3

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 20 grudnia 2013–16 stycznia 2014 nr 23–24 (195–196)

Idzie lepsze

marginalnych wieców minął, mło-

Lekcja druga:

dzież zasmakowała w polityce i z

słabość liderów opozycji

Jeszcze jedna ważna lekcja z

młodzieńczym zapałem rzuciła się do

wydarzeń w roku 2013 ludzie, którzy

działania. Nie obejdzie się bez sińców,

znaleźli się u władz opozycji, delikat-

guzów i pomyłek. Jednak pojawienie

nie mówiąc, nie nadają się na rolę

się w ukraińskiej polityce potężnej fali

reformatorów wprowadzających nas

młodzieży daje nadzieję i optymizm

Rozwarstwione społeczeństwo ukraińskie opanowane przez beznadziejny

do Europy. Słabość ukraińskich insty-

na przyszłość. Organizacja euromaj-

sceptycyzm z jednej i optymizm bez pokrycia z drugiej strony ogarnęła fala

tucji politycznych, nierozwinięte spo-

danów pokazała, że obok nas jest

łeczeństwo obywatelskie i pomyślna

sporo dojrzałych i wykwalifikowanych

burzliwych wydarzeń. Dobrze by było, żeby wyrosło z tego coś przemyśla-

zakulisowa walka przyczyniły się do

osób, które potrafią zachować się

nego i odpowiedzialnego. Brak mi sił do czytania i słuchania zmanipulowa-

zmonopolizowania wyjątkowego pra-

w sytuacjach krytycznych. Potrafią

wa na reprezentowanie opozycji.

przeciwdziałać przygotowanym pro-

nych, jałowych komunikatów władzy i dziecięco zadziornych niepodpartych

Wybierając pomiędzy bezkom-

wokacjom. Obawy, że ludziom za-

niczym deklaracji opozycji. Wydawać się może, że w tej sytuacji bez wyjścia

promisową walką z reżimem i wy-

braknie wiary i ogranie ich apatia, na

godną imitacją opozycji, nasi liderzy

szczęście, nie sprawdziły się.

nie znajdziemy nic pozytywnego. A jednak nie brakuje tu momentów

wybrali drugą drogę. W wyniku tego

Brak konkretnego planu działań

dobrych i jest ich więcej niż w całym ostatnim dziesięcioleciu.

okazali się nie tylko bez strategicz-

ze strony opozycji i stałe niepowo-

nego programu działań, ale i bez

dzenia dobitnie pokazały, co należy

planu na dziś i jutro. Nie potrafili

uczynić.

możliwe jedynie z precyzyjnym pla-

W ostatnich tygodniach przed

WasyL RaseWyCZ

wykorzystać w pełni potencjału pro-

„Monopol trzech” (chodzi o lide-

nem finansowym w ręku, z dalszym

szczytem w Wilnie, społeczeństwo

testujących na Majdanie. Nie potrafili

rów opozycji – red.) należy zlikwido-

dokładnym rozliczeniem się za każ-

Ukrainy w swojej nadziei na euroin-

Państwo ukraińskie stanęło przed

nawet określić najważniejszych za-

wać. Liderzy opozycji nadal powinni

de wydane euro. Wiktor Janukowycz

tegrację zamarło w oczekiwaniu na

swym Rubikonem, bo właśnie teraz

dań dla protestujących.

uczestniczyć w wydarzeniach po-

popełnił błąd, przypuszczając, że UE

cud. Sądziliśmy, że przestraszony

według Zbigniewa Brzezińskiego, ma

Liderzy opozycji udowodnili, że

litycznych, bo w przeciwnym razie

to druga Rosja i że można wyciągnąć

Janukowycz podpisze umowę z UE.

miejsce walka o jego niepodległość.

są ludźmi nieodpowiedzialnymi, bez

skazalibyśmy rewolucję na porażkę.

kasę z Unii, wskazując na sytuację

Cudu nie było. Po prostu nie mógł

Od siebie dodam, że właśnie teraz

wyczucia wydarzeń politycznych. Nie

Jednak „Trójkę” należy wzmocnić si-

polityczną w kraju. Na szczęście nie

się wydarzyć. Bo prezydent nie po-

Ukraina stoi przed wyborem cywiliza-

potrafili odpowiednio ocenić sytuacji

łami działaczy społecznych, liderów

jest to chodliwy „towar” na rynku euro-

trafi już myśleć inaczej: targował się

cyjnym: pozostanie w „szarej strefie”

