27

Kurier Galicyjski * 17– 29 marca 2010

zarażał niezłomną wiarą w korzyst-

niaków, gdzie w ciężkich walkach z

następująco: „...Wiele przeżyłem. Były

i miły”. W świetle informacji, które dzi-

przesłuchanie w UB: „Jeśli masz iść

ną zmianę sytuacji, wskazywał na

Niemcami poniosły ogromne straty

to bardzo szczęśliwe i piękne czasy,

siaj posiadamy o gen. Świerczewskim,

na przesłuchanie, to znaczy, że Bóg

pokłady dobra, nawet wśród cie-

i niedobitki wycofano na prawy brzeg

chociaż wśród ludzi wiele cierpiących

wydaje się, że ksiądz-kapelan po pro-

cię tam posyła. Pamiętaj, że ci ofice-

miężców. Można śmiało powiedzieć,

Wisły. Tutaj też ksiądz zetknął się z

i krzywdzonych”. Niezwykłe to słowa,

stu nie umiał o nikim źle mówić, a w

rowie też mają nieśmiertelne dusze, a

że podobnie jak ks. Popiełuszko „zło

grupą powstańców warszawskich,

jakie trudno znaleźć w wspomnie-

każdym poszukiwał dobrych cech. 28

ty jesteś kapłanem, posłanym do nich

dobrem zwyciężał”. Swoją postawą

rozbitych i ewakuowanych spod mo-

niach innych zesłańców, tak jak nie-

czerwca 1944 roku IV Dywizję (już

przez Boga. Nie bój się ich i nie po-

wzbudzał respekt i objawy sympatii

stu Poniatowskiego. Spotkanie to

zwykły to był Człowiek i Kapłan.

pod dowództwem gen. Kieniewicza)

gardzaj nimi. Mów prawdę. Może coś

nawet wśród funkcjonariuszy NKWD.

komentuje następująco: „Patrzyli na

Wkrótce po opuszczeniu więzie-

wsadzono w eszelony i powieziono do

z niej w nich pozostanie”.

Nie ukrywa rozterek, które były Jego

mnie koso, krzywo, nie chcieli ze mną

nia w Semipałatyńsku, otrzymał we-

Polski. Nową granicę Polski przekro-

Zmarł 26.06. 2002 roku, w wieku

udziałem: „Czasem Pan Bóg jest dla

mówić. Uważali mnie za komunistycz-

zwanie do „Wojenkomatu”, gdzie mu

czyli w Dorohusku nad Bugiem, skąd

95 lat, w Laskach i tam został pocho-

mnie oczywisty i wyrazisty, jak te

nego księdza. Byli pełni gniewu”. W

wręczono skierowanie do wojska pol-

zostali skierowani do Chełma i Lu-

wany.

góry w słońcu. A potem przychodzą

listopadzie 1944 r. nieoczekiwanie

skiego, organizowanego tym razem

blina, gdzie organizowała się nowa

Ogromna większość wspomnień

chmury i Bóg znika całkowicie. Po-

ksiądz zakończył karierę wojskową.

przez Związek Patriotów Polskich,

władza spod znaku PKWN. Na polach

Polaków, którzy przeżyli Golgotę

zostaje tylko głębokie przekonanie

Wskutek donosu pionu politycznego

pod wodzą Wandy Wasilewskiej. Nie

bronowickich w Lublinie, w dniu Świę-

wschodu, daje wyraz poczuciu nie-

wiary...”. Przed opuszczeniem przez

dywizji oraz negatywnej opinii In-

protestował. Służbowy bilet kolejowy

ta Wojska Polskiego (15.08.1944)

wyobrażalnej krzywdy, wynikającej z

armię polską gen. Andersa teryto-

formacji Wojskowej (Smiersz), jako

nieludzkich warunków bytowania, po-

rium ZSRR, ks. Fedorowicz otrzymał

element niepożądany politycznie, ks.

