img
25
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 16­29 sierpnia 2013 nr 15 (187)
bezpośrednio dowództwu ukraińskie-
wą i wyjściu na tyly wojsk polskich,
obrony Zamościa zostalo wysoko
ośrodków oporu. Centralnym ośrod-
Ataki Konarmii na Zamość trwa-
mu, a weszla w sklad 3. armii polskiej
skoncentrowanych  do  uderzenia
ocenione przez dowództwo polskie
kiem dowodzil general Bezruczko.
ly nieprzerwanie przez trzy doby.
Edwarda Rydza ­ Śmiglego.
znad Wieprza. Droga Konarmii, jak
i misje alianckie. Podobnie wyso-
Nierówna walka trwala jedenaście
Obrońcy miasta stanęli jednak na wy-
nazywalibolszewicy, wiodla przez
ocenę otrzymal kapitan Mikolaj
dni, po których wojska ukraińskie
sokości zadania. 31 sierpnia pod Za-
Zamość. Manewr byl jednak spóź-
Boltuć. Obydwaj oficerowie mieli ze
zostaly zmuszone do wycofania się
mość podeszly, ścigające Konarmię
obrona zamościa
niony. Tuchaczewski cofal się już na
sobą dobry kontakt. Obaj ukończyli
na terytorium Polski. Żolnierze ukra-
aż od Lwowa, oddzialy generala Hal-
i bitwa pod Komarowem
Odstąpienie Budionnego od ob-
calym froncie, co pozwolilo polskiemu
renomowane rosyjskie uczelnie woj-
ińscy zostali internowani w obozach
lera i otoczyly zajętego oblężeniem
lężenia Lwowa zwolnilo wojska ge-
dowództwu odblokować oddzialy sto-
skowe. Zrządzeniem Opatrzności,
­ w Aleksandrowie Kujawskim a po-
Budionnego. Doszlo do slynnej bitwy
nerala Stanislawa Hallera, czyli 13
jące dotychczas w odwodach obrony
do obrony Zamościa stanęlo dwóch
tem w Szczypiornie. Komendantem
pod Komarowem i spektakularnego
Dywizję Piechoty i 1 Dywizję Jazdy
Warszawy. Teraz można ich bylo użyć
zawodowców i każdy z nich od razu
obozu zostal general Bezruczko. Od
pobicia bolszewickiej kawalerii. Ko-
pulkownika Juliusza Rómmla, do tej
przeciwko Konarmii. Dowództwo nad
wiedzial, co ma czynić.
wiosny 1921 obóz powoli pustoszal,
narmia dostawszy kopniaka od Halle-
pory zajęte obroną miasta. Wojska
nimi objąl general Wladyslaw Sikor-
w miarę jak osadzeni w nim znajdo-
ra próbowala przebić się w kierunku
Hallera forsownym marszem udaly
ski.
wali sobie pracę, lub żenili się poza
Hrubieszowa, ale tam czekali już na
Epilog
się więc za odchodzącą pod Zamość
Obronę Zamościa powierzono
Wrześniowa polska kontrofen-
obozem. W trakcie pobytu w obozie,
nią polscy piechurzy i legioniści. Do-
Konarmią. Budionnego można bylo
pulkownikowi Bezruczce i jego 6 Dy-
sywa i tzw bitwa niemeńska znowu
general zajmowal się spisywaniem
stawszy następnego kopa, Konarmia
teraz dopaść z dwóch stron. Od pól-
wizji Strzelców Siczowych. Dowódz-
odepchnęla bolszewików daleko na
swoich wspomnień.
już nigdy nie odzyskala swej sily.
two polskie w ostatniej doslownie
Józef Pilsudski, pomimo wygra-
chwili wzmocnilo obronę Zamościa
nej wojny z bolszewicką Rosją, prze-
31 pulkiem Strzelców Kaniowskich
grywal wlaśnie rozgrywkę o wladzę
pod dowództwem kapitana Mikolaja
ze swoimi przeciwnikami politycz-
Boltucia. Strzelcy Kaniowscy przyby-
nymi. Znaczyl w Polsce coraz mniej
li do Zamościa naprawdę w ostatniej
i jedyne, co mógl zrobić dla swoich
chwili. Podczas, gdy wyladowywali
ukraińskich sojuszników, to uroczy-
się z pociągu na stacji w Zamościu,
ście przeprosić za postępowanie
pierwsze pododdzialy bolszewickich
wladz polskich. Do owych przeprosin
zwiadowców próbowaly penetrować
doszlo 15 maja 1921 roku w obozie
dojścia do miasta, a jeden z tych
dla internowanych w Szczypiornie.
pododdzialów zacząl już nawet gra-
Przeprosiny zostaly przez obecnych
bić zamojską kolegiatę.
tam oficerów ukraińskich przyjęte
bardzo dobrze i ze zrozumieniem, a
general Bezruczko określil je nawet,
Kim byl plk.
jako rycerskie.
