29

Kurier Galicyjski * 17– 29 marca 2010

jubiLeusz muzeum zooLoGiczneGo

kochankami i szanującymi się

partnerami, razem wychowy-

wali dzieci. ona mu doradza-

uniWersyTeTu LWoWskieGo

ła, nie zawsze najlepiej, on jej

nie ignorował.

-Tak, Sobieski był ideałem: dosko-

nały wódz, wspaniały król, cudowny

KRzysztof szyMAńsKi

kochanek, małżonek, ojciec. Sobieski

tekst i zdjęcia

i jego żona mogą być nam szczególnie

bliscy. Jeśli chcemy w życiu zaznać

Wydział Zoologii Lwowskiego Uni-

szczęścia, a mało jest tych, którzy nie

wersytetu im. Iwana Franki szykował

chcą, to miłość Sobieskich jest wzorem

się do obchodów 125-lecia muzeum

w dniu codziennym i świątecznym. Ich

istniejącego przy wydziale. Jak zazna-

korespondencja, na szczęście dla lite-

czył dyrektor muzeum Igor Szydłow-

ratury, powstała przed erą komórek

ski, żeby przygotować się należycie,

telefonicznych. Dzisiaj związani uczu-

oprócz tych wszystkich materiałów, do-

ciowo ludzie mogą rozmawiać ze sobą

stępnych w bibliotece uniwersytetu, po-

co chwila, niestety kosztem listów.

szukiwano innych źródeł, wszystkiego

Jednak nasze czasy nie sprzyjają mi-

co dotyczyło historii stworzenia i dzia-

łości, dominuje zło.

łalności muzeum. Udało sie dotrzeć do

- tu będę się spierała. zło

dokumentów, które świadczyły o tym,

się lepiej sprzedaje w me-

że już w 1823 roku do Lwowa Franz

diach, ale nasze życie świad-

Tibald sprowadził z Wiednia duplikaty

czy o tym, że mu się opieramy.

z kolekcji cesarskiej. To automatycz-

Amor Polonus daje nam także

Rak, homar i krab

nie „postarzało” muzeum prawie do

wzory – bardzo pozytywne.

sala ornitologiczna

prawie 190 lat. Ale jeszcze ciekawsze

- Na tym właśnie nam zależy. Wzor-

fakty udało się znaleźć w Kalifornijskiej

ców, pozostając w sferze historii, zde-

Bibliotece. W książce „Historia miasta

cydowanie pozytywnych mamy sporo.

Lwowa” Tetrakowskiego mamy zapis o

Oprócz Sobieskiego pokazujemy Stani-

tym, że już w 1784 roku przy uniwer-

sława Kostkę Potockiego, wspaniałego

sytecie istniał „gabinet historii natural-

człowieka i męża, który zadedykował

nej”. Świadczy to o tym, że już 225

swojej żonie, Aleksandrze, książkę

lat temu istniał zalążek dzisiejszego

„O Sztuce u dawnych czyli Winkelman

muzeum zoologicznego. Nie ma tam

polski”. Dedykacja jest niezwykle czuła,

Czaszka wieloryba

żadnych danych kiedy ten „gabinet”

dowodzi, że żona była jego intelektu-

został stworzony. Więc ta najstarsza

alną partnerką pomagającą w pracy,

data została przyjęta jako początek

wspierającą pasję kolekcjonerską swo-

historii tej placówki naukowej. Mieścił

im znawstwem. Na wystawę dobraliśmy

się on w ówczesnym gmachu uniwer-

takie obrazy i takie postacie, które są ze

sytetu, w dawnym klasztorze trynitarzy,

sobą związane i to wielowarstwowo.

przy dzisiejszej ul. Teatralnej (dziś w

Przedstawiciele najwyższej arystokra-

przebudowanym budynku mieści się

cji stanowili pewien wzorzec, przejęty

Kinopałac). Jest się czym szczycić,

przez światłych przedstawicieli szlach-

bo stawia to lwowskie muzeum w jed-

ty i mieszczaństwa. Ci ludzie byli, mó-

nym rzędzie z najstarszymi kolekcjami

wiąc współczesnym językiem, ikonami

szkielet morskiej krowy

przyrodniczymi Europy.

stylu i postawy.

