Listy do redakcji

11

Kurier Galicyjski * 15 – 28 października 2010

...jeśli zapomnę o nich,

odnawianie przedwojennych

grobów polskich

Ty boże zapomnij o mnie

na cmentarzu w samborze

Dbanie o groby naszych przod-

Na zaproszenie burmistrz Lip-

ków jest jednym z ważnych punktów

ska Małgorzaty Cieśluk i proboszcza

działalności  Towarzystwa  Kultury

parafii w Rygałówce ks. Grzegorza

Polskiej Ziemi Lwowskiej, oddział w

Zwierzyńskiego, delegacja z Żytomie-

Samborze. Na posiedzeniu zarzą-

rza wzięła udział w uroczystości po-

du TKPZL w Samborze, w kwietniu

święcenia pomnika ku czci żołnierzy,

2005 roku, zapadła decyzja o sprzą-

poległych w 1920 roku. Uroczystości

taniu i odnawianiu polskich grobow-

rozpoczęły się Mszą świętą w koście-

ców przedwojennych w starej części

le pw. Przemienienia Pańskiego w

dzielnej szkoły im. Jana Pawła II, pod

cmentarza samborskiego.

Rygałówce, którą celebrował ks. infu-

kierownictwem pani dyrektor Krystyny

W maju 2005 przystąpiliśmy do

łat Antoni Kochański z Augustowa.

Husarz i nauczycieli tej szkoły uczest-

wycinania krzewów i koszenia trawy.

Na uroczystość przybyli: Poseł

niczy w lekcji historii Polski, odbywa-

Naszym oczom ukazał się widok po-

RP Jarosław Zieliński z małżonką,

jącej się na cmentarzu, przy porząd-

niszczonych przez czas grobowców,

leryjskiego lotnego pułku, poległ wraz

cenia pomnika, upamiętniającego

wicewojewoda Podlaski Wojciech

kowaniu grobów zmarłych Polaków.

pokrytych zielonym mchem, poodsu-

z 8 kolegami 23. IX. 1920 r. pod Siół-

bohaterów przed 90. lat. W 1920

Dzierzgowski, prezes Żytomierskiego

W latach 2008 – 2009 z inicjatywy

wanych płyt. Pierwszym gruntownie

kiem. Cześć ich pamięci”.

roku odradzającą się Rzeczypospoli-

Obwodowego Związku Polaków na

samborzan z Oświęcimia, pod kie-

odnowionym grobowcem był grobo-

- Nic więcej o nich nie wiedzieli-

tą zaatakowali sąsiedzi ze Wschodu.

Ukrainie Wiktoria Laskowska-Szczur,

runkiem pana Włodzimierza Palucha,

wiec księży. Do Wszystkich Świętych

śmy – mówiła burmistrz Lipska Mał-

Ziemie przygraniczne są uświęcone

wicegubernator Żytomierskiego ob-

została zorganizowana zbiórka na

oczyszczono 40 grobowców i rozpo-

gorzata Cieśluk – dzięki pani prezes

krwią polskich żołnierzy. My, Polacy,

wodu Wołodymyr Deboj, wicedyrek-

renowację przedwojennych grobów

częto prace restauracyjne.

Żytomierskiego Obwodowego Związ-

musimy o nich pamiętać i otaczać ich

tor TRK Sojuz-TV Anatol Godowany;

na samborskim cmentarzu. Kwesta

Od początku maja 2006 roku zo-

ku Polaków na Ukrainie, do której

szacunkiem”.

poczty sztandarowe: Związku Sybira-

odbyła się przy kościołach w Oświę-

stały wznowione prace porządkowe

zwróciłam się z prośbą, otrzymałam

Wicegubernator Żytomierskiego

ków, Związku Żołnierzy AK, Związku

cimiu: pw. św. Józefa Robotnika przy

w starej części cmentarza. Do końca

informację z archiwum, że Janek Bie-

obwodu Wołodymyr Deboj oraz pre-

Kombatantów, Związku Kresowiaków,

wsparciu ks. dziekana Krzysztofa

października oczyszczono 45 grobów.

liński, jak to jest zapisane w księdze

zes Żytomierskiego Obwodowego

służby mundurowe; żołnierze z 15.

kościelnej, urodził się w Żytomierzu, w

Związku Polaków na Ukrainie Wik-

Brygady Zmechanizowanej w Giżycku

dniu 15 lutego 1902 roku. Ojciec jego

toria Laskowska-Szczur przekazali

im. Zawiszy Czarnego wraz z giżycką

szlachcic Bohdan Kasper Fortunat

kopię dokumentów z Żytomierskiego

orkiestrą garnizonową, nauczyciele,

Bieliński, matka Joanna Ida Bielińska

archiwum, przywieźli również ze sobą

młodzież szkolna, harcerze, mieszkań-

z domu Werner. Janek miał czworo

ziemię z Żytomierza i złożyli wieniec

cy. Po Mszy św. wszyscy zgromadzeni

rodzeństwa Paulinę, EleniIdę, Martę

na grobie swego ziomka.

na uroczystości udali się na cmentarz

i Kazimierza. Uczęszczał do I Żyto-

Kiedyś do papieża św. Piusa V

parafialny, gdzie nastąpiło poświęce-

mierskiego Męskiego Gimnazjum.

przybyli do Rzymu Polacy po relikwie.

nie pomnika poległych żołnierzy.

