przez mieszkańców miasta Lu-
ków lat.
sy. W dodatku minęły tak dawno, że
to my właśnie, a nie niegdysiejsi Po-
Polaków, i ta o okrucieństwie Krzyża-
beki, zwanym Szpitalem Najświętszej
obecnie można już bez żadnych obaw
lacy, jesteśmy nastawieni bardziej an-
ków, będzie relacją manipulacyjną.
Marii Panny przy Domu Niemieckim
chodzić nocą koło zapomnianego,
Ręka magika
tykrzyżacko. Dosłownie nastawieni,
Będzie relacją prawdziwą, ale zmani-
w Jerozolimie, powstało początkowo
ogromnego cmentarza pod Grunwal-
z Petersburga
bo żyjemy jak gdyby pod presją an-
pulowaną, to znaczy podaną w spo-
nieoficjalne stowarzyszenie rycerzy
To, że wreszcie po stuleciach,
dem. Na tym cmentarzu pochowano
tykrzyżackiej propagandy, z którą już
sób i w celu wyrobienia u czytelnika
niemieckich, biorących udział w wy-
państwo krzyżackie przekształciło się
po bitwie kilkadziesiąt tysięcy rycerzy,
tak zrośliśmy się, że każda próba na-
niechęci, a może nawet nienawiści w
prawie, które w rok później papież
w część państwa niemieckiego, jest
ale od wielu już pokoleń nie słyszano
ruszenia tego mitu, wciśniętego nam
stosunku do Polaków, czy też w sto-
Klemens III zatwierdził jako bractwo
zasługą Polaków, choć tak naprawdę
częstych tutaj kiedyś nocnych hała-
wystarczająco dawno temu, żeby się
sunku do Krzyżaków. Na parę mie-
rycerskie, a następnie papież Cele-
zasługą królów polskich, a to przecież
sów, szamotaniny i krzyków.
w naszych umysłach zagnieździł i roz-
sięcy przed spodziewanym atakiem
styn III w 1198 przekształcił w peł-
nie to samo. Można się złościć na
Dlaczego więc o Krzyżakach wciąż
krzewił, powodować będzie natych-
na Polskę, niemieckich chłopaków,
noprawny zakon rycerski. Od nazwy
królów, że w sprawie zgody na coraz
się pamięta? Dlaczego Krzyżacy, na-
miast niesłychanie żarliwą kontrreak-
służących w Wehrmachcie bombar-
szpitala, przy którym powstała orga-
większą samodzielność pruskiej pro-
wet teraz, dobrze nadają się do stra-
cję i atak na „wybielaczy krzyżackich
dowano relacjami o okrucieństwach
nizacja niemieckich rycerzy, zakon
wincji kierowali się byle jakimi, lokal-
szenia nimi niegrzecznych dzieci? Dla-
łotrów i bandytów”.
Polaków, popełnianych na Niemcach,
uzyskał oficjalną nazwę Zakonu Szpi-
nymi korzyściami, jakie obiecywali im
czego każdy, z takim przekonaniem,
mieszkających wtedy w Polsce. Co
tala Najświętszej Marii Panny Domu
w zamian elektorzy pruscy, ale jedno
dosłownie wszyscy twierdzimy, że byli
tam było? – Wydłubywanie oczu, a jak-
Niemieckiego w Jerozolimie.
nie ulega kwestii. Nikt w tamtych cza-
to mordercy i zbrodniarze?  Naiwne
okrutne czasy
Ja wcale nie będę usiłował prze-
że. – Zbiorowe gwałcenie niemieckich
Długa to była nazwa i nieporęcz-
sach ani nie myślał już o Krzyżakach,
pytanie! Jak to – skąd?
konywać Państwa, że Krzyżacy przy-
dziewczyn przez polskich parobków. –
na. Od przyznanego niemieckim za-
ani nie wiązał księstwa pruskiego z
Wiadomo skąd. - Ze szkoły. Z po-
byli na ziemie pogranicza polsko-pru-
Podpalenia niemieckich gospodarstw.
konnikom znaku czarnego krzyża na
państwem krzyżackim, ani nie opo-
wieści Sienkiewicza. Z filmu, jaki po-
skiego w celu rozdawania dzieciom
Młodzi żołnierze niemieccy, słu-
białym płaszczu, wszyscy od razu
wiadał okropności o potworach z
wstał na bazie tej powieści.
czekoladek i ocierania łez z oczu
chając tego dostawali tak zwanej cho-
zaczęli nazywać ich Zakonem Krzy-
czarnymi krzyżami na piersiach. Nie
Jest jeszcze obraz Matejki „Bi-
samotnych wdów.
lery i przysięgali sobie, że Polakom
żackim, lub po prostu – Krzyżakami.
widziano wtedy niebezpieczeństwa
twa pod Grunwaldem”, jest „Konrad