15

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 17–30 maja 2013 nr 9 (181)

Polityka historyczna forsowana

Rzeczy te nie podlegają dyskusjom i

bez wyjścia, nie mając nadziei na

Tu i ówdzie pojawiają się publikacje i

ilustrację podobnych pochodów w na-

przez najbardziej „proukraińskiego”

nie jest przyjęte doszukiwanie się w

przyszłość, jednak zdecydowali się

filmy, w których Niemcy sygnalizują

zistowskich Niemczech. Szczytem tej

prezydenta Wiktora Juszczenkę

nich wyjątków. Dlatego nikt z odpowie-

wziąć broń do ręki i mieli nadzieję,

światu, że w tej haniebnej sprawie

„polityki historycznej” jest „święto ha-

była dziecięco naiwna, a w niektó-

dzialnych europejczyków nie rozumie

że stanie się cud i sytuacja zmieni

nie byli osamotnieni, a mieli wiernych

ftowanych koszul”, będące naprawdę

rych wypadkach nawet nieprawdzi-

„dziecinnych wybryków” zachodnich

się na ich korzyść? Tak, ale tu wy-

pomocników. Coraz częściej jako

pochodem pod nazistowskimi runami

wa. Wiktor Juszczenko, jako praw-

Ukraińców, czynionych przez nich „u

starczy pamięć społeczna, nie trze-

pomocnicy wymieniani są Ukraińcy.

na cześć dywizji SS Galicja. Młodzież

dziwy narodowy neofita, uważał, że

siebie w domu” na „swej, danej przez

ba głośnych fanfar i uroczystości na

Mówią, że bez ich pomocy Niemcy

kroczy w nim pod nazistowskimi sym-

historię można „przepisać” podpisu-

Boga ziemi”.

poziomie państwowym.

nie mogli by uporać się z takim za-

bolami, przedstawionymi na plaka-

jąc odpowiednie ustawy prezydenc-

Mowa tu o gloryfikacji dywizji SS

Jeszcze dwa aspekty chcia-

kresem „pracy”. Co na to Ukraińcy?

tach z portretami oficerów SS skan-

kie. Wydawało mu się, że gdy świat

Galicja, ustawianie pomników, tablic

łoby się poruszyć w tym artykule.

Oczywiście, są oburzeni. Ukraińcom

dując „Galicja – dywizja bohaterów!”

dowie się o tragicznym losie Ukraiń-

pamiątkowych, zmianie nazw ulic.

Pierwszy dotyczy różnicy pomiędzy

nie podoba się postać ukraińskie-

i „Sława narodowi! Śmierć wrogom!”.

ców, zaraz ich polubi i przyjmie do

Żaden odpowiedzialny polityk nie-

uczczeniem pamięci poległych na

go policjanta w filmie „Nasze matki,

Pozostaje pytanie – kim są ci wrogo-

swego grona. Naturalnie, stałe pod-

miecki nie zrozumie, jak można dzisiaj

poziomie społecznym i państwo-

nasi ojcowie”. Na różnych forach, w

wie? Czy nie mogliby organizatorzy

kreślanie antysowieckiego ukierun-

pośmiertnie nagradzać najwyższym

wym. Inną rzeczą jest, gdy Studenc-

sieciach społecznych odbywają się

pochodu bardziej precyzyjnie określić

kowania konceptu politycznego nie

odznaczeniem państwowym Haupt-

kie Bractwo pod koniec lat 80. XX

zaciekłe dyskusje, gdzie przytaczane

ich koło? Bo nazistowska symbolika

mogło nie doprowadzić do konfliktu

mana Wermachtu. Przy tym znów na-

wieku postanowiło uporządkować

są ważkie argumenty, że zbrodniczy

i sama formacja, którą czczą, jakoś

z Rosją, która akurat weszła w etap

iwnie można udawać, że został nagro-

pole bitwy pod Brodami, gdzie Dy-

system nazistowski na nasze ziemie

jednoznacznie kojarzy się z Trzecią

odbudowy swojego imperium. Po-

dzony nie za służbę w Wermachcie i

wizja SS Galicja walczyła z Armią

przynieśli Niemcy, że wszystkim

Rzeszą.

lityka pamięci Wiktora Juszczenki

pacyfikacje ludności Białorusi, ale za

Czerwoną, a zupełnie inną – gdy na

sterował nazistowski system ideolo-

Nie pozostają w tyle władze

nie mogła nie podgrzać konfliktów

to, że był dowódcą UPA.

poziomie państwowym tworzy się

giczny, a Ukraińcy jedynie ze wzglę-

trzech galicyjskich województw, któ-

w społeczeństwie ukraińskim. Co-

Z zasady prowadząc taką poli-

pompatyczny panteon dla niechby

du na możliwość przeżycia godzili

re na wyścigi spieszą ogłosić 8 maja

raz bardziej rozdzielała je i czyniła

tykę pamięci, jej inicjatorzy próbują

nawet ukraińskich, ale jednak SS-

się na współpracę.

