spadkobiercy unii brzeskiej

4

14 – 27 maja 2010 * Kurier Galicyjski

6-9 maja w Łucku obradowano nt. Kościoła grekokatolickiego na Wołyniu

porozumienie jest możLiWe

KONSTANTY CZAWAGA

tekst

MARCIN ROMER,

KONSTANTY CZAWAGA

zdjęcia

Oddychać dwoma płucami

Duchowieństwo  dwóch

obrządków  oraz  naukow-

cy z Ukrainy i z Polski wzięli

udział w międzynarodowej

konferencji „Ut unum sint”

(Aby byli jednym) o Koście-

le grekokatolickim na Woły-

niu. Honorowy patronat nad

spotkaniem objęli miejscowi

biskupi: łaciński – Marcjan

Trofimiak i grekokatolicki eg-

zarcha Jozafat Howera. Orga-

Jozafat Kuncewicz, obraz

nizatorem był Instytut Badań

Kościelnych przy łuckiej kurii

była przykładem tolerancji w ówcze-

rzymskokatolickiej. Konferencję

snej Europie... Można było też po-

zorganizowały: Instytut Polski

strzegać Unię Brzeską wyłącznie jako

na Wołyńskim Uniwersytecie

wydarzenie kościelne, jako czysta

Narodowym im. łesi Ukrainki,

chęć połączenia wschodniego chrze-

Ukraiński Instytut UCRAINI-

ścijaństwa i chrześcijaństwa zachod-

CUM Katolickiego Uniwersy-

niego. Myślę, że po tylu latach historii

tetu Lubelskiego Jana Paw-

Kościoła grekokatolickiego, w trakcie

ła II, Prowincja oo. bazylia-

których hartował się bardzo mocno

nów na Ukrainie, Bazyliański

– jak między młotem a kowadłem,

Instytut Studiów filozoficzno-

Uczestnicy międzynarodowej konferencji „Ut unum sint”

gdy jest on teraz prawdziwą szansą

Teologicznych im. Josyfa Rut-

skiego w Brzuchowicach koło

Lwowa, Instytut Teologiczny

im. św. Józefa Bilczewskiego

we Lwowie, fundacja „Wspól-

ne Korzenie” i Towarzystwo

Katolickie „Civitas Christia-

na” z Lublina.

Obrady, które toczyły się w gmachu

Uniwersytetu Wołyńskiego, rozpoczę-

ła Msza św. w katedrze łacińskiej pod

przewodnictwem ordynariusza łuckiego

biskupa Marcjana Trofimiaka, a po za-

kończeniu konferencji władyka Jozafat

Howera odprawił liturgię eucharystycz-

ną w katedrze greckokatolickiej.

Podczas otwarcia konferencji

Na otwarcie przybyli m.in.: prowin-

cjał bazylianów na Ukrainie o. Joanikij

Czwerenczuk, konsul generalny RP

Wspólna liturgia eucharystyczna

w Łucku Tomasz Janik, przedstawicie-

Dr hab. Włodzimierz Osadczy,

wspierają. Na Wołyniu często jest tak,

le władz obwodu wołyńskiego i miasta

dyrektor Instytutu Badań Kościelnych

że unici nie mający własnych świątyń,

Łucka. Obecni byli także duchowni

w Łucku wyjaśnił, że sprawy Kościoła

odprawiają swe liturgie w kościołach

prawosławni. Można było zauważyć

greckokatolickiego znalazły się w cen-

łacińskich. Stąd też to, co się stało

również wielkie zainteresowanie ze

trum zainteresowań tego Instytutu, któ-

dzisiaj w Łucku, nie budzi żadnych za-

strony miejscowych masmediów, dzia-

ry działa wspólnie z rzymskokatolicką

strzeżeń ani zdziwień, bo to jest bardzo

łaczy organizacji społecznych i studen-

kurią biskupią w Łucku. Podkreślił, że

organiczne, normalne i odpowiadające

tów. Pozdrowienia uczestnikom konfe-

Kościół ten, choć ma dziś na Wołyniu

duchowi katolickiemu” – powiedział dr

rencji przesłali: nuncjusz apostolski

ograniczony zasięg, jest bardzo blisko

hab. Włodzimierz Osadczy.

