8

Przegląd wydarzeń

16–29 października 2012 nr 19 (167) * Kurier Galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Zakłamana historia w wydaniu

lwowskich przewodników

Fajnie jest mieszkać nieopodal starówki. Po pierwsze – jest to dogodne z punktu widzenia logistyki – stąd wszędzie blisko. Piechotą, góra

15 minut. Drugą zaletą jest niewiarygodna rozkosz napawania się architekturą starego Lwowa. Moja codzienna trasa wiedzie przez wieżę

Gliniańską i dziedziniec klasztoru bernardynów. Wprawdzie sama wieża i fragment murów obronnych, to rekonstrukcja z lat 70. XX

wieku, ale atmosfera starego zaułka, nie może być obojętna duszy historyka.

po głowie. Aby skryć ślady morder-

gościom Lwowa i uczniom szkół. Ci

stwa przed oczyma innych, zrzucali

przyjmują ją zapewne jak wątek z

ciała do klasztornej studni.

utworów Stevena Kinga i dlatego nie

I tu wszyscy, którzy opowiadają

wywołuje ona żadnych wątpliwości.

tą historię, powinni włączyć resztki

Najniebezpieczniejsze w tej opo-

rozumu. Niestety – „narodowa idea”

wiastce jest to, że zatruwa ona hi-

przesłania im wszystko. Nawet zdro-

storyczną świadomość dziesiątków

wy rozsądek.

tysięcy ludzi. Wyjeżdżając do swych

Pomyślmy logicznie – w oblę-

miast i wiosek opowiadają „prawdzi-

żonym mieście i klasztorze nikt nie

wą” historię polsko-ukraińskich sto-

pozbawiałby siebie ważnego źródła

sunków i niebezpieczeństwa czyhają-

wasYl RasEwYcZ tekst

wody pitnej. Jeżeli przypuścić, że

ce ze strony krwawych i podstępnych

MaRia basZa zdjęcie

mnisi z jakiejś przyczyny zaczęli za-

katolików.

bijać ludzi, to niezrozumiałe jest dla-

Na zakończenie chcę tu podkre-

Nic więc dziwnego, że liczba tu-

czego zdecydowali się zanieczyścić

ślić, że tą historię opowiada się we

rystów, odwiedzających to miejsce

trupami swoją jedyną studnię? Tym

Lwowie wszystkim ukraińskim i rosyj-

wzrosła w ostatnich latach kilkukrot-

bardziej, że to źródło dla bernardynów

skim grupom.

nie. Wędrując przez bernardyński

miało znaczenie szczególnie. We-

Co by tam nie mówili nasi miej-

dziedziniec nieraz przychodzi mi

dług legendy zaczęło bić w miejscu

scy decydenci, jakie by wspania-

przeciskać się pomiędzy tłumem tu-

pochówku św. Jana z Dukli, patrona

łe programy rozwoju turystyki nie

rystów, z uwagą wysłuchującym prze-

i obrońcy Lwowa. Studnię wykopano

opracowywali i nie starali się udo-

wodnika. Od pewnego czasu grupy

w miejscu jego pochówku. Proszę

wadniać, że „Lwów jest otwarty na

turystyczne w tym miejscu zaczęły

sobie wyobrazić – podstępni polscy

świat”, wszystko to może zniweczyć

mnie jednak strasznie denerwować.

mnisi nie tylko zarąbali masę ludzi, to

historia studni klasztoru bernardy-

Nie. W żadnym wypadku nie dener-

jeszcze zanieczyścili święte źródło.

nów. Z żalem stwierdzam, że takich

wują mnie goście Lwowa, ale jestem

Naprawdę nic świętego nie ma dla

historii jest wiele…

wprost wściekły na lwowskich prze-

tych zachodnich świętoszków!

wodników.

Otóż, taką idiotyczno-patriotycz-

Nie dziwiłem się, gdy w czasach

W wersji ukraińskiej artykuł został

ną opowiastkę fundują przewodnicy

sowieckich, nawet krajoznawstwo

opublikowany na portalu zaxid.net

opierało się na klasowym podejściu

do tematu, antyreligijności i wypacza-

Ukazał się pierwszy nr miesięcznika

niu wszystkiego, co nie należało do

socjalistycznej przeszłości. Jak się

Polak Mały”

jednak okazuje, dla lwowskich prze-

wodników, i dziś nic się nie zmieniło.

Miesięcznik „Polak Mały” skierowany jest do dzieci i młodzieży.

Moja cierpliwość skończyła się,

Drogie Dzieci! Mamy nadzieję, że znajdziecie w nim wiele ciekawych in-

gdy kilka dni temu przewodniczka,

formacji z historii Polski, poznacie różne ciekawostki i legendy. Wiersze pu-

dorosła osoba, stojąc opodal klasz-

blikowane na łamach „Polaka Małego” uświetnią organizowane przez Was

tornej studni, wlewała truciznę w gło-

akademie. Chcielibyśmy by znalazło się tam miejsce dla Waszych własnych

wy grupy otaczających ją uczniów.

materiałów, opowiadań i wierszy. Możecie przysyłać nam swoje rysunki, za-

Jak większość jej kolegów po fachu,

gadki i zdjęcia, które udało Wam się zrobić. Chcemy aby to czasopismo było

z wielką powagą przekazywała kłam-

naszym wspólnym dziełem.

