10

Przegląd wydarzeń

Kurier galicyjski * 29 czerwca–16 lipca 2012 nr 12 (160) * www.kuriergalicyjski.com

Jacy obywatele – takie państwo!

Patriotyzm nie jest modnym te-

matem we współczesnej Polsce. Ale

losy kraju zależą od nas, a nie tylko

Jak zbudować społeczeństwo obywatelskie?

od polityków wysokiego szczebla.

Każdy w demokratycznym państwie

ma swoje miejsce i swoją rolę. Pa-

Pytanie to jest niezwykle aktualne dla współczesnej Ukrainy. Zwłaszcza teraz, gdy w

triotyzm – to nie tylko kibicowanie

swojej drużynie narodowej, ale też

21. roku niepodległości państwa trwają ostre dyskusje jakie społeczeństwo zbudowa-

uczciwe płacenie podatków. A to

jest trudniejsza sprawa niż chodze-

no przez te lata, jaka jest sytuacja z korupcją, czy sądownictwo jest niezależne, czy

nie flagą. Podstawowym przejawem

nowy ukraiński Rzecznik Praw Obywatelskich sprosta wymaganiom tego urzędu?

patriotyzmu i wykonywania obo-

wiązków obywatelskich jest udział w

wyborach. W 1989 roku, gdy ważyły

się losy państwa i narodu w wybo-

liczba studiujących. Znacznie wię-

JUriJ smirnow

rach wzięło udział tylko 62% Pola-

cej jest w Polsce ludzi z dyplomami

tekst i zdjęcia

ków. Dla 38% ważniejszym okazał

wyższych uczelni. Ale popełniono

się rodzinny wyjazd do lasu lub na

Z tej przyczyny kolejne Spo-

też fatalny błąd jakim była likwidacja

działkę. Los Polski tych ludzi wcale

tkanie Ossolińskie, już XXV – jubi-

kształcenia zawodowego i likwidacja

nie obchodził. I nadal w Polsce fre-

leuszowe, z profesorem Andrzejem

szkół zawodowych. Człowiek wy-

kwencja na wyborach jest oburzają-

kształcony jest też aktywny w spra-

Zollem zgromadziło pełną salę

co niska. Uczestnictwo w wyborach

wach społecznych. Trzeba prowadzić

słuchaczy. Jak zawsze zorganizo-

to próba patriotyzmu i obywatelskiej

ponadpartyjną debatę o sprawach

wane wspólnym wysiłkiem Zakładu

dojrzałości. To nie władza buduje

społecznych, konferencje o progra-

Narodowego im Ossolińskich we

społeczeństwo obywatelskie, ale

mach edukacji. Takie problemy nie

Wrocławiu i Lwowskiej Narodowej

to społeczeństwo buduje wartości

powinny być wciągnięte w rozgrywki

Biblioteki im Wasyla Stefanyka przy

moralne i sposób, w który politycy

polityczne, powinny stać ponad par-

poparciu i pod patronatem konsula

sprawują władzę”.

tiami i politykami. Trzeba stworzyć

generalnego RP we Lwowie. Na

Prelekcja prof. Andrzeja Zolla

sprawne poradnictwo obywatelskie

Spotkanie przybyło liczne grono

została wysłuchana z wielkim zain-

– musimy wiedzieć, kogo możemy

zainteresowanych słuchaczy, wśród

teresowaniem i w skupieniu. Było

zapytać o nasze prawa. Urzędnik

nich grupa pracowników konsula-

bardzo dużo pytań, wystąpień i re-

zawsze ma przewagę nad zwykłym

tu generalnego RP we Lwowie z

plik. Dyrektor Juzwenko nawet za-

obywatelem, bo wie więcej na swo-

konsulem generalnym Jarosławem

żartował, że nie zdążymy na mecz

im stanowisku i w swojej dziedzinie.