na Ukrainie arcybiskup Ivan Jurkovič,

związany z historią tych ziem. Dziś stoi

Jeden z prelegentów konferencji

zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła

on w obliczu wielkich wyzwań, wspól-

ks. Józef-Witold Kowalów, proboszcz

grekokatolickiego kardynał Lubomyr

Konferencja wzbudziła niemałe zainteresowanie

nych zresztą dla katolików obu obrząd-

parafii rzymskokatolickiej w Ostrogu

Huzar i przewodniczący episkopatu

się później wydarzyło. Po kasacie Unii

dla współpracy pomiędzy Kościołem

ków, gdyż na tych ziemiach są oni w

i redaktor naczelny czasopisma „Wo-

łacińskiego Ukrainy metropolita lwow-

przez cara 170 lat temu i jej likwidacji

Wschodnim a Zachodnim. Właśnie w

mniejszości. Mają też za sobą wiele

łanie z Wołynia” dodał, że od niedaw-

ski arcybiskup Mieczysław Mokrzycki,

przez bolszewików w XX w., obecnie

imię tych doświadczeń historycznych,

wspólnych wydarzeń historycznych.

na tamtejsza wspólnota Ukraińskiego

a także władze KUL-u i Lubelskiego

Ukraiński Kościół grekokatolicki po-

które sam przeżył, przyjmuje z pokorą

Na przykład, w XVIII wieku dwaj bisku-

Kościoła greckokatolickiego sprawuje

Uniwersytetu im. Marii Curie-Skło-

woli się odradza także na tych tere-

i jednocześnie odczytuje jako pewne

pi o tym samym nazwisku – Wyhow-

nabożeństwa w kościele łacińskim

dowskiej.

nach – „i to było głównym powodem

doświadczenie, dające szansę na

scy byli pasterzami wspólnot łacińskiej

oraz bierze udział w procesjach eu-

Forum zgromadził naukowców

zwołania tej konferencji”.

lepszą i być może bardziej owocną

i bizantyjskiej, nawiązując zresztą do

charystycznych.

z Łucka, Lublina, Krakowa, Chełma,

„Myślę, że na historię tego Kościo-

współpracę, czy nawiązanie tej jed-

tradycji hetmana Jana Wyhowskiego.

Kościół grekokatolicki powstał na

Poznania, Ostroga i Lwowa. W gronie

ła zawsze można patrzyć z różnych

ności pomiędzy tymi dwoma Kościo-

Stąd też tutaj, na Wołyniu, wytworzył

terenach Wołynia, a tekst Unii Brze-

naukowców nie zabrakło wybitnego

stron – zaznaczył w swoim wystą-

łami. Jest to też ogromna szansa dla

się klimat szczególny, bardzo sprzyja-

skiej napisano w rezydencji biskupa

franciszkanina – o. prof. Stanisława

pieniu konsul generalny RP w Łucku

Ukrainy, dla niepodległego państwa

jący temu, żeby realizować hasło Jana

łacińskiego w Torczynie koło Łucka

Celestyna Napiórkowskiego OFM

Tomasz Janik. – Na Unię Brzeską

ukraińskiego, które staje się politycz-

Pawła II, by Kościół oddychał dwoma

– zauważył biskup Marcjan Trofimiak.

Conv z KUL-u, prof. Jana Lewandow-

z 1596 roku można patrzyć bądź jako

nym pomostem łączącym Wschód

płucami. Widzimy i czujemy, że nie ma

Podkreślił, że „ci biskupi prawosławni,

skiego z Lubelskiego Uniwersytetu

na przykład działań tylko i wyłącznie

z Zachodem”.

tutaj wrogości ani uprzedzeń. Nie ma

którzy ponownie nawiązali łączność

im. Marii Curie-Skłodowskiej, znane-

politycznych w ramach ówczesnej

takiej sytuacji, jak w innych wojewódz-

z Rzymem, pochodzili właśnie stąd”.

go zbieracza sztuki cerkiewnej o. dr.

Rzeczpospolitej. Wtedy na tym teryto-

twach Ukrainy, w których grekokatoli-

Zdaniem hierarchy łacińskiego, ist-

Sebastiana Dmytrucha ze Lwowa, dr.

Bez uprzedzeń i z prawdą

rium zamieszkiwali zarówno katolicy,

„Podczas obrad przedstawio-

cy stanowią większość i gdzie dwie

nieje „wielka potrzeba zagłębienia się

Leona Popka z Instytutu Pamięci Na-

prawosławni, jak i protestanci. Polska

no wyniki wielu badań zarówno o

wspólnoty nie zawsze się nawzajem

w historię, aby lepiej zrozumieć to, co

rodowej w Lublinie.