5

www.kuriergalicyjski.com * Kurier galicyjski * 29 października–14 listopada 2013 nr 20 (192)

Szkoła nr 10 we Lwowie

Skąd pomysł na dzisiej-

sze spotkanie?

Spotkałem się z obecnym kon-

sulem generalnym RP we Lwowie

odzyskała imię św. Marii Magdaleny

Jarosławem Drozdem, zresztą sta-

ram się w miarę możliwości czę-

sto przyjeżdżać tutaj do Lwowa. I

Jedna z najstarszych szkół we Lwowie od początku swego istnienia

wpadliśmy na taki pomysł. Dzięki

uprzejmości pana konsula zorgani-

związana była ze swoją patronką. Założona w 1816 r. w okresie zabo-

zowaliśmy Dzień Ustrzyk Dolnych

w konsulacie we Lwowie. Cieszymy

ru austriackiego, mieściła się początkowo w zabudowaniach dawnego

się z tego faktu. Cieszymy się, że

spotkanie spotkało się z tak dużym

klasztoru dominikanów przy kościele św. Marii Magdaleny, nosząc na-

zainteresowaniem mediów, gesto-

rów bazy turystycznej, hotelowej,

zwę Lwowska Trywialna (czyli początkowa) Szkoła św. Marii Magdaleny.

przedstawicieli biur turystycznych,

którzy tutaj przyszli, chcieli poświę-

W listopadzie 1918 r. gdy toczyła

skich przewodników, pracowników

MICHAŁ PIEKARSKI tekst

cić czas, wysłuchać tego, co mamy

się obrona Lwowa przed oddziała-

Konsulatu RP we Lwowie, w redakcji

JULIA ŁOKIETKO zdjęcia

do zaproponowania. Najważniejsze

mi Zachodnioukraińskiej Republiki

„Kuriera Galicyjskiego”, a także po-

jest nasze zaproszenie do Ustrzyk

Patronka szkoły i pobliskiego

Ludowej, w murach szkoły im. Marii

śród członków różnych stowarzyszeń

Dolnych.

kościoła jest postacią, która żyjąc w

Magdaleny (istniał wówczas jedynie

i organizacji.

Jak rozwija się współpra-

czasach Jezusa Chrystusa przyjęła

gmach „czerwony”) stacjonowała

W obecnych czasach dyrektor

ca pomiędzy sąsiadującymi

jego naukę. Maria Magdalena była

jedna z placówek polskiej obrony

Marta Markunina, dbająca o zacho-

ze sobą Ustrzykami Dolnymi

miasta pod komendą porucznika

też obecna podczas ukrzyżowania

wanie tak długich i pięknych tradycji

a Starym Samborem?

Adama Świeżawskiego.

i zmartwychwstania. W ewangelii

szkoły, od lat starała się o powrót jej

Jesteśmy prekursorami takiej

Z kolei na początku II wojny świa-

na niedzielę wielkanocną co roku

historycznej nazwy. Zabiegania te

współpracy. 1991 to rok, kiedy ta

towej, we wrześniu 1939 r., gdy cała

słyszymy słowa Ewangelii wg św.

zakończyły się sukcesem. Wobec

współpraca została zapoczątkowana

Polska zaatakowana została przez

Marka: „Onego czasu: Maria Mag-

niestrudzenie składanych wniosków

i od tamtego momentu sukcesywnie

wojska niemieckie, budynek szkoły

dalena i Maria Jakubowa i Salome

dyrekcji i wystosowywanych przez

się rozwijała. Jej efektem jest wła-

służył obrońcom Lwowa nie tylko

nakupiły wonności, aby pójść i na-

nią apeli do społeczeństwa, lwowscy

śnie przejście graniczne Krościen-

Dyrektor szkoły Marta Mar-

jako punkt noclegowy, a także jako

maścić Jezusa. I bardzo rano w

radni w czerwcu 2013 r. – czyli już

ko­Smolnica. Bardzo nowoczesne

kunina

miejsce bliższego zapoznania się z

pierwszy dzień tygodnia przyszły

ponad 20 lat po rozpadzie ZSRR – w

przejście, jedno z najnowocześniej-

obsługą karabinu. W murach szkoły

do grobu, gdy już wzeszło słońce”.