i raz po raz proponowali z góry prze-

młodzieżowych i polityków, których

pejskim. Dlatego Wiktor Janukowycz

z europejczykami do ostatniej chwili

Rosji czy wtopi się w zjednoczoną

grane działania. Do takich bezmyśl-

nasz triumwirat polityczny odsunął

po konsultacjach ze swoim kolegą

dbając o interesy klanu i stabilność

Europę z jej precyzyjnymi i przejrzy-

nych ruchów można odnieść głoso-

od politycznego Olimpu. Nadszedł

rosyjskim, dał do zrozumienia, że nie

swego reżimu, a nie o losy swe-

stymi zasadami i prawem. Na tym

wanie w Radzie Najwyższej o odwo-

czas na powołanie rady społecznej,

dba o tysiące bezrobotnych, którzy

go kraju. Kiedy chciał wytargować

polega jedna z najważniejszych lek-

łanie rządu Azarowa. Żaden strateg

do której powinni wejść i Petro Poro-

mogą za chwilę pojawić się w Don-

wsparcie finansowe dla swego zban-

cji, którą można wynieść z tych, na

i taktyk nie poprowadzi własnej armii

szenko, i Anatolij Hrycenko.

basie, bo wygodniej jest pozostawić

krutowanego klanu, Ukraińcy widzie-

pierwszy rzut oka, nieprzemyślanych

do walki, dopóki nie przeliczy ba-

Losów całego państwa nie mogą

cały system zamknięty. Nie wpuści

li w tym szczere dążenie do Europy.

i chaotycznych działań.

gnetów. Głosowanie odbyło się bez

ważyć trzej politycy. Kraj nie może

zdolnych europejskich menadżerów,

Ukraińcom znów zabrakło wyobraźni

uprzednich konsultacji z wahającymi

stać się zakładnikiem ich osobistych

którzy pomogą usprawnić prywatny

w przejrzeniu prawdziwych planów

Lekcja pierwsza:

się deputowanymi z innych frakcji.

ambicji, nawet jeśli są to osoby bardzo

biznes, nie dopuści „wirusa” alterna-

i zamiarów Janukowycza.

dobrze, że nie podpisał

Gdyby takie rozmowy były poprowa-

szanowane. Jeśli liderzy opozycji są

tywy i konkurencji.

Można oczywiście rzec, że zwy-

Co dobrego można dostrzec w

dzone, mogliby wesprzeć opozycję.

w jakiś sposób powiązani z klanami

Wynika z tego, że Wiktor Janu-

kły obywatel daleki jest od dokonywa-

obecnych wydarzeniach na Ukrainie?

Zupełnym nieporozumieniem by-

oligarchów i ukrywają te powiązania,

kowycz jest przedstawicielem sys-

nia analizy politycznej – każdy z nich

Najważniejsze, że reżim Wiktora Ja-

ło ogłoszenie ogólnokrajowego straj-

powinni przyznać się do tego, bo to

temu, dla którego integracja euro-

próbował znaleźć własny sposób na

nukowicza nie podpisał umowy z UE.

ku. Wiadomą rzeczą było, że nikt go

uchroni ich od kolejnych porażek. Na-

pejska oznaczałaby śmierć. Jednak

przeżycie. A co w tym czasie robiła

Proszę się zgodzić, byłoby dziwne,

nie przygotował nawet na zachodzie

leży natomiast skorzystać z potencja-

jako typowy przedstawiciel Donbasu,

wpatrzona w Europę opozycja? Jakie

gdyby prezydent Ukrainy gwałtownie

Ukrainy, a w skali państwa jest po pro-

łu proeuropejskich oligarchów, jeżeli

człowiek uparty i nierychliwy, starał

miała nadzieje? Widocznie, mając

zmienił swój kurs i stanowisko na

stu niemożliwy. Kolejny opozycyjny po-

tacy są. Obywatele powinni przekonać

się do końca „wcisnąć” Europie swój

świadomość własnej słabości, opo-

proeuropejskie. Do tej pory ani on,

mysł zamienił rzeczy ważne w farsę.

się o tym, że wynikiem rewolucyjnych

zależały towar, tym samym nabijając

zycja wcale nie liczyła na liczne pro-

ani partia polityczna, którą reprezen-

Jeśli chodzi o zagadnienia naj-

zmian będą zmiany mechanizmów

sobie cenę w oczach Putina. Przy

testy społeczne i poparcie eurointe-

tuje nie wygłaszały nigdy deklaracji

ważniejsze – organizację ogólnonaro-

władzy, a nie wymienione twarze

tym wcale nie spodziewał się ma-

gracji Ukrainy. Opozycja, jak zwykle,

proeuropejskich. Wręcz odwrotnie,

dowej walki z reżimem Janukowycza

urzędników. Powinniśmy wyraźnie

sowych protestów społeczeństwa

miała nadzieję wyłącznie na Europę,

Wiktor Janukowycz zwyciężał w wy-

– mamy tu całkowitą klapę. Liderzy

podkreślić, że podziękowaniem za

ukraińskiego w razie niepodpisania

mniemając, że po podpisaniu przez

borach jako polityk otwarcie prorosyj-

opozycji do dziś nie wygłosili żadnego

„wsparcie” Majdanu nie będą posady.

