14

Przegląd wydarzeń

28 września–15 października 2012 nr 18 (166) * Kurier Galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

XIX Forum Wydawców we Lwowie

W dniach 13–16 września br. we Lwowie odbyło się kolejne, XIX już Forum Wydawców. Jest to największe tego typu wy-

darzenie na Ukrainie. Nie bacząc na konkurencję z Kijowem lub Charkowem, lwowskie targi książki raz jeszcze potwier-

dziły swoje pierwszeństwo.

pisarzy jak Borys Akunin i Ludmiła

JUriJ smirNoW

Ulicka. Wykłada w kilku włoskich uni-

tekst i zdjęcia

wersytetach, jest profesorem uniwer-

Złożyła się na to nie tylko liczba

sytetu w Mediolanie.

wydawnictw, które wzięły udział we

Każdy z nich opowiadał nie tylko

lwowskim Forum, nie tylko liczba

o swoich literackich osiągnięciach,

książek, przedstawionych na sto-

lecz także o wspólnej inicjatywie,

iskach i nawet nie międzynarodowy

podjętej wraz z kilkudziesięcioma

charakter przedsięwzięcia. Możli-

rosyjskimi i ukraińskimi literatami.

we, że najważniejsza była właśnie

Chodziło o projekt tzw. „Ekspedycji

obecność na Forum tłumów zain-

literackiej 2012” – statkiem z Kijowa

teresowanych ludzi, mieszkańców

do Odessy. Była to bezpreceden-

Lwowa. Ludzi, którzy nie tylko z

sowa ekspedycja, która odbyła się

wielkim zainteresowaniem oglądali,

w dniach 16 maja – 6 czerwca br.,

ale również masowo kupowali nowe

wzięło w niej udział około 70 osób

książki. Bardzo ważny jest również

– pisarzy, poetów, dziennikarzy, tłu-

prof. Helena Kostiukowicz

fakt, że Forum to już od dawna nie

maczy. Zorganizowano ponad 70

z Mediolanu

tylko targi książki, ale też szereg fe-

spotkań literackich w 11 miastach

stiwali literackich, autorskich spotkań

Ukrainy: Kijowie, Kaniowie, Czerka-

i wystaw towarzyszących. A jeszcze

sach, Dniepropietrowsku, Zaporożu,

stoisko „ars Polona”

niezwykła atmosfera, aura naszego

Chersoniu, Mikołajowie, Odessie.

miasta. Bez niej Forum nie byłoby

Jak opowiadali rosyjscy literaci,

tak magiczne, nie przyciągałoby tak

było to dla nich „prawdziwym od-

znaleźć poszukiwane stanowisko.

kowie, ale po angielsku, z szyderczą

wielu pisarzy, poetów, przedstawicieli

kryciem współczesnej Ukrainy”, zaś

Gorzej mają ci, którzy przychodzą

aluzją, że człowiek kulturalny powi-

kultury, a nawet polityków.

dla ukraińskich uczestników tych

po raz pierwszy – można się zgubić

nien znać języki. Wygląda na to, że

Lwów zaproponował Forum chy-

spotkań – odkryciem współczesnej

w mrowisku ludzi i w rzędach namio-

polskie wydawnictwa nie liczą się z

ba najlepsze miejsce dla demonstra-

literatury rosyjskiej. We Lwowie Wik-

tów na dziedzińcu.

rynkiem ukraińskim i nie rozumieją,

cji książek – Pałac Sztuki i dziedziniec

tor Szenderowicz miał też autorski

Honorowym gościem Forum był

że na Ukrainie jest wielka liczba lu-

pałacu Potockich. Ale i Forum dodaje

koncert w restauracji „Sało”, Borys

znany angielski pisarz DBC Pierre,

dzi, zainteresowanych oryginalną li-

miastu znaczenia, podkreśla jego uni-

Burda podzielił się swoimi kulinarny-

urodzony w 1961 roku w Austra-

teraturą polską i to w języku polskim.

