img
15
Wesołych świąt
Kurier Galicyjski * 17 grudnia 2010 – 13 stycznia 2011
Gody
bie. Bo o tym, że słoma była swoistym
nej rzeczywistości. Nikt nie neguje
nowa relacji z innymi ludźmi. Próbując
przejściem pomiędzy dwoma świata-
bólu rodzin katyńskich, nie zaprze-
zaczarować teraźniejszość, podejmu-
mi, mało kto już wie.
cza tragedii II wojny światowej. Ale
jemy trud wybaczenia tym, którzy w
Tak jak i o tym, że gdy na stół tra-
czy nie byłoby łatwiej o wyjaśnienia,
przeszłości nas zranili.
fiają potrawy z maku, to echo tego, że
rehabilitację ofiar, zadośćuczynienie,
Polacy wydają się szczególnie
ta rytualna roślina o właściwościach ha-
gdybyśmy uporządkowali wzajemne
jasełek, to obrzędy dawnych Słowian
lubować w taki gestach. Nie istnieje
lucynogennych była dla dawnych Sło-
relacje na płaszczyźnie polityki i go-
przetrwały w formie niemal niezmie-
nad Wisłą tradycja wendety, chętnie
wian istotnym łącznikiem ze światem
spodarki? Gdybyśmy stali się znaczą-
nionej do dziś. Określane innymi
powołujemy się na chrześcijański obo-
duchów, podobnie jak grzyby czy miód,
cym i godnym zaufania partnerem w
mianami, mające nową symbolikę, są
wiązek przebaczania, wiążemy go ze
a ryby – to pradawny symbol życia. Nie
rozmowach, mającym w swoim ręku
przecież tymi samymi rytuałami. Od-
starosłowiańskim przyjmowaniem każ-
AGNiESZKA SAWiCZ
mówi się też dzisiaj, że dwanaście po-
silne atuty, nie tylko petycje pokrzyw-
prawianymi w tym samym celu – by
dego gościa pod swój dach. Przy tym
traw na wigilijnej uczcie to – pamiątka
dzonych?
uczcić odradzającego się Boga.
jednak wyraźnym się staje to, jak bar-
Czas grudniowy jest ma-
po przodkach, którzy tak czcili dwana-
Polacy nie mają dziś najlepszych
dzo zakłamane jest dziś postępowanie
***
gicznym od tysięcy lat. Także
ście miesięcy roku, a nie Apostołów.
relacji ze swoimi sąsiadami. Kładą
Tylko któż o tym pamięta…
nie wynikające z autentycznej potrzeby
na ziemiach zamieszkanych
A dokonywali tego w czas zimo-
nacisk na sprawy, które po bliższej
serca, a jedynie zewnętrznego przymu-
***
przez Słowian był okresem
wego przesilenia, w Szczodre Gody,
analizie wydają się wręcz być drugo-
Od zarania dziejów człowiek po-
su kulturowego. Zaklinaliśmy się jako
szczególnie ważnym, niezwy-
przypadające na 21-22 dzień grudnia,
planowe. Podczas gdy spośród pla-
trzebował świąt, aby oddzielić ciąg
naród po śmierci papieża Jana Pawła II,
kłym z wielu względów. W te
która to data bliska była świętom ob-
cówek oświatowych, w jakich odbywa
codziennych dni, by postawić świat
że ucichną wszelkie spory. Mieliśmy
dni blisko naszym przodkom
chodzonym w dawnym Rzymie – dniu
się poza granicami Polski nauczanie
na głowie. Karnawalizacja życia jest
się odrodzić po smoleńskiej tragedii
było do duchów tych, co ode-
narodzin boga słońca Mitry czy Sol
języka ojczystego, aż 100 znajduje się
równie stara, jak sama ludzkość. Bez-
do życia w miłości bliźniego. Corocznie
szli, łatwiej było nawiązać
Invictus. Ten dzień, 25 dzień grudnia,
na Litwie, to nie mówimy o tym, że jest
troska zabawa, łamiąca konwenanse,
łamiąc się opłatkiem w wigilijny wieczór,
