Współpraca polsko-ukraińska

5

Kurier Galicyjski * 15 – 28 czerwca 2010

Ważną roLę mają do speŁnienia

z ARTUREM  GÓRSKIM

posłem na sejm RP, przewod-

niczącym Zespołu Parlamen-

poLacy mieszkający na ukrainie

tarnego na Rzecz Przyjazne-

go sąsiedztwa na Wschodzie

rozmawiał MARCiN RoMER

za nas nie załatwi naszych wspólnych

- Trzeba mieć świadomość,

problemów. Mam tu na myśli zarówno

że wiedza o sposobie działania

- W swojej działalności

sytuację Polaków, żyjących na Ukra-

Unii Europejskiej czy NATo

parlamentarnej zajmuje się

inie, czy choćby kwestię zwiększenia

jest na Ukrainie niewielka.

Pan także szeroko rozumiany-

liczby przejść granicznych między

społeczeństwu

ukraińskie-

mi „sprawami wschodnimi”.

naszymi państwami. W rozwój infra-

mu często przedstawia się w

Do tej pory zajmował się Pan

struktury granicznej i rozbudowę sieci

miejscowych mediach, spra-

głównie Polakami na Litwie, to

połączeń drogowych i kolejowych

wę integracji europejskiej jako

była Pana „specjalność”. Co-

muszą z równie dużą determinacją

temat bądź nierealny lub temat

raz bardziej jednak zwraca się

angażować się obydwa kraje. Oba

bardzo odległej przyszłości,

Pan w kierunku innych państw,

rządy muszą być nie tylko zain-

jaką dziś nie warto się zajmo-

leżących w postsowieckiej

teresowane tą sprawą, ale także

wać. Jako argument służy

przestrzeni, w tym w stronę

muszą znaleźć środki finansowe na

stwierdzenie, że przecież nikt

Ukrainy. ostatnio składał Pan

inwestycje, a wiemy, że w sytuacji

nas nie zaprasza. Mało kto so-

interpelację w sprawie zwrotu

kryzysu finansowego, który bole-

bie uświadamia fakt, że do Unii

kościołów rzymskokatolickich

śniej dotyka Ukrainę niż Polskę, to

Europejskiej się nie wstępuje

wspólnotom rzymskokatolic-

nie będzie takie proste. Inwestycje,

na zasadzie deklaracji samych

kim na Ukrainie. inspiracją do

związane z EURO 2012 nie roz-

chęci, tylko trzeba spełnić

tego była sytuacja wokół ko-

wiążą wszystkich problemów, choć

pewne ściśle określone warun-

ścioła św. Marii Magdaleny we

niewątpliwie są dla obydwu krajów

ki. Deklaracje polityczne nie

Lwowie.

dużą szansa na rozwój.

- Sprawami litewskimi zajmowa-

wystarczą. Myślę, że Polska

łem się i zajmuję z tej racji, że jestem

powinna dość silnie zabiegać

- Często odbieram takie

członkiem Zgromadzenia Parlamen-

i pomagać w budowie społe-

sygnały od swoich ukraiń-

tarnego Sejmu i Senatu RP oraz

czeństwa obywatelskiego na

skich znajomych, że mimo,

Sejmu Republiki Litewskiej, a także

Ukrainie, bo wtedy te sprawy

iż dużo mówimy o tej współ-

jestem wiceprzewodniczącym Pol-

będą mniej zależne od jakie-

pracy, to realnie cofamy się.

sko-Litewskiej Grupy Parlamentarnej.

goś bieżącego trendu politycz-

Jeżeli przypomnimy czasy z

Natomiast kilka miesięcy temu zosta-

nego, a każda władza musi się

przed dziesięciu laty, wtedy,

łem przewodniczącym Zespołu Par-

liczyć przecież ze swoimi wy-

kiedy jeszcze obowiązywał

lamentarnego na Rzecz Przyjaznego

borcami. To jest w jakimś sen-

ruch bezwizowy, to te kontak-

Sąsiedztwa na Wschodzie, który to

sie zadaniem dla Polski, może

ty były znacznie szersze. Nie

zespół podejmuje sprawę dobrosą-

nie tak zupełnie bezpośrednio,

dotyczyło to tylko i wyłącz-

siedzkich stosunków i współpracy

bo każdy kraj ma swoje prawa i

nie handlu przygranicznego,

bilateralnej polsko-litewskiej, polsko-

sposoby działania, niemniej są

co oczywiście też miało swój

białoruskiej i polsko-ukraińskiej. Dla

pewne sposoby przekazywania

skutek, nie zawsze zresztą

mnie w tej współpracy niezmiernie

tej wiedzy.

negatywny, ponieważ prowa-

- I my ją przekazujemy, choćby

ważny jest czynnik narodowościowy.

