2

Przegląd wydarzeń

30 kwietnia–16 maja 2013 nr 8 (180) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Ambasador RP o umowie z UE Ten straszny

Sojusz Demokratyczny

i historii polsko-ukraińskiej

Aresztowanie dwóch działaczy marginal-

Wywiad ambasadora Hen-

nej partii Sojusz Demokratyczny poka-

ryka LitWina dla PaP.

zuje paranoiczny strach samego Wiktora

Ambasador RP w Kijowie Henryk

Litwin uważa, że najbliższe miesią-

Janukowycza i władzy przed jakąkolwiek

ce w stosunkach polsko-ukraińskich

będą okresem oczekiwania na los

prawdziwą aktywnością polityczną. Bać

popieranej przez Polskę umowy sto-

warzyszeniowej Ukraina-UE i czasem

się powinna także opozycja.

upamiętnienia 70. rocznicy zbrodni

wołyńskiej.

PaP: Jak ocenia pan po-

nia z wyreżyserowanym przedsta-

PiOtr POGOrZeLSki

stępy Ukrainy w realizacji

wieniem.

zadań, niezbędnych do pod-

Działacze brali udział w zeszłym

pisania w listopadzie umowy

tygodniu w dwóch pokojowych pi-

Skutki

stowarzyszeniowej z Unią eu-

kietach. W ich czasie nie doszło do

Aresztując dwoje młodych ludzi,

ropejską?

H.L.: Niedawne ułaskawienie

naruszenia porządku publicznego.

władze zrobiły Sojuszowi Demokra-

(przez prezydenta Wiktora Januko-

Manifestanci wybrali jednak – zda-

tycznemu ogromną przysługę i re-

wycza byłego szefa MSW Ukrainy

niem władz – złe miejsce. A miano-

klamę. O demonstracji pisali dzien-

i opozycjonisty) Jurija Łucenki wy-

wicie plac przed wjazdem na teren

nikarze, Nowa Europa Wschodnia,

wołało w UE bardzo dobre wraże-

rezydencji prezydenta.

poinformował Euronews i zapewne

nie i przywróciło nadwątloną wiarę

jeszcze kilka innych światowych

w pozytywne zakończenie historii

mediów. Rzeczywistość mediów jest

Przyczyny

związanej z podpisaniem umowy

Moim zdaniem, po pierwsze na-

taka, że gdyby nie represje, nikt poza

jeszcze w tym roku, co jednak nie

ruszyli oni przestrzeń osobistą same-

kanałem TVi nie zainteresował by się

wyczerpuje całej sprawy. Nadal

go Wiktora Janukowycza. Ponieważ

działalnością marginalnej partii.

czekamy na zapowiedziane refor-

cjalnie wielkich problemów nie mamy.

my i na zmiany w ustawodawstwie

paranoicznie obawia się on o swoje

A warto! Sojusz Demokratyczny

ińcom. Są też opinie, że nale-

Można wymieniać kwestie, których

ukraińskim, o których mówiono na

ży dążyć do zbliżenia z Unią

bezpieczeństwo, tak samo zostały

wyróżnia się na tle innych ugrupo-

załatwienie ciągnie się bardzo długo,

ostatnim szczycie Ukraina-UE. Na

Celną rosji, Białorusi i ka-

potraktowane dwie niewielkie pikiety

wań, ponieważ jest zdecydowanie

jak sprawa Domu Polskiego we Lwo-

razie są kłopoty związane z funkcjo-

zachstanu.

mało znaczącej partii. Trzecia pikieta,

proeuropejski, zrzeszający działaczy

Trzymajmy się faktów. Istnieje

wie. Ostatnio lwowska Rada Miejska

nowaniem ukraińskiego parlamentu,

odbywająca się w dniu 15 kwietnia,

pozarządowych. Nie jest finansowa-

zapis prawny mówiący, iż integracja

po raz kolejny, zamiast podjąć auto-

gdyż mieliśmy do czynienia z długą

ledwo nie skończyła się kolejnymi za-

ny przez oligarchów, a przez samych

europejska jest priorytetem polity-

matyczną w gruncie rzeczy decyzję

blokadą jego działalności. Jeśli

trzymaniami. Sytuację uratowała je-

członków. Jego działacze starają się

ki zagranicznej Ukrainy. Niedawno

o przekazaniu domu użytkownikom

parlament nie będzie pracował, to

dynie opozycyjna deputowana Łesia

pomóc ludziom w zwykłych spra-

pojawiło się bardzo jednoznaczne

reprezentującym społeczność pol-

trudno marzyć o uchwaleniu zmian

Orobec, która własnym ciałem zablo-

wach, takich jak, na przykład korup-

oświadczenie wszystkich klubów

ską, odłożyła to na później, co środo-

w ustawodawstwie, a czasu na to

kowała milicyjny autobus. Dziwne, że

cja przy załatwianiu paszportu. Opo-

parlamentarnych, które także mówi

wiska polskie we Lwowie interpretują

zaczyna być dramatycznie mało.

