27

Kurier Galicyjski * 30 marca – 15 kwietnia 2010

przyczynek do Wspomnień

o ks. dokTorze med. henryku mosinGu

siebie, ale po przyjściu do domu

talną postawą życiową. W niesieniu

BoLeSłaW NaGay

okazało się, że sweter nie podoba

pomocy potrzebującym nie wahał się

się żonie, buty są trochę za ciasne

ryzykować swoim zdrowiem, a może

Do pięknych i ważnych artykułów,

itd. W ten sposób udało się choć

i życiem!

które panie Maria Basza i Stanisława

trochę pomóc temu wielkiemu, ale

Przytoczę jeden z wielu przypad-

Nowosad opublikowały w KG w nu-

bardzo skromnemu i niewymagają-

ków, do dziś nie opisanych, który do-

merach 21 i 22, pragnę dodać kilka

cemu Człowiekowi.

brze charakteryzuje Jego postawę. W

wspomnień jako jeden z uczniów,

W 1995 roku odwiedziłem ks.

Kazachstanie przebywał na zesłaniu

współpracowników i przyjaciół tego

doktora w Jego mieszkaniu we Lwo-

ksiądz Bronisław Rzepecki, który w

niezwykłego Człowieka.

wie. Niestety, nie uprzedzono mnie,

zimie 1961 roku ciężko zachorował.

Poszukując zatrudnienia, które

że doktor leży unieruchomiony, po

Dano o tym znać doktorowi, który

mogłoby zabezpieczyć mnie przed

wylewie w grudniu 1994. Prawdopo-

nie zwlekając wybrał się w daleką

ewentualnością wywózki na roboty

dobnie leżał dość długo bezwładnie,

drogę. Gdy przybył do Kazachstanu,

do Niemiec – w 1942 roku, zostałem

doznając niedokrwienia okolic ciała,

zorientował się, że do miejsca pobytu

zatrudniony w Instytucie Behringa we

narażonych na ucisk. Gdy obejrza-

ks. Rzepeckiego w posiołku Tańczą,

Lwowie, przy ulicy Zielonej 12, jako

łem duże odleżyny, zdałem sobie

jest jeszcze kilkadziesiąt kilometrów.

karmiciel weszek. Stopniowo awan-

sprawę, że trzeba koniecznie oczy-

Niestety w tym kierunku nikt nie je-

sowałem, uzyskując po pół roku „spe-

ścić te rany i pomóc zorganizować

chał, a w międzyczasie rozszalała się

cjalizację” jako laborant-strzykacz

prawidłowe leczenie. Nie byłem,

w stepie zamieć śnieżna, tzw. purga

i karmiciel wszy, zakażonych ricket-

niestety, przygotowany do wyma-

i to przy mrozie ok. - 40 stopni. Taka

sjami. Nie wymaga wyjaśnień jaką

ganego zabiegu, ale na szczęście

zamieć może trwać tydzień i nawet

wartość w owym czasie miałAusweiss

przywiozłem trochę narzędzi, leków

dłużej! Jakimś sposobem doktor

od Behringa, z dodatkową przepustką

i opatrunków. Mimo niewystarczają-

dowiedział się, że do tego kołchozu

nocną do godz. 2.00 w nocy!

cego znieczulenia usunąłem sporo

jedzie traktor, który na linach ciągnie

Po wkroczeniu Rosjan do Lwowa

tkanek martwiczych i zaopatrzyłem

duży stóg słomy. Uprosił traktorzystę

w 1944 roku, próbowałem znaleźć

3 duże rany, tłumacząc jego opie-

aby zabrał go ze sobą. Ten zgodził

jakąś pracę, która nie wykluczałaby

kunom na czym powinno polegać

się, ale w kabinie miał już pasażera!