katowe miejsce wśród innych miast

mi sekretami w restauracji „Darwin”,

lii. Swoje lata dziecinne i młodość

Całkiem inaczej wyglądało sto-

Ukrainy, jako stolicy kulturalnej na-

a Helena Kostiukowicz brała udział

spędził w Meksyku. Próbował sił w

isko Rosyjskiej Federacji. Przez

Borys Burda

szego kraju. W tym roku obecni byli:

w dyskusji „Zawód – tłumacz” i pre-

malarstwie, komiksach, fotografii, ki-

cały dzień przy stoisku znajdowały

Jurko Izdryk, Andrij Kokotucha, Irena

zentowała najsmaczniejsze przepisy

nie, ale uznanie spotkało go dopiero

się ciekawe osobistości literatury

Karpa, Halina Wdowiczenko, Wasyl

kuchni włoskiej w restauracji „Bianco

rzył nasz zawód. W Europie jego imię

w literaturze. Najbardziej znana jego

rosyjskiej, również przedstawiciele

Szklar. Zaś bracia Kapranowowie tra-

Rosso” przy prospekcie Swobody. To

ciągle jest bardzo szeroko znane. Ale

książka – to „Vernon God Little”.

konsulatu generalnego FR we Lwo-

dycyjnie prezentowali swoje książki

tylko mała część bardzo nasycone-

tu, we Lwowie, nikt o nim nie słyszał.

Jego pseudonim DBC oznacza „Dirty

wie. Wśród uczestników dyskusji byli:

przy wejściu na podwórze pałacu Po-

go programu, który przygotowała na

A on zasługuje na uznanie. Spróbuj-

But Clean”, czyli „Brudny ale czysty”.

Wiktor Szenderowicz – znany publi-

tockich, wprost przy ulicy Kopernika,

Forum rosyjska delegacja literacka.

cie znaleźć coś o nim w archiwach

Ostatnie lata mieszka w Bogiem –

cysta, pisarz, dziennikarz telewizyjny,

obok starego „Zaporożca”.

lwowskich”.

zapomnianej wsi w Irlandii.

Tradycją są też spotkania autor-

Borys Burda więcej mówił o

Jak zwykle, na Forum przyjecha-

skie we lwowskich kawiarniach i re-

przepisach kulinarnych, ale nie tylko.

ło wielu znanych literatów polskich.

stauracjach. Ich zaciszna atmosfera

„Zalecam – mówił – bardzo ostrożnie

Wśród nich – Adam Zagajewski, Bog-

wybierać kiełbasy w naszych skle-

pach. Wielu moich kolegów samo-

dzielnie zajmuje się przygotowaniem

masła, sera i śmietany. Tych produk-

tów w sklepach w ogóle nie kupują.

Ale prawdziwą tragedią na Ukrainie

jest dobre mięso. Za mało wołów do-

brej rasy. Jeszcze mniej w sklepach

prawdziwej, dobrej ryby. Mało kto u

nas lubi i umie przygotować dania

innych narodów. Na przykład, bardzo

dobra byłaby skandynawska sałatka z

leśnych jagód. Piszę książki nie tylko

dotyczące sztuki kulinarnej, ale też

całkiem innych tematów. Wydałem

nie tak dawno „Historie o miłości”,

Bracia Kapranowowie prezentują swoje nowe książki

gdzie opisuję prawdziwe miłosne

nadaje uroku nie tylko wyrafinowanej,

dan Zadura, Piotr Zommer. Wszyst-

historie znanych osób. Często się

subtelnej poezji, ale też ostrym dys-

kich zaprosiła dyrekcja Forum, w

je zna z popularnych powieści, jak

Kozacy zapraszają do czytania ukraińskich książek

kusjom politycznym. Wśród takich

porozumieniu z Polskim Instytutem

chociażby Aleksandra Dumasa. Tak

miejsc – restauracje „Mons Pius”,

w Kijowie, z którym od wielu lat

naprawdę, Dumas był zwykłym uta-

Borys Burda – pisarz, dziennikarz,

W rozmowie z dziennikarzem „Ku-

„Picasso Club”, „Darwin”, „Dzyga”,

prowadzona jest współpraca twór-

lentowanym bajarzem z afrykańskim

autor popularnych książek i kulinar-

riera Galicyjskiego” Helena Kostiu-

„Mapa”, „Sztuka” i wiele innych.