Drozdem na czele. Na spotkanie z

Ukraina-Szwecja. Ale też było o

Każdemu z nas potrzebny jest do-

prof. Zollem, które tym razem odby-

czym dyskutować. Dla Ukrainy kwe-

radca społeczny, do którego można

wało się w większej sali, w gmachu

stia budowy społeczeństwa obywa-

dawnego Ossolineum przy ul. Ste-

było by się zgłosić o pomoc prawną.

telskiego, wychowania społecznie

fanyka, przybyła liczna grupa lwow-

Taki system działa np. w Holandii.

zaangażowanych ludzi, walki z ko-

skich naukowców, profesorów lwow-

Tam poradnictwo obywatelskie, jest

rupcją jest kwestią zasadniczą. W

skich uczelni. Wśród obecnych byli

dostępne i bezpłatne w każdej wsi.

swoich odpowiedziach prelegent

również przedstawiciele polskich or-

Sieć poradni obywatelskich powinna

Profesor andrzej zoll

podkreślił, że gwarancją demokra-

ganizacji społecznych, działających

być oparta na emerytach gotowych

we Lwowie, polskich mediów. Na

rego systemu? Jak budować nowe

powitanie dyrektor wrocławskiego

społeczeństwo? Popełniono wiele

Ossolineum Adolf Juzwenko powie-

błędów, ale, obiektywnie mówiąc,

dział: „Dziś przyjechał do nas wy-

był to jeden z najbardziej kreatyw-

bitny prawnik profesor Andrzej Zoll.

nych i szczęśliwych okresów w hi-

Ma nie tylko piękny dorobek nauko-

storii Polski. Otrzymaliśmy w spad-

wy, ale również i wspaniały życiorys

ku po komunizmie bardzo trudne

Polaka, mocno zaangażowanego w

dziedzictwo. Totalitarny system zbu-

przemiany ustrojowe. Był doradcą

rzył tkankę społeczną. Trzeba było

Solidarności, jest częstym gościem

transformować nie tylko ekonomikę,

mediów, gdzie zasięga się jego opi-

ale też i mentalność społeczeństwa.

nii jako eksperta. Jest autorytetem,

Zostały zniszczone organizacje spo-

cieszącym się uznaniem w społe-

łeczne, nie było miejsca na posze-

czeństwie. Ma odwagę mówić to co

rzenie formalnych i nieformalnych

myśli. Nie unika trudnych proble-

więzi społecznych. Jedyną niszą

mów i jest przekonany, że jedynym

był kościół katolicki. Wolność słowa

skutecznym lekarstwem na choroby

w kościele była poza kontrolą pań-

społeczne jest budowa społeczeń-

stwa totalitarnego. Podstawowym

stwa obywatelskiego. Z krótkiej noty

zadaniem budowy państwa obywa-

biograficznej wynika, że od 1993 po

telskiego było stworzenie pewnych

słuchacze na sali w gmachu dawnego ossolineum

1997 rok pełnił funkcję prezesa Try-

gwarancji wolnego rozwoju inicja-

bunału Konstytucyjnego. W latach

tywy społecznej na każdym szcze-

do działań społecznych. Trzeba

1998-2000 przewodniczył Radzie

blu. Niestety, od kilku lat impet ten

tycznego rozwoju pastwa jest po-

dym mieście, w każdej wsi, na każ-

umieć realizować nasze prawo do

Legislacyjnej przy Premierze, a w

osłabł. Mało było przekazać część

dział władzy. Władza sądownicza

dym osiedlu. Przeżywamy zjawisko

informacji. Obywatel powinien wie-

latach 2000-2006 był Rzecznikiem

władzy, przeprowadzić jej decen-

powinna być niezależna faktycznie,

likwidacji małych szkół. Z punktu

dzieć, jak funkcjonuje aparat pań-

Praw Obywatelskich IV kadencji.

tralizację. Trzeba było stworzyć

a nie tylko fikcyjnie – to punkt wyj-

ekonomicznego ma to swoje racje.

