16

Wesołych Świąt!

26 marca–15 kwietnia 2013 nr 6 (178) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Oblewanka

JEJMOŚĆ BABkA

w Polsce

Najważniejsze ciasta na stole wielkanocnym to mazurki i baby.

Mazurki zazwyczaj nie sprawiają większych trudności – skład-

niki można zmieniać, komponować, można je upiec wcześniej.

Około 10 kwietnia wyznawcy Buddy obchodzą

Ale z babkami jest wprost przeciwnie. O babkę trzeba zadbać,

trzydniowe uroczystości zakończenia starego

a do pieczenia przygotować się starannie. Przecież dobrze

roku. Na drugi dzień tych świąt ma miejsce

upieczona babka jest chlubą wielkanocnego stołu.

obmywanie z grzechów starego roku poprzez

wzajemne oblewanie się. Zwyczaj ten kulty-

wowany jest u ludów azjatyckich i przeszedł

drogą powinowactwa między plemiona

Słowian – z głębi Azji nad brzegi Wisły, gdzie

Słowianie wiosną obchodzili początek roku

i topili Marzannę, uśmiercali zimę. Religia

chrześcijańska oblewanie przywiązała do

wiosennego święta – Wielkanocy i drugiego

dnia Świąt mamy oblewany poniedziałek.

Przyszliśmy tu po śmigusie

STEFANIA łAbAZIEWICZ

Ale nas też nie opuśćcie

Placków, jajek nie żałujcie

Nawet ziemie ruskie nie pozo-

Bo jak nic nie dostaniemy

stały poza tym polskim zwyczajem.

Wszystkie garnki potłuczemy.

Jak wiadomo miasta zaludnione

Oblewano się tak, że wszystko wy-

były licznie przez niemieckich przy-

glądało jak po potopie.

byszów, od których przejmowaliśmy

Porównywać dawną oblewankę

liczne nazwy i terminy. Tak z niemiec-

z delikatnym flakonikiem wody ko-

ka oblewankę nazwano dyngusem

lońskiej, cóż to za różnica, a dowód,

lub śmigusem. Obok przyjęły się też

że w najwyższym polorze musi się

polskie nazwy – oblewanki, lejki, po-

zatrzeć szorstkie cechy starego oby-

lewanki. Pomiędzy dyngusem i śmi-

czaju.

gusem była pewna różnica: dyngus

Mniemano, również, że środek

– to wędrówka chłopców po domach

ten sprowadzi pożądany deszcz i och-

i zbieranie święconego do kobiałek, a

roni przed kataklizmem suszy w

śmigus – to polewanie wodą, śmiga-

ostatnie przygotowania na stół wielkanocny

nie palmą, lub pręcikiem. Chłopców

ciągu lata.

zwano śmiguśnikami, a ich leszczy-

O polskim śmigusie mówi stare

Po upieczeniu, babki wykładamy

HAlINA MAKoWSKA

nowe, wierzbowe czy brzozowe rózgi

przysłowie: „Od Wielkiej Nocy do

na przygotowaną wcześniej podusz-

– śmiguśnicami. Śpiewano przy tym

Zielonych Świątek można dać śmi-

Samo pieczenie wymaga pew-

kę (przykrytą serwetą) – ciasto jest

piosenkę:

gus i w piątek”.

nego rodzaju misterium. Wieczorem,

bardzo delikatne, uważamy, żeby

w dniu poprzedzającym pieczenie

stygnąc nie zgniotło się. Oczywi-

babek, trzeba starannie wszystko

ście, każdy inny przepis też będzie

przygotować: dokładnie umyte i wy-

dobry. Ważne jest samo misterium

suszone foremki smarujemy masłem

podczas przygotowania i pieczenia.

i posypujemy mąką. Mąka na ciasto

Starym zwyczajem pilnujemy, żeby

powinna być w najlepszym gatunku.

w kuchni nie było przeciągów. Przy

Przesiewamy ją przez gęste sito i zo-

pieczeniu babki nie wolno głośno

stawiamy w ciepłym miejscu. Przygo-

rozmawiać, bo może zrobić się za-

towujemy umyte rodzynki. Osuszoną

kalec – a to była by już katastrofa.

skórkę pomarańczową smażoną w

Na stole babka pięknie prezentuje

cukrze drobno kroimy. W kieliszku

się polana lukrem lub polewą cze-

spirytusu moczymy skórkę z cytryny

koladową. Można po prostu posy-

i szafran.

pać babkę cukrem pudrem. Ładnie

Następnego dnia, najlepiej wcze-

wygląda na stole w towarzystwie

śnie rano, należy zrobić z mąki, mle-

hiacyntów i zielonego owsa.

ka i drożdży zaczyn. Gdy podrośnie

– dodajemy żółtka ubite z cukrem na

Jak jest w domu dziewek cztery,

lwowski wiersz

pulchną masę, pianę z białek, resztę

Jedna się za drugą żenie.

o wielkanocnej babie

mleka, roztopione masło. Wyrabiamy

(autor nieznany)

30 minut. Dodajemy rodzynki, skórkę

Skrobią, myją, w piecach palą,

pomarańczową, wlewamy przece-

Wiercą, tłuką, sieją, wrzeszczą,

Rzadki dziś gość uśmiech w twarzy;

dzony przez sitko spirytus. Można też

Ledwo domu nie rozwalą

Same dąsy, same kwasy,

dodać cukier waniliowy. Ciasto wyra-

Aż w piekarni belki trzeszczą!

Kogo spotkasz już się skarży:

biamy, aż będzie odstawać od ręki.

„Ciężkie czasy, ciężkie czasy!!”

Przekładamy do formy, przykrywamy

Wszystko kłębi się jak w garnku,

serwetą, a kiedy ciasto wypełni formę

Ledwo na głowach nie chodzą.

„Oj co źle, to źle mospanie!”

– wstawiamy do dobrze nagrzanego

Co to jest, czy wir jarmarku?

A mnie porwała myśl pusta,

piekarnika. Drewnianym patyczkiem

– Gdzie tam, to Święta nadchodzą.

Choć raz w rok na

sprawdzamy czy ciasto jest upieczo-

Zmartwychwstanie,

ne. Na babkę potrzebujemy:

Jejmość to jak Marek w piekle,

Śmiech wywołać wam na usta.

1 kg mąki

Torem czcigodnej Prababy,

0,5 l mleka

Żwawo, ogniście, zaciekle,

Hałas, tartas, rwetes, wrzawa,

8 dag drożdży

Bije na Wielkanoc baby.

W dniach 12 – 14 kwietnia 2013 r. w Brzuchowicach pod Lwowem odbę-

Łoskot, łomot jak w młocarni:

8 żółtek, 4 białka

dzie się V Konkurs Wiedzy o Języku i Kulturze Polskiej „Znasz-li ten kraj?”.

W izbie parno, ścisk, kurzawa,

14 dag masła

Bije placki, jajeczniki,

Konkurs jest przeznaczony dla dzieci i młodzieży uczących się języka pol-

Drzwi wciąż skrzypią u spiżarni.

łyżeczka soli

Torty, mazurki, kołacze,

skiego i zdobywających wiedzę o Polsce w różnych pozaszkolnych placów-

20 dag cukru

Z tych powodów takie krzyki –

kach prowadzących nauczanie języka polskiego.

Znoszą masła, jaja, sery,

10 dag rodzynek

Jejmość przystępuje do pracy.

Dokładnie z regulaminem Konkursu można zapoznać się na stronie:

www.lwow.msz.gov.pl

Mąki, cukry i korzenie;

3 dag skórki pomarańczowej

KG