Ale zespoły parlamentarne nigdy nie

dziło do tego, że ludzie z obu

ukraińskich w chwili obecnej?

starając się europeizować ukraińską

Zawsze jako poseł, starałem się zabie-

- Te stosunki do tej pory były

działają w próżni, w oderwaniu od na-

stron granicy poznawali się,

administrację. Od kilku lat polska ad-

gać o prawa Polaków, mieszkających

poprawne, widać to szczególnie po

szych społeczności na Kresach. Dążymy

wiedzieli, jak żyją ludzie w są-

ministracja rządowa współpracuje z

na dawnych Kresach Rzeczypospoli-

współpracy w ramach Partnerstwa

do nawiązania kontaktów i współpracy

siednim kraju, poznawali ich

Głównym Urzędem Służby Cywilnej

tej. Mam świadomość, że o polskości

Wschodniego. Polacy chętnie wspie-

z lokalną prasą polską, z organizacjami

kulturę i wiedzieli jakie mają

Ukrainy i w ramach różnych progra-

na tych ziemiach, a zatem także na

rają Ukraińców, jeśli oni tego oczeku-

społecznymi i placówkami oświatowymi.

problemy i jak je rozwiązują.

mów szkolimy w Polsce ukraińskich

obszarze zachodniej Ukrainy, decy-

ją, na drodze do zbliżenia z UE czy

Chcemy współpracować z Polakami,

Było to bardzo podobne do

urzędników z zakresu zarządzania

dują dwa czynniki – polski nauczyciel

z Paktem Północnoatlantyckim. W

którzy mieszkają na Ukrainie, by wsłu-

polskiej drogi do integracji

strategicznego i zarządzania zasoba-

i polski ksiądz. Polska szkoła i polski

ostatnich latach dodatkowo nastąpiło

chiwać się w ich głosy, w ich oczekiwa-

z Europą z początku lat dzie-

mi ludzkimi czy uczymy standardów

kościół, to dwa filary języka polskiego

zacieśnienie bliskiej współpracy ze

nia i potrzeby. Staramy się monitorować

więćdziesiątych.

UE w obszarze administracji. Ale

- Oczywiście fakt, iż Polska należy

i nośniki polskiej kultury. Stąd moje

względu na zbliżające się mistrzostwa

sytuację Polaków w poszczególnych

wspierając Ukrainę, polski rząd musi

do Unii Europejskiej, która bardzo dba

zainteresowanie  sytuacją  zwrotu

piłki nożnej EURO 2012, które przy-

krajach, by nie tylko politycznie zabie-

przede wszystkim pamiętać o potrze-

o swój integralny charakter i o bezpie-

kościołów katolickich społeczności

gotowują nasze kraje. Również ostat-

gać o ich sprawy, ale także organizując

bie stałego monitorowania sytuacji

czeństwo granic, a Ukraina jest poza

katolickiej na Ukrainie, a wiadomo,

nio ratyfikowana przez Sejm umowa

konkretną pomoc i wsparcie, także ma-

Polaków na Ukrainie i ich wspierania

tą wspólnotą, utrudnia kontakty mię-

że większość rzymskich katolików to

o małym ruchu granicznym między

terialne. Mam tu na myśli właśnie głów-

od strony politycznej, ale też material-

dzy mieszkańcami Polski i Ukrainy.

