27

www.kuriergalicyjski.com * Kurier Galicyjski * 28 września–15 października 2012 nr 18 (166)

humor

pokonane i rozbite, nie wspominając

Krasnegostawu i przyłączyła się do

wszystkich polskich żołnierzy po-

wolony i wysyła do Moskwy telegram

ani słowem o tym, że garnizon wy-

większego polskiego zgrupowania.

pędzono do niewoli, łamiąc w ten

następującej treści: „Ustanowiona

maszerował z twierdzy i skierował się

Po koncentracji różnych formacji

sposób warunki kapitulacji polskich

granica na rzece Bug w rejonie Brze-

żydowski

na południe w kierunku Kodnia.

wojsk polskich pod dowództwem

oddziałów. Część kadry oficerskiej

ścia Litewskiego jest skrajnie niewy-

Największą zagadką bitwy o

płk. T. Zieleniewskiego, zgrupowanie

została zamordowana przez Rosjan.

godna dla nas z następujących przy-

twierdzę brzeską, pozostaje los ba-

prowadziło dalsze walki zarówno z

Niektórym polskim oficerom udało

czyn: miasto Brześć granica dzieli na

sadzawka

talionu marszowego 82 pp. pod

wojskami niemieckimi jak i rosyjskimi

się jednak uciec z sowieckiej niewoli.

dwie części – zachodni obwód fortów

Pani Ryfka rzadko odwiedza le-

dowództwem kpt. Wacława Radzi-

przedzierając się w kierunku grani-

Kilku niewielkim grupom polskich żoł-

dostanie się Niemcom; przy bliskości

karzy, nie ma na to czasu, handluje

szewskiego. Batalion ten nie opuścił

cy węgierskiej. W rejonie Frampola

nierzy, które nie złożyły broni klucząc

granicy niemożliwe stanie się wyko-

bowiem na placu Solskim we Lwowie,

twierdzy i walczył do 27 września

doszło do zaciętych walk z wojska-

pomiędzy wojskami niemieckimi i so-

rzystywanie w pełni bogatego zasobu

musi pilnować swego miejsca i dbać

1939 roku nie tylko z Niemcami, ale

mi rosyjskimi, które zostały rozbite

wieckimi, udało się przebić na Węgry.

koszar w Brześciu, węzeł kolejowy

o stałą klientelę. Ale wreszcie choro-

również z Sowietami. Kwestią spor-

ba zmogła ją i pani Ryfka, chcąc nie

ną pozostaje m.in. dlaczego batalion

chcąc, udała się do doktora.

82 pp. nie opuścił twierdzy, mimo że

- Co pani brakuje? – pyta lekarz.

otrzymał rozkaz wycofania się. Być

- Oj, panie koncyliarzu, ja jestem

może wtedy miał odciętą drogę od-

taka chora... – biadoli pani Ryfka.

wrotu, lub może, jak niektórzy twier-

- No, no... A gdzie panią boli?

dzą, postanowił bronić się w twierdzy

- Koło sadzawki...

do końca. Jedno jest pewne, że gdy

- Koło sadzawki? – zastanawia

Niemcy wkroczyli do twierdzy była

się lekarz i po chwili, zrozumiawszy

ona już opuszczona, a więc batalion

przenośnię, powiada:

wycofał się tuż przed wkroczeniem

- Aha! Rozumiem. Proszę się

Niemców. Zagadką pozostaje także,

zatem rozebrać!

w którym forcie batalion prowadził

- Panie koncyliarzu, czemu tak?

walki obronne. Według relacji świad-

– dziwi się pacjentka.

ka, batalion z twierdzy udał się do

- Przecież muszę panią zbadać.

fortu „Sikorskiego” (inaczej Fort Graf

- Przepraszam pana koncylia-

Berga). Historycy podają tę relację

rza, ale inszy doktor to mnie leczył

jako wątpliwą i twierdzą, że batalion

na stojączki...

wycofał się do fortu V gdzie stawiał

- Nie zawracaj pani gitary! – de-

zaciekły opór najpierw Niemcom, a

nerwuje się lekarz. – Proszę się roz-

potem także Rosjanom. Istnieje rów-

bierać, szkoda czasu, inni pacjenci

nież relacja strony rosyjskiej, w któ-

czekają!

rej podaje się ścisłe współdziałanie

- Kiedy się wstydzę, panie kon-

wojsk rosyjskich i niemieckich przy

cyliarzu.

zdobywaniu fortu, w którym bronili

- Lekarza nie należy się wsty-

się Polacy odmawiając poddania się.

dzić. Rozbieraj się pani!

Nocą z 26 na 27 września 1939 roku

- Ale pan koncyliarz może moją

Brześć Litewski (obecnie Białoruś), wspólna defilada Niemców i sowietów, na trybunie

żołnierze, którzy ocaleli, wyrwali się z

chorobę zobaczyć bez rozbierania.

gen. Heinz Guderian i gen. siemion Kriwoszein

okrążonego fortu i przekraczając Bug

O, tu mnie boli, gdzie spuchnięte...

i samo miasto będzie się znajdować

I pacjentka podnosi do góry

w strefie ognia z broni maszynowej,

opuchniętą rękę.

przeprawy przez rzekę Bug nie będą

- Przecież boli panią staw, a

zabezpieczone odpowiednim tery-

pani mówiła, że sadzawka...

torium. Duże, godne uwagi lotnisko

- Oj, panie koncyliarzu, jaki pan

przy wsi Małaszewicze dostanie się

drobiazgowy. Staw czy sadzawka,

Niemcom. Dowodzący frontem prosi

czy to nie wszystko jedno?

