14

Przegląd wydarzeń

17–30 maja 2013 nr 9 (181) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

DZIECINADA

piętnastoma laty z walizką ręku i 50

go bicia dzwonów, dorośli panowie i

dolarami w kieszeni ruszyli do Hisz-

panie rozgrabili cały sierocy majątek

panii i Portugalii, dziś mają niewielkie

i puścili nieszczęśników z torbami po

firmy budowlane i mogą pozwolić

świecie. Od czasu do czasu, głównie

sobie na dobry wypoczynek oraz

przed wyborami, społeczeństwu po-

na zapłacenie czesnego za naukę

nownie podrzuca się głośne tematy

Przyglądając się uważnie polityce Ukrainy, a zwłaszcza jej

dzieci na uniwersytetach. Dzieje się

historyczne, a tymczasem rządy

tak dlatego, że w społeczeństwach

złodziejskich krewnych trwają nadal.

regionalnym osobliwościom, ma się odczucie, że zbudowana

w których kierują „dorośli” istnieją

Historia okazała się czynnikiem naj-

jest na zasadzie dziecinnej gry gdzie nie obowiązują żadne re-

określone ramy kompetencji i odpo-

bardziej mobilizującym, po prostu

wiedzialności.

czynnikiem nie do przegrania w wal-

guły. Ta gra jest dziwną próbą rekonstrukcji przeszłości i próbą

Rozpad Związku Sowieckiego

ce o utrzymanie władzy.

Ukraińcy przyjęli nie jako szansę

wmontowania jej w dekoracje z dnia dzisiejszego.

zbudowania swojego nowego, wol-

Gra w przegrane

nego, demokratycznego państwa, a

Z czasem okazało się, że tak na-

ZSRR, gdy „nasi” byli zwiadowcami,

tuacyjne) i odpowiedzialność za nie.

jako możliwość życia w warunkach

prawdę, sowieccy rodzice nie umarli

a „tamci” – szpiegami.

W tym świecie nikt nie zastanawia

pełnej wolności, bez jakichkolwiek

i wciąż pozostają nieopodal. Prze-

Historia w przestrzeni postso-

się nad analizą możliwych następstw

ograniczeń ze strony państwa.

poczwarzyli się w nową państwową

wieckiej stała się kołem ratunkowym

i strat, a wszystko odbywa się według

Ogłaszając ZSRR imperium, a jego

i ekonomiczną elitę. Na Ukrainie

dla różnego rodzaju nieuków i szkod-

beztroskiej dziecięcej zasady „jakoś

władzę zbrodniczą, Ukraińcy zaczęli

zapanował system oligarchiczny.

ników, którzy nie są zdolni do pracy

to będzie”.

„dziecinnie” gospodarzyć w swoim

Losy całego państwa znalazły się

twórczej, którzy w ogóle nie chcą pra-

Świat dorosłych różni się od świa-

państwie. Nie chciałbym być posą-

w rękach kilkudziesięciu cynicznych

cować i jak dwie krople podobni są do

ta dzieci tym, że dorośli podejmują wy-

dzonym o sympatię do ZSRR. Nie

i bajecznie bogatych ludzi. Jedyne,

bohaterów „Piosenki biurokraty”: „My

ważone decyzje i biorą odpowiedzial-

znajdziecie jej u mnie. Ale wraz z roz-

co mogło by uratować Ukraińców –

WASyL rASEWyCZ

nie orzem, nie budujem, nie siejem,

ność za ich realizację, choć możliwe

padem ZSRR wytworzyła się sytu-

to wewnętrzne antagonizmy w kla-

Sprzeczki w parlamencie, gorące

/ chełpimy się społecznym ustrojem”.

są efekty uboczne i skutki negatywne.

acja, gdy po śmierci rodziców, dzieci,

nach bogaczy. Ale nie stało się tak,

debaty podczas telewizyjnych show,

W tych strofach ustrój społeczny na-

Dorośli z zasady rzetelnie analizują

oceniwszy wielkość spadku, uznały,

jak można było sobie wymarzyć.

