14

Przegląd wydarzeń

26 marca–15 kwietnia 2013 nr 6 (178) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Bezpieczne góry na przyszłość

Wielu z nas zachwyca się górami. Lubimy wędrować przez pachnące łąki i połoniny. Niepowtarzalny jest zapach nagrzanego słońcem

lasu sosnowego, smak zimnej krystalicznej wody z górskich źródeł. Ale góry to nie tylko sielankowe obrazki, zdarzają się nagłe załamania

pogody, lawiny i gwałtownie wzbierające niepozorne strumyki. Warunki atmosferyczne mogą nie tylko zepsuć wrażenia z wycieczki po

górach, ale i przyczynić się do tragicznych wypadków. Bezpieczeństwo w górach w dużej mierze zależy od wyobraźni samych turystów.

Ale zadaniem państwa jest powołanie górskiej służby ratowniczej, która w każdej chwili udzieli pomocy potrzebującym. Temu zagadnie-

niu poświęcona była zorganizowana we Lwowie międzynarodowa konferencja „Stymulowanie rozwoju turystyki w regionie

karpackim poprzez poprawę usług i bezpieczeństwa turystów” przygotowana przez Stowarzyszenie Przewodników

Górskich „Rowiń” w ramach programu współpracy transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina.

poczęła sie reorganizacja służb, która

KrZYSZToF SZYMAŃSKI

trwa do dnia dzisiejszego i każde ko-

tekst i zdjęcia

lejne posunięcie władz nie wychodzi na

W konferencji wzięli udział przed-

dobre ani służbie, ani turystom. Bardzo

stawiciele organizacji z Ukrainy, Pol-

dokładnie perypetie służb, liczne reor-

ski, Słowacji i Białorusi, zaintereso-

ganizacje i trudności przedstawił szef

wani zarówno rozwojem turystyki i jej

górskich służb ratowniczych obwodu

bezpieczeństwem. Spotkanie prze-

iwanofrankiwskiego Oleg Kowtun.

biegało pod patronatem Lwowskiej

Z inicjatywy Stowarzyszenia

Administracji Obwodowej. Obecny

Przewodników „Rowiń”, został przed-

na otwarciu konferencji kierownik

łożony projekt obejmujący teren ob-

Inauguracja konferencji

Departamentu ds. Współpracy Mię-

wodu lwowskiego i województwa

dzynarodowej Lew Zacharczyszyn,

zabłądzenia, pomimo bardzo do-

podkarpackiego, jako część Pro-

Prelekcja przedstawiciela służb

w młodości był zapalonym turystą

brego oznakowania wszystkich tras.

gramu Współpracy Transgranicznej

ratowniczych z Krymu Wołodymyra

górskim, na spotkaniu zaznaczył

Turyści szukają własnych dróg na

Polska-Białoruś-Ukraina 2007-2013.

Melnikowa, przedstawiła zasady funk-

m.in., że bezpieczeństwo w górach

skróty, a potem mamy kłopot, bo nie

Po uzyskaniu wsparcia ekspertów

cjonowania służb ratowniczych w re-

jest ważnym elementem wypoczyn-

wszędzie jest łączność i nie wszę-

został zakwalifikowany do realizacji.

publice Krym. Półwysep to teren nie-

ku i należy zrobić wszystko, żeby

dzie działają komórki.

Z treścią projektu zapoznał zebra-

zwykle urozmaicony i chętnie uczęsz-

wycieczki były przyjemne, bezpiecz-

nych przewodniczący Stowarzyszenia

czany przez turystów (4,5 tys. km tras

Czy pomaga państwu w

ne i przyciągały rzesze turystów.

„Rowiń” Iwan Gorbacio. W ramach

górskich, 1100 jaskiń, 1500 tras wspi-

poszukiwaniach współcze-

Prezes zarządu Bieszczadzkiej

projektu będą prowadzone szkolenia

naczkowych). Dzięki inicjatywie krym-

sna odzież uszyta dla tury-

Grupy GOPR Andrzej Czech przed-

teoretyczne i praktyczne dla przewod-

skich ratowników udało się zachować

stów?