dniem żałoby ofiar II wojny światowej.

podatnym na manipulacje wszelkiej

ukryć niektóre skróty i przekładają

manów. Inną rzeczą jest uczczenie

Wszystkim tym argumentom

Znów nasuwa się analogia z Niem-

maści technologów od polityki.

na język ukraiński ustalone nazwy

UPA, która walczyła o niezależną

można byłoby uwierzyć, gdyby na-

cami. Cały świat 8 maja obchodzi

Taka polityka nie mogła być

święto zwycięstwa nad nazizmem, a

na dłuższą metę tolerowana przez

jedynie ci, którzy byli po stronie naro-

sąsiadów  Ukrainy.  Gloryfikacja

dowego socjalizmu – „dzień pamięci”.

Ukraińskiej Organizacji Wojskowej,

Co chcą tym zademonstrować rady

Organizacji Ukraińskich Nacjonali-

miejskie, rekrutujące w swojej więk-

stów, które Polacy uważają za or-

szości z organizacji „Swoboda”? Że

ganizacje zbrodnicze i terrorystycz-

Ukraina była satelitą faszystowskich

ne, nie sprzyjało ustaleniu dobrych

Niemiec? Naturalnie musimy całko-

stosunków z najbliższym państwem

wicie odciąć się od obchodów sta-

członkowskim UE. Nie pomogła

linowskiego „dnia zwycięstwa”, ale

tu nawet jedność poglądów prezy-

po co od razu pchać głowę w pętlę

dentów Kaczyńskiego i Juszczenki

niemieckich zbrodniarzy?

co do putinowskiej Rosji. Ze strony

Polski rozległy się głosy protestu

Mimo wszystko, dziwna jest ta

przeciwko przyznaniu tytułu bohatera

„dziecinada” współczesnych ukraiń-

Ukrainy zarówno Stepanowi Bande-

skich radykalnych nacjonalistów. Z

rze i Romanowi Szuchewyczowi, jak

jednej strony, można ich zrozumieć:

i gloryfikacji UPA, która przyczyniła

pragną przyjść do władzy i wykorzy-

się do mordów na ludności polskiej

stując całość historycznych dekoracji,

na Wołyniu latem 1943 roku. Ukraińcy

zmobilizować elektorat. Z drugiej stro-

nie ustają w tłumaczeniach, że mają

niemieckie. Przypomina to bardziej

Ukrainę i zupełnie inną – stawianie

sza rzeczywistość im nie przeczyła.

ny wynika kwestia: a co to za elekto-

swoją prawdę, swoich bohaterów i są-

zabawę w chowanego, aniżeli dzia-

pomnika w Równem Klimowi Sawu-

Nie jest tajemnicą, że niegdysiej-

rat, któremu można dogodzić uczcze-

siedzi nie mają co się wtrącać w ich

łania osoby odpowiedzialnej. Usu-

rowi – osobie odpowiedzialnej za

sza SNPU (Socjal-Nacjonalistycz-

niem dywizji SS, formacji Wermachtu

politykę wewnętrzną.

wanie skrótu SS z nazwy dywizji

ludobójstwo Polaków na Wołyniu.

na Partia Ukrainy – red), obecnie

i wykorzystaniem nazistowskiej sym-

I tu znów mamy przykład dziecin-

Galicja nie zmieni jej sensu. Jak nie

Przenosząc wszystkie akcje na po-

OZ „Swoboda”, w zewnętrznej atry-

boliki? Na razie układa się to w taką

nego podejścia Ukraińców do współ-

zmieni sensu przekład nazwy ba-

ziom państwowej polityki historycz-

butyce wzoruje się na NSDAP. Tak

sobie grę w przegrane, w której wszy-

czesnego świata. Przez długi czas

talionu „Nachtigal” na ukraińskiego

nej, trzeba pamiętać o odpowie-

samo, nie trzeba zagłębiać się w lite-

scy znajdują korzyść. Niemcy mają z

udawało im się „nie zauważać”, że we

„Słowika”. Nikt na świecie nie bę-

dzialności za swoje czyny.

raturę specjalistyczną, żeby zobaczyć

kim podzielić się odpowiedzialnością

współczesnym cywilizowanym świe-

dzie słuchał dziecięcego bełkotu,

Drugi aspekt dotyczy nowej

bezpośrednie analogie w przebiegu

za dokonane zbrodnie, a Rosjanie

cie istnieją ostre kontrasty. Współcze-

że nasza SS – to nie ta SS, gdzie

tendencji w niemieckiej polityce hi-

„Święta bohaterów” z nazistowskimi

otrzymują wspaniałe pole do dalszej

sny świat uważa za absolutne zło na-

służyli aryjczycy, a trochę inna. Je-

storycznej. Od niedawna eksperci

defiladami z okresu Trzeciej Rzeszy.

