15

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 28 lutego – 15 marca 2012 nr 4 (152)

List do redakcji

kiedyś przyjadę. Byłem jak w szoku.

do mnie ten geodeta, Gerasimenko.

Łzy ciekły ciurkiem.

Zapytał, czy się na tym znam i wziął

szkolenie dla nauczycieli

Wróciłem jednak do Workuty,

mnie sobie do pomocy. Już było lżej.

do swojej narzeczonej, która praco-

Musiałem strugać kołki, trzymać łatę

wała w biurze projektów. Wzięliśmy

mierniczą z podziałkami, zaznaczać

ślub z Czesławą. Znaleźliśmy nawet

jak niwelować teren. A i „kociołek”

w Białej cerkwi

księdza, który 11 listopada 1956

dostawałem już lepszy. Ale przy ta-

roku udzielił nam ślubu. Napisaliśmy

kiej temperaturze zachorowałem na

podanie o ponowne rozpatrzenie jej

ciężką anginę. Trafiłem do szpitala.

sprawy. Szczęśliwie sprawę rozpa-

Tam dzięki lekarzowi, Polakowi z Ki-

trzono pozytywnie przez kolegium.

jowa, Bieleckiemu, przez kilka mie-

Zbiegiem okoliczności i przy pomocy

sięcy po wyzdrowieniu pracowałem

dobrych ludzi, żona dostała paszport

w „sanczasti” jako sanitariusz. Po

na podstawie świadectwa ślubu, a

tym stadionie, przenoszą nas na ko-

nie zaświadczenia o zwolnieniu.

palnię, na drążenie nowego szybu.

Postanowiliśmy wracać do Lwo-

Tu przydały mi się moje wiadomości

wa. Przyjechaliśmy tam na jesieni

z okresu dywersyjnego. Znów cu-

1957 roku. Ja jako sądzony nie

dem uratowałem się, gdy 30 m pod

mogłem zameldować się w mieście.

ziemią w szybie zaczęły wybuchać

Zameldowano mnie w Niesłuchowie,

ładunki. Dzięki temu zdobyłem auto-

gdzie pracowałem jako elektryk w

rytet u kierownictwa budowy.

Prawdziwą radość uczestnikom

Już po raz kolejny, z inicjatywy

za Granicą z Polonijnego Centrum

seminarium sprawiły zajęcia prak-

Adama Chłopka z Ogólnoukraiń-

Nauczycielskiego w Lublinie Małgo-

tyczne, kiedy to sami wcielali się w

skiego Koordynacyjno-Metodyczne-

rzata Małyska.

rolę uczniów i dochodzili do treści pro-

go Centrum Nauczania Języka i Kul-

W pierwszej części spotkania,

gramowych zawartych w wybranych

tury Polskiej w Drohobyczu, Związ-

pani Małgorzata skupiła się na me-

jednostkach lekcyjnych. Podzieleni

ku Nauczycieli Polskich na Ukrainie

todyce nauczania języka polskie-

na grupy uczestnicy szkolenia, przy

oraz Konsulatu Rzeczypospolitej

go i kultury polskiej. Przewodnią

użyciu konkretnych środków dydak-

Polskiej w Kijowie zostało zorgani-

treścią była sztuka efektywnego

tycznych (arkuszy papieru, kredek,

zowane Regionalne Praktyczne Se-

nauczania oraz dostarczenie pod-

kleju, nożyczek) tworzyli pod kierun-

minarium: „Osobliwości nauczania

stawowych wiadomości o stylach

Gazetka ścienna przygotowywana przez małżonkę Euge-

kiem pani Małgorzaty fabułę do oma-

języka polskiego jako obcego”.

uczenia się. Wszystkie wypowiedzi

niusza cydzika – czesławę

wianych tekstów literackich.

W dniach 24-27 listopada 2011

pani Małgorzata ilustrowała prezen-

W podsumowaniach seminarium,

roku w Białej Cerkwi odbył się kurs

tacjami multimedialnymi.

Potem zostałem przeniesiony do

stacji maszyn rolniczych. Głównym

uczestnicy warsztatów metodycznych

metodyczny dla nauczycieli uczą-

Wiele uwagi pani Małgorzata

innej kopalni. Tam poszedłem do za-

inżynierem był tam Rutkowski ze

otrzymali certyfikaty poświadczające

cych języka polskiego poza grani-

poświęciła technikom aktywizowania

kładu elektrycznego, który zasilał całą

Lwowa. Po pewnym czasie został

udział w zajęciach.

cami Polski. W otwarciu seminarium

dzieci, młodzieży i dorosłych przy

kopalnię i „posiołok”, czyli obóz pra-

we Lwowie dyrektorem kolumny

Na zakończenie kursu odbyła się

wzięła udział konsul RP w Kijowie

użyciu środków multimedialnych oraz

cowników-zesłańców politycznych.

transportowej, obsługującej sklepy

wycieczka do Ogrodu Dendrologiczne-

pani Dorota Dmuchowska.

wykorzystywania w nauczaniu i sa-

Trzeba tu zaznaczyć, że Workuta

spożywcze. Kolumna była za Skni-

go, historycznego zespołu pałacowo-

Tematem  przewodnim  była

mokształceniu dostępnych w wersji

była wtedy małą mieściną na kilka-

łowem. Dojeżdżać co dnia przez

parkowego „Aleksandria”. Wzniesiony

metodyka nauczania języka pol-

elektronicznej piosenek, interaktyw-

dziesiąt domków, ale otoczona była

całe miasto było kłopotliwe, więc

niegdyś został przez polskiego hetma-

skiego i kultury polskiej. Zajęcia

nych testów, stron internetowych,

licznymi kopalniami, przy których były

przeniosłem się na fabrykę ładowa-

na Franciszka Ksawerego Branickiego

w interesujący sposób przygoto-

wideoklipów, filmów, nagrań dźwięko-

obozy całej obsługi kopalni i poza nie

rek. Poznałem szefa laboratorium

na cześć żony Aleksandry.