średniowieczny zamek (ul. Potockie-

końcu poparli uchwałę o przywróce-

szych na granicy polsko­ukraińskiej.

zorganizowano wówczas I Ochot-

Z kolei w Ewangelii św. Jana mo-

go (Czuprynki) 50­52).

niu szkole historycznej nazwy: Szko-

A w 2004 roku została podpisana

niczą Kompanię Harcerską pod

żemy przeczytać fragment mówią-

Warto wspomnieć, że Mieczy-

ła nr 10 im. św. Marii Magdaleny. W

umowa pomiędzy Starym Sam-

dowództwem porucznika Zbigniewa

cy o tym jak św. Maria Magdalena

sław Opałek powołał organizację

ten sposób, po 67 latach braku ofi-

borem a Ustrzykami Dolnymi i ta

Czekańskiego. Wspominał mi o tym

w dzień Zmartwychwstania stojąc

specjalnych wystaw organizowanych

cjalnego patrona, szkoła powróciła

współpraca coraz bardziej rozwija.

mój dziadek, który na jednym z su-

nad pustym grobem nie od razu

w szkołach szkolnych, co wiązało się

do swego imienia, które nosiła przez

Czy to szkolnictwo, czy to policja,

fitów niechcący pozostawił wówczas

rozpoznała  podchodzącego  do

też z jego pasją bibliofilską. Jedna z

130 lat. Wśród polskiej społeczności

czy straż pożarna, inne instytucje ze

pamiątkę w postaci wystrzelonego

niej Jezusa, myśląc początkowo,

urządzonych przez niego wystaw od-

Lwowa jest to wydarzenie wielkiej

sobą współpracują. I ta współpraca

pocisku... Niestety, także dla obroń-

że rozmawia z ogrodnikiem. Gdy

była się w 1934 r. w „białym” gmachu

wagi, bowiem w świadomości wielu

naprawdę kwitnie, przynosi konkret-

ców Lwowa całkowitym zaskocze-

zaś zrozumiała, że Chrystus zmar-

szkoły św.Marii Magdaleny. Okazją

osób szkoła ta pozostawała zawsze

ne owoce. Mamy bieszczadzką bra-

niem było to, że za 3 tygodnie Polskę

twychwstał – zgodnie z przekazem

stała się 100 rocznica wydania „Pana

szkołą im. św. Marii Madgaleny. Jest

mę na wschód. Jadąc ze wschodu,

zaatakuje od wschodu Armia Czer-

św. Jana – „Poszła Maria Magdale-

Tadeusza” Adama Mickiewicza. Jak

to także kolejne ważne osiągnięcie

przekraczamy przejście graniczne w

na oznajmiając uczniom «Widziałam

w najnowszych dziejach szkoły,

Krościenku, gdzie ma miejsce wspól-

Pana i to mi uczyniłČ. Stąd też św.

datujących się od roku 1991, kiedy

na polsko­ukraińska odprawa. Czyli

Maria Magdalena przedstawiana jest

udało się przywrócić jej status szko-

– Ustrzyki Dolne są pierwszym mia-

często z Chrystusem w stroju ogrod-

ły średniej, czego także dokonano

stem w Polsce i pierwszym miastem

nika noszącego kapelusz lub trzyma-

za dyrekcji Marty Markuniny.

w Unii Europejskiej. Zapraszamy do

jącego łopatę – jak widnieje na XVII­

Należy wspomnieć, że szkoła

Ustrzyk Dolnych, proszę przyjechać.

wiecznym ołtarzu kościoła św. Marii

ta jest w dalszym ciągu państwową

Proszę zobaczyć nasze miasto, na-

Magdaleny. Jako patronka szkoły

szkołą z polskim językiem naucza-

sze walory.

św. Maria Magdalena staje nam jako

nia, nie posiadającą jednak wciąż

przykład osoby chętnej i otwartej na

statusu szkoły mniejszości narodo-

Piotr Korczak,

przyjmowaną wiedzę, którą też prze-

wej (status taki posiadają np. szkoły

były długoletni burmistrz

kazuje innym.

ukraińskie w Polsce).

Ustrzyk Dolnych,

Szkoła im. św. Marii Magda-

Obecnie do Szkoły nr 10 im. św.

obecnie prezes zarządu

leny po opuszczeniu zabudowań

Marii Magdaleny uczęszcza ponad

hotelu „Arłamów” S.A.:

poklasztornych (zamienionych na

300 uczniów, pracuje zaś 35 do-

szpital) mieściła się w budynkach

świadczonych nauczycieli. Szkoła

W miejscu starego ośrodka

prywatnych na ul. Leona Sapiehy, od

wona, której oddziały wkroczyły do

wspominał Mieczysław Opałek: „Wy-

dysponuje 16 salami lekcyjnymi, salą

wypoczynkowego Urzędu Rady Mi-

1846 r. kształcąc osobno chłopców

Lwowa 22 września.

stawę urządziłem w budynku szkoły

sportową i biblioteką. Od pierwszej

nistrów „Arłamów”, wybudowanego

i dziewczęta. W drugiej połowie XIX

Po II wojnie światowej i zaszłych

męskiej im. Marii Magdaleny. Cen-

klasy nauczanie prowadzone jest w

w latach 60. dla dygnitarzy komu-

w., w czasach autonomii dla polskich

zmianach politycznych oraz teryto-

tralnym i honorowym niejako obiek-

języku polskim.

nistycznych  powstał  największy

rządów w Galicji, w związku z rozwo-

rialnych, w wyniku których zamknięto

tem pokazu stały się oczywiście

***

– mogę powiedzieć, że najlepszy

jem Lwowa i polskiego szkolnictwa,

we Lwowie ponad 60 przedwojen-

dwa tomiki pierwszej paryskiej edycji

w Europie, z najlepszą infrastruk-

powstał pochodzący z 1883 r. monu-

nych polskich szkół (powszechnych

eposu­arcydzieła”. Na wystawie w

Z okazji tak doniosłe-

turą sportowo­turystyczną – pięcio-

mentalny gmach z czerwonej cegły.

i średnich), szkoła św. Marii Magda-

Szkole im. św. Marii Magdaleny zgro-

go wydarzenia pragniemy

gwiazdkowy hotel wysokiej klasy.