Kolekcja muzeum przez te lata

- okazuje się, że również

przechodziła różne koleje losu. Już ta

odpowiedzialnego traktowania

pierwsza kolekcja z 1784 roku została

rodziny i czułej miłości. ten

częściowo wywieziona do Krakowa w

Amor w tytule i na obrazach na

1803 roku. W latach 1808-1809 praw-

pewno zainteresuje młodzież.

dopodobnie coś z Krakowa wróciło do

- Młodzi ludzie lubią ryzykować,

Lwowa w bardzo złym stanie, ponieważ

cenią rzeczy nowe, a ta wystawa

z tego okresu pochodzi pierwsza inwen-

będzie dla nich nowoczesnym spoj-

taryzacja zbiorów i jest tam zaznaczo-

rzeniem na historię Polski i nasze

ne, że duża część była w bardzo złym

społeczeństwo. Spojrzeniem na życie

Krab-gigant

stanie. Zbiory muzeum systematycznie

i świat od strony uczuć.

uzupełniano. Porządek w zbiorach oraz

Jak powiedział w swym przemó-

ich klasyfikację po raz pierwszy prze-

wieniu dziekan wydziału: „Muzeum

Wystawa w Oranżerii Muzeum Pa-

prowadził Michał Schteher. Wtedy już

jest tą placówką, którą nie zastąpi żad-

łacu w Wilanowie czynna od 23 marca

gabinet naliczał 8 tys. eksponatów. Ety-

na wirtualna technika. Tu stykamy się z

Kolekcja motyli

do 15 sierpnia 7 dni w tygodniu

molog Herber przekazuje swoją prywat-

tymi organizmami, które kiedyś istniały,

etnolog ludów Syberyjskich. Wspólnie z

żona lwowskiego myśliwego, podróż-

ną kolekcję owadów, skompletowaną w

istnieją dziś, czy zagrożone są wymar-

Teresa Grzybkowska profesor hi-

bratem Władysławem przywieźli swoją

nika i naukowca Jerzego Wójcickiego

latach 1810-1840. Zbiory te naliczają

ciem. A nasze muzeum jest tym szcze-

storii sztuki, zajmuje się sztuką euro-

bogatą kolekcję fauny syberyjskiej. O

podarowała uniwersytetowi jego pry-

około 1830 gatunków owadów. W 1823

gólnym miejscem, które zapamiętuje

pejska i polską od XVI–XXI w., sztuką

popularności tego uczonego świadczy

watną kolekcję, zebraną na terenie

roku Lwów odwiedził cesarz Franciszek

się wszystkim naszym studentom, jako

gdańską oraz rzemiosłem artystycz-

fakt, że będąc na Syberii poszukiwał

dzisiejszej Tanzanii i w górach Tiań-

Karol. Odwiedził i uniwersytet. Gabinet

potężny ośrodek informacyjny...”.

nym, sztuką wschodnią, relacjami

szczątek wymarłego już wtedy ssaka –

Szaniu. W 1956 roku rosyjska flota

historii naturalnej obejrzał z zaintereso-

Konferencja, poświęcona 225.

między sztukami plastycznymi, a muzy-

morskiej krowy. Nie dane mu było zna-

wielorybnicza przekazała w darze

waniem i odznaczył dobry poziom orga-

rocznicy istnienia przy uniwersyte-

ką, twórczością Jacka Malczewskiego,

leźć żadnych śladów tego zwierzęcia.

szkielet wieloryba i inne egzempla-

nizacji ekspozycji.

cie lwowskim zbiorów zoologicznych

jest autorką 10 sesji naukowych. Wy-

Ale mieszkańcy wyspy Beringa znaleźli

rze fauny morskiej z dalekiej północy.