nie przyszedł „lider” opozycji Arsenij

zycja jest daleka od takich drobnych

o tym kierunku polityki zagranicznej

jako swego rodzaju złośliwość wo-

Czy sądzi pan, że skon-

jako najważniejszym. Dyplomaci nie

bec nich. Charakterystyczną cechą

Jaceniuk, który mieszka w pobliżu.

spraw.

fliktowane ukraińskie siły po-

mogą ignorować oficjalnych doku-

stosunków polsko-ukraińskich jest

lityczne są w stanie osiągnąć

Wracając jednak do przestrzeni

Być może dlatego do współpra-

mentów i formalnie mamy do czynie-

jednak brak problemów, których nie

konsensus w sprawie umo-

osobistej. Demonstracje przed Admi-

cy z Sojuszem Demokratycznym nie

nia z dwoma stronami zainteresowa-

można byłoby rozwiązać. W naszym

wy stowarzyszeniowej?

nistracją Prezydenta szefa państwa

garnie się opozycja, która właściwie

nymi zakończeniem procedur zwią-

przypadku mamy kłopot, gdyż w od-

Tak, jestem przekonany, że są

w ogóle nie denerwują. Milicja reagu-

niewiele różni się od rządzących.

zanych z umową stowarzyszeniową.

różnieniu od paru innych skompliko-

w stanie dojść do porozumienia i po-

je na nie spokojnie. Jednak w Mię-

Jeżeli się chce być Europejczykiem

Dlatego cały czas powtarzamy:

wanych stosunków sąsiedzkich w

wiem więcej: mamy prawo tego

dzygórzu nie jest już on szefem pań-

(jak twierdzą opozycjoniści), należy

mamy nadzieję, że umowa zostanie

Europie myśmy mieli bardzo długi

od nich oczekiwać. Przedstawiciele

stwa, a Wiktorem Janukowyczem,

zacząć od siebie. Banalny wydawa-

podpisana i czekamy na to.

okres totalnego zamrożenia rze-

wszystkich sił politycznych podczas

który ma prawo do prywatności. Nie

łoby się problem – opłacanie uczest-

telnego dialogu, bo jaki mógł być

szeregu rozmów zapewniali partne-

Polska jest jedną z najgo-

może on zrozumieć, że prezydentem

ników manifestacji pokazuje, że ist-

dialog polsko-ukraiński w czasach

rów z UE, że integracja europejska

rętszych orędowniczek inte-

nie jest się od 9 do 18, a cały czas,

nieje ogromna szara strefa i kręcą

sowieckich? W związku z tym w

ma znaczenie priorytetowe, ponad-

gracji Ukrainy z Ue. Czy w

takich sprawach jak Wołyń ten dia-

partyjne i że musi dojść w tej kwestii

a czasem nawet całe życie (nie cho-

się tam bardzo duże pieniądze, nie

razie niepodpisania umowy

log jest rzeczywiście zapuszczony.

do porozumienia. Zakładam, że ono

stowarzyszeniowej polityka

dzi o styl Turkmenbaszy, a bardziej

wiadomo z jakich źródeł pochodzą-

Jesteśmy praktycznie rzecz biorąc

jest możliwe.

Warszawy wobec kijowa

cywilizowane europejskie wzorce).

ce. Tak samo zresztą było w czasie

dopiero w jego 22. roku.

może ulec zmianie?

W więzieniu jednak nadal

Dlatego każdy ma prawo tam przyjść

październikowej kampanii wybor-

Albo podpiszemy umowę i bę-

Zbliża się właśnie 70.

pozostaje była premier Ukra-

i przedstawić swoje żądania.

czej. Wielu działaczy dostawało pie-

dziemy wiedzieć, co będzie dalej, czyli

rocznica tragedii wołyńskiej.

iny Julia tymoszenko. nie-

Inne wytłumaczenie nerwowego

niądze w kopertach, ale część osób

Ukraina zajmuje się implementacją, a

Czy sądzi pan, że możliwe są

którzy ukraińscy politolodzy

zachowania milicji i prywatnej ochro-

wiele miesięcy po wyborach nadal

my wszyscy, nie tylko Polska, się w to

wspólne obchody tej rocznicy

twierdzą, że jej los nie będzie

ny w Międzygórzu, jest takie, że sta-

czeka na zaległe pieniądze. Oczy-

włączamy, albo - jeśli do podpisania

na szczeblu państwowym na

miał wpływu na umowę sto-

rają się one zaprezentować swoje

wiście w sądzie nie może się ich do-

nie dojdzie - mamy pewien kłopot.

rzecz głębszego pojednania

warzyszeniową.

oddanie Wiktorowi Janukowyczowi

magać, ponieważ była „zatrudniona”

Nie tylko Polska, ale cała Unia. Polity-

Rozwiązanie problemu wybiór-

i porozumienia w tej sprawie?

wtedy, kiedy może to zobaczyć oso-

bez żadnej umowy.

