11

www.kuriergalicyjski.com * Kurier Galicyjski * 16–29 października 2012 nr 19 (167)

henryk Zbierzchowski znów we Lwowie

Z okazji Przeglądu Filmów Polskich we Lwowie po raz drugi w ciągu ostatnich dwóch lat pokazano film

„Kawaler Księżyca” poświęcony Henrykowi Zbierzchowskiemu. Film ten jest nie tylko o poecie, ale też

o Lwowie – dawnym, przedwojennym i tym współczesnym.

Zbierzchowskiego, jego wyznania

wym cmentarzu. Po wojnie rodzina

ulicach i placach, na kogo i na co

juRij sMiRNOw

miłości do naszego miasta. Jak choć-

wyjechała do Anglii, zaś grób poety

zwrócił szczególną uwagę.

tekst i zdjęcia

by ten:

został zapomniany i zaniedbany. Nie

Henryk Zbierzchowski – to praw-

Kocham Cię, Lwowie – mieście

Z reżyserem filmu Sławomirem

był nikomu potrzebny w realiach po-

dziwe dziecko Łyczakowa i może

mej młodości

Gowinem mieliśmy okazję spotkać

wojennej Polski.

ostatni prawdziwy przedstawiciel lwow-

I złotej mego żywota jesieni.

się na pierwszym premierowym poka-

Również we Lwowie pamięć o tej

skiej cyganerii. Do setek anegdotek

Bom krew z krwi Twojej

zie filmu we Lwowie i teraz podczas

wybitnej osobistości prawie zanikła.

o nim i jego sposobie zachowania w

I kość z Twojej kości…

festiwalu. Wspaniały człowiek, inte-

Jego twórczość ceniona była chy-

słynnej kawiarni „Atlas” na Rynku.

lektualista, dziennikarz pisarz, aktor

ba tylko na emigracji, zwłaszcza w

Do wyliczenia ile wódeczki wypijał

i reżyser – wszystko to Sławomir Go-

Londynie. Przypominam sobie, jak w

Reżyser Sławomir Gowin po-

Zbierzchowski w ciągu jednego wie-

win zademonstrował w swoim filmie.

latach 90. XX wieku gościłem w No-

dzielił się też z nami swymi planami

czoru, dodamy kilka informacji oficjal-

Organizatorem pokazu był konsulat

wym Sączu u śp. Jerzego Masiora,

na przyszłość i zaznaczył, że odwie-

nych.

generalny RP we Lwowie, a film wy-

również lwowiaka, poety i lekarza,

dził nasze miasto przy okazji tworze-

Z wykształcenia był on prawni-

świetlano w nowo otwartej restaura-

organizatora i pierwszego prezesa

nia nowego filmu dokumentalnego o

kiem i pracował jako radca prawny

Reżyser sławomir gowin

cji-klubie Cinema Jazz „Hruszewski”,

Towarzystwa  Miłośników  Lwowa

budowie gmachu Teatru Skarbka

w lwowskiej Izbie Skarbowej. Ale

obok pomnika Hruszewskiego. Film

w Nowym Sączu. To od niego po

i legendarnej postaci fundatora –

przede wszystkim był poetą, po-

biarza Natalia Posikira. Przy nowej

i reżysera przedstawił zebranym kon-

raz pierwszy usłyszałem o tym jak

Stanisława hr. Skarbka. „Ukraińcy

wieściopisarzem, nowelistą, drama-

demonstracji filmu o tym wydarzeniu

sul Jacek Żur. Na pokaz filmu przy-

poszukiwał przez lata grobu Zbierz-

są bardzo otwarci na współpracę z

turgiem i redaktorem popularnego

już nikt nie wspomniał.

było około piętnastu zaproszonych

chowskiego na cmentarzu w Krynicy.

nami. Napisałem scenariusz filmu

pisma satyrycznego „Szczutek”.

W filmie Zbierzchowski jest po-

gości i z dziesięciu przypadkowych

Jak później Towarzystwo zbierało

i ściśle współpracuję z dyrekcją

Wśród jego spuścizny literackiej są

kazany w latach swojego triumfu,

gości restauracji. Pierwsze wrażenia,

fundusze na ustawienie skromnego

współczesnego Teatru Dramatycz-

piosenki legionowe i kabaretowe,

młodości i już w wieku dojrzałym.

oceniając wystrój nowej lwowskiej

nagrobka, na upamiętnienie jego

nego im. Marii Zańkowieckiej. Byli-

sztuki teatralne. W 1928 roku otrzy-

Ale, jak w życiu każdego człowieka,

knajpy, nie są za bardzo optymi-

twórczości, na odkrycie jego miejsca

śmy w dawnym majątku hr. Skarbka

mał literacką nagrodę miasta Lwo-

i w jego życiu były nie tylko chwile

styczne. W powietrzu unosił się duch

w literaturze polskiej dwudziestolecia

opodal Mikołajowa. Właśnie tam

wa, a w 1938 roku – Złoty Wawrzyn

wesołe i nie tylko czasy młodości. Żył

snobizmu. To samo odczuwało się w

międzywojennego. Na szczęście te

znajduje się kaplica, w której Stani-

Polskiej Akademii Literatury. Zbierz-

tylko 61 lat, umierał w swojej willi w

zachowaniu kelnerów i administracji.