kontakt z zaświatami, posiąść
został uznany przez cesarza Konstan-
tam aż tyle szkół, a o tym, że doma-
odrzucająca zwyczaje w sposób wręcz
czujemy się oczyszczeni i lepsi. Tylko,
niedostępną na co dzień wie-
tyna, chcącego pogodzić wyznawców
gamy się zapisu polskich nazwisk
bluźnierczy, ukazująca jak względne
że ledwo mija czas niezwykły i odreal-
dzę. Dopełniał się czas, od-
różnych religii, za święto narodzin Je-
w litewskich paszportach. Mimo, iż
są codzienne porządki zaprowadzo-
niony, wracamy do starych przyzwycza-
chodziło to, co stare, zaczynał
dynego Boga. Mimo, że jeszcze w III
przedstawiciele mniejszości polskiej
ne przez ludzi, jest odpowiedzią na
jeń, dawnych antypatii. Gaśnie słomiany
się nowy rok, tak wegetacyjny,
wieku obchodzono je 6 stycznia.
na Litwie nie raz wyrażali pogląd, iż
ład, na hierarchię duszącą samych
zapał, przestajemy się uśmiechać.
jak i obrzędowy. Bóg Swaróg
to temat zastępczy dla polskich polity-
znów panował nad światem,
ków i mediów, forma ucieczki od rze-
po zimowym przesileniu przy-
czywistych kłopotów litewskich Pola-
bywało dnia i już można było
ków, jakie związane są z rekompen-
odliczać chwile, gdy ustąpi
satami za utracone majątki, te głosy
córka Welesa, Marzanna. Od-
nad Wisłą są przemilczane. Jakby nie
radzała się nadzieja.
rozumiano, że dziś ekonomia góruje
Ludziska wróżyli sobie, bogowie
nad ideologią, mimo, że może się to
byli bowiem bardziej niż zwykle, skłon-
wydawać wielu z nas niewygodne.
ni oświetlić im drogę, czego echa za-
Pieniądz rządzi światem, czego nie
chowały się do dziś w postaci zabaw
zmienią nasze pobożne życzenia.
w wigilie dni, świętych Katarzyny, An-
Polska rzeczywistość XXI wieku
drzeja, Łucji. Na cmentarzach palono
jest, jak się wydaje, odrealniona. Ży-
ognie i ucztowano, który to zwyczaj
jemy przeszłością, choć, jak poka-
z czasem przeniósł się pod strzechy.
zuje nasza słaba znajomość własnej
Tam też, w dawnych słowiańskich
tradycji i jej nie rozumiemy do końca.
izbach, pojawiły się snopy zbóż, który-
Tworzymy problemy nawet, gdy ci,
mi opiekowano się aż do wiosny, kiedy
Tak oto polityka pogodziła obycza-
którzy są ich podmiotami, nie chcą by
jej twórców. Zwłaszcza, że dni bła-
to pochodzące z nich ziarna miały za-
***
je, wpisując się w kalendarz i obrzędo-
tak się działo. Uciekamy od ważnych
zenady związane są ściśle z czasem
paść w glebę podczas pierwszego sie-
Ostatnie dni 2010 roku stały się
wość słowiańską. Bogatsze o tyle, że
decyzji, mogących zapewnić nam sil-
świętowania, rytuałów, oddawania
wu, jako gwarancja urodzaju. Zanim to
dla Polaków jeszcze jedną próbą z ro-
w Rzymie nie śpiewano kolęd. To na
ną pozycję w regionie.
czci bogom. Obrzędy z tym związane,
jednak nastąpiło, ze czcią ozdabiano
dzaju tych na szczerość i trwałość de-
naszych ziemiach w noc Zimowego
Ale może mimo wszystko, te świę-
dokonywane wedle określonego cere-
wiechcie jabłkami, orzechami, które
klaracji. Polskę odwiedzili przywódcy
Staniasłońca radosna pieśń, zwana
ta, jakie jednoczyły i do dziś jednoczą
moniału, na moment jeszcze mocniej
i dziś goszczą na naszych choinkach.
