7

www.kuriergalicyjski.com * Kurier Galicyjski * 16–29 października 2012 nr 19 (167)

Dwusetny numer

Parki Dionizego Miklera

Taka nazwę nosiła międzynarodowa konferencja

Echa Rzeszowa”

naukowa, zorganizowana przez narodowy rezer-

wat „Zamki ziemi tarnopolskiej” i Ogród botanicz-

ny w Krzemieńcu. Konferencja odbyła się z okazji

W ostatnią niedzielę września (30 września) członkowie Towarzystwa 250. rocznicy urodzin znanego architekta prze-

Przyjaciół Rzeszowa zebrali się w Sali Posiedzeń Rzeszowskiego

strzeni (ogrodnika – jak, dawniej ich nazywano),

Ratusza na niecodziennej uroczystości. Okazją do spotkania było

który kardynalnie zmienił organizację sztucznych

ukazanie się dwusetnego numeru „Echa Rzeszowa” – miesięcznika  parków i ogrodów na terenach obecnej Ukrainy

wydawanego przez działające ponad 30 lat Towarzystwo Przyjaciół   Zachodniej. Irlandczyk z pochodzenia, Dionizy

McClair, (Mikler – to spolszczona wersja jego na-

Rzeszowa, któremu przewodniczy red. Zdzisław Daraż, harcerz

zwiska) stał się jednym z niewielu cudzoziemców,

i wieloletni rzeszowski radny, autor licznych publikacji o Kresach

którzy wywarli wpływ na rozwój sztuki parkowej

Wschodnich.

na tych terenach.

aDaM kulcZYcki tekst

Wiśniowcu, który razem z zamkiem

sabiNa RóZYcka

jóZEF gajDa zdjęcia

wchodzą do rezerwatu „Zamki Ziemi

Na zaproszenie księżnej Lubo-

Tarnopolskiej”.

Z tej okazji w ratuszu z członkami

mirskiej w 1792 roku Irlandczyk przy-

Na większości uczestników kon-

redakcji, współpracownikami i przyja-

jechał na Wołyń. Od tego czasu sztu-

ferencji przyjemne wrażenie wywar-

ciółmi pisma spotkał się w prezydent

ka parkowa na Wołyniu i na Podolu

ły spacery po ogrodzie botanicznym

miasta Tadeusz Ferenc. Wśród za-

zaznało zmian i dostało rysy charak-

w Krzemieńcu i po parku w miej-

proszonych gości byli obecni m.in.:

terystyczne, w wielu wypadkach,

scowości Białokrynica, należącym

poseł na Sejm RP Tomasz Kamiński,

odrębne od reszty terenów Rzeczy-

do liceum leśnego. Na zakończenie

prof. dr hab. Marian Malikowski, wie-

pospolitej i Europy. Dzięki swemu ta-

konferencji uczestnicy przyjęli ważny

loletni dyrektor Instytutu Socjologii

lentowi przenosił pejzaże z obrazów

dokument o współpracy w omawia-

Uniwersytetu Rzeszowskiego, autor

na naturę. Mikler stworzył odrębny

niu szczególnie ważnych aspektów

licznych publikacji naukowych o Rze-

styl w planowaniu parków, który wie-

zachowania i odnowienia zabytko-

szowie, dr Henryk Pietrzak, prezes

lu badaczy tak i określili – „miklerow-

wych parków. Ta naukowa impreza

Polskiego Radia Rzeszów S.A.

skim”. „Celem konferencji było nie

potwierdziła tezę, że w tak ważnej

Z tej okazji nadesłano sporo li-

tylko przekazanie informacji o współ-

sprawie, jaką jest zachowanie spu-

stów gratulacyjnych, które odczytał

czesnym stanie parków zakładanych

ścizny, nie ma granic, bo wiele pro-

red. Józef Kanik. Zabierając głos

przez Miklera, ale postawienie na

blemów jest wspólnych i powinny

prof. dr hab. Marian Malikowski,

Nadesłane listy gratulacyjne odczytał red. józef kanik

porządku dziennym pytania o ich za-

być rozwiązywane wspólnymi siłami,

zauważył, że „Echo Rzeszowa”

chowaniu, odnowieniu i wykorzysta-

żeby zachować dla przyszłych poko-

pełni bardzo ważną rolę jako pismo

dwusetnego wydania red. Roman

nasze miasto oraz ukazuje się „Echo

niu w przyszłości –poinformowano

leń stare parki, które są ogólnoświa-

odnotowujące ważne wydarzenia z

Małek. Jak dodaje – dziś piszący do

Rzeszowa”. Ideę sponsorowania

dziennikarkę Kuriera w służbie pra-

towym dobrem kulturowym.