właśnie Polacy. W związku z tym jest

Polską a Ukrainą pokazuje, że obu

nie Litwę, Białoruś i Ukrainę. Staramy

nej i kulturalnej. Polacy, mieszkający

Pamiętajmy, że Polska jest związana

ważne, aby te kościoły były Polakom

stronom zależy na współpracy, na za-

się także we współpracy z różnymi or-

na ziemiach dzisiejszej Ukrainy, przez

ustawodawstwem unijnym i musi brać

oddawane i aby Polacy mogli w nich

cieśnieniu więzów i na demontowaniu

ganizacjami zapraszać do Polski naszą

wieki należeli do elity tego kraju, do

pod uwagę europejskie standardy

się modlić po polsku bez jakichkolwiek

żelaznej kurtyny, która istnieje między

młodzież z tych krajów. Na uroczystości

intelektualnej i gospodarczej awan-

bezpieczeństwa, tym bardziej, że

ograniczeń. Nasi rodacy, mieszkający

Unią Europejską i Wschodem. Nieza-

w rocznicę uchwalenia Konstytucji Trze-

gardy tej społeczności. I teraz, czy

Ukraina jest krajem tranzytowym dla

na Ukrainie powinni mieć możliwość

leżnie od tego, kto będzie prezyden-

ciego Maja nasz zespół parlamentarny

Polacy znów zaczną odgrywać na

wielu mieszkańców Azji, którzy chcą

bez żadnych ograniczeń uczestnicze-

tem Rzeczypospolitej, a także nieza-

zaprosił do Warszawy Zespół Pieśni

Ukrainie ważną rolę, w znacznej mie-

się dostać na obszar Unii Europejskiej.

nia we Mszy św., odprawianej w ma-

leżnie od tego, jakie będą tendencje

i Tańca „Solczanka” z rejonu solecznic-

rze zależy od tego, jak my ich przy-

To jest fakt bezsporny, że nasze pole

cierzystym języku. Chcę aby z dumą

w polityce ukraińskiej w najbliższych

kiego na Wileńszczyźnie, gdzie Polacy

gotujemy do udziału w publicz-

manewru jest bardzo ograniczone. Po

i bez lęku mogli mówić o sobie, że są

latach, Polacy będą zawsze adwo-

stanowią 80 % mieszkańców. Poza wy-

nym i gospodarczym życiu Ukrainy.

drugie, obecna sytuacja gospodarcza

Polakami i katolikami.

katami Ukrainy w Europie. Polska

stępami, młodzież zwiedziła Muzeum

Przede wszystkim, trzeba tamtejszych

i polityczna na Ukrainie znów może

racja stanu nakazuje, aby traktować

Powstania Warszawskiego i Sejm, gdzie

- Jakie są zamiary i plany

Polaków kształcić i wspierać ich ini-

spowolnić, a nawet zamrozić pewne

Ukrainę jako naszego strategiczne-

spotkała się z wicemarszałkiem Sejmu.

działania? Co może zespół

cjatywy gospodarcze, aby podnieść

procesy. Obecny rząd ukraiński już

go partnera na Wschodzie, a także,

W kolejnym roku szkolnym chcielibyśmy

parlamentarny ds. dobrego

ich status materialny. Polacy z Ukra-

zadeklarował, że nie ma aspiracji

jako swoisty pomost do współpracy

zaprosić do Warszawy podobny zespół

sąsiedztwa realnie zrobić na

iny, choć w morzu narodu ukraińskiego

wchodzenia do NATO, a my chcieli-

z Rosją. Ale polska racja stanu, to nie

z Ukrainy. Dzięki takim kontaktom, spo-

rzecz i Polaków na Wscho-

jest ich niewielu, znów muszą stać się

śmy być tymi, którzy właśnie Ukrainę

tylko geopolityka, lecz także sytuacja

tkaniom i wyjazdom młodzież ta, miesz-

dzie i stosunków polsko-ukra-

solą tej ziemi i w poczuciu braterskości

do NATO wprowadzą. To jest pytanie

Polaków, mieszkających na Ukrainie,

kająca poza granicami państwa polskie-

ińskich?

i partnerstwa przekazywać na Wschód

o to, czy obecny rząd ukraiński i pre-

– Posłowie zawsze mogą interpe-

często przecież od wielu pokoleń.