W czasach niepodległości Polski

leny jako jedna z trzech (a potem już

madzono wówczas same najcenniej-

w imieniu Redakcji złożyć

W Arłamowie był internowany pre-

do starego („czerwonego”) gmachu

tylko dwóch) nauczała dalej w języku

sze wydania „Pana Tadeusza” – kra-

słowa uznania i życzyć dal-

zydent Lech Wałęsa. Dzisiaj jest

„Magdusi” dobudowano w 1932 r.

polskim. Od 1946 r., będąc szkołą ko-

jowe i zagraniczne (publikowane w

szych sukcesów Dyrekcji

to miejsce wypoczynkowe. I może

nową część, nazywaną „białą szkołą”,

edukacyjną, zajmowała już wyłącznie

Paryżu, Pradze, Lipsku, Moskwie).

oraz nauczycielom Szkoły

stać się centrum Euroregionu Kar-

mieszczącą część szkoły przezna-

„biały” budynek wzniesiony w okresie

Dopełnieniem ekspozycji książek był

nr 10 im. św. Marii Magdale-

packiego czyli miejsca w którym

czoną dla chłopców. Szkoła im. Marii

niepodległości Polski, użytkowany po

wybór portretów poety oraz materiał

ny w rozwijaniu wiedzy i pie-

spotykają się politycy z Polski,

Magdaleny była szkołą powszechną,

dziś dzień. Stała się wówczas Szkołą

ikonograficzny ilustrujący sceny z

lęgnowaniu tradycji poprzez

Ukrainy, Węgier, Słowacji, Rumu-

kształcącą młodsze klasy.

Średnią nr 10 (a w latach 1962­1990

„Pana Tadeusza” wykorzystujący po-

kolejne pokolenia.

nii. To jest to miejsce, które będzie

W latach trzydziestych XX w.

jedynie podstawową) z odebranym

wstałe na ten temat obrazy i rysunki

na styku Karpat tych wszystkich

szkoła przeżywała rozkwit pod dyrek-

przez władze sowieckie imieniem do-

m.in. Michała Andriollego, Juliusza

Uroczystość przywrócenia imie-

ludzi gromadziło. Ale największym

cją Mieczysława Opałka (dyrektor w

tychczasowej patronki. W szkole tej

Kossaka, Włodzimierza Tetmajera

nia św. Marii Magdaleny Ogólno-

powodzeniem będzie się cieszyło

latach 1934­1939). Mieczysław Opa-

kształciły się m.in. tak znane osoby

i Stanisława Witkiewicza. Mieczy-

kształcącej Szkole Średniej nr 10 we

to miejsce wśród gości chcących

łek – pedagog, literat i dziennikarz

jak: pracująca niestrudzenie z polską

sław Opałek opracował wówczas

Lwowie odbędzie się 31 październi-

znaleźć trochę spokoju, wypoczyn-

oraz znany w Polsce miłośnik ksią-

młodzieżą Jadwiga Zappe, reżyser

specjalny poradnik „Stulecie Pana

ka 2013 roku o godzinie 12.00 w sie-

ku. Coś dla ciała, coś dla ducha,

żek, swoją pasją dzielił się z innymi

Janusz Majewski, prof. Maria Tar-

Tadeusza”.

dzibie szkoły przy ul. Czuprynki 1.

trochę relaksu. Zapraszam wszyst-

lwowskimi bibliofilami, spotykającymi

nawiecka z Akademii Muzycznej we

Budynek szkoły zapisał się też

Uroczystość poprzedzi msza

kich państwa do odwiedzenia „Ar-

się w leżącej niedaleko szkoły ka-

Lwowie. Wielu absolwentów Szkoły

w dziejach polskiej historii, w związ-

św. w kościele św. Marii Magdaleny

łamowa”. Otwarcie 27 grudnia tego

mienicy Franciszka Biesiadeckiego

nr 10 znajdziemy wśród obecnych jej

ku wydarzeniami obrony Lwowa

o godzinie 10.

roku, Sylwester odbędzie się już w

(„dom Pod Orłami”) wyglądającej jak

nauczycieli, profesjonalnych lwow-

podczas I oraz II wojny światowej.

kg

nowym „Arłamowie”.