7

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 17–30 maja 2013 nr 9 (181)

Nie obciążać Ukrainy za tę zbrodnię

gazu, bo jego cena odzwierciedla

stan stosunków z Moskwą.

Jak zauważył Dietmar Stuede-

mann z MSZ Niemiec w czasie dys-

Trzeba uważać z upolitycznianiem kategorii ludobójstwa w odniesieniu do Wołynia –

kusji nad raportem – Ukraina to dziś

najważniejsza przestrzeń leżąca

mówi „Rz” szef PJN Paweł Kowal.

między Rosją a Europą, a poprzez

politykę lawirowania, stała się kra-

jem częściowo izolowanym i musi

może, bo nie istniało. Zresztą także

WIKtor FErFECKI,

się z tym problemem zmierzyć.

na Ukrainie nie ma zgody co do oce-

rzeczpospolita

Wagę umowy stowarzyszenio-

ny UPA. Inną sprawą są oczekiwa-

wej z UE wskazywał w innej dyskusji

nia od wolnej Ukrainy, by walczyła

rz: Czy obchody 65. rocz-

szef węgierskiej dyplomacji Janos

z przejawami kultywowania pamięci

nicy rzezi wołyńskiej pięć lat

Martonyi.

po zbrodniarzach.

temu były zbyt skromne?

- Ukraina jest najważniejszym

Paweł Kowal, europoseł PJN,

Władze ukraińskie próbo-

elementem Partnerstwa Wschod-

były wiceszef MSZ: Zawsze można

wały uczynić Stepana Ban-

niego, sukces Partnerstwa zależy od

coś zmienić. Najlepiej, by 70. rocznica

derę, przywódcę uPA, boha-

powodzenia Ukrainy – mówił. – Rząd

była w Polsce obchodzona uroczyście

terem narodowym.

Węgier ocenia, że nie podpisanie

na szczeblu państwowym z pełnymi

To poważny błąd. Ale to nie to

umowy będzie wielką porażką. Ukra-

honorami, dobrze, by obchody miały

samo, co ponoszenie przez Ukrainę

ina powinna zobaczyć, że to co oferu-

polsko-ukraiński charakter. Tę pamięć

prawnej odpowiedzialności za dzia-

je, to umowa jest dla niej alternatywą,

jesteśmy winni ofiarom i rodzinom

łania UPA. Dla mnie wskazówką,

atrakcyjną alternatywą – podkreślił.

Wiceminister spraw zagranicz-

ofiar oraz bliskim, którzy przeżyli. Ich

jak podchodzić do wydarzeń sprzed

nych Ukrainy Andrij Olefirow zapew-

traumy przetrwały 70 lat.

70 lat, jest list Jana Pawła II w 60.

niał, że władze w Kijowie zrobiły już

rocznicę ich wydarzeń. Trzeba przy-

Paweł Zalewski, współ-

dużo, by spełnić wymagania UE.

pomnieć apel o pojednanie, który

przewodniczący Polsko-uk-

Paweł Kowal

Dokonano pewnych reform sys-

wystosowali kard. Huzar i abp Józef

raińskiego Forum Partner-

temu wymiaru sprawiedliwości, w

wo „ludobójstwo” rozumie przecież

i formułować jak najdalej idący akt

Michalik. Chciałbym przypomnieć

stwa, mówił „rz”, że przed

parlamencie są już projekty zmiany

wielu ludzi.

oskarżenia. To logiczne działanie, ale

tym, którzy przyznają się do chrze-

pięcioma laty Lech Kaczyń-

konstytucji i prawa wyborczego, po-

czym innym jest potrzeba ekspertyzy

ścijańskiej tradycji, że Jan Paweł II

Mówi pan o potocznym

ski praktycznie wycofał się z

lityka karna ulega zbliżeniu do euro-

prawnej. O ile wiem, można brać pod

wskazał tu pewne kierunki myślenia

rozumieniu tego słowa. Czy

obchodów. Jego zdaniem to

pejskich standardów. Zapewniał, że

uwagę kilka pojęć prawniczych dla

i moralne oceny. Z jakichś powodów

to ludobójstwo w sensie

wina doradców prezydenta,

dla Ukrainy podpisanie umowy sto-

określenia tej zbrodni. Zresztą w żad-

nie użył słowa „ludobójstwo”, ale jak

prawnym?

którzy dostawali ordery na

warzyszeniowej z UE w listopadzie

Jeśli chodzi o część kryteriów

nej z nich nie dopuszcza przedawnie-

sądzę, nikt nie wątpi, po której był

ukrainie. Pan order dostał

br. jest najwyższym priorytetem.

na pewno: skala, intencja. Trudniej

nia odpowiedzialności sprawców.

stronie.

i zaliczał się do doradców

Stowarzyszenie ukrainy

znaleźć formalny dokument UPA, ale

Ludobójstwem nazywają

prezydenta.

Kto pana zdaniem chce

z uE tematem dyskusji na

to moim zdaniem nie jest konieczne.

Lech Kaczyński przy okazji 65.

też zbrodnię wołyńską hi-

wykorzystywać te obchody

Forum Europa-ukraina.