możliwości uzupełnienia poważnych

dalsze leczenie. Zdawałem sobie

Wobec tego, ks. doktór wyżłobił sobie

luk w wykształceniu, związanych z

sprawę, że wykonany przeze mnie

w stogu słomy odpowiednią dziurę

okresem wojny. Oczywiście, pierw-

zabieg był za mało radykalny, ale

i tak „zabezpieczony” ciągnięty był w

sze kroki skierowałem do San-Bak

nic więcej nie mogłem zrobić, a dok-

tym stogu, obwiązanym linami aż do

Instytutu, w gmachu przy ulicy Zielo-

tor nie chciał korzystać z ewentual-

samego posiołka, przez kilkanaście

nej 12 i tu spotkałem szefa pracowni

nego leczenia szpitalnego. Gdy po

godzin! Choremu rodakowi udzielił

tyfusowej – doktora Henryka Mosin-

2 latach znowu odwiedziłem księ-

skutecznej pomocy lekarskiej ze swo-

ga. Dr Mosing przyjął mnie bardzo

dza doktora, nadal leżącego, nie

jej apteczki i uratował mu życie! Opo-

przyjaźnie, cierpliwie wysłuchał wy-

mogłem uwierzyć własnym oczom

wiadał później przyjaciołom, że bał się

Dr Henryk mosing

jaśnień mojej sytuacji i dzięki jego

– wszystkie 3 duże rany zagoiły się

tylko jednego – aby nie wypaść z tego

pomocy, zostałem zatrudniony w

wyjazd za postawę niewłaściwą,

pięknie, niemal bez większych blizn,

stogu słomy, gdyż w pustym stepie

się do roboty! Ja skorzystałem z

Instytucie, początkowo jako dozorca

doskonale rozumiał moją sytuację

nie jestem pewien, czy tej wielkości

w czasie zamieci i w temperaturze

pomocy i poparcia mojego poloni-

nocny, a po paru miesiącach i spraw-

i powody, dla których opuszczałem

odleżyny udałoby mi się wygoić u

poniżej 40 stopni mrozu czekałaby

sty z byłego XII Gimnazjum, prof.

dzeniu moich kwalifikacji – jako labo-

moje miasto rodzinne.

podobnego chorego, nawet w wa-

go pewna śmierć! Po szczęśliwym

Jana Harhali, który nie tylko uczył

rant. Oczywiście, uczęszczając jesz-

W 1970 roku, w czasie mego po-

runkach klinki chirurgicznej! Bez wąt-

powrocie z zesłania, ksiądz Rzepecki

mnie bezpłatnie podstaw łaciny i

cze na różne lekcje, w ramach do-

bytu naukowego w Moskwie dr Mo-

pienia niezwykle ofiarna i pomysłowa

pracował w Szarogrodzie na Ukrainie

zagadnień języka polskiego, lecz

kształcania, nie mogłem pracować w

sing odwiedził mnie, opowiadając o

opieka, którą całodobowo zapewnili

jeszcze przez 17 lat!

także skontaktował mnie z wielkim

pełnym wymiarze godzin, ale dzięki

sytuacji rodaków we Lwowie i w wielu

jego współpracownicy i parafianie,

Ksiądz doktor Mosing miał pewien

społecznikiem, prof. Zdąbłaszem,

wielkiej wyrozumiałości i wstawien-

regionach ZSRR, gdzie tych rodaków

okazała się decydująca!

problem – pragnął udzielić posługi

który przerabiał ze mną przedmioty

nictwu doktora – władze Instytutu

odwiedzał. Już wówczas oriento-

Byłem szczerze usatysfakcjono-

duszpasterskiej grupie dawnych kato-

ścisłe. Postawił mi jednak warunek:

patrzyły na to trochę „przez palce”, ja

wałem się trochę, że poza działal-

wany, że choć w ten sposób mogłem

lickich kolonistów niemieckich, którzy

nauka bezpłatna, ale postępy muszą

zaś dyżurując w godzinach nocnych,

nością stricte medyczną i chary-

odwdzięczyć się memu mistrzowi,

od lat pozbawieni byli kontaktu z du-

być stałe, gdyż w razie zaniedbania

pomagałem przy produkcji szcze-

tatywną, dr Mosing prowadzi dość

wielkiemu uczonemu i skończonej

chownym, a żyli daleko na wschód od

– kończymy współpracę! Tak więc,

pionki w młynkach koloidalnych.

szczególna, nieoficjalną działalność

dobroci Człowiekowi, o którym pa-

Lwowa. Do tego bardzo potrzebny był

w ciągu 4 miesięcy udało się mnie,

Na wiosnę 1945 roku nadarzy-

duszpasterską. Wtedy mi jeszcze nie

miętać będą jego uczniowie, współ-

oryginalny mszał niemiecki. Wykorzy-

jak i moim koleżankom i kolegom

ła się niezwykła okazja – dyrektor

powiedział o swym wyświęceniu na

pracownicy i wielka rzesza pod-

stując mój zawód, poprosiłem sympa-

opanować zadany materiał na tyle,

jednej ze szkół średnich, przy ulicy

kapłana przez kardynała Stefana Wy-

opiecznych.

tycznego pilota wojskowego z jednej

że istniała szansa zdania egzaminu

Kordeckiego, p. Adam Węgier wraz

szyńskiego, za wiedzą Karola Wojtyły,

Ksiądz doktor Henryk Mosing był

z baz w naszym regionie, którego

dojrzałości. Oczywiście, bez życzli-

z doskonałym i patriotycznie nasta-

bez ukończenia seminarium.

prawdziwym chrześcijaninem, nie

córeczkę operowałem, czy mógłby

wej pomocy i zachęty doktora Mo-

wionym zespołem nauczycielskim,

W 1974 roku, w ramach wyciecz-

znosił żadnej formy fundamentali-

taki duży mszał „zawieźć” na Ukrainę!