stawił zebranym zasady działania

Tego typu urządzenia spraw-

ników górskich, przygotowujące ich do

zasady działania służb ratowniczych z

służby ratowniczej w Polsce. Pod-

dzają sie tylko w lawinach, bo ten

akcji ratowniczych. Dzięki współpracy

dawnych lat. Melnikow zaakcentował

czas prezentacji multimedialnej ze-

system odbija światło specjalnych

z Bieszczadzką Grupą GOPR szkole-

bardzo cenną inicjatywę – wolontariat

brani mogli zobaczyć sprzęt, którym

lamp. A jakiekolwiek systemy nada-

nia praktyczne będą prowadzone nie

ratowniczy. Nie oznacza to wcale, że

dysponują polscy ratownicy; przy-

wania sygnałów w górach działają

tylko na Ukrainie, ale i w Polsce. Do-

do akcji ratunkowych zapraszani są

kłady akcji ratowniczych, zarówno w

bardzo niestabilnie, właśnie przez

celowo projekt zakłada m.in. moderni-

ludzie „z ulicy”. Każdy z wolontariu-

logo konferencji

warunkach zimowych, jak i w lecie;

brak łączności. Jakieś jary czy poto-

zację dwóch jednostek ratowniczych

szy jest dokładnie i wszechstronnie

zapoznać się z systemem zgłaszania

ki – i nawet nasza cyfrowa łączność

ochotniczego ratownictwa górskiego

przeszkolony i posiada odpowiednie

Jolanta Kawalec, przewod-

wypadków w górach i rozpoczęciem

ratownicza nie działa. Bywają wy-

w miejscowości Dowhe w rejonie dro-

kwalifikacje do prowadzenia akcji

niczka górska z Przemyśla:

akcji ratowniczej. Ratownicy ukraiń-

padki, że mamy kontakt wzrokowy,

Działam w Przemyślu w klubie

ratowniczych. Wśród wolontariuszy

scy z zazdrością oglądali akcje śmi-

a nie ma łączności.

górskim PTTK, jestem członkiem

są też właściciele samochodów te-

głowców, siedziby poszczególnych

zarządu Towarzystwa. Przed trzema

renowych i w razie potrzeby służą

Czy w bieszczadach zda-

grup, sprzęt i odzież ratowników z

laty ukończyłam na Ukrainie kurs

nieodpłatnie swoimi autami.

rzają się wypadki, że ktoś

Bieszczad.

przewodników górskich i zdobyłam

Część wypowiedzi dotyczyła

chce wykorzystać np. heli-

O współpracy przewodników

uprawnienia do prowadzenia turystów

zmodernizowania ustawodawstwa

kopter, żeby teściową prze-

górskich i historii powstania służb

po tych terenach. Od dwóch lat orga-

ukraińskiego dotyczącego ratow-

wieźć z góry do hotelu?

ratownictwa górskiego w Polsce

Nie, takich wypadków nie mie-

nizuję wycieczki polskich turystów

nictwa górskiego, ustawodawstwa

opowiedział szef koła przemyskich

liśmy, według naszych zasad, śmi-

w Karpaty Wschodnie. Mamy dużą

dotyczącego Karpat, ustawodawstwa

przewodników PTTK Leszek Koman.

głowiec może byś wezwany jedynie

ofertę – w ubiegłym roku zorganizo-

turystycznego itd. Na spotkaniu opra-

Turystyka górska stała się popularna

przez ratowników lub pogotowie ra-

waliśmy sześć wypraw na Ukrainę.

cowana została rezolucja konferencji,

w połowie XIX wieku. Pierwszymi

tunkowe i muszą to być wypadki na-

Moimi ulubionymi górami są Gorgany

opracowane postulaty zostaną przed-

Iwan Gorbacio – prezes Sto-

przewodnikami górskimi prowadzą-

prawdę uzasadnione. A śmigłowce

i tu prowadzę większość wycieczek.

stawione w komitecie doradczym

cymi na trasę wszystkich chętnych,

lataj u nas często ze względu na od-

Wycieczki prowadzimy we dwójkę

komisji ds. turystyki Rady Najwyż-

warzyszenia „rowin”

byli pasterze, mieszkańcy górskich

ległości. Np. jeżeli ktoś ulegnie wy-

moim ukraińskim kolegą.

szej Ukrainy (przedstawiciel komisji

hobyckim i w Sławsku w rejonie Sko-

wiosek i… przemytnicy – czyli osoby,

padkowi w rejonie Ustrzyk Górnych

Wołodymyr Sokołow, wziął udział w

Czy trudno było zdać kur-

lego. Miejscowości zostały wybrane

które doskonale znały góry, ścieżki

to najbliższy szpital ma w odległości

obradach).

sy na ukrainie?

ze względu na istniejące tam tradycje

i szlaki w terenie górskim. Oni też

45 km. Karetką jest godzina jazdy,

Byłam jedyną osobą z Polski.

ochotniczych jednostek ratowniczych.