niżenia, głodu, chorób, braku elemen-

ze sztabu armii telegram, wzywający

Fedorowicz został zwolniony z wojska

tarnego poszanowania życia ludzkiego,

go do powrotu do armii. Jednak tele-

w stopniu majora WP. W grudniu 1944,

które stały się udziałem deportowanych

gram ten dla miejscowego NKWD nie

za pośrednictwem ks. Korniłowicza,

i uwięzionych. Ks. Fedorowicz oczywi-

był wystarczającym dokumentem do

objął obowiązki kapelana Sióstr Fran-

ście nie ukrywa, ani nie neguje ogromu

wydania pozwolenia na wykup biletu

ciszkanek Służebnic Krzyża w Żułowie

doznanych krzywd. Rysem wyróżniają-

kolejowego i wyjazd. Z takiego obrotu

k. Krasnegostawu, gdzie spędził 2,5

cym Jego wspomnienia jest brak śla-

sprawy ksiądz był zadowolony, bo –

roku. Z kolei w 1947 roku, również na

du nienawiści do prześladowców,

jak pisze: „Wolałem zostać ze swoimi

zaproszenie ks. Władysława Korniłowi-

odpowiedzialnych za wyrządzone zło,

ludźmi w Kazachstanie”. I pozostał.

cza, objął obowiązki kapelana Zakładu

a często wręcz przeciwnie, odkrywa-

Doświadczył tu ciężkich chorób: czer-

Ociemniałych w Laskach k. Warszawy,

nie w prześladowcach objawów dobra

wonki i obustronnego zapalenia płuc.

gdzie spędził resztę swojego życia.

i człowieczeństwa. Jak to możliwe?

Z opresji zdrowotnej wyciągnęła go

W Laskach wokół Jego osoby, z

Oto jak wyjaśnia ten fenomen sam

lekarka Rosjanka, którą wspomina

okazji organizowanych tu rekolekcji

Autor wspomnień: „Jako dobrowolny,

z wielką wdzięcznością. W 1943 roku

i dni skupienia, gromadzili się ludzie

nie czułem się skrzywdzony, jak inni

władze sowieckie zaczęły przydzie-

z kręgu warszawskiej inteligencji

wywożeni. Miałem inny stosunek do

lać zesłańcom paszporty radzieckie.

katolickiej (m.in. Mazowiecki, Za-

tego co mnie spotykało. Wiedziałem

Wielu Polaków – wśród nich i ksiądz

wiejski, Stomma, Turowicz, Wielo-

po co tam jestem”. Otóż to! Poczucie

– odmówiło przyjęcia obywatelstwa

wiejski i in.), dla których z czasem

misji, jaką miał do spełnienia, powo-

sowieckiego, obawiając się zamknię-

ksiądz stał się niewątpliwym auto-

dowało tę zupełnie odmienną optykę

cia drogi powrotu do Polski. Odmowy

rytetem. Cieszył się także dużym

doświadczeń. Można powiedzieć, że

skutkowały uwięzieniem, czasem ze-

wzięciem jako spowiednik w semi-

głęboki sens Jego zesłania cechował

słaniem do obozów GUŁAG-u. Ks.

nariach duchownych w Warszawie

się przede wszystkim czynieniem, wy-

Fedorowicz także został uwięziony

i Kalwarii Zebrzydowskiej. Bardzo

dobywaniem i ukazywaniem objawów

i przez 4 miesiące siedział w więzie-

wysoko oceniał ks. Fedorowicza, jako

dobra wśród zesłańców, innowierców

niu w Semipałatyńsku, oskarżony o

spowiednika, również papież Jan Pa-

(Żydów, Mahometan, ateistów), tubyl-

szpiegostwo, kontrrewolucję i brak

weł II, z którego, jak pisze – „kierow-

ców, ale także prześladowców. On

dokumentów. Po 4 miesięcznym, pro-

nictwa duchowego i Jego kapłańskiej

po prostu był bez reszty wier-

wadzonym nocami śledztwie, tak pi-

mądrości”, podczas swego pontyfika-

ny Ewangelii, którą głosił

sał o swoim oficerze śledczym NKWD

tu wielokrotnie korzystał. W 1950 roku

przede wszystkim osobistym

Ks. tadeusz fedorowicz na audiencji u ojca Świętego Jana

(sledowatiel G. Siemionowski): „...był

ksiądz rozpoczął wakacyjne wędrówki

przykładem.