„walki z nazizmem”. Proces trwa.

zizm, faszyzm, Trzecią Rzeszę, SS,

śli nikt tego nie zrozumie, po co to

zauważyli, że Niemcy są zmęczeni

Pochód z pochodniami na cześć bo-

ukraińska wersja artykułu ukazała się

Wermacht i zbrodnie przeciw ludz-

robić? Dlatego, żeby uczcić pamięć

samodzielnym niesieniem ciężaru od-

haterów Krut we Lwowie, a obecnie

na lwowskim portalu zaxid.net

kości w czasach II wojny światowej.

młodych ludzi, którzy w sytuacji

powiedzialności za zbrodnie nazizmu.

i w Kijowie, może służyć za wspaniałą

Czwarta edycja rocznika Pogranicze: Polska-Ukraina”

Po raz czwarty w Drohobyczu został zaprezentowany rocznik „Pogranicze: Polska-Ukraina”. W historii Europy

wielonarodowościowe regiony ze wspólnym systemem społecznym i silnymi tendencjami kulturowymi i językowymi

były zjawiskiem powszechnym. Za takowy można uważać i region Karpat i Galicję, i Bukowinę i Lubelszczyznę. To

wszystko tworzyło fenomen, który dziś określamy jako „pogranicze”, które przyciąga uwagę naukowców, literatów

i dziennikarzy.

nonowa „Świat wartości Galicji i Don-

ińskiej jest kierownik naukowo-infor-

gdzie odbywa się wymiana kulturalna

rozdziału ekonomicznego i ochrony

LEoNID GoLBErG

basu: precedens drohobycki”.

macyjnego centrum polonistycznego

i wzajemne przenikanie różnych grup

środowiska. Słusznie zwrócono uwa-

Kolejne wydanie rocznika –

im. I. Meńka, dyrektor międzynaro-

mieszkańców. – Pogranicze jest te-

Przez wiele lat szerokie aspekty

gę, że rozdział ekologii warto byłoby

zgodnie z umową – organizuje strona

dowego Festiwalu Schulzowskiego,

renem specyficznym, – zaznaczyła

zjawisk zachodzących na pograni-

wzmocnić lub też wydzielić w oddziel-

polska. Dyskutanci ustalili, że kolejny

Wiera Meniok, która prowadziła

profesor. – Jest to teren, który zbliża i

czu badają naukowcy z Drohobyc-

ną publikację. Podkreślono również,

rocznik warto poświęcić wybitnym

prezentację. Otwierając prezentację,

właśnie doprowadził, że dwa miasta z

kiego Uniwersytetu im. Iwana Franki

że należało by dać więcej informacji

rektor Drohobyckiego Uniwersytetu,

pogranicza zjednoczyły się, aby wyda-

osobistościom Pogranicza. Posze-

i Lubelskiego Uniwersytetu Marii

o autorach i ich dorobku naukowym.

prof. Nadija Skotna, podkreśliła, że

wać tego rodzaju naukowe roczniki.

rzona została polsko-ukraińska rada

Curie-Skłodowskiej. Wyniki tych

Zwrócono uwagę też na kilka pozycji

kolejny tom rocznika, jak i poprzed-

W dyskusji o publikacji, która

redakcyjna rocznika, co w przyszłości

badań publikowane są w interdy-

naukowych, które już wywołały głosy

nie wydania, jest plonem współpracy

już się ukazała i o planach na rok

ma się przyczynić do bardziej warto-

scyplinarnych rocznikach „Pograni-

w świecie naukowym przez przed-

z jednym z najsilniejszych partnerów

następny udział wzięli wszyscy zain-

ściowych publikacji.

cze: Polska-Ukraina”, wydawanych

stawienie nieznanych dotąd faktów –

uczelni drohobyckiej – Lubelskie-

teresowani z lubelskiej uczelni i na-

Na zakończenie prezentacji Wie-

wspólnie przez obie uczelnie.

materiały Swietłany Girniak o Ulianie

go UMCS. Następnie omówiła ona

ukowcy z Drohobycza.

ra Meniok i Leonid Golberg zorgani-

13 maja br. w Drohobyckim Insty-

Krawczenko, artykuł Wiery Bruchnal-

fenomen pogranicza, które według

Rocznik składa się z trzech

zowali dla gości z Polski wycieczkę

tucie Pedagogicznym odbyła się pre-

Romanyszyn „Kazimierz Wierzyński

Samuela Huntingtona, jest jedno-

rozdziałów – humanistycznego: po-

do Muzeum Brunona Schulza i po

zentacja czwartej już edycji rocznika.

w czasoprzestrzeni Drohobycza” i

cześnie granicą rozłamu i okręgiem,

świeconego naukom społecznym,

zabytkach Drohobycza.

Redaktorem wydania ze strony ukra-

badania Swietłany Szczudło i Illi Ko-