umowy o stowarzyszeniu. Jako czło-

Janukowycza umowy z Europą od

ski. Był wyraźnym reprezentantem

hasła, które mogłoby być przyjęte na

Do wiadomości opinii publicznej

wiek wychowany przez „doniecką”

razu się z nią połączymy i skrępuje-

wschodnioukraińskich oligarchów,

wschodzie i południu Ukrainy. Mam

należy donieść, że polityka Januko-

kulturę polityczną zupełnie nie brał

my prezydenta jak lilipuci Guliwera.

ich systemu, relacji i kultury politycz-

wrażenie, że opozycja ma zamiar

wycza-Azarowa – to droga do ban-

pod uwagę zdania współobywateli

Wówczas prezydent nie będzie miał

nej. Istota tego systemu polega na

zwyciężyć na zachodzie i w centrum,

kructwa. Jest to skazanie Ukrainy

i nie spodziewał się masowych wy-

drogi odwrotu: zabraknie mu popar-

prawie niewolniczej eksploatacji pra-

a potem postawić resztę kraju przed

na wieczną nicość w „szarej strefie”

stąpień. Polityczna kultura Donbasu

cia Rosji i będzie musiał być posłusz-

cowników, unikaniu minimalnej choć-

faktem dokonanym. Być może opo-

Rosji i powolna śmierć polityczna w

zupełnie nie przewiduje sprzeciwu

ny. Nadzieje takie są dość infantylne,

by modernizacji przedsiębiorstw; jest

zycja po prostu nie widzi przyszłości

objęciach Rosji.

społecznego z powodu kwestii eko-

zawarte jest w nich przekładanie

to system zamknięty i oparty na braku

Ukrainy w dotychczasowych grani-

nomicznych. Dlatego w Wilnie pre-

odpowiedzialności na kogoś bardziej

alternatywy, a wolna konkurencja jest

cach. A przecież ignorowanie ogrom-

zydent zachowywał się jak słoń w

dorosłego i z większym autorytetem.

dlań wyraźnym przeciwwskazaniem.

Preludium zamiast epilogu

nego, gęsto zaludnionego regionu,

Aby dokonać swego wyboru,

składzie porcelany.

Takie stanowisko wskazuje na brak

Niewolniczy wschodnioukraiński

który ma swoją specyficzną kulturę

Ukraina musiała przejść przez ten

Powód dla którego Janukowycz

wiary we własne siły i brak konkret-

system wciąż jeszcze istnieje pod-

polityczną i za każdym razem niweluje

dramatyczny etap. Było to konieczne.

przedstawił swój tani teatrzyk poli-

nego programu działań.

sycany tematem rosyjskiego „poli-

europejskie dążenia reszty kraju, jest

O swoją wolność i przyszłość należy

tyczny nie jest już teraz ważny. Urzą-

A gdyby reżim Janukowycza nie

tycznego” gazu i utrzymaniem ro-

krótkowzroczne i bardzo ryzykowne.

walczyć, w tym przypadku nie zdarzy

dzał go w ciągu całego półrocza.

uległ szantażowi Rosji i odważył się

syjskiego, politycznie regulowanego

Dziwnie wyglądają „priorytety”

się cud czy łaska. Warto zrozumieć,

Czy był w jego działaniach strach

na zdemontowanie systemu składa-

rynku zbytu. Oznacza to, że olbrzymi

liderów opozycji po głosowaniu w

że manna nigdy więcej nie będzie

przed Putinem, czy gra ukraińskich

jącego się z klanów i oligarchów i 29

region jest całkowicie podporząd-

Radzie Najwyższej. Arsenij Jaceniuk

spadała z nieba na nasze głowy. Na

oligarchów, a może został zapędzo-

listopada podpisał jednak umowę o

kowany woli rządzących sąsiednim

nawoływał protestujących do blo-

swój przyszły dobrobyt trzeba ciężko

ny do rogu przez nieprzewidywalną

stowarzyszeniu? Według jakiego sce-

państwem. To dlatego tak często mó-

kowania siedziby administracji pre-

zapracować, a do godnej pracy trze-

politykę ekonomiczną prowadzoną

nariusza mogłyby się potoczyć dalsze

wimy o europejskiej integracji Ukra-

zydenta. Symboliczny, groteskowy

ba mieć odpowiednie warunki. Skoro

przez jego rząd? Nieważne. Ważne,

wypadki? Jest kilka ważnych elemen-

iny, jako o wyborze cywilizacyjnym.