Pawła ii. Watykan, listopad 1995 r.

grzeczny, kulturalny, przyzwoity i miły

z młodzieżą, w których programie była

W 70. rocznicę masowych depor-

w obejściu... Kiedy po 3 miesiącach

codzienna msza św., indywidualne

tacji Polaków godzi się przypomnieć

określał marszrutę przez Nowosy-

miała miejsce uroczysta msza św. po-

nocnych przesłuchań, wiedziałem, że

rozmowy, spowiedzi w drodze, nauki

tę świetlaną postać kapłana archidie-

lowa, z udziałem najwyższych władz

birsk – Moskwę – Kursk - do Sum na

to już ostatnie posiedzenie, było mi

przy ognisku itp. Zadziwiał prostotą

cezji lwowskiej. Nie posiadam infor-

państwowych oraz generalicji polskiej

Ukrainie, niedaleko Charkowa, gdzie

żal żegnać się z nim. Naprawdę go

i głębokimi myślami, formułowanymi

macji czy we Lwowie, bądź archidie-

i radzieckiej (vide foto).

formowała się IV Dywizja im. J. Kiliń-

polubiłem”. Z podobną życzliwością

w prosty i łatwy do przyswojenia spo-

cezji lwowskiej zachowały się jakieś

skiego, pod dowództwem gen. Karola

We wrześniu 1944 dywizję prze-

pisze o wysokim sądzie, który rozpa-

sób. Ten typ duszpasterstwa rozwinął

ślady po ks. Fedorowiczu, skromnym

Świerczewskiego. W tej dywizji objął

mieszczono w kierunku prawobrzeż-

trywał jego sprawę i ostatecznie go

potem ksiądz i biskup Karol Wojtyła.

wikariuszu parafii św. Marii Magdale-

obowiązki kapelana. Oto co pisze o

nej Warszawy (od Anina po Karczew).

uniewinnił, a ponadto zaopatrzył w

Warto jeszcze przytoczyć radę, jakiej

ny, a przede wszystkim czy jest pie-

gen. Świerczewskim: „To był dziwny

W tym czasie lewobrzeżna Warszawa

bumagę, będąca jego jedynym waż-

udzielił ks. Fedorowicz biskupowi

lęgnowana pamięć wśród lwowskich

Polak, przekonań bardzo lewicowych,

krwawiła w powstaniu. W dniach 14-

nym dokumentem tożsamości. Swój

Bronisławowi Dembowskiemu, który

Polaków, o tak niezwykłym Człowie-

ale uczciwy, rzetelny człowiek, dosko-

15.09.44 trzy kompanie IV dywizji

pobyt w Kazachstanie podsumował

pewnego dnia otrzymał wezwanie na

ku i Duszpasterzu?

przeprawiły się na walczący Czer-

nały dowódca, w obejściu kulturalny

móc pozostać zdrowymi i krzepkimi,

HAliNA PŁUgAtoR

senior też może ZDoByć meDal

a także zapomnieć drogę do apteki.

tekst i zdjęcie

Energia młodzieży jest drugim czynni-

ludowy, - pan Fajczak, uśmiechając się,

sytecie Technicznym Nafty i Gazu w

kiem systemu pana Fajczaka.

iwan fajczak, pochodzący z

mówi o swych pierwszych krokach do

Stanisławowie.

Ważny jest autotrening, przez któ-

polskiej rodziny, 70-letni spor-

medali. – Odkąd siebie pamiętam, cały

Natchnienia mistrzowi-seniorowi do-

ry pan Fajczak nastawia się na zwycię-

towiec-senior ze stanisławowa

czas byłem w ruchu. Od dzieciństwa

dają studenci. Nie tylko prowadzi zajęcia,

stwo. Przed zawodami pan Iwan nieraz

zwyciężył w biegu przez płotki

pomagałem rodzicom, potem grałem

ale propaguje zdrowy tryb życia, opowia-

śpiewa – w myślach albo w głos. Mistrz

na 60 metrów oraz w skoku w

w piłkę, biegałem, skakałem. Niestety,

da o krajach, które odwiedził. Młodzież

twierdzi, że piosenki często są jego na-

dal na Mistrzostwach Ukrainy

obecnie dzieci mają mało ruchu”.

kibicuje swemu wykładowcy. Przed każ-

tchnieniem do zwycięstwa. Zdarza że,

sportowców-seniorów. Będzie

Ażeby mieć dobrą formę także w

dymi zawodami młodzi ludzie „nakazują”