robienie min na wiecach, bardzo

leży zastąpić „sławną historią” i jak

sytuację, określają priorytety i konse-

że nie można go porównać z mająt-

Rozpoczęła się gra na życie i śmierć

przypominają dziecięcą zabawę „w

na dłoni zobaczymy kupę ideologicz-

kwentnie dążą do celu. Dzieci ze swej

kami innych ludzi. Zamiast przejęcia

pomiędzy rosyjskimi i ukraińskimi

wojnę”. Batalie wokół historii zastą-

nych krzykaczy, którzy eksploatując

strony często oszukują, a zmęczone

istniejących  stabilnych  wzorców,

oligarchami. W Rosji, dzięki olbrzy-

piły w społeczeństwie ukraińskim

historię zostają deputowanymi lokal-

lub odczuwając nasuwającą się prze-

dzieci zaczęły gospodarzyć po swo-

mim zasobom naturalnym, odbyło

dyskusje ekonomiczne i wyparły da-

nych rad i Rady Najwyższej. Zajmu-

graną, starają się zmienić reguły lub

jemu, próbując wynaleźć od nowa

się złączenie władzy państwowej

leko na margines kwestie społeczne.

jąc posady bez żadnych kwalifikacji,

w ogóle grę zakończyć. Dla dzieci

koło i doprowadzając instytucje wła-

i wielkiego kapitału. Kiedy proces

Dużo napisano o tym, jak bardzo

zamiast tego wykrzykują „właściwe”

zinstrumentalizowana jest historia w

hasła podczas wieców. Są to ludzie,

postsowieckiej przestrzeni. Doszło

którzy przez ostatnie dwadzieścia lat

do tego, że właśnie historia stała się

nie zbudowali nawet psiej budy, lecz

podstawowym czynnikiem, tłumaczą-

uważają się za wielkich budowni-

cym wszystkie społeczne i polityczne

czych państwa.

procesy dnia dzisiejszego.

Ci ludzie maja niewiarygodną

Dlaczego upadł Związek Ra-

zdolność przystosowywania się: jedni

dziecki i powstała niezależna Ukra-

pojawiają się w mundurach oficer-

ina? Dlatego, że naród ukraiński całe

skich z okresu II wojny światowej, inni

stulecia nieustannie prowadził „walkę

– upowców. Łączy ich jedno – i jedni

narodowo-wyzwoleńczą” z jego od-

i drudzy nie mają nic wspólnego z

wiecznymi ciemiężcami – taką na-

tymi formacjami i okresem kiedy one

iwnie szkolną jest tradycyjna odpo-

działały. Dlaczego społeczeństwo w

wiedź współczesnego ukraińskiego

zupełnym spokoju obserwuje ten

patrioty.

kabaret, a w dodatku wybiera ich na

W tej prostej historii nie ma na-

swych przedstawicieli do parlamen-

wet słowa o pokojowym lub po pro-

tu? Kto jest autorem tego absurdalne-

stu normalnym życiu. Okazuje się,

go scenariusza? I co najważniejsze,

że w przeszłości Ukraińcy jedynie

dlaczego Ukraińcy dają się tak łatwo

walczyli z zewnętrznymi i wewnętrz-

wciągnąć w te ideologiczno-histo-

nymi wrogami, przezwyciężali „tym-

ryczne spektakle? Odpowiedzi może

czasowe” trudności, śpiewali smut-

być wiele, lecz jedna ma szanse stać

ne pieśni i marzyli o samodzielnym

sie kluczem do zrozumienia takiego

państwie. Takie uproszczone podej-

zachowania – można przypuszczać,

ście do historii, gdzie nie ma miejsca

że przyczyną takiego zachowania

na radość życia dorosłego człowie-

jest infantylizm ukraińskiego społe-

ka z dobrobytu, dostatku, szczęścia

czeństwa.

z przedłużenia rodu, miłości i sa-

tysfakcji z seksu, jest próbą indok-

Państwo dzieci

trynacji podjętą przez ludzi zakom-

bez dorosłych

pleksionych, starających się prze-

Nie raz spotykałem się ze stwier-

kształcić swych następców, w śrubki

dzeniem, że jesteśmy starym naro-

i trybiki wielkiego mechanizmu pod

dem, ale młodym państwem. Nasi

charakterystyczna jest impulsywność

dzy państwowej do karykaturalnego

ten powiódł się ostatecznie, Rosja

nazwą „Ukraina”. Ukraińska historia

liderzy twierdzą regularnie, że dwa-

działania i wiara w to, że każdą szko-

poziomu.