Jednak wraz z kolegami oddał swe

Papież poprosił ich, aby przywieźli

90 lat temu, 20 września 1920

młode życie za to, żebyśmy mogli żyć

mu garść ziemi sandomierskiej. Gdy

roku, natarciem na Ziemię Lipską,

w wolnej Polsce. Dlatego też, jako sa-

mu ją przywieziono, ścisnął ją w ręku,

Nowodworską i Sokólską rozpoczęła

morząd, odnowiliśmy pamięć sprzed

a z niej, jak z gąbki, popłynęła krew.

się druga wielka bitwa wojny polsko-

90. lat. To tylko tyle, co możemy im

Papież, widząc to, powiedział: Wasza

bolszewickiej, zwana bitwą nad Nie-

dać i w ten sposób im podziękować.

ziemia opływa krwią, macie tak wielu

mnem. Bitwa przesądziła o losach

Oni życie, a my modlitwę i nowy napis

męczenników, że nie trzeba wam re-

wojny bolszewickiej 1919-1920 roku,

na płycie pomnika.

likwii. Ta ziemia – to jest wasza reli-

była ostatnim starciem w wojnie

kwia. Dlatego i my przywieźliśmy ze

polsko-bolszewickiej, które zadecy-

JANKOWI BIELIŃSKIEMU pole-

sobą żytomierską ziemię, która prze-

dowało o ostatecznym zwycięstwie

głemu pod Siółkiem wraz z ośmioma

siąknięta jest krwią męczenników,

Polaków.

Strauba i wolontariusza pani Krystyny

Na głównej alejce cmentarza odno-

kolegami oraz żołnierzom i ochotni-

którzy oddali swoje życie „Za Waszą

Na cmentarzu parafii pw. Prze-

Winogrodzkiej oraz kościoła pw. św.

wiono 19 przedwojennych grobow-

kom Wojska Polskiego poległym na

i Naszą Wolność!

mienienia Pańskiego w Rygałówce

Maksymiliana przy współpracy ks. Jó-

ców. Każdy został staranie odrestau-

ziemi lipskiej, w walkach o odzyskanie

znajduje się pomnik, upamiętniający

zefa Nedźwiedzkiego i wolontariuszy

rowany. Wokół każdego odnowionego

niepodległości w latach 1918-1920

Pragniemy serdecznie podzięko-

żołnierzy poległych w Bitwie Niemeń-

Zofii Bajdak, Józefa Żuka, Ingi Sałek,

grobu została ułożona kostka, dzięki

w dziewięćdziesiątą rocznicę Bitwy

wać burmistrzowi Lipska pani Mał-

skiej w 1920 roku. Dlatego też właśnie

Damary Żyły, Barbary Mruk, Szymo-

ofiarnej pracy mieszkańców Sambo-

Niemeńskiej – społeczeństwo. „Jeśli

gorzacie Cieśluk oraz proboszczowi

to miejsce powinno być szczególnie

na Wojtika, Jakuba Sroki, Justyny

ra i finansowemu wsparciu Fundacji

zapomnę o nich, Ty Boże zapomnij o

parafii w Rygałówce ks. Grzegorzowi

upamiętnione, gdzie należy pochylić

Szlachty i Patrycji Wróblewskiej. Dzię-

„Pomoc Polakom na Wschodzie”.

mnie” – ADAM MICKIEWICZ.

Zwierzyńskiemu za zaproszenie oraz

się w zadumie i modlitwie nad tymi,

ki wsparciu finansowemu samborzan

W 2007 roku rozpoczęto prace

za troskę i opiekę.

którzy w 1920 roku stanęli murem

z Oświęcimia, w latach 2009 – 2010

przy odnawianiu Grobu Nieznanego

Podczas uroczystości na cmenta-

Gorące podziękowania pragnie-

przed nawałą bolszewicką.

odnowiono 27 grobowców i 15 nagrob-

Żołnierza. Grób został uwieńczony

rzu miejscowa młodzież deklamowała

my również złożyć na ręce szanow-

Zbiorowa mogiła znajduje się na

ków. Pracami na samborskim cmen-

orłem, który zniszczono po wojnie.

okolicznościowe wiersze, następnie

nego pana Konsula Generalnego

cmentarzu, położonym w obrębie wsi

tarzu zarządzali członkowie TKPZL w

Dzięki aktywnym byłym mieszkańcom

odbył się apel poległych i salwa ho-

RP w Winnicy Krzysztofa Świderka,

Rygałówka, po lewej stronie od wej-

Samborze pan Władysław Puk i pan

Sambora – panu Antoniemu Rakowi z

norowa.  wicewojewoda  Podlaski

Żytomierskiej Administracji Państwo-

ścia. Mogiła ziemna, ogrodzenie z

Grzegorz Bander.