że słowa, melodia i rytm mają w sobie

reprezentował Ukrainę na Mi-

podeszłym wieku, mistrz lekkoatletyki

mu, by przywiózł kolejną nagrodę. „Czy

taką energię, która jest zdolna mury

strzostwach lekkoatletycznych

z Przykarpacia opracował własny sys-

mógłbym ich zawieść? – uśmiecha się

rozwalić. Oczywiście, podczas śpiewu

dla seniorów, które będą się

tem. Pierwszym postulatem jest ruch od

pan Iwan. – Z reguły to trenerzy i wykła-

odzywa się w sportowcu głos przod-

odbywały w dniach 1-6 marca

dzieciństwa. Oczywiście, niekoniecznie

dowcy kibicują młodym, a ja jestem w

ków, siła korzeni. Na zwycięstwo na-

w Kanadzie. Pan fajczak jest w

musi to być uprawianie sportu. Jeżeli

odwrotnej sytuacji”.

straja również codzienne obcowanie z

czołówce sportowców – wete-

natomiast dziecko ma zdolności do

Wśród dyscyplin lekkoatletycznych

Bogiem – modlitwa i śpiewy. Zdaniem

ranów lekkiej atletyki. otrzymał

jakiejś dyscypliny sportowej, rodzice

pan Iwan oddaje przewagę skokom w

pana Fajczaka, pomagają one w upo-

złoty medal Mistrzostw Europy

powinni je rozwijać. Owszem, chłopak

dal i biegowi przez płotki. W pięciobo-

rządkowaniu w organizmie wszystkich

Lwowskiego Instytutu Wychowania Fi-

w pięcioboju zimowym, a także

czy dziewczyna mogą w przyszłości nie

ju preferuje bieg przez płotki na 60 m,

układów, chronią przed chorobami.

zycznego, zaproponowali mu, by zda-

stanął na podium Mistrzostw

zostać sportowcami, nie mieć nagród,

skoki w dal, wzwyż, pchnięcie kulą oraz

Jeśli chodzi o porażki, to pan Faj-

wał na tę uczelnię. Tam zdolny młodzie-

Europy w skoku w dal.

ale dyscyplina, chęć zwycięstwa, dobra

bieg na dystansie 1 kilometra. Trenuje

czak nie załamuje rąk. Mało jest prze-

niec zebrał punkty do tego, by zostać

Pan Iwan jest zdania, że zdolności

forma fizyczna będzie pomagała w po-

w przerwach między zajęciami, przez

cież sportowców, którzy nie przegry-

kandydatem na mistrza sportu, a potem

sportowe człowieka kształtują się w

konywaniu trudności życiowych.

co daje dobry przykład. Często studen-

wają. Warto spokojnie przeanalizować

rozpoczął długą działalność dydaktycz-

chwili poczęcia. Jeśli rodzina ojca i mat-

Iwan Fajczak zaczął poważnie tre-

ci przychodzą popatrzeć na wykładow-

błędy, by nie popełniać ich podczas

ną w różnych placówkach edukacyj-

ki jest zdrowa, lub, jak dziś mówią, ma

nować lekką atletykę w wojsku. Można

cę, który w wieku 70 lat może zapędzić

kolejnych zawodów. Mieszkaniec Przy-

nych na Przykarpaciu. Pan Iwan, mając

czyste i mocne geny, dziecko też będzie

powiedzieć, że przez przypadek otrzy-

w kozi róg niejednego młodego spor-

karpacia czyta o swoich rywalach w In-

szczelnie wypełniony rozkład treningów

zdrowe. Potem już chodzi o wychowa-

mał nagrodę w mistrzostwach wojsk

towca. Po jakimś czasie rzucają pale-

ternecie, bada ich możliwości. Najwięk-

i wyjazdów za granicę, nie porzuca stu-

nie i pragnienie bycia pierwszym. Jako

obrony chemicznej ZSRR. Zdolny

nie i przestają pić alkohol. Idą do sali

szym wsparciem Iwana Fajczaka są, z

dentów. Jest wykładowcą wychowania

dziecko, mistrz świata rodem z Przykar-

chłopak „wpadł w oko” wykładowcom

gimnastycznej, aby do późnej starości

pewnością, jego rodzina i przyjaciele.

fizycznego na Narodowym Uniwer-

pacia nie trenował. „Uprawiałem sport