o ponowny przegląd granicy w rejo-

Przechodzone lekarstwo

nie Brześcia Litewskiego”. Moskwa

Pan Berisz należy do licznego

odpowiedziała jednak twardo, że gra-

grona handełesów, czyli wędrow-

nica jest uzgodniona i już ostatecz-

nych, ubogich na ogół kupców, którzy

na, a dokonywanie w niej jakichkol-

chodzą po lwowskich podwórkach,

wiek zmian jest niemożliwe. Generał

zapowiadają swoją obecność grom-

Kowaliow jednak nie posłuchał Mo-

kim: – Handełe! Handełe! – i kupują

skwy. Dokonał sprytnego oszustwa

różne stare, używane lub, jak to się

i na własną rękę przesunął granicę.

mówiło, przechodzone rzeczy. Ciągłe

Polecił aby saperzy usypali zaporę

wędrówki, czy słońce czy słota, nad-

wzdłuż linii mostu terespolskiego łą-

wątliły zdrowie pana Berisza, trzeba

czącego Wyspę Zachodnią/Lotniczą

się więc trochę podkurować. Lekarz

z Cytadelą oraz wysadzili tamy mię-

zapisał jakieś lekarstwo, teraz należy

dzy Bugiem a fosą i wałami Umoc-

je wykupić w aptece.

nienia Terespolskiego. W ten spo-

- A ile kosztują te krople? – pyta

sób główny nurt rzeki skierowany zo-

pan Berisz.

stał tymczasowo nowo wytyczonym

- Pięć koron – powiada aptekarz.

korytem historycznej fosy i wałów,

- Ojej, aż pięć koron? – dziwi się

omijając wyspę z lewej strony. Na

klient. – A może pan aptekarz ma ja-

Pociąg pancerny „Śmiały”

dzień wytyczania granicy formalnie

kieś przechodzone krople, bo te są

wyspa wraz z Umocnieniem Tere-

dla mnie stanowczo za drogie...

przez oddziały polskie. Natomiast w

dotarli do wsi Murawiec. Fakt ten ma

spolskim wypadła więc za Bugiem

fałszywa granica

Trening

Janowie Lubelskim doszło do walk

być kolejnym dowodem na to, że kpt.

i przypadła Rosjanom. Pomysłowy

sowiecko-niemiecka

Pan Jankiel siedzi w domu przy

Dowódca Frontu Białoruskie-

z Niemcami, gdzie polska kawaleria

Wacław Radziszewski wraz z swoimi

generał podczas wytyczania grani-

stole i wskazujący palec prawej ręki

go generał armii Michaił Kowaliow,

szarżą zaskoczyła stojącą niemiecką

żołnierzami bronił się w „forcie V”.

cy oświadczył Niemcom, że jest to

trzyma zanurzony w szklance z wodą.

otrzymuje 5 października rozkaz

kolumnę zmotoryzowaną. Następnie

Kpt. Radziszewski przebrany w cywil-

główny nurt Bugu. Na nim została

- Co ty wyprawiasz, Jankiel? Po

wycofania swoich oddziałów na li-

grupa przebiła się do lasów Janow-

ne ubranie przedostał się do Brze-

więc wyznaczona granica między

co ty trzymasz palec w wodzie? -

nię nowej, ostatecznie wyznaczonej

skich w rejon miejscowości Momoty,

ścia, a następnie usiłował dotrzeć

Niemcami a ZSRR. Nikt nigdy tego

dziwi się jego połowica.

28.IX przez Ribbentropa i Mołotowa,

gdzie doszło do ponownej koncen-

do swojej rodziny w Kobryniu. Tam

nie zakwestionował i cały kompleks

- Lekarz mi kazał – powiada pan

granicy między Niemcami a ZSRR.

tracji wojsk polskich. Zgrupowanie w

jednak został zdradzony przez miej-

Twierdzy Brześć znalazł na teryto-

Jankiel.

Generał nie był z tej sytuacji zado-

końcu zostaje okrążone przez wojska

scowych i schwytany przez NKWD,

rium ZSRR.

- Lekarz ci kazał trzymać palec

trafił do sowieckiej niewoli i został

niemieckie od zachodu i południa, a

w wodzie? Dlaczego?

od wschodu i północy przez wojska

zamordowany w Katyniu.

- No nie, on mi tylko zalecił ką-

PoLsKI RePRezentaCyJny zesPół

rosyjskie. W takich okolicznościach

piele lecznicze, więc muszę się za-

PIeŚnI I tańCa zIemI LWoWsKIeJ WeseLI LWoWIaCy”

dowodzący zgrupowaniem płk. T. Zie-

Walki po wyjściu

cząć przyzwyczajać do wody...

leniewski widząc ogromną przewagę

z twierdzy

Zaprasza młodzież od 12 lat i wzwyż do nauki polskich tańców narodowych,

nieprzyjaciela, nie widząc możliwości

Utworzona z ocalałych obroń-

źródło:

regionalnych i lwowskich. Próby zespołu odbywają się w szkole nr 10 w śro-

dalszej walki, postanowił złożyć broń

ców Grupa Operacyjna Brześć pod

Janusz Wasylkowski,

dy i piątki od godz. 19:30 do 21:00. Zgłoszenia przyjmujemy podczas prób

przed Sowietami, którzy zagwaran-

dowództwem ppłk. Alojzego Ho-

obyś żył w ciekawych

lub pod nr tel.: 261 54 87 lub 0505087433. Serdecznie zapraszamy!

towali zwolnienie żołnierzy do domu.

raka, który przejął dowództwo od

czasach,

Kierownik zespołu Edward sosulski

Oczywiście zaraz po złożeniu broni

gen. Plisowskiego, dotarła w okolice

warszawa 1991