Gryfina i Bronisławowi Orskiemu z

Wojciech Dzierzgowski złożył wieniec

wej, TRK Sojuz-TV za umożliwienie

czterech betonowych słupków, połą-

Od 2003 roku TKPZL, oddział w

Krzeszowic oraz wsparciu finansowe-

i powiedział: „Pragnę wyrazić mój

wyjazdu delegacji na uroczystości.

czonych kątownikiem. Metalowy krzyż

Samborze organizuje akcję „Znicz”.

mu Samborzan, rozsianych po całej

hołd tym wszystkim, którzy oddali

z pasyjką i z miedzianymi tabliczkami:

Pragniemy by na Wszystkich Świętych

Polsce, został zaprojektowany oraz

Wiktoria Laskowska-Szczur

swoje życie za Ojczyznę. Dziękuję

z wytłoczonym orłem i z napisem:

na każdym przedwojennym polskim

odlany orzeł w pracowni artysty-rzeź-

prezes Żytomierskiego

pani burmistrz za to, że dziś możemy

„Janek Bieliński, uczeń gimnazjum w

grobie zapłonęło światełko pamięci.

biarza, profesora Politechniki Krakow-

Obwodowego Związku

być świadkami odsłonięcia i poświę-

Zarząd TKPZL w Samborze dzię-

Żytomierzu, lat 18 – kapral 101 kawa-

skiej Stefana Dousy i przywieziony do

Polaków na ukrainie

kuje za pomoc w odnawianiu polskich

Sambora przez prezesa TKPZL Cze-

grobów wszystkim tym, którzy się w

sława Prendkiewicza i członka zarządu

ceNTrum NauczaNia języka

to zaangażowali. Dziękujemy również

Władysława Puka. Od maja do połowy

panu Marianowi Wawrzyszynowi za

sierpnia trwały prace przy odnawianiu

i kuLTury poLskiej W drohobyczu

zniżki na materiały budowlane, panu

Grobu Nieznanego Żołnierza. Grób

Jarosławowi Francuzowi i panu Euge-

został gruntownie oczyszczony. Teren

niuszowi Ochowiczowi za ofiarowany

wokół grobowca oraz alejka, prowa-

nauczania języka polskiego;

SZANOWNI PAŃSTWO!  Na

Tel./fax: (0324) 45-01-77;

żwir oraz inne materiały.

dząca do niego została wyłożona kost-

- przygotowuje programy naucza-

podstawie  Statutu  Zjednoczenia

e-mail: adam-ch@mail.lviv.

Zapraszamy do współpracy ofia-

ką brukową. Na Grobie Nieznanego

nia;

Nauczycieli Polskich na Ukrainie, w

ua;

rodawców i wszystkie osoby, zaintere-

Żołnierza został zamontowany orzeł.

- udziela pomocy metodycznej i dy-

Drohobyczu obw. lwowski, działa

http: //www.znpu.com.ua

sowane w niesieniu pomocy poprzez

Dziękujemy Panu Bogu i wszystkim,

daktycznej;

Ogólno-Ukraińskie Metodyczno-Koor-

Adres do korespondencji:

swoją pracę i pomoc finansową w od-

kto wspierał to przedsięwzięcie finan-

- organizuje szkolenia dla nauczy-

dynacyjne Centrum Nauczania Języka

п/с 157а, м. Дрогобич

nawianiu kolejnych przedwojennych

sowo. 15 sierpnia Grób Nieznanego

cieli w zakresie metodyki nauczania

i Kultury Polskiej.

82100 Львівська обл.

polskich grobowców w Samborze.

Żołnierza został poświęcony.

języka polskiego;

Аdres siedziby:

Cieszymy się, że młodzież uczest-

- pomaga w dostarczaniu odpowied-

Centrum:

вул. Трускавецька, 9

niczy w porządkowaniu samborskiego

Zarząd TKPZL,

nich podręczników i pomocy dydak-

- udziela pomocy w rejestracji polskich

м. Дрогобич,

cmentarza. W końcu maja każdego

oddział w Samborze

tycznych.

placówek oświatowych oraz punktów

Львівська обл. 82100

roku młodzież i dzieci z polskiej nie-