Marko Bezruczko
General Marko Bezruczko urodzil
W roku 1924 general Bezruczko
się 31 października 1883 roku we wsi
przeniósl się do Warszawy. Przez
Wielki Tokmak na Zaporożu. Ukoń-
pewien czas piastowal stanowisko
czyl Czugujewską Oficerską Szkolę
ministra i wiceministra spraw woj-
Piechoty, a następnie Mikolajewską
skowych w emigracyjnym rządzie
Akademię Sztabu Generalnego w
Ukraińskiej Republiki Ludowej. Stal
Petersburgu. W czasie pierwszej
też na czele Ukraińskiego Wojsko-
wojny światowej walczyl z Niemcami
wego Towarzystwa Historycznego,
dowodząc sztabem dywizji piechoty.
wydającego opracowania historyczne
Na Ukrainę wrócil w roku 1918, kiedy
dotyczące minionej wojny i publikacje
nastąpilo kompletne rozsypanie się
w czasopismach historycznych.
armii rosyjskiej. Byl już wtedy pod-
General Bezruczko zmarl w
pulkownikiem. Zostal przyjęty przez
Warszawie 10 lutego 1944 roku. Zo-
Pawla Skoropadskiego do tworzącej
stal pochowany na cmentarzu pra-
się armii ukraińskiej, gdzie potrzebo-
woslawnym na warszawskiej Woli.
wano oficerów sztabowych, dlatego
Dziś na zamojskim Arsenale
więc natychmiast objąl stanowisko
wisi tablica, która obwieszcza w
zastępcy szefa Sztabu Generalne-
języku polskim i ukraińskim: ,,W hol-
go.
dzie obrońcom Zamościa przed bol-
Podczas zamachu stanu, który
szewicką nawalą 28-31 VIII 1920 r.
mial obalić hetmana Skoropadskie-
Żolnierzom 6 Dywizji Strzelców Ar-
go, Bezruczko opowiedzial się po
mii Ukraińskiej Republiki Ludowej
stronie zwolenników Dyrektoriatu.
plk. Marka Bezruczki oraz żolnie-
Po ucieczce Skoropadskiego zostal
rzom polskim 31 Pulku Strzelców
mianowany dowódcą wydzialu ope-
Kaniowskich kpt. Mikolaja Boltucia
racyjnego Sztabu Armii Ukraińskiej
i innych jednostek Wojska Polskie-
nocy postępowal przeciwko Konarmii
wschód. Marko Bezruczko byl już
Republiki Ludowej.
go".
Obrońcy Zamościa, walcząc w
Sikorski, a z poludnia nadchodzil
wtedy generalem chorążym.
Mocą rozkazu z 8 lutego 1920
okrążeniu w dniach 29-31 VIII, nie tyl-
Artykul ukazal się w Polsce
Haller. Teraz trzeba bylo spowodo-
8 października 1920 Polska pod-
pulkownik dyplomowany Marko Bez-
ko skupili na sobie calość sil ofensywy
w sierpniowym wydaniu kwartalnika
wać, żeby bardzo ruchliwy Budion-
pisala z bolszewikami zawieszenie
ruczko zostal dowódcą 6 Dywizji
Budionnego. Pozwolili w ten sposób
,,Nowe Państwo".
ny gdzieś nie uciekl. Postanowiono
broni, którego URL nie chciala uznać.
Strzelców Siczowych. Dywizja trafila
wojskom polskim skoncentrować się
Wykorzystano opracowania
zaatakować go, gdy będzie oblegal
Armia ukraińska utworzyla wtedy
na front 2 maja 1920. Jako jedyny
i ruszyć do kontrnatarcia. Dowodze-
prof. Michala Klimeckiego
Zamość.
ugrupowanie, skladające się z trzech
duży oddzial ukraiński nie podlegala
nie pulkownika Bezruczki podczas
i Szymona Kazimierskiego
Spotkanie integracyjne seniorów
List do redakcji
Zwiedziliśmy również Ciecho-
konali swoje partie i wspaniale za-
Kolejne, siódme spotkanie in-
cinek, dobrze znane uzdrowisko
grali, a dekoracje i efekty byly na
tegracyjne Polskich Uniwersytetów
oblegane przez kuracjuszy.
najwyższym poziomie.
Trzeciego Wieku w Olsztynie od-
Na zakończenie pobytu odbylo
Prawdziwym przeżyciem stala
bylo się w dniach 30 czerwca ­ 5
się uroczyste spotkanie organiza-
się wycieczka do Torunia. Jedno z
lipca. Do Olsztyna wyjechala tym
torów i wspólorganizatorów impre-
najpiękniejszych polskich miast,
razem dwunastoosobowa grupa
zy oraz zaproszonych gości w uro-
pelne dobrze zachowanych pa-
lwowiaków. W spotkaniu wzięlo
czej miejscowości wypoczynkowej
miątek sprawilo na nas ogromne
udzial 118 osób z Ukrainy, Lotwy,
za miastem. Kilka dni spędzonych
wrażenie. Legendy i fakty poda-
Litwy, Bialorusi, Moldawii i Polski.
razem zawiązaly nowe więzy, za
ne przez przewodników jeszcze
Organizatorzy urozmaicili spo-
co wszystkim gospodarzom ser-
bardziej podkreślily urok tego
tkanie ciekawymi imprezami. Uda-
decznie dziękujemy.
zakątka. To wlaśnie tu urodzil
nym pomyslem byl koncert wirtu-
się najbardziej znany Polak na
oza gry na gitarze Pawla Kuchty z
świecie Mikolaj Kopernik. Wizyta
Grodna. Dla milośników opery wiel-
JERzY KoMoRoWSKi
stala się wspanialą lekcją historii.
atrakcją byla retransmisja opery
tekst
Byly również slynne toruńskie
,,Burza" wedlug Szekspira. Artyści
MaRiaN FRUŻYŃSKi
pierniki.
Metropolitan Opera popisowo wy-
zdjęcie