Figurka św. jana z Dukli na szczycie studni przy kościele

liwą historię z okresu oblężenia Lwo-

Pismo jest redagowane przez zespół „Kuriera Galicyjskiego.

bernardynów we lwowie

wa przez wojska Bohdana Chmiel-

nickiego.

Rozumiem, że Ukraińcom trudno

studni. Potem opowiadano, że była

człowiek niewykształcony zrozumie,

jest wpisać dwa oblężenia Lwowa

zarzucona trupami aż do wierzchu.

jak można określić tych mieszczan,

przez Chmielnickiego w swoja na-

Siedzący za stołem zaczęli coś po-

którzy chcieli podstępnie otworzyć

rodową historię. Nawet, jeżeli naj-

dejrzewać. Wyszli na dwór i stali się

bramy wrogowi.

prymitywniej jak można, wszystkich

świadkami mordu. Nie mieli innego

Także uczniom jakoś trudno

rzymskich katolików nazwać Pola-

wyjścia, jak uciekać przez mury do

ogarnąć rozumem, dlaczego ci, któ-

kami, a wszystkich prawosławnych

obozu kozaków”.

rzy niewiadomo dlaczego otoczyli

określić jako Ukraińców, to i tak nic

Najsmutniejsze w tej historii jest

ich rodzinne miasto i żądali by wydać

z tego nie wyjdzie. Pozostaje jeszcze

to, że napisał ją znany ukraiński hi-

na kaźń wszystkich unitów i Żydów,

problem co zrobić z ówczesnymi gre-

storyk Iwan Krypiakiewicz. A wnioski?

a do tego domagali się ogromnego

kokatolikami i Rusinami, rzymskimi

Znaczy to, że „dowolna opowiastka”

wykupu, bo w przeciwnym wypadku

katolikami?

historyka, dla naszych obecnych

„ze Lwowa nie pozostanie kamień na

Przy tak prymitywnym określe-

patriotów, jest prawie faktem do-

kamieniu”, to bohaterowie narodowi,

niu, problemy nie tylko nie znikają,

konanym. Nie będę wdawał się w

a ci, którzy bronili własnego domu –

ale podejście to stwarza o wiele wię-

polemikę, ale przywołam na pomoc

to wrogowie.

cej logicznych pułapek, aniżeli wy-

elementarną logikę.

Początkowo, chciałem przekazać

znanie przez ukraińskich historyków

Otóż, jeżeli lwowski magistrat do-

czytelnikom prymitywną opowieść

prawdy, że historię Ukrainy tworzyli

wiedział się o tym, że w pewnej gru-

przewodniczki. Potem poszperałem

nie tylko ludzie z marginesu, bun-

pie mieszczan zapachniało zdradą, to

w internecie i okazało się, że nie tylko

townicy i grabieżcy. Nonsensem jest,

dlaczego zdrajców nie aresztowano?

przewodnicy rozpowszechniają tą fał-

gdy historycy wydzielają jedną grupę

Według legendy dowiedziały się o

szywą historię. Wszedłem na stronę

społeczną i starają się opisać tylko jej

tym nie władze miasta, a rzymskoka-

ukraińskiej Wikipedii, i z ogromnym

historię, jako historię całego narodu

toliccy mnisi. To jeszcze bardzie gma-

zdumieniem przeczytałem niemal

ukraińskiego. Takim nonsensem jest

twa sytuację i unaradawia problem,

dosłownie opowieść przewodnika. „W

m.in. przedstawianie jako „prawdzi-

bo, jak wiadomo, rzymscy katolicy

1648 roku, podczas oblężenia Lwowa

wych” Ukraińców XVII wieku wyłącz-

– to Polacy. Dalej, dlaczego ci mnisi

przez wojska Bohdana Chmielnickie-

nie kozaków Bohdana Chmielnickie-

nie zawiadomili władz o zdradzie, a

go, grupa Ukraińców zmówiła się by

go. Chcący poznać historię Lwowa

sami wzięli na siebie rolę katów? Da-

otworzyć bramy miasta hetmanowi.

czytają na stronach internetowych

lej wszystko tak, jak pisze sowiecki,

Dowiedzieli się o tym mnisi. Spiskow-

miasta takie bzdury: „Ponura legen-

ateistyczny i klasowo nieprzejednany

ców zaproszono na obiad do klaszto-

da głosi, że w 1648 roku do studni

podręcznik. Zamiast od razu znisz-

ru. W czasie obiadu wywoływano ich

wrzucono trupy podstępnie zamor-

czyć zdrajców mnisi urządzili bankiet

na dwór po kolei, podprowadzano do

dowanych Ukraińców, mieszkańców

w oblężonym mieście. Potem, po kolei

studni i proponowano by do niej zaj-

Lwowa, którzy chcieli otworzyć bra-

wyprowadzali nieszczęsnych prawo-

rzeć. Gdy człowiek się nachylał bito

my miasta Chmielnickiemu”. Nawet

sławnych do studni i rąbali siekierą

go siekierą po głowie i wrzucano do