singa, nie byłbym w stanie uczyć się

zorganizował w marcu 1945 grupę

ki, pojechałem do Lwowa i na dworcu

zmu, był zawsze otwarty na najróż-

Pilot zgodził się bez wahania i ciężka

intensywnie i pracować w pełnym

44 uczniów – niedobitków z różnych

głównym dr Mosing przywitał mnie

niejsze problemy swoich podopiecz-

księga poleciała na wschód, a po kil-

wymiarze godzin.

szkół o bardzo zróżnicowanym po-

razem z kilkoma wychowankami.

nych. Nie było dla niego istotne,

kunastu dniach dotarła do adresata!

Tu warto wspomnieć, że w gro-

ziomie wiedzy i postanowił dopro-

Wieczorem pojechałem do miesz-

jak głęboko i w co wierzy człowiek

W czasie mych wielokrotnych

nie nauczycielskim istotną role od-

wadzić tę grupę do matury, oczy-

kania doktora i niespodziewanie

potrzebujący, zawsze był gotów do

wizyt w Moskwie czy Leningradzie,

grywał prof. Ludwik Bazylów, zna-

wiście w systemie dziesięciolatki.

uczestniczyłem we Mszy świętej jego

niesienia pomocy. I takim w pamięci

często odwiedzał mnie doktor, nie-

komity znawca historii Rosji, który

Głównym problemem był nierówny

nieoficjalnej parafii! Zrobiło to na mnie

przyjaciół pozostanie na zawsze!

stety bardzo mało mówiąc o swojej

poza lekcjami z podstaw astronomii

poziom wykształcenia w tej grupie

wielkie wrażenie, do hotelu wróciłem

Mam jeszcze pewną drobną

bogatej działalności duszpaster-

(sic!) zajął się pomocą w opano-

młodzieży, zaś dyrektor Węgier

po północy, co oczywiście zostało za-

uwagę – Jak dowiedziałem się z

skiej i społecznikowskiej. Najwięk-

waniu języków, wymaganym przy

narzucił mordercze tempo nauki –

uważone. Do końca mego tygodnio-

ostatniego numeru KG – w Insty-

szy kłopot sprawiał ksiądz doktor,

maturze, a chodziło o język rosyjski,

materiał jednego roku nauki trzeba

wego pobytu, każdej nocy, pomiędzy

tucie Epidemiologii we Lwowie

gdy chcieliśmy z żoną zrobić mu

ukraiński, niemiecki no i polski, w

było opanować w ciągu miesiąca!

godzinami 2. a 3. telefonicznie spraw-

odsłonięte tablicę pamiątkową dla

jakiś praktyczny prezent, widząc

którym też wielu z nas miało po-

Gdy do tego dodać kiepski stan

dzano, czy jestem w hotelu! Dopiero w

uczczenia 100-lecia urodzin tego

jego bardzo skromny ubiór, kiepskie

ważne zaległości! Egzamin matu-

materialny większości uczniów, co

czasie tego pobytu we Lwowie dowie-

Wielkiego Lwowianina. To bardzo

buciki, brak czarnego porządne-

ralny odbył się w lipcu 1945 roku. Dr

w praktyce wykluczało lub bardzo

działem się od ks. doktora, a szcze-

ładny gest naszych ukraińskich

go i ciepłego swetra, co przy Jego

Mosing stale „przykrywał” moje luki

ograniczało możliwość uzyskania

gólnie od jego współpracowników o

przyjaciół, szkoda tylko, że nie za-

„wycieczkach wschodnich” miało

w pracy, co pozwoliło szczęśliwie

korepetycji – inicjatywa dyr. Węgie-

cotygodniowych podróżach, głównie

znaczono choćby jednym słowem,

istotne znaczenie. Gdy odwiedził

zdać te wszystkie egzaminy, nawet

ra wydawała się karkołomna! Mimo

na Wschodnią Ukrainę, gdzie udzielał

że ksiądz doktor Henryk Mosing był

moją rodzinę w Szczecinie, musia-

z niezłym wynikiem końcowym! 30

to, wszyscy chcieliśmy przynajmniej

pomocy medycznej i wsparcia ducho-

Polakiem. Jak widać, ktoś o tym za-

łem użyć fortelu aby jakoś ominąć

sierpnia, żegnając się serdecznie z

spróbować skorzystać z tej jedynej

wego, bez różnicy wyznania czy na-

pomniał!

wielką skromność tego Człowieka.

doktorem, który w odróżnieniu od kil-

okazji nadrobienia zapóźnień w

rodowości, co było jego fundamen-

kG

Kupiłem stosowne przedmioty dla

ku współpracowników, uważających

wykształceniu i raźno zabraliśmy