życia miasta. Jest ważnym głosem

Echa Rzeszowa dziennikarze poszu-

Towarzystwa, jako pierwszy podjął

sowej rezerwatu. – Na konferencję

w dyskusji o rozwoju Rzeszowa. Z

kują problematyki trudnej i włączają

Ludwik Chmura. Z uznaniem należy

przybyło wielu specjalistów, zajmu-

info

materiałów zamieszczanych w „Echu

się do dyskusji na temat przyszłości

się odnieść do kolejnych sponsorów

jących się organizacją przestrzeni z

Dionizy (Denis) McClair urodził

Rzeszowa” korzystają studenci i dok-

miasta.

takich jak: Łucjan Pietluch, Wiesław

Ukrainy, Białorusi Niemiec. Z Polski

się w 1762 rok w Fairfield w Irlandii.

toranci przygotowujące prace magi-

Jak wspomina Zdzisław Daraż,

Depa, Ryszard Podkulski, Kazimierz

przybyli Iwona Wildner-Nurek, archi-

Od 16 roku życia studiował na Uni-

sterskie i doktorskie.

redaktor naczelny „Echa Rzeszowa”,

Janik, Władysław Mróz, Wacław

tekt krajobrazu, główny specjalista w

wersytecie w Dublinie botanikę i hi-

- „Echo Rzeszowa” jest też jed-

proponując zarządowi TPRZ wyda-

Żmuda, Zygmunt Haliniak, Adam

rewaloryzacji zabytkowych parków

storię przyrody, następnie w Londy-

nym z nielicznych pism, które podej-

wanie czasopisma spotkał się z uwa-

Węgrzyn, Janusz Żuczek, Krzysz-

i ogrodów Narodowego Instytutu

nie. Na zaproszenie Izabelli księżnej

muje tematykę trudnych stosunków

gą pana Trojanowskiego: „No dobrze

tof Biskupski, Adam Tunia, Juliusz

Dziedzictwa, Piotr Kibort, adiunkt w

Lubomirskiej, z domu Czartoryskiej,

polsko-ukraińskich, przedstawia także

trzy numery możemy wydać”. Na

Sieczkowski, Józef Wicher.

Gabinecie Rycin i Rysunków, ma-

przyjeżdża do Polski, gdzie jest jego

problematykę kresową, a w sposób

pierwsze trzy numery „Echa Rzeszo-

- Echo Rzeszowa dysponuje stro-

gister z Muzeum Narodowego w

ojciec, który uciekł z Irlandii przed

szczególny śledzi losy Polaków za

wa” wystarczyło pieniędzy za reklamę

ną internetową zawierającą duży za-

Warszawie, Renata Stachańczyk,

karą śmierci za udział w powstaniu

sób archiwalny dotyczący Rzeszowa

аrchitekt krajobrazu, magistr-inżynier

farmerów.

– z dumą informuje Zdzisław Daraż,

z Narodowego Instytutu Dziedzictwa,

Stopniowo rozszerza się jego

redaktor naczelny „Echa Rzeszowa”.

Heike Mortell z urządu ochrony za-

koło znajomych, głównie wśród pol-

– Wiele osób z całego kraju zwraca

bytków i archeologii Landu Sachse-

skiej i litewskiej magnaterii. W 1792

się o udostępnienie tych i innych ma-

n-Anhalt, referent do spraw konser-

roku dostaje zaproszenie od Micha-

teriałów. Redakcja musi sprostać tym

wacji ogrodów zabytkowych, Bożena

liny Lubomirskiej do Dubna, gdzie w

oczekiwaniom. Przez wiele lat dosko-

Mocarska-Szwic, asystent muzealny

ciągu dwóch lat na sztucznie usypa-

nalimy formułę naszego czasopisma.

z Muzeum Narodowego Ziemi Prze-

nej wśród błot rzeki Ikwy wyspie two-

Obecnie czasopismo uczestniczy w

myskiej w Przemyślu”.