ka Polski jako kraju sąsiadującego z

Gesty na rzecz pojednania były

czego stosowania prawa na Ukrainie

Ukrainą, który z oczywistych przyczyn

dokonywane już wcześniej, lecz

jest jedną z kwestii zapisanych w

biście. W przypadku pikiet przed Ad-

Sojusz Demokratyczny wyłamuje

ma z nią bardzo intensywne stosunki

doszło do nich nawet i w tym roku.

oczekiwaniach Unii. Natomiast nie zo-

ministracją Prezydenta, trasa szefa

się z tych reguł gry i pokazuje, że na-

dwustronne, nie ulegnie specjalnej

Mieliśmy przygotowane przez różne

stały tu sformułowane uwarunkowa-

państwa może być tak ułożona, że

leży próbować grać naprawdę uczci-

zmianie. Nadal mamy np. niezwykle

środowiska ukraińskie oświadcze-

nia w odniesieniu do poszczególnych

w ogóle nic nie zauważy i będzie

wie. A to może spodobać się wybor-

rozwiniętą współpracę uczelni wyż-

nia, w których czytelna jest dążność

osób, których ta wybiórczość dotknę-

nadal przekonany, że wszystko w

com i sprawić, że część liberalnego i

szych i z punktu widzenia obu stron

do uchronienia obecnych, dobrych

ła. Sama Julia Tymoszenko oceniała

kraju jest w porządku. Tak realizo-

prozachodniego elektoratu po prostu

byłoby rzeczą bzdurną, gdybyśmy

stosunków z Polską. Nasi ukraińscy

niedawno, że przede wszystkim nale-

wane jest show „Dialog z krajem”, o

odwróci się od obecnej opozycji. W

mieli coś tu zmieniać. Wszystkie takie

partnerzy mówią nam, że dostrzega-

ży podpisać umowę, a wszystkie inne

którym pisałem w tekście „Monolog

życiu politycznym, jak w reklamie, im

sąsiedzkie sprawy, jak współpraca

ją różnice w traktowaniu historii i być

problemy, łącznie z nią samą, odłożyć

z krajem” na łamach Nowej Europy

mniej widzów/wyborców, tym mniej-

przygraniczna, ekologia, kultura, na-

może nie są pewni, jak daleko można

na potem. Oczywiście byłoby rzeczą

Wschodniej.

sza kasa od sponsorów.

uka, będą kontynuowane. Zakładam,

te różnice zniwelować. Mają jednak

niezwykle dynamizującą ewolucję po-

Trzecie wytłumaczenie, które

Na działalności Sojuszu Demo-

że na to wszystko jakiś całkiem nega-

nadzieję, że jest to możliwe. Nie

zytywnych odczuć wobec Ukrainy po

tywny scenariusz nie miałby specjal-

mam wątpliwości, że wspólne uro-

stronie europejskiej, gdyby Julia Ty-

jest najbardziej korzystne dla sa-

kratycznego mogą zatem stracić

nego wpływu. Natomiast podpisanie

czystości także są możliwe, gdyż w

moszenko przed listopadem znalazła

mych uczestników pikiet w Między-

i władze i opozycja. Stąd histeria

umowy stowarzyszeniowej to silna

znacznej mierze są już one przygo-

się na wolności. Na pewno zostało-

górzu, mówi o tym, że władze boją

pierwszej i dystans drugiej. Zyskać

mobilizacja, która pomoże także w

towane, choć nie wszystko jeszcze

by to przyjęte w UE z zadowoleniem

się nieopłaconych protestów. Trudno

mogą zwykli Ukraińcy.

przyspieszaniu stosunków dwustron-

ustalono. Uroczystości się odbędą

i uznane za gest silnie potwierdza-

nie przyznać racji działaczom Soju-

nych. Zakładam, że scenariusz nega-

i nie mam wątpliwości co do goto-

jący poważne zainteresowanie władz

szu Demokratycznego, którzy zwra-

Tekst Piotra Pogorzelskiego ze

tywny się nie spełni.

wości ukraińskich władz centralnych

Ukrainy integracją i podpisaniem

cają uwagę, że milicja nie reaguje

strony www.elections.blox.ua

i lokalnych by z nami w tym zakre-

umowy stowarzyszeniowej.

Jakie mamy obecnie naj-

nerwowo na 10 tysięcy „aktywistów”

sie współpracować. Trudno mi w tej

większe problemy w stosun-

na Ukrainie pojawiają się

opozycji, którzy manifestują w cen-

Autor jest korespondentem Pol-

chwili podać szczegóły, jednak bę-

kach polsko-ukraińskich?

czasem głosy, że to Unii eu-

trum Kijowa. Być może dlatego, że

skiego Radia w Kijowie. Wpis prezen-

Jeśli potraktujemy te stosunki

dzie to przedsięwzięcie wychodzące

ropejskiej zależy bardziej na

większość z nich jest opłacona i dwie

tuje tylko osobiste poglądy autora.

jako zespół działań prowadzonych

przede wszystkim naprzeciw kwestii

umowie stowarzyszeniowej

przez struktury państwowe, to spe-

pamięci o ofiarach.

strony wiedzą, że mamy do czynie-

z Ukrainą, niż samym Ukra-