wała i przeprowadziła specjalistka

wych – w powiązaniu z kształceniem

bez przepustki nie można było wy-

energetycznego. Wziął mnie do

Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji

językowo-kulturowym.

barbara Januszkiewicz

chodzić.

siebie i tam ukończyłem studia

Na początku lat 50. ukończyłem

zorganizowane przez Instytut me-

technikum górnicze. W tej nauce

trologii i jakości na Politechnice

List do redakcji

głównie chodziło o zaświadczenie,

Lwowskiej. Zostałem kierownikiem

że jestem świadom swoich funkcji,

tego laboratorium i pracowałem do

nasZa JUBiLatka

tzn. „prawa otwietstwiennika”. Techni-

emerytury.

kum ukończyłem z wynikiem bardzo

Jak zaczęła się Pana

dobrym. Wkrótce po tym, kierownik

działalność w Towarzystwie

działu przeniósł się do Donbasu (był

Opieki nad Grobami Wojsko-

wolnym robotnikiem). Mnie, jako oso-

wymi?

bę dyplomowaną, zrobiono starszym

Zaraz po powrocie do Lwowa

Pani Helena Małnowicz uro-

elektrykiem i miałem pod sobą 37

poszliśmy z żoną na Cmentarz

dziła się 18 lutego 1912 roku. Do

osób robotników. Była to praca bar-

Orląt. Wtedy jeszcze wyglądał jak

swego jubileuszu podążała drogą

dzo odpowiedzialna. Jako kierownik

cmentarz. Zniszczenia rozpoczęły

długą i ciernistą. Życie jej nie roz-

musiałem jeździć do urzędów. Do-

się później. Zawsze na 1 listopada

pieszczało, nawet nie zdążyła zało-

stałem przepustkę. Przeniosłem się

stawialiśmy lampiony. Gdy powstało

żyć własnej rodziny. Była wieloletnią

do miasta, do akademika. Do pracy

TKPZL, założyliśmy sekcję histo-

pracownicą w naszej lwowskiej kate-

jeździłem motocyklem „Iż”. Tam po-

ryczną. Potem zostało założone

drze, członkiem chóru katedralnego

znałem swoją przyszłą żonę Czesła-

PTOnGW i pracowaliśmy przy po-

oraz słuchaczem UTW. Lata biegły, a

wę. Pracowała w cegielni. Ponieważ

rządkowaniu Cmentarza.

sił coraz bardziej ubywało. Długo nie

miała zdolności artystyczne, ukoń-

Zajmuje się Pan teraz od-

mogła znaleźć opiekuna. Aż wresz-

czyła lwowską ASP i ładnie malowa-

szukiwaniemmiejscpochów-

cie szczęście się uśmiechnęło.

ła. Zamawiano u niej kopie obrazów,

ku żołnierzy 1939 roku?

Wzięła ją pod swoją opiekę rodzina

reprodukcje, portrety. Postanowiłem

Mam kilka lokalizacji mogił zbio-

Mychajła i Ludy Pawłyk. Obecnie

ustabilizować swoje życie.

rowych w okolicach Lwowa. Teraz

jest pod skrzydłami rodziny z do-

Po śmierci ojca, moją matkę ze-

trzeba to dokładnie zbadać. Muszą

brym i czułym sercem.

słano do Kazachstanu. Korespondo-

zrobić to fachowcy.

W dniu jubileuszu panią Helenę

waliśmy. Gdy matka osiągnęła wiek

Panie Eugeniuszu, ostat-

odwiedziła delegacja Rady Miejskiej

emerytalny, mogła wrócić do domu.

nie pytanie: gdyby wypadła

i wręczyła jej 1000 hr. Przedstawi-

W kwietniu 1956 roku zostałem

Panu możliwość przeżyć

ciele rady rejonowej, przedstawiciele

Pani Helena Małnowicz z opiekunką

„zwolniony z anulowaniem wyroku

życie od nowa, co by Pan

lwowskiej kurii, katedry oraz człon-

i przywróceniem praw obywatelskich”

zmienił?

kowie UTW wręczyli jubilatce cenne

Pani Heleno!

– takie było oficjalne sformułowanie w

(Po chwili zastanowienia, z uśmie-

prezenty i dużo kwiatów.

W zdrowiu,

tych czasach. Nie było sensu wracać

chem). Jak by się nadarzyła taka

Przy suto zastawionym stole

do domu, bo go nie było. Wystarałem

możliwość, to chyba byłbym jeszcze

szczęściu,

pani Helena odbierała wiele z serca

się o to, żeby matka przyjechała do

bardziej aktywny w czasie w całego

płynących życzeń. Była bardzo za-

pomyslności

mnie. Miałem już mieszkanie. Mojej

życia.

dowolona i radosna.

życzymy Pani

mamie trafiła jednak się okazja poje-

dziękujemy, Panie Euge-

Życzyliśmy pani Helenie by nadal

chać do Grodna. Dostałem paszport

200 lat!

niuszu, za wspomnienia.

zostawała pod opieką Matki Bożej.

i wyjechałem na urlop do Grodna.

życzymy zdrowia i sił do re-

Szczęść Jej Boże na dalsze lata!

1 maja 1956 roku przyjechałem do

alizacji swoich planów.

Stefania łabaziewicz tekst

redakcja Kuriera

Grodna. Nie myślałem, że znów tu

Jarosław blinowski zdjęcie

Galicyjskiego