Rosji i Niemiec – państw, które od stu-
właśnie kolędą, czcząca nowy rok,
Słowian, pod przybyłą na polskie zie-
niż zwykle zakuwają rzeczywistość
Choinki zawędrowały na polskie
leci, niejako już tradycyjnie, postrze-
rozbrzmiewała w osadach, a przebrani
mie od germańskich sąsiadów choin-
w okowy utartego zwyczaju.
ziemie późno, bo pod koniec XVIII stule-
gane są jako jej wrogie. Dmitrij Mie-
za dziwne stwory kolędnicy czekali na
ką, czegoś nas w tym roku nauczą?
Taki czas nas czeka, celebry i ba-
cia wraz z falą protestantów z Niemiec,
dwiediew, a następnie Christian Wulff
datki. O co było nietrudno, gdyż w ten
Może będziemy potrafili przypomnieć
chanaliów, a okazji by czcić niezwy-
zastępując zboża i podłaźniczki, zdo-
wraz z prezydentem Bronisławem
czas obdarowywano się chętnie pre-
sobie, czym tak naprawdę jest ten
kłość jest wiele i chyba dla wyznawcy
bione gałęzie drzew iglastych wieszane
Komorowskim zawalczyli o przeba-
zentami, zwanymi szczodrakami, co
czas. Czas miłości, odradzania, prze-
każdej religii coś się w tych dniach
u powały. Dziś niekiedy pojawiają się
czenie, pojednanie. Problemem tylko
do dziś czynimy, jak nasi pradziadowie
baczania. Czas, gdy warto postawić
znajdzie niezwykłego. Niezwykłego
one jako element dekoracyjny, lecz nie
jest to, czy pojednanie polityków, czy
w wigilijny wieczór.
świat na głowie i w odwiecznych wro-
na tyle, że większość z nas podejmie
jedyny, a dodatkowy, obok bożonaro-
narodów. Bo ci pierwsi zdają się do-
Choć dawne zwyczaje dostały
gach dostrzec potencjalnych sojusz-
próbę uporządkowania rzeczywisto-
dzeniowego drzewka. Jednak wciąż
strzegać wagę dwustronnych stosun-
nowe nazwy, choć nikt nie obchodzi
ników. I przebaczyć im w nadziei, że
ści, co także jest swoistym elemen-
pod obrus wędruje w wielu domach
ków, ich ułożenia nie w cieniu daw-
już domów z figurą symbolizującą od-
i nam przebaczą naszą pychę, igno-
tem wywracania świata do góry no-
siano – tyle, że nie na pamiątkę daw-
nych krzywd i totalitarnych systemów,
rodzone słońce, a zastąpiła ją mniej
rancję, zacietrzewienie.
gami. Mania porządków domowych
nych obrzędów naszych dziadów, a
a w świetle interesów ekonomicznych
kG
zrozumiała betlejemska gwiazda z
często idzie w parze z układaniem od
sianka z jezusowego posłania w żło-
i kwestii bezpieczeństwa XXI-wiecz-
idą śWięTa...
