img
10
Przegląd wydarzeń
16­29 sierpnia 2013 nr 15 (187) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Ukraińcy odnowili plaskorzeźbę Wiklinowe krzeslo
najzdrowsze
ks. Piotra Skargi na kościele
w kolomyi
W podgórskich wioskach, gdzie ludność trudni się
wyplataniem mebli z wikliny, trwa sezon zbioru mlo-
dych pędów wierzbowych. Miejscowi artyści wyplata-
31 lipca podczas uroczystości odpustowej w parafii św.
dekoracyjne wazony, pojemniki na chleb, naczynia,
Ignacego Loyoli w Kolomyi biskup pomocniczy archidiecezji
a nawet komplety mebli, które w ostatnich latach
zyskują na popularności.
lwowskiej Leon Maly dokonal ponownego poświęcenia tabli-
cjalnym nożem. Następnie trzeba
SaBiNa RÓŻYCKa
cy na kościele parafialnym ku czci pamięci ks. Piotra Skargi.
,,rozszczepić" na kilka części. To wy-
tekst i zdjęcie
maga już nie lada wprawy, której do-
W wiosce Niżniów kolo Tluma-
bry mistrz nabiera po latach wprawy.
Konstanty Czawaga
cza już w 1914 roku istniala szkola
Następnie rozszczepione witki przez
tekst i zdjęcia
wyrobów z wikliny, a wyroby miejsco-
kilka dni należy suszyć, a przed sa-
wych mistrzów wożono do Wiednia
mym pleceniem znów zamoczyć na
do cesarza. Obecnie rzemioslo pod-
2­3 godziny, żeby zmiękly i staly się
Zniszczona za czasów sowiec-
upada, ale wyczuleni i wprawni arty-
bardziej miękkie.
kich plaskorzeźba ks. Piotra Skargi
ści mówią, że jeszczesztukę da
Artysta wyplata różne wyroby:
na tablicy zostala odnowiona przez
się odrodzić. Wiąże się to z rosnącą
koszyki, miski, cukierniczki, pojemni-
miejscowych Ukraińców, którzy nie
popularnością ekologicznych mebli,
ki na chleb, a nawet kolyski. Najwię-
należą do tej wspólnoty ­ powiedzial
więc można na tym zarobić, bo ludzie
cej pracy trzeba jednak wlożyć w me-
do Kurierowi proboszcz, ks. Piotr
powracają do mebli naturalnych.
ble. Krzesla, stoliki, taborety, pólki na
Maly. W zeszlym roku zwrócil się do
45-letni Dmytro Kaśkiw wpraw-
książki, fotele bujane, a nawet szafy
niego Wasyl Nahirnyj, miejscowy kra-
nie owija ostry nóż i mówi, że trzeba
z pólkami. Wyobraźni panu Kaśkiwo-
joznawca, który zaproponowal odno-
pośpieszyć się nad brzeg Dniestru.
wi nie brakuje. Umiejętności również.
wienie zniszczonej plaskorzeźby na
Tam będziemy poszukiwać wikliny.
Pod meble trzeba wykonać stelaż,
tablicy, która znajduje nad bocznym
Wybiera zeszloroczną, bo mlode te-
który również wykonuje się z grub-
goroczne pędyjeszcze za giętkie
szych prętów wikliny, leszczyny lub
wejściem do kościola. Idea ta zostala
i nie nadają się do plecenia.
galęzi sosnowych. ­ Przypomina to
zrealizowana w ramach projektu ,,Na-
- Wikliny nigdy tu nie brakowa-
prace stolarskie, bo meble też robi się
sze miasto", na czele z adwokatem
lo, ale teraz jest jej coraz mniej. Po
w podobny sposób ­ wyjaśnia artysta.
Mychajlem Petriwym. Stare zdjęcia
Ks. bp Leon Maly odslania tablicę
tablicy nie zachowaly się, miejscowy
tablicy ks. Piotr Maly odczytal też
cerkwi ruskiej z Rzymem. Hierarcha
artysta Walery Didorak odtworzyl wi-
list gratulacyjny z Konsulatu Gene-
wyjaśnil, że ks. Skarga aktywnie
zerunek ks. Piotra Skargi wedlug ilu-
ralnego RP we Lwowie. ,,Odnowie-
uczestniczyl w przygotowaniach do
stracji z książek. Mychajlo Petriw z tej
nie rzeźby jest dowodem na to, że
zawarcia i przebiegu Unii Brzeskiej
okazji wydrukowal też pocztówkę.
wartości kulturowe dla wielu ludzi
1596 roku.