śpieszyli na ratunek turystom w ra-

ale nie zawsze można dojechać na

Byli wśród nas Ukraińcy, Białorusini

Andrzej Czech, prezes za-

W ramach projektu odbędzie się

zie niebezpieczeństwa. Dopiero na

miejsce wypadku. Helikopter reali-

i Rosjanie. Na 12 osób, które rozpo-

rządu bieszczadzkiej Grupy

również oznaczanie szlaków i umiesz-

przełomie XIX i XX wieków zaryso-

zuje przewiezienie chorego w 20

częły kurs, egzaminy zdało 5 osób,

GoPr:

czanie tablic informacyjnych umiesz-

wał się podział na przewodników

minut.

byłam wśród nich. Z czego jestem

Jakie wypadki dominują

czonych przy szlakach turystycznych.

górskich i ratowników.

niezwykle dumna. Nie miałam żad-

Czy polskie służby ra-

w regionie bieszczadzkim?

Istnieje kilka koncepcji i szkół ozna-

Ojcem polskiego ratownictwa

nych ułatwień.

W Bieszczadach charaktery-

townicze są wzywane do

czania górskich szlaków. Sporo

górskiego jest generał Mariusz Za-

styczne są duże odległości na tra-

wypadków po ukraińskiej

Jak zorganizowane są

tras w Karpatach oznakowano dzięki

ruski, został on pierwszym naczelni-

sach i w związku z tym najczęściej

stronie?

takie wycieczki?

Słowakom. Inicjatywę przedstawił Ivo

kiem TOPR – Tatrzańskiego Ochot-

Nie. Stwarza tu problemy grani-

Staramy się organizować wy-

zdarzają się wypadki zasłabnięcia.

Dokoupil. W ciągu trzech lat udało się

niczego Pogotowia Ratunkowego

ca. Nie ma umowy pomiędzy Polską

cieczki w okresie, kiedy mamy w miarę

Wszystko to przez przecenienie

oznakować 1000 km tras na Zakar-

(zrzeszenie zostało zarejestrowane

i Ukrainą o współpracy ratowniczej

dobrą i stabilną pogody. Wycieczka w

własnych sił przez turystę, nieodpo-

paciu, 1100 km – w iwanofrankiw-

w 1909 roku we Lwowie). Obecnie

i dlatego nasze pojazdy, chociaż są

górach to jest olbrzymi wysiłek: kilka-

wiednią odzież czy obuwie. Oprócz

skim i 550 km – na Krymie. Słowacy

w Polsce na całym terenie górskim

uprzywilejowane, nie mogą przekra-

naście godzin marszu, różne wysoko-

tego zdarza się wiele wypadków

oznakowali tzw. Szlak Karpacki – 334

działa 7 poszczególnych grup GOPR,

czać granicy. Natomiast nie ma pro-

ści, dźwiganie ciężaru. Tam ludzie się

km trasę turystyczną od granicy Sło-

siedziby grup rozmieszczone są bez-

blemu z ratownictwem po słowackiej

wyciszają. Wspominam jedną z wy-

wacji do Rumunii. Oznakowanie tras

pośrednio w terenie. Bieszczadzka

stronie. Swobodnie przekraczamy

cieczek, kiedy mój kolega, dziennikarz

przygotowywane jest według norm

Grupa GOPR współpracuje z lwow-

granicę i bierzemy udział w akcjach.

z Przemyśla Mieczysław Nyczek, na

europejskich, na tablicach wskazany

skimi ratownikami.

Na naszym odcinku po stronie sło-

szlaku deklamował polskie, rosyjskie

jest numer znaku, dane pozycyjne

Na Ukrainie wszystko, niestety,

wackiej nie ma żadnych ratowników.

i ukraińskie wiersze o górach.

(GPS) i odległość do najbliższych

wygląda inaczej. W czasach radziec-

Słowackie służby ratownicze są w

Z jakiego kręgu są pani

miejscowości. Takie znaki ustawia się

kich ratownictwem w górach zaj-

Tatrach. Turyści – to w większości

turyści?

co 50 m., ale w górach można spo-

mował się tzw. KSS (ros. kontrolno-

osoby z Polski. Po słowackiej stro-

Są to przeważnie osoby, które

tkać też inne oznakowanie tras, nie

spasatielnaja służba). Finansowany

nie granicy mieszka głównie lud-

wiedzą gdzie idą, na co idą, są przy-

zawsze dające możliwość określenia

z funduszy związków zawodowych

ność cygańska. Oni raczej nie cho-

gotowane do wysiłku, odpowiednio

pozycji. O konieczności ujednolicenia

KSS działał według ustalonych zasad

dzą po górach. Więc zgłoszenia z

wyposażone i nie przeceniają swo-

systemu oznakowania mówili inni

na terenie całego ZSRR. Po uzyska-

tamtej strony granicy mamy przede

ich możliwości. Ale są wypadki, że

prelegenci.

niu niepodległości przez Ukrainę roz-

wszystkim od naszych turystów.

ktoś nie czuje się na siłach i pozo-

Andrzej Czech