25

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 31 stycznia–13 lutego 2014 nr 2 (198)

Drapieżny Rzym znalazł się więc

potem i mordowano nawet po wielu

się zajmować sprawami wschodu, a

dzieli, legion szybkiego reagowania,

nastąpi, gdy cesarz dowie się o jego

w rękach armii złożonej z cudzoziem-

latach, nawet już po śmierci Maksy-

Maksymian sprawami zachodu.

potężna i szybka jednostka o rozbu-

wypowiedzi. Maurycy mógł nie zda-

ców. Było rzeczą oczywistą, że armia,

miana i to są fakty, których raczej nikt

Świeżo upieczony bóg Maksy-

dowanej kawalerii, przeznaczona do

wać sobie sprawy, że skutki będą aż

największa siła imperium, będzie to

nie mógł sobie wymyśleć. Wyciąga

mian Herkulius zaraz po mianowa-

interwencji w nadzwyczajnych wy-

takie. Maurycy był z Afryki, a tam na

wykorzystywać. I wykorzystywała.

się teraz nawet i to, że biskup pisał o

niu zajął się tłumieniem powstania

padkach. Liczebność legionu miała

pewne sprawy patrzyło się jednak

Dowódcy wojskowi, jeśli tylko

legionie liczącym 6600 żołnierzy, pod-

w Galii, a gdy powstanie zostało

wynosić 6600 żołnierzy. Przewidując

inaczej. Jest natomiast niewątpliwe,

mieli poparcie swoich żołnierzy, mogli

silny opór plemion germańskich,

że Maurycy powiedział szczerze to,

czas gdy wtedy legiony w Europie li-

spacyfikowane, wojska Maksymia-

zdobywać każde stanowisko i każdą

cesarz oddał legion pod komendę

co czuł, co wydawało mu się natu-

czyły, bywało, tylko po 1000 żołnierzy.

na przeprawiły się przez Ren by za-

władzę jaka się im tylko spodobała.

Maksymiana. Przewieziony okręta-

ralne i zrozumiałe dla każdego. Nie

Nie rozumiem takiego zarzutu. Mogło

atakować germańskich Burgundów

To jeden, to drugi ogłaszał się więc

mi, legion ląduje niedaleko Rzymu

czekał więc na cesarza i kazał le-

tak być i dlatego sprowadzenie z Afry-

i Alamanów.

cesarzem i jeśli tylko potrafił zastra-

ki legionu silnego i liczebnego wydaje

i marszem udaje się w stronę Alp.

gionowi maszerować do Agaunum.

Do tej pory mieli Państwo infor-

szyć lub wymordować oponentów,

się jak najbardziej uzasadnione. Na

Przechodzi przełęcz Bernarda i

Gdy cesarz przyjechał do Octodu-

macje potwierdzane przez historię.

mógł liczyć na akceptację rzymskie-

niekorzyść opowieści najbardziej ma

Dalej zaczyna się coś dziwnego. Jest

osiąga teren obecnej Szwajcarii. Ten

rum poinformowano go oczywiście o

go senatu, będącego właściwie pod

przemawiać fakt, że Legia Tebańska

okupacją. Rzymem zaczęła rządzić

powstała w Tebach 10 lat po męczeń-

armia cudzoziemców, a Rzymianie

stwie Maurycego. To akurat wcale

przestawali panować nad swoim kie-

nie musi przemawiać na niekorzyść

dyś imperium. Cesarzami zostawali

naszej opowieści. Trzeba tylko trochę

ludzie kompletnie nie związani z Rzy-

znać wojsko rzymskie albo choćby

mem lub choćby tylko z Italią. Rzecz

jakiekolwiek wojsko.

najlepiej przedstawić na przykładzie.

Znacie Państwo najstraszniejszy

Podczas wyprawy wojennej w

grzech, jaki może popełnić oddział

roku 284 legie naddunajskie ogłosi-

wojska? Takim grzechem jest zdra-

ły cesarzem niejakiego Dioklecjana.

da i bunt. W naszej opowieści Legia

Stało się to w chwilę po odkryciu

Tebańska karana była za bunt. A te-

przez żołnierzy, że ktoś zamordował

raz. – Jaka jest najwyższa kara dla

dotychczasowego cesarza Numeria-

zbuntowanego oddziału? Taką karą

na. Cesarz Numerian poczuł się źle

jest rozformowanie oddziału.

i był noszony w lektyce. Ktoś (kto?)

Będę się upierał, że do obecnej

musiał go w tej lektyce zamordować.