go, ale na ziemiach etnicznie polskich,

wartości europejskie. Chciałbym, aby

zydent Wiktor Janukowycz w swoich

lować rząd, nakłaniając go do podjęcia

czuje większa więź z naszym krajem

- Chciałem jeszcze nawią-

nasza społeczność promieniowała

planach strategicznych widzą Polskę

konkretnych działań dyplomatycznych

i nie ulega wynarodowieniu. Chcemy

zać do programu Partnerstwa

ideą europejską na tych Ukraińców,

jako jednego z głównych partnerów.

na poziomie bilateralnym, polsko-

również zorganizować konkurs, w któ-

Wschodniego. Czy według

z którymi ma kontakt każdego dnia, z

Obawiam się, że w tej chwili ukierun-

ukraińskim czy szerzej – europejskim.

rym młodzi Polacy będą wskazywali na

Pana oceny, to jest program

którymi Polacy żyją na co dzień, w bli-

kowanie Ukrainy na Rosję i zbliżenie

Mamy tu doświadczenie z zabiegania o

tych Ukraińców, którzy w ostatnich dwu-

wystarczający? Czy daje od-

skim sąsiedztwie, z którymi stykają się

z Rosją w sposób naturalny odcią-

sprawy polskie na Litwie, gdzie też nie

dziestu latach działali na rzecz współ-

powiednie podstawy do za-

w miejscach pracy. Mam nadzieję, że

gnie Ukrainę od Polski i od Europy.

dzieje się dobrze. Tam, gdzie zawodzą

pracy polsko-ukraińskiej, jak również na

cieśnienia współpracy, aby

to oddziaływanie poprzez polską mniej-

Jeszcze raz powtórzę: dla poprawy

kontakty bilateralne, tam poprzez kon-

rzecz polskiej mniejszości na Ukrainie.

zaszczepić Ukrainie wartości

szość na naród ukraiński da pozytywne

naszych wzajemnych relacji i sytuacji

takty z posłami w Parlamencie Euro-

Mamy nadzieję na patronat „Kuriera

europejskie?

owoce, że przełamie nacjonalistyczne

zwykłych ludzi, którzy przekraczają

pejskim, poprzez zaangażowanie na-

- Nie ma wątpliwości, że jest to

Galicyjskiego” nad tą inicjatywą. Mam

uprzedzenia, pojawiające się po tamtej

wspólną granicę, po drugiej stronie

szego rządu w instytucje europejskie,

program o wymiarze symbolicznym.

nadzieję, że zwycięzcy konkursu otrzy-

stronie granicy. Myślę, że poprzez takie

musimy mieć gotowego i ochotnego

możemy starać się oddziaływać na

Poza tym odnoszę wrażenie, że Ukra-

mają wartościowe nagrody, a dobrzy

działania, poprzez wspieranie naszej

partnera, który będzie podchodził do

rządy państw, w których licznie miesz-

ina ostatnio nie przywiązuje do niego

sąsiedzi Polaków, mieszkających na

mniejszości Polska będzie wpływała

Polski z dużym zaufaniem i ze zrozu-

kają Polacy. Obecnie Ukraina nie jest

tak dużej wagi, jaką przywiązują Po-

Ukrainie zostaną odznaczeni przez

w sposób pozytywny na kształtowanie

mieniem wobec naszych oczekiwań

członkiem Unii Europejskiej, niemniej

lacy, którzy ten program zainicjowali.

przyszłego Prezydenta RP stosownym

się postaw narodu ukraińskiego, na

w kwestii sytuacji Polaków, mieszka-

należy do wspólnoty narodów euro-

Myślę, że on jest pokazaniem słusz-

polskim odznaczeniem.

jego prozachodniość.

jących na Ukrainie, który będzie do-

pejskich, uczestniczy w różnych mię-

nych tendencji przyciągnięcia Ukrainy

- Może teraz parę słów o

strzegał w polskiej mniejszości war-

dzynarodowych organizacjach i jest

do Europy Zachodniej, do Unii Euro-

- Dziękuję bardzo za roz-

perspektywach. Jak Pan oce-

tość, a nie trudność.

stroną różnych porozumień.

pejskiej. Natomiast wiadomo, że nikt

mowę.

nia stan stosunków polsko-