gest, który mógł pomóc politycznemu

chcemy żeby w społeczeństwie za-

że dzięki temu obywatele Ukrainy

tów, o których trzeba pamiętać. Po

Wiktor Janukowycz i jego „bracia ce-

wizerunkowi Jaceniuka. Ale do czego

panowały wartości europejskie warto

przekonali się, że na kłamstwie da-

pierwsze – podpisując umowę z Janu-

chowi” – wschodnioukraińscy oligar-

miałby się przyczynić w praktyce? W

przestać udawać, że się je wyznaje

leko się nie zajedzie.

kowyczem, Unia zalegalizowałaby re-

chowie – chcieli dokonać rzeczy nie-

podobny sposób można analizować

i zacząć bezwzględnie przestrzegać

Ukraina Janukowycza nie odpo-

żim. Po drugie – finansowe wsparcie

możliwej: zamierzali wyrwać się ze

każdy krok i każdą inicjatywę liderów

obowiązujące zasady.

wiada standardom Unii Europejskiej.

z UE wzmocniło by reżim jeszcze bar-

szczelnych objęć Putina i zalegalizo-

opozycji. W ich działaniach można

Musimy zrozumieć, że sposób

Nie chcieliśmy zauważyć tego, że

dziej. Ze względu na słabość opozycji

wać się na Zachodzie. Razem z tym

dojrzeć wyłącznie zazdrość i nieuf-

integracji europejskiej według Ja-

korupcja w państwie ukraińskim nie

i brak planu przedłużyłoby to rządy Ja-

Ukraina miała nadal pozostać strefą

ność wobec siebie i próby wzmocnie-

nukowycza był brutalną próbą prze-

znikła, a jeszcze bardziej przeżar-

nukowycza co najmniej do 2020 roku.

zamkniętą, oligarchowie chcieli fan-

nia własnego wizerunku.

dostania się przez klatkę schodową

ła wszystkie warstwy społeczeń-

Po trzecie – pomysły Janukowycza na

tastycznego wsparcia finansowego

Na szczęście w tym politycznym

dla służby do europejskiej kuchni, bo

stwa. Nie chcieliśmy widzieć, że na

wykorzystanie wsparcia z UE, wska-

od Unii a w zamian za to nic nie miało

wirze widać dobre strony i to one na-

własny stół przy nadmiernych apety-

Ukrainie nie ma niezależnej władzy

zują na to, że pieniądze zostałyby

się zmienić. Wiktor Janukowycz ma-

pawają optymizmem. Najbardziej po-

tach „rodzinki” okazał się pusty. Nie

sądowniczej, a panuje tu prawo wy-

rozkradzione, co miałoby utwierdzić

rzył o dziesiątkach miliardów euro na

zytywne jest to, że Ukraińcy są zdolni

warto utyskiwać, że wydarzenia poto-

biórcze. Milczeliśmy patrząc na pa-

społeczeństwo w przekonaniu, że

wsparcie nieefektywnych, niezmo-

do masowych akcji: zdecydowanie

czyły się w taki sposób. Pamiętajmy

raliż systemu ochrony prawnej i jego

taka Europa nie jest nam potrzebna.

dernizowanych przedsiębiorstw pry-

wypowiedzieli się przeciwko reżimowi

jednak, że przed nami Rubikon. De-

podporządkowanie klice. Z zaintere-

Innymi słowy – reżim był zdolny jedy-

watnych na wschodzie Ukrainy, ale

i zamanifestowali postawę obywa-

cydujący krok w kierunku upadku w

sowaniem obserwowaliśmy, które-

nie do dyskredytacji pojęcia „integracja

nie przedstawił żadnego planu zre-

telską. Przyjemną niespodzianką

„szarej strefie” albo początek ciężkiej

mu z oligarchów Wiktor Janukowycz

europejska”, bo nie ma z jej zasadami

formowania ukraińskiej gospodarki.

jest aktywny udział młodzieży, w

drogi do godnego życia.

„odgryzie” łakomy kąsek dla swego

nic wspólnego. Tak więc, obywatele

W świadomości tego typowego

skupiskach protestujących ich licz-

syna. I z takim zapleczem szliśmy

Ukrainy powinni być zadowoleni, że

przedstawiciela Donbasu nie zaświta-

ukraińska wersja artykułu ukazała się

ba niekiedy nawet przeważa. Okres

do Europy?

tak się sprawy potoczyły.

ła nawet myśl, że wsparcie z UE jest

na portalu zaxid.net