Nie znaleziono związków tej zbrodni

rocznicy rzezi wołyńskiej pojechał

storycy.

do rozgrywek politycznych?

Wojciech Krzyczkowski,

z obecnym państwem ukraińskim.

Jedni mówią o eksterminacji,

do Huty Pieniackiej, złożył hołd za-

Ci, którzy pojednanie i relacje

13.05.2013

Nie wynikała ona z napaści jedne-

inni o ludobójstwie. Jeśli chcemy

mordowanym Polakom wspólnie z

polsko-ukraińskie sprowadzają do

Koncerty, wystawy i spo-

go państwa na drugie. Zakwalifiko-

poważnie podjeść do problemu, mu-

prezydentem Ukrainy. W relacjach

sporu o jedno słowo.

tkania promujące kulturę

wałbym ją do kategorii najgorszych

simy dokonać obiektywnych eksper-

z Ukrainą kierował się polską ra-

Formułująctreśćuchwały,

ukraińską zaplanowali

zbrodni sąsiedzkich, „domowych” z

tyz historyczno-prawnych. Pytanie,

cją stanu. Rozumiał, że poważna

powinniśmy brać pod uwagę

organizatorzy VI edycji festiwalu

wszystkimi tragicznymi konsekwen-

dlaczego ich brak. Trzeba uważać

polityka polega na uzyskiwaniu

podziały na ukrainie?

„Ukraińska wiosna”, który rozpoczął

cjami. Tragedia polega też na tym,

z upolitycznianiem kategorii ludo-

tego, co możliwe już i przygoto-

Dzisiejsze ukraińskie władze są

się w poniedziałek warsztatami histo-

że działania miały miejsce na oku-

bójstwa. Zresztą przypominam, że

wywaniu klimatu na przyszłość.

nawet krytyczniej niż my nastawio-

rycznymiwBaranowiepodPoznaniem

powanym polskim terytorium, a ofia-

prominentni politycy odmawiali kilka

Słusznie uważał, że porozumienie

ne do tradycji UPA. Siły polityczne,

nt. relacji między obu państwami.

rami i oprawcami byli do niedawna

lat temu uznania Katynia za ludobój-

można znaleźć na gruncie tradycji

będące dzisiaj w opozycji, myślę

- Szczególną uwagę poświęcimy

obywatele tego samego państwa II

stwo, chociaż w tym kontekście nie

chrześcijańskiej, dlatego jesienią

choćby o obozie Julii Tymoszenko,

70. rocznicy wydarzeń na Wołyniu.

Rzeczypospolitej. Jeśli jednak odno-

ma wątpliwości: jest jasny rozkaz,

2007 roku zorganizował wspól-

są bliżej tej tradycji. Tych podziałów

Będziemy dyskutować o historycz-

simy się do prawniczego rozumienia

wykonanie, skala, intencja oraz od-

ne nabożeństwo kard. Lubomira

nie powinniśmy wykorzystywać, to

nych relacjach, szczególnie tych

tego słowa, przenosimy się do innej

powiedzialność uznanego między-

Huzara,  zwierzchnika  Kościoła

wbrew polskim interesom.

najtrudniejszych. O tym trzeba roz-

sfery i musimy odpowiedzieć na kilka

narodowo państwa, pełna prawna

greckokatolickiego na Ukrainie, i

Powinniśmy kierować się

mawiać i nawet jeśli te dyskusje są

podstawowych pytań.

kontynuacja.

prymasa Józefa Glempa w kaplicy

przepełnione silnymi emocjami, to są

troską o dobre relacje z pro-

dobrą drogą, żeby lepiej się poznać,

Trzeba uważać z upolitycznia-

Pałacu Prezydenckiego. W polityce

Jakich?

europejskim obozem poli-

a jeśli zachodzi taka potrzeba to

Jak zakwalifikować zbrodnię w ro-

niem kategorii ludobójstwa w odnie-

wobec Ukrainy uwzględniał doro-

tycznym na ukrainie nawet za

i pojednać – powiedział PAP koordy-

zumieniu prawa międzynarodowego.

sieniu do Wołynia – mówi „Rz” szef

bek poprzednika, także Bronisław

cenę prawdy historycznej?

nator festiwalu Ryszard Kupidura ze

To rola prawników. Paweł Zalewski

PJN Paweł Kowal

Komorowski postępuje podobnie.

Powinniśmy mówić prawdę o

Stowarzyszenia „Polska-Ukraina”.

mówi, że w celu pojednania polsko-

Natomiast sugerowanie innym po-

tamtych wydarzeniach, która ma co-

Dyskusja na temat Woły-

Podczas dwutygodniowego fe-

ukraińskiego powinniśmy odpolitycz-

litykom, że w zamian za ordery nie

raz większe zrozumienie u samych

nia toczy się w Sejmie. Jest

stiwalu zaplanowano wystawę ikon

nić obchody rocznicowe. Najlepszym

stoją na straży racji stanu i dobrej

Ukraińców. Opowiadano mi, że nowy

w nim kilka projektów uchwał

„Człowiek i cherubin”, koncerty ze-

sposobem jest poważna rozmowa z

pamięci o ofiarach, łamie standardy

zwierzchnik grekokatolików Świato-

w sprawie 70. rocznicy rzezi.

społu Zapaska, pokaz filmu „Ukraina

prawnikami. Nie znam ekspertyzy,

debaty. Nie mój klimat.

sław w czasie pobytu w Łucku za-

W większości z nich pojawia

– czas start!”, wystawę zdjęć Antona

która by opisywała wydarzenia na

apelował o budowę pomnika ofiar –

się termin „ludobójstwo”.