cza i realizuje się wiele ciekawych

temperamentem. O miłości Masari-

nych programów telewizyjnych. Ale

kowicz powiedziała: „Urodziłam się

Jest to prawdziwa lwowska trady-

projektów, wystaw. Niestety (a sta-

niego i Anny Austriaczki wszystko zo-

przede wszystkim, znany jest jako

na Białorusi, studia wyższe odbyłam

cja i lwowski wynalazek. Nie widzia-

ło się to już złą tradycją), na Forum

stało zmyślone. W rzeczywistości było

wieloletni uczestnik Klubu Znawców

w Moskwie. Już od 25 lat mieszkam

łem, na przykład, takich spotkań na

prawie nie przedstawiano współcze-

całkiem inaczej. Pisze też o miłości

„Co? Gdzie? Kiedy?” w telewizji mo-

we Włoszech. Lwowianom chcę po-

Targach Książki w Warszawie czy

snej polskiej książki. We Lwowie jest

Franciszka Józefa do małżonki, kró-

skiewskiej. Jednak na stałe Burda

wiedzieć, że dla mnie zawsze przy-

Krakowie. Literackie spotkania we

duży popyt na nowe polskie wydania,

lowej Elżbiety. Jej życie zaś zepsuła

mieszka i pracuje w Odessie. Może

kładem w mojej działalności zawo-

lwowskich kawiarniach mają swo-

polską literaturę i sztukę, ale kolejny

despotyczna teściowa. We Lwowie

mniej znaną szerokiej publiczności

dowej był Erik Linder, lwowski Żyd,

ją, jeszcze przedwojenną, jeszcze

rok spotyka się on z głębokim roz-

ogromne wrażenie na mnie sprawiła

była Helena Kostiukowicz, która już

który urodził się w waszym mieście

austriacką tradycję i organizatorzy

czarowaniem. Jak zwykle, odwiedzi-

Msza św. w kościele katolickim”.

od ponad 20 lat mieszka w Mediola-

w 1924 r. W 1937 roku wyjechał ze

współczesnego Forum znaleźli bar-

ły Forum wydawnictwa „Ars Polona”

Na tym można byłoby zakończyć

nie, we Włoszech. Jest ona założy-

Lwowa do Włoch, pracował jako

dzo ciekawy sposób na ich odrodze-

z Warszawy oraz „Instytut Książki” z

opisywanie moich wrażeń, wyniesio-

cielką i dyrektorem międzynarodowej

dziennikarz, a w czasie wojny był tłu-

nie. Spotkania współczesnych kryty-

Krakowa. Przy ich stoiskach niestety

nych z Forum Wydawców. Ale jest

agencji literackiej „ElKost Literary

maczem w gestapo, oczywiście, ukry-

ków i literatów we lwowskich kawiar-

pustki. Nie ma żadnych nowości lite-

jeszcze jeden – i to najważniejszy

Agency”, znanej na całym świecie.

wając swoje pochodzenie. Po wojnie

niach wyglądają całkiem na miejscu

ratury polskiej. Mało przygotowane

dla nas temat – literatura o Lwowie

Właśnie ona tłumaczyła na język

zorganizował unikatową, pierwszą w

i trudno sobie wyobrazić, że można

dziewczyny, zapewne studentki, bez

i lwowianach. Temat tym bardziej dla

rosyjski wszystkie powieści Umber-

Europie Zachodniej, agencję literacką

by zorganizować coś podobnego w

żadnego zainteresowania odpowia-

mnie interesujący, że wielu autorów

to Eco i jest jego przedstawicielem

– „Agencję Erika Lindera”. Był on lite-

Charkowie czy Dniepropietrowsku.

dają na pytania rzadkich gości. Nie

i wydawców to moi znajomi i koledzy.

na literackim rynku Rosji. Jest rów-

rackim przedstawicielem wszystkich

Większość wydawnictw ma już

ma też folderów, reklamy. Ani po

Ale o tym w następnym numerze

nież przedstawicielem literackim w

znanych amerykańskich i angielskich

na Forum swoje tradycyjne miej-

polsku, ani po ukraińsku. Proponują

„Kuriera Galicyjskiego”.

Europie takich znanych rosyjskich

pisarzy w Europie. Faktycznie stwo-

sca. Dlatego nietrudno bywalcowi

tylko reklamę Targów Książki w Kra-

(cdn.)