Wiosna Ludów w 1848 roku przynio-

odbyła się 11 marca. Sala wykładowa

kłada historię sztuki na Uniwersytecie

kilka prawie kompletnych szkieletów

Oprócz tego, pracownicy naukowi,

słauniwersytetowidotkliwestraty.Gmach

zebrała nie tylko profesorów wydziału,

Muzycznym im. Fryderyka Chopina w

morskiej krowy i w 1904 roku w 45 rocz-

profesorowie i studenci wydziału z

uniwersytetu został ostrzelany i spalony.

czy pracowników muzeum. Przybyli tu

Warszawie. Autorka dziesięciu ksią-

nicę działalności naukowej Benedykta

różnorodnych ekspedycji naukowych

Dotkliwych strat zaznała biblioteka uni-

i byli pracownicy naukowi, profesoro-

żek m.in. Malarstwo gdańskie na tle

Dybowskiego do Lwowa przyszła nie-

przywożą ciekawe okazy. Sami je

wersytecka i zbiory gabinetu. To co udało

wie, pracujący na innych uczelniach

kultury artystycznej miasta(1989),

zwykła przesyłka – szkielety poszukiwa-

preparują, wypychają, opisują i kla-

się uratować początkowo umieszczono

– Akademii Rolniczej w Dublanach,

Eros w sztuce polskiej (1993), Świat

nego zwierzęcia. Dybowski był szczęśli-

syfikują. Obecnie muzeum Wydziału

w gmachu ratusza. Przeniesiono tam

Akademii Leśnictwa, Akademii Wete-

obrazów Jacka Malczewskiego(1996),

wy. Najbardziej kompletny szkielet zajął

Zoologii Uniwersytetu Lwowskiego w

też i sale wykładowe. Od 1875 roku uni-

rynarii. Wielu z nich jest absolwenta-

kilku wystaw m.in. Mitologia Mal-

centralne miejsce w ekspozycji.

swoich zbiorach posiada ponad 150

wersytet otrzymał nowy gmach przy ulicy

mi Wydziału Zoologii Uniwersytetu i w

czewskiego (1996) w Muzeum Czar-

Ekspozycje stale uzupełniano no-

tys. egzemplarzy najróżniejszej fau-

św. Mikołaja (dziś Hruszewskiego), gdzie

swoich krótkich wystąpieniach wspo-

toryskich w Krakowie; Aurea porta.

wymi eksponatami. Tak na przełomie

ny ze wszystkich kontynentów, nie

Wydział Zoologii mieści się do dnia dzi-

minali swoje lata studenckie, pierwszą

Sztuka gdańska od XVI–XVIII w. w

XIX i XX wieków książę Monako poda-

wyłączając Antarktydy. Tu możemy

siejszego. Muzeum otrzymało na swoją

styczność z muzeum, czy swoich pro-

Muzeum Narodowym w Gdańsku

rował muzeum kolekcję fauny morskiej

zobaczyć zwierzęta, których już nie

ekspozycję trzy sale i korytarz je łączący

fesorów. Młodzi pracownicy naukowi

(1997) oraz w Muzeum Historii Gdań-

z Morza Śródziemnego i Czerwonego.

ma na Ziemi, a przechowane w ga-

i do dziś jest tu ekspozycja zbiorów zoo-

muzeum przygotowali odczyty o historii

ska; Miecz i kimono (2003); Gdańsk

W latach 1936-1937 z ekspedycji na-

blotach nadal cieszą swymi kolorami,

logicznych.

muzeum, o poszczególnych kolekcjach

dla Rzeczypospolitej(2004); Cuda

ukowych dostarczono kilkaset egzem-

zadziwiają rozmiarami czy zachwyca-

W roku 1883 do Lwowa przybywa

i o dniu dzisiejszym i perspektywach tej

Orientu (2006).

plarzy płazów i ptaków. W 1952 roku

ją wyglądem.

Benedykt Dybowski, zoolog, biolog,

zasłużonej placówki.