,,Jesteśmy spadkobiercami kul-
nie mają granic etnicznych i reli-
W koncelebrze bylo też kilku
tury poprzednich pokoleń mieszkań-
gijnych.cenione tak przez Po-
księży z Ukraińskiego Kościola Grec-
ców Kolomyi różnych narodowości
laków jak i Ukraińców. Wydarzenie
kokatolickiego, którzy uczestniczyli
i wyznań ­ powiedzial Wasyl Nahir-
jest też dobitnym potwierdzeniem
w tej uroczystości. ,,Fakt odnowienia
nyj. ­ Dlatego staramy się odnawiać
tego, że dziela naszych przodków
tablicy ku czci ks. Piotra Skargi jest
zabytki pozostale w mieście. A jeżeli
i osiągnięcia wielokulturowego spo-
wielką radością też dla nas ­ po-
chodzi o tę tablicę na kościele, jest
leczeństwa zamieszkującego Kolo-
wiedzial o. Oleg Tkaczuk, grecko-
to również nasz symboliczny krok
myję i calą Zachodnią Ukrainę na
katolicki proboszcz w Sopowie kolo
do porozumienia między Ukraińca-
przestrzeni wieków, w tym okresie
Kolomyi. ­ Pamiętam jak za czasów
mi i Polakami".
dobry surowiec jeździmy do okolicz-
­ Jedynie, że tam robi się to z desek
nych wiosek ­ mówi mężczyzna i do-
i palików, a tu wszystko jest cieńsze i
daje, że oprócz wyplatania z wikliny,
bardziej giętkie. Teraz robię stelaż ze
zajmuje się rzeźbą, malowaniem, a
świeżych prętów. Jak wyschnie do-
poza tym uczy w szkole w Tlumaczu.
piero zacznę oplatać wikliną w różne
Nad brzegiem Dniestruzarośla
wzory. Najprostszy jest ,,sznureczek"
wikliny ­ cieniutkie pręty mają od 1,5
na dwie, trzy i cztery witki.jesz-
do 2 metrów wysokości. Porośnięte
cze wzory ,,warkocz", ,,szachownica"
drobniutkimi, zielonymi listecz-
i ,,plecionka" warstwowa.
kami. Dmytro bierze wiklinę do rąk,
Od ścięcia wikliny do produkcji
zgina pomiędzy palcami, nadlamuje,
gotowego wyrobu ­ np. niewielkiego
bada korę i wewnętrzną drewnianą
krzeselka ­ mija miesiąc.
część witek. W taki sposób określa
- Takie meble w odróżnieniu od in-
przydatność surowca. Mówi, że o tej
nych, tych ze sklejki czy plastikowych,
porze najlepiej przygotować sobie
bardziej praktyczne, mogą też dlugo
surowiec na wyroby, ścinając zeszlo-
slużyć przy odpowiedniej konserwacji
roczne pędy lub takie, które mają już
­ wyjaśnia pan Dmytro. ­ Co najmniej
dwa trzy lata. Takie pędymocne,
20 lat. Siedzi się na takich krzeslach
a przy tymdostatecznie giętkie. A
wygodnie. Ponadto wiklina jest mate-
Uroczystości na dziedzińcu kościelnym
tegoroczna musi jeszcze pozostać
rialem naturalnym ­ nie parzy, nie ma
na krzaku do listopada. Na jesieni
zapachu (jeżeli nie jest pokryta che-
Biskup Leon Maly w homilii zwró-
komunistycznych w tym kościele byl
rozbiorów i w czasie II Rzeczypo-
nastanie czas zbiorów. Wybierając
micznymi lakierami). Takie krzesla
cil uwagę na treść napisu, który za-
magazyn, a w przybudówce przed
spolitej, potrafią znaleźć godnych
wlaściwe pręty artysta ostrym nożem
,,masują" też ręce, nogi i kręgoslup.
chowal się na zniszczonej tablicy z
wejściem glównym do świątyni znaj-
kontynuatorów" ­ napisal konsul
ścina je na ukos. Kilka ruchów noża i
Wyplatane meble najczęściej
1912 roku. Skladając hold ,,najlepsze-
dowal się sklep meblowy. Natomiast
RP we Lwowie Marian Orlikowski.
witka leży na ziemi bez liści. W ciągu
zamawiają restauracje, hotele i sa-
mu synowi Ojczyzny, ojcu ubogich,
nasze dzieci z rodzin katolickich
Podkreślil, że jest to wydarzenie dla
godziny uzbiera się pokaźna wiązka
natoria. Takie meble nietanie,
chlubie narodu polskiego w 300. rocz-
obydwu obrządków, które katechi-
Polski i Ukrainy.
­ waży sporo.
jeżeli porównamy ceny z tradycyjny-
nicę skonu dla pamięci potomnych
zowano razem w podziemiu, jeździly
,,Liczymy też na to, że zostanie
Po powrocie do domu Dmytro
mi meblami ze sklejki. Taniej można
wdzięczni obywatele miasta Kolomyi
do spowiedzi i komunii aż do katedry
zwrócona katolikom polożona obok
Kaśkiw zwija każdy pręt, w taki spo-
kupić bezpośrednio od producentów.
ten kamień polożyli". Biskup zazna-
lacińskiej we Lwowie i kościola w
kościola byla rezydencja ojców jezu-
sób sprawdzając jego przydatność
Misternie wyplatane krzeslo z opar-
czyl, że byl to największy kaznodzie-
Czerniowcach".
itów ­ powiedzieli wierni. ­ Przecież
do plecenia. Jeżeli któryś się zlamie
ciem kosztuje okolo 1000 hrywien,
ja, pogromca heretyków, obrońca
Po zakończeniu procesji dookola
nie mamy domu parafialnego.
- nadaje się wylącznie do kosza. Do-
lawa ­ 550, a niewielka kanapka z
bre idą pod nóż na okorowanie spe-
wikliny ­ 1800-2000 hrywien.
wiary a także zwolennik zjednoczenia
kościola i ponownego poświęcenia
KG