rzy park Palestyna. Dzieło Maklera

dyskusjach, jakie toczą przedstawicie

Walorem konferencji było to, że

spotkało się z takim zachwytem,

władz miasta i województwa na temat

na ziemi tarnopolskiej spotkali się

że magnaci zaczęli zapraszać do

rozwoju regionu i w dalszym ciągu tę

przedstawiciele architekci przestrzeni

swych majątków. Po Dubnie stwo-

obecność w tym dialogu będziemy

z parku „Aleksandria” z Białej Cerkwi,

rzył około 50 parków. Tu na Wołyń z

kontynuować. Rzeszów jest stolicą

woj. Kijowskie i przedstawiciele z

Irlandii przywozi swą pierwszą żonę,

granicznego województwa Unii Euro-

parku księcia von Pucklera w Bad

która niestety zmarła przy porodzie.

pejskiej, stąd dużą perspektywę ma

Przemawia prof. Marian Malikowski

Muskau – największego parku w

Wkrótce powtórnie żeni się z Polką,

publicystyka dotycząca naszego po-

Europie, leżącego na pograniczu

panną Narodosławską.

granicza i jego sąsiadów. Rzeszów

naszą wschodnią granicą. Jest to

od firmy „Exbud”, której dyrektorem

Polski i Niemiec (Parku Mużakow-

Na zaproszenie Tadeusza Czac-

walczy o swoją pozycję w Polsce

niewątpliwie duża zasługa redak-

był pan Ludwik Chmura. Nakład był

skiego – red.), wniesionego na listę

kiego w 1806 roku rozwija 6 hekta-

nasze czasopismo będzie aktyw-

tora naczelnego Zdzisława Dara-

skromniutki 300 egzemplarzy. Roz-

dziedzictwa kulturowego UNESCO.

rowy park przy gimnazjum krzemie-

nie w tej walce uczestniczyć. Łamy

ża – stwierdził prof. dr hab. Marian

prowadzany tylko w sieci sklepów

Ukraińscy  specjaliści  dowiedzieli

nieckim, który z czasem przekształca

Echa muszą być otwarte dla różnych

Malikowski.

PSS. Opiekunem poligraficznym

się wiele ciekawego o zachowaniu i

się w ogród botaniczny. Wiele gatun-

poglądów politycznych. Wynika to

Miesięcznik „Echo Rzeszowa” wy-

pisma był pan Łucjan Pieluch, który

odnowieniu starych parków na Bia-

ków drzew i roślin zwozi na Wołyń.

zarówno z nakazów demokracji, jak

chodzi o 17 lat. Decyzję o jego powo-

pozyskał do pomocy finansowej fir-

łorusi, w Polsce i Niemczech. Co

Ogółem rosło tu 760 rodzajów egzo-

i z potrzeby edukacji społeczeństwa

łaniu Zarząd Towarzystwa Przyjaciół

my: „Kazek”, „Optores”. „Echo Rze-

tyczy się dzieł Dioniozego Miklera,

tycznej flory i 460 gatunków lokalnej.

w tym kierunku. Tak zarysowany

Rzeszowa podjął 2 lutego 1996. „Pi-

szowa” było czasopismem okresu

to szeroko przedstawione są ona na

W 2007 roku w Krzemieńcu uro-

program dalszego rozwoju naszego

smo rozpoczęło prasową egzystencję

transformacji ustrojowej, podlegało

terenach Wołynia – woj. rówieńskie-

czyście obchodzono 200-lecie po-

pisma będzie możliwy do realizacji

od ośmiokolumnowego, czarno-białe-

wszystkim uwarunkowaniom tego

go i żytomierskiego i Podola – woj.

wstania ogrodu botanicznego i z tej

tylko w warunkach pozyskania życz-

go wydawnictwa, które miało spełniać

czasu. Okres ten charakteryzował

chmielnickie, winnickie i tarnopolskie.

okazji jego założyciel, Dionizy McCla-

liwych sponsorów i reklamodawców.

głównie funkcje informacyjną, bez

się dużym rozwojem czasopism

Na ziemi tarnopolskiej są dwa dzieła

ir, został uhonorowany pamiątkowym

Mam niezłomną nadzieję, że ich nie

elementów swady polemicznej i kry-

lokalnych. Nie mogłoby istnieć bez

mistrza Dionizego – ogród botanicz-

obeliskiem.

zabraknie.

tycznego spojrzenia na otaczająca

życzliwych sponsorów. To dzięki nim

ny w Krzemieńcu i park pałacowy w

rzeczywistość” – napisał na łamach

ukazują się książki popularyzujące

kg

kg