Nadesłane z portalu
aby wyjść z domu (zwłaszcza jak za
oknem jest temperatura – 20 stopni)
znajomapolonia.com
dobrą alternatywą jest wtedy wizyta
na katolickim portalu społecznościo-
wym np. znajomapolonia.com
Świąteczną atmosferę możemy już
refleksje i zastanowienie nad tym, co
i konflikty. Jesteśmy sobie w stanie
dza Michała Muszyńskiego „obcho-
Możemy tam porozmawiać, podzie-
poczuć praktycznie wszędzie. Przypo-
jest w życiu najważniejsze. Sfera ma-
więcej wybaczyć, więcej zrozumieć.
dząc święta, czcimy narodziny ludzi
lić się spostrzeżeniami i refleksjami
minają nam o tym świąteczne anima-
terialna wzięła górę nad sferą ducho-
Staramy się być bardziej życzliwi i
zdolnych do przebaczenia i bezinte-
z innymi, poczytać liczne publikacje
cje, dekoracje w centrach handlowych,
wą. Główny zamiar Świąt: narodziny
wyrozumiali w stosunku do innych.
resownej miłości”.
i artykuły na temat duchowego przy-
przyozdobione ulice i domy. Ludzie co-
ludzi zdolnych do bezinteresownej
Robimy sobie liczne postanowienia i
Naturalnym jest, że tak ważne
gotowania do Świąt. Mamy też taką
raz bardziej się spieszą, mają do za-
miłości i przebaczenia oraz zbliżenie
obietnice. Niestety taki stan nie może
wydarzenie chcemy należycie uczcić.
opcję, aby przez Internet porozma-
łatwienia coraz więcej spraw i coraz
do Boga nie został spełniony. Święta,
trwać wiecznie. Święta bardzo szybko
Stąd liczne przygotowania: zakup pre-
wiać z księdzem i podzielić się z nim
mniej czasu. Przecież do 24 grudnia
więc możemy zaliczyć do nieudanych
się kończą i na nowo powracamy do
zentów, przygotowanie świątecznych
swoimi obawami i przeżyciami. Czas
trzeba ze wszystkim zdążyć. Czy w
i nienależycie uczczonych pomimo
codziennych obowiązków. Wszystkie
potraw, przyozdobienie mieszkań,
spędzony w ten sposób, na pewno
tym całym zamieszaniu znajdzie się
nasze postanowienia i życzliwość zni-
pracy, jaką włożyliśmy w liczne przy-
domów i wiele innych czynności, któ-
możemy zaliczyć do udanych. Jest to
czas na chwilę refleksji i zastanowie-
kają równie szybko, jak się pojawiły.
gotowania.
re podejmujemy, aby Święta Bożego
też doskonały sposób na prawdziwe
nia nad życiem?
Czy tak musi być?
Tak jednak wcale nie musi być.
Narodzenia były piękne i naprawdę
przygotowania się do tegorocznych
Święta Bożego Narodzenia są
Powodem takiej sytuacji jest nie-
Jeżeli już teraz o to zadbamy. Z pew-
wyjątkowe.
Świąt Bożego Narodzenia. Warto o
okresem bardzo radosnym w życiu
należyte przygotowanie się do Świąt
nością nikt z domowników nie ucierpi,
Jest to także doskonała okazja do
tym pomyśleć już teraz i w sposób
każdego chrześcijanina. Przypomi-
Bożego Narodzenia. Nie mam tutaj
jeśli na stole będzie o jedną potrawę
spotkań z rodziną i przyjaciółmi. Przy
naprawdę wyjątkowy przeżyć nad-
nają nam narodzenie Chrystusa. Syn
na myśli sfery materialnej, ale du-
mniej, a my w tym czasie udamy się
suto zastawionych stołach, w grudnio-
chodzące Święta.
Boży narodził się wśród ludzi, aby-
wy wieczór możemy odciąć się od
chową. Być może, wśród licznych
na rekolekcje, bądź zastanowimy nad
śmy mogli stawać się podobnymi do
trudnych spraw, od pracy i poświęcić
przygotowań i zawirowań, zwyczajnie
wiarą i własnym życiem. Oczywiście
Aleksandra Hacia
Boga i czynić dobro. Zdaniem księ-
ten czas najbliższym. Gasną spory
zabrakło czasu na wspólną modlitwę,
nie wszyscy mają taką możliwość,