gwałtownie zmieniła swoją politykę

jest pełna patosu i heroizmu, ofiar-

dzieścia lat istnienia państwa nie

dę w końcu naprawią dorośli. Dzieci

Wiadomo, że dzieci nie mają

względem Ukrainy. Zastosowano

na i krwawa (wyliczankę skrajności,

stanowi żadnego wieku, a co za tym

uważają też, że nie muszą tak wiele

poczucia odpowiedzialności, szcze-

nie tylko energetyczny szantaż, ale

które ją przepełniają, można konty-

idzie – trzeba sobie wybaczyć wszel-

umieć i wiedzieć jak dorośli: pozwala

gólnie za innych. Dlatego niezależna

i totalny atak ideologiczny pod przy-

nuować), ale nie ludzka.

kie szaleństwa i działania, nawet

im się żyć w świecie marzeń i fanta-

Ukraina dość łatwo pozbyła się zobo-

krywką tworzenia jedynego poglądu

Zmieniają się panujące doktryny

jeżeli są one niezgodne z obowiązu-

zji, mogą funkcjonować w różnych

wiązań w dziedzinie zabezpieczeń

na naszą wspólną przeszłość histo-

ideologiczne, zmieniają się ukierun-

jącym ustawodawstwem, moralny-

rolach i nierealnej bajkowej scenerii.

społecznych i pozostawiła swych

ryczną i przepychanie idei „russkie-

kowania zewnętrzne, ale jedna rzecz

mi normami i etycznymi zasadami.

Innymi słowy – pozwala się im nie za-

obywateli samych sobie. Zamiast

go miru” (ruskiego świata – red.).

pozostaje niezmienna – gloryfika-

Jest powiedzenie: żeby dziecko nie

stanawiać się nad prozą życia.

skoncentrować się na rozwiązywaniu

Przy pomocy widocznych zna-

cja „heroicznej” przeszłości. Można

płakało, niech się cieszy czym chce.

Analizując zdziecinniały model

aktualnych kwestii ekonomicznych

ków-wytrychów, takich jak „wielka

odnieść wrażenie, że Ukraińcy bez

Tak, świat przyjmuje z lekceważe-

społeczeństwa i określając jego pod-

i socjalnych, społeczeństwu stale

wojna ojczyźniana” i „zwycięstwo nad

dumy ze swej sławnej przeszłości nie

niem psoty i grymasy dziecka, ale

stawowe wady, rozumiemy dlaczego

podrzuca się sprzeczne historyczne

faszyzmem”, Rosja zaczęła znaczyć

mogliby wytapiać stali, sadzić ziem-

podejście to przewiduje istnienie w

Ukraińcy nie mogą poradzić sobie na

i językowo-kulturowe tematy. Oby-

swój teren. Okazuje się, że przez lata

niaków, doić krów i budować dróg.

społeczeństwie jeszcze drugiej stro-

Ukrainie, ale niektórzy z nich odnoszą

watelom kraju wmówiono, że bez

niezależności Ukraińcom, chociaż

Przy czym odbywa się to wszystko

ny – świata dorosłych. Wygląda na

sukcesy w obcym „dorosłym” spo-

przyjęcia „jedynie właściwej” historii

połowiczne, udało się jednak odejść

w wymyślonym przez nich samych

to, że Ukraina – to państwo dzieci

łeczeństwie. Chłopom, którzy przez

i całkowitej dominacji języka ukraiń-

od sowieckiego kanonu historyczne-

systemie współrzędnych. W tym sys-

bez dorosłych. W tym państwie nie-

niewyobrażalną biedę wyruszyli z

skiego na całym terenie państwa z

go. Jednak nowy ukraiński kanon nie

temie jedynie oni kroczą „w nogę”,

obecne są wszelkie atrybuty świata

Galicji za ocean, udało się „dorobić”

konieczną rustykalną komponentą

odznaczał się szczególną pieczoło-

a reszta świata – nie tak jak trzeba.

dorosłych:  strategia  planowania,

tam własnych firm, fabryk, przedsię-

u podstaw narodowej kultury, Ukra-

witością i porządkiem. Charakteryzu-

Takie podejście kropka w kropkę

uzmysłowienie potrzeby podjęcia

biorstw. Współczesni przedstawiciele

ina nie zrealizuje się jako państwo.

ją go antysowieckość i nacjonalizm

przypomina okres wspomnianego

decyzji (chociażby spontaniczne i sy-

emigracji zarobkowej, którzy przed

Podczas kiedy słuchaliśmy rytualne-

według wzorca lat 30-40 XX wieku.