Zalewski akcentował, że

Solomuchy, podwieczorek literacki z

Wołyniu jako ludobójstwo w rozumie-

jak mówią na Ukrainie – tragedii wo-

Jako ostatnia swój projekt

rzezie na Wołyniu to ludo-

Tanią Malarczuk, koncert Orkiestry

niu prawa międzynarodowego.

łyńskiej, kiedy ze zdziwieniem odkrył,

złożyła Po. tam tego słowa

bójstwo.

Lwowskiej Akademii Muzycznej.

Taka opinia jest oczywista w od-

że go tam nie ma. Tym, którzy chcą

Pion śledczy IPN prowa-

zabrakło. Dobrze się stało?

Stałym elementem festiwalu jest jar-

Nie wyobrażam sobie, by Pol-

niesieniu do skali eksterminacji Pola-

czerpać szybkie korzyści polityczne z

dzi śledztwo i mówi o ludo-

mark ukraiński, który w tym roku bę-

ska obarczała winą współczesne

ków na Wołyniu. Zamordowano tam

obchodów rocznicy wydarzeń sprzed

bójstwie.

dzie można odwiedzić w Poznaniu,

Prokuratorzy muszą reprezento-

państwo ukraińskie, które związku

dużą część, być może większość

siedmiu dekad, można by dedyko-

Lesznie, Zbąszyniu i Gnieźnie.

Jednym w ważniejszych – zda-

wać interes prawny poszkodowanych

z tamtymi wydarzeniami mieć nie

polskiej populacji. W ten sposób sło-

wać tę historię.

niem Kupidury – wydarzeń będzie

wystawa „Weterani”, na której zo-

Deputowani a kwestia Domu Polskiego we Lwowie

baczyć będzie można fotografie

autorstwa Ołeksandra Masłowa,

który sportretował ludzi walczących

konamy rzeczy pozytywnej – dodał

polskiej stronie wybudowanie Domu

Mer miasta Andrij Sadowyj wnie-

3a Ministerstwo Obrony Ukrainy

w czasie II wojny światowej na wielu

Andrij Sadowyj.

Polskiego we Lwowie. Rozmowy na

sie pod obrady kolejnego posiedze-

przekazało miastu w celu przekaza-

frontach.

Przypomnijmy, że 11 kwietnia

ten temat prowadzono podczas spo-

nia Lwowskiej Rady Miasta kwestię

nia ich pod Dom Polski. Nadmienił

Festiwal „Ukraińska wiosna” po

deputowani Lwowskiej Rady Miasta

przekazania siedziby pod przyszły

też, że deputowani już dwa razy od-

tkanie prezydentów Polski i Ukrainy

raz pierwszy odbył się w 2008 roku,

wykreślili z obrad uchwałę o prze-

Dom Polski. Informację przekazał

kładali rozpatrywanie tego pytania.

w Kijowie.

a pretekstem do jego powstania

kazaniu siedziby pod Dom Polski

podczas spotkania z dziennikarza-

– Będę konsekwentnie prze-

Pierwszy krok zrobiła Polska

była wspólna organizacja przez Pol-

we Lwowie przy ul. Szewczenki 3a.

mi 14 maja 2013 roku. Posiedzenie

konywał deputowanych, aby prze-

w marcu 2011 roku, przekazując

skę i Ukrainę Mistrzostw Europy w

Jak poinformował ZAXID.NET de-

Rady Miasta ma się odbyć 23 maja.

głosowali to zagadnienie, bo to

akt własności Ludowego Domu w

piłce nożnej w 2012 roku. VI „Ukra-

putowani związani z ugrupowaniem

– Uchwała jest już przygotowa-

niesprawiedliwe. Powinniśmy zrobić

Przemyślu ukraińskiej społeczności

ińska wiosna” zakończy się 26 maja

nabożeństwem liturgii wschodniej w

„Swoboda” opuścili salę obrad rów-

na. Przygotowanie jej było trudne,

krok do przodu. Jest wiele kwestii i

miasta.

Katedrze Gnieźnieńskiej.

nież 25 kwietnia i nie powrócili do

ale znaleźliśmy optymalną opcję, –

problemów, ale lody można roztopić

VI edycja festiwalu „ukra-

rozpatrywania tego pytania. Warto

dodał mer. Sadowyj zaznaczył, że

tylko ciepłem. Trzeba wyjść naprze-

źródło ZAXID.NET

ińska wiosna”. 13.05.2013

dodać, że Ukraina proponowała

zabudowania przy ul. Szewczenki

ciw i należy się spodziewać, że do-