wysiłki nie były daremne. Wrócił do

sław Skarbek miał zostać pochowa-

chowski mieszkał przy ul. Piaskowej

Krynicy w czasie okupacji niemiec-

Ceny bardzo wysokie, ale na lamp-

nas Henryk Zbierzchowski i wielu

ny. Ale pewności nie ma. Został po-

we własnej willi, opodal kościoła

kiej, chory na raka. Zmarł w 1942

kę wina trzeba poczekać prawie pół

innych zapomnianych z tego okresu.

chowany we Lwowie na Cmentarzu

św. Antoniego. Obecnie w tej willi

roku i został pochowany na miejsco-

godziny. Według mnie miejsce na

Wróciły do nas wspaniałe wiersze

Łyczakowskim i dopiero według jego

mieszka znany ukraiński artysta-

demonstrację filmu wybrano nie naj-

testamentu w roku 1885 jego prochy

rzeźbiarz Mykoła Posikira – twór-

miały zostać przeniesione do kapli-

lepsze. W tej restauracji chyba nikt z

ca pomnika Stepana Bandery we

cy. Nie wiadomo czy tak się stało.

administracji nie był zainteresowany

Lwowie. To on podjął się stworzenia

Nasz film jest już prawie ukończony.

ani przeglądem filmu, ani Henrykiem

popiersia Zbierzchowskiego w tym

Premierę planuję na grudzień, na-

Zbierzchowskim. Z krótkim słowem

czasie gdy był kręcony film. Do-

turalnie w gmachu Teatru Skarbka.

do obecnych zwrócił się reżyser

brze się stało, bo w filmie możemy

Właśnie z tego powodu jestem teraz

Sławomir Gowin, a dalej całą uwagę

zobaczyć, jak powstaje to popiersie

we Lwowie” – zaznaczył reżyser.

skupił ekran. Oglądając film po raz

dzień po dniu. Zakończona praca

Bardzo miło i sympatycznie, że

kolejny, więcej uwagi zwracałem na

została zademonstrowana podczas

powraca do nas za sprawą Sławomi-

pracę reżysera, na tekst autorski, na

premiery filmu we Lwowie. Artysta

ra Gowina jeszcze jedna tak ważna

grę artystów… Uwagę moją również

sprezentował to popiersie Konsula-

dla naszego miasta postać. Panu re-

przykuło to, w jaki sposób pokazany

towi Generalnemu RP we Lwowie.

żyserowi można tylko za to z całego

jest współczesny Lwów, co wpadło w

Wiele ciepłych słów o powstawaniu

widzowie na pokazie filmu „kawaler księżyca”

serca podziękować.

oko reżyserowi z Polski na naszych

tego dzieła powiedziała córka rzeź-

Oświata polska przede wszystkim

W ramach obchodów jubileuszu XX-lecia działalności Federacji Organizacji Polskich na Ukrainie w dniach 14–15

października we Lwowie, w Liceum Gastronomii i Turystyki, odbyła się konferencja oświatowa pt. „Oświata polska

na Ukrainie. Osiągnięcia – problemy”.

oraz dyrektorzy szkół polskich ze

Lwowa i obwodu lwowskiego. Zo-

stały poruszone zarówno problemy

finansowania szkół sobotnio-niedziel-

nych, jak i stan języka polskiego w

polskich organizacjach i instytucjach

religijnych. Dr Ałła Krawczuk, kierow-

nik Katedry Polonistyki Uniwersytetu

im. Iwana Franki we Lwowie określiła

możliwości współpracy naukowców

tej uczelni ze szkolnictwem polskim

na Ukrainie. Do organizacji konfe-

rencji wielu starań dołożył konsul RP

Przemawia adam chłopek

Podczas obrad

Marian Orlikowski.

ny archidiecezji lwowskiej ks. infułat

Panel dyskusyjny uświęcił kon-

kONstaNtY cZawaga

Józef Pawliczek.

cert znanego barda piosenki poetyc-

tekst i zdjęcia

„Budowanie oświaty polskiej na

kiej Antoniego Murackiego, który wy-

Wśród współorganizatorów byli:

Ukrainie było trudne i mozolne” –

stępował z akordeonistą Robertem

Konsulat Generalny RP we Lwowie,

powiedziała w swoim przemówieniu

Kuśmierskim. Można było też zoba-

Zjednoczenie Nauczycieli Polskich

prezes FOPnU Emilia Chmielowa.

czyć wystawę prac malarki z Polski

w Ukrainie i FOPnU. Uczestników

„Jesteśmy na dobrej drodze i potrze-

Teresy Murackiej.

konferencji  przywitali  Sekretarz

bujemy pomocy” – zaznaczyła. O

Z okazji jubileuszu XX-lecia dzia-

Generalny Europejskiej Unii Wspól-

problemach nauczania po polsku w

łalności Federacji Polskich Organiza-

not Polonijnych Roman Śmigielski,

ukraińskim systemie oświaty mówili

cji na Ukrainie redakcja czasopisma

konsul generalny RP we Lwowie

prezes Zjednoczenia Nauczycielstwa

FORnU „Nasze Drogi” prezentowała

Jarosław Drozd, wikariusz general-

Polskiego na Ukrainie Adam Chłopek

kalendarz na 2013 rok.