stwowy. Taka informacja często

O zasadach budowania społe-

twórczą atmosferę działań publicz-

ścia dla każdego demokratycznego

Ale z punktu wychowawczego, oby-

jest, ale obywatel nie wie gdzie jej

czeństwa obywatelskiego i sposo-

nych, scedować część władzy orga-

państwa. Ogromne znaczenie ma

watelskiego – to często wielki błąd.

szukać i jak z niej skorzystać. Oto

bach jego funkcjonowanie można

nizacjom pozarządowym, publicz-

funkcjonowanie  Sądu  Konstytu-

Szkoła na wsi jest jedynym centrum

jeden z najskuteczniejszych sposo-

pisać wiele. Dlatego prelegent wybrał

nym, obywatelskim. Piastując różne

cyjnego i instytucji niezależnego

wiedzy i kultury. Nie zamykamy

bów walki z korupcją – pomóc każ-

tylko niektóre, najważniejsze aspekty

urzędy wspierałem takie działania,

i niezaangażowanego politycznie

tam knajp, ale zamykamy szkoły!

demu w dojściu do informacji. Oso-

i na nich skupił swoją uwagę. Jed-

które wspomagały prawa obywatel-

Rzecznika praw obywatelskich.

Ogromnym problemem lat 90. była

by publiczne powinne udostępnić

no tylko jest pewne i jednoznacz-

skie, prawa człowieka. Jest wiele

Rzecznik powinien mieć prawo

dla Polski skala bezrobocia. Tworzy-

społeczeństwu informacje o swo-

ne – bez budowy społeczeństwa

dziedzin życia, gdzie obywatelska

wystąpić w każdym sądzie, w każ-

ło to nie tylko problemy ekonomicz-

im stanie posiadania, finansach,

obywatelskiego nie jest możliwe

inicjatywa jest bardzo potrzebna.

dej sprawie. Musi być wewnętrz-

ne, ale też moralne i wychowawcze.

dochodach etc. A ludzie powinni

funkcjonowanie instytucji demokra-

Jedną z nich jest edukacja. Polskie

nie niezależny. Państwo powinno

Bezrobocie pogłębiało demoraliza-

umieć z tego skorzystać. Wszyst-

tycznych państwa i przestrzeganie

społeczeństwo jest nadal społe-

stworzyć podstawy życia społecz-

cję społeczeństwa, zwłaszcza mło-

kie dane o osobach publicznych

praw człowieka. W swoim referacie

czeństwem źle wykształconym. Jest

nego, zapewnić warunki, a dalej

dzieży.

powinne być jawne. Każdy powi-

prof. Zoll zaznaczył: „Chcę mówić o

słaba znajomość prawa, znajomość

wszystko powinno zależeć od nas,

Bardzo ważną sprawą jest nie

nien pamiętać, że każdej wolności

polskich doświadczeniach budowy

języków obcych. Ale nie tylko. Spo-

zwykłych obywateli, zwykłych ludzi,

tylko wykształcenie wyższe, uni-

odpowiada obowiązek i odpowie-

społeczeństwa obywatelskiego. Ale

łeczeństwo tworzy wspólnota ludzi

od naszej chęci żyć lepiej, robić

wersyteckie, ale odpowiednie wy-

dzialność z korzystania z niej. Na

i ukraińskiemu społeczeństwu te

świadomych nie tylko swoich praw,

coś dobrego, ważnego dla swego

kształcenie robotnika, rolnika, którzy

każdym spoczywa obowiązek od-

kwestie też nie są obce. Przed 23.

ale i obowiązków. Takich ludzi jest u

społeczeństwa. Jacy obywatele –

powinni być konkurencyjni na rynku

powiedzialności za losy naszego

laty przed Polską stanęło pytanie,

nas nadal za mało. Szkoła powinna

takie państwo!

europejskim. W stosunkowo krótkim

państwa, miasta, wsi.

jak działać dalej po obaleniu sta-

być centrum cywilizacyjnym w każ-

czasie czterokrotnie zwiększyła się

kg