Szwajcarii przyszła jakaś Legia Te-

Zabitego cesarza noszono w lektyce

bańska z Afryki i tu oskarżono ją o

tak długo, aż trup zaczął cuchnąć!

bunt i to bunt w obliczu wroga. Pomi-

Dioklecjan od razu odkrył, że mor-

jając już karę w stosunku do żołnie-

dercą jest dowódca cesarskiej ochro-

rzy. Karze podlegał również oddział, a

ny, więc błyskawicznie go zabito, a

więc ich Legia została zlikwidowana.

Dioklecjana wybrano na cesarza.

Wymazana ze spisów. Unicestwiona.

Uzbrojenie centuriona

Współrządzący z Numerianem ce-

Takie rozformowywanie i likwidowa-

tym, co mówił i co zrobił Maurycy, a

sarz Karinus nie chciał jednak uwie-

dużo informacji o Legionie Tebań-

afrykański legion jest wybitnie inny

na to cesarz zareagował wybuchem

rzyć w dobre intencje Dioklecjana

skim, ale są to głównie relacje bisku-

i wyraźnie odróżnia się od innych

wściekłości. Ten facet chyba był

i chcąc go ukarać, zaatakował jego

pa Eucheriusza z Lyonu, spisane w

legionów. Przede wszystkim służą w

przekonany, że naprawdę stał się

wojska. A wtedy Karinusa zamordo-

ponad stulecie po opisywanych wy-

nim prawie sami Murzyni i dodatko-

bogiem, a tu mu jakiś Murzyn…

wali jego właśni oficerowie, którym

padkach. Oficjalna nauka kwestionu-

wo prawie sami chrześcijanie.

Maurycy otrzymał kategoryczny

przytomny Dioklecjan zapewne coś

je te relacje, znajdując w nich wiele,

Dowódca legionu melduje się w

rozkaz, by stawił się z legionem na

obiecał. Pewnie więcej, niż dawał im

jak to jest określane, rażących błę-

sztabie armii położonym przy kwate-

uroczystości hołdu. Maurycy znowu

Karinus. Senat rzymski zatwierdził

dów i nieścisłości. Głównym powo-

rze cesarza Maksymiana w miejsco-

odmówił. Wściekły cesarz wydał roz-

wybór żołnierzy i uznał Dioklecjana

dem, dla którego nauka nie zgadza

wości Octodurum (obecne Martigny

kaz dziesiątkowania legionu, czyli

za cesarza. Dioklecjan nie był Rzy-

się z biskupem Eucheriuszem jest

w Szwajcarii). Tam otrzymuje wiado-

zabicie co dziesiątego legionisty.

mianinem, ani nie pochodził z jakiejś

mość, że jego legionowi wyznaczo-

fakt, że Legion Tebański został zało-

Śmierć żołnierzy miała się dokonać

klasy uprzywilejowanej. Był synem

no miejsce na obóz w miejscowości

żony w 10 lat po opisanych wydarze-

poprzez ścięcie głowy. Egzekucję

wyzwoleńca z Dalmacji, czyli jego

Agaunum (obecne szwajcarskie Sa-

niach. Nauce nie pozostaje więc nic

należało rozpocząć od dowództwa

ojciec był wyzwolonym niewolnikiem.

innego jak zignorować to, co napisał

legionu. Do Aganunum ruszyły od-

Oto jakie kariery robiło się w tym

biskup lub co najwyżej odesłać jego

działy egzekucyjne…

wspaniałym Rzymie!

relację do mitów, bajek i świętobli-

Idący na śmierć nie bronili się. Zgi-

Dowódcy wojskowi, jeśli tylko mieli

nęło dowództwo legionu: primicerius

Maurycy, campiductor Eksuperiusz i

poparcie swoich żołnierzy, mogli

senator militium Kandyd. Dodatko-

zdobywać każde stanowisko i każ-

wo, bez podania ich funkcji, zostali

Grot wiedeńskiej włóczni

dą władzę jaka się im tylko spodo-

zabici Innocenty, Witalis i Wiktor oraz

600 legionistów. Pozostali przy życiu

nie oddziałów zdarzały się w wojsku

bała. Rzymem zaczęła rządzić armia

na nowo dostali rozkaz złożenia hoł-

rzymskim nie raz. Choćby trzy legiony

cudzoziemców, a Rzymianie prze-

du cesarzowi i rzymskim bogom, ale

nadreńskie za czasów cesarza We-

oni znowu odmówili. Cesarz rozkazał

spazjana. I co wtedy zrobiono z tymi

stawali panować nad swoim kiedyś

więc następne dziesiątkowanie, ale i

legiami? Po ich likwidacji zmieniono

imperium.

ono nie wpłynęło na decyzję legionu.

im nazwy, numerację i odesłano do

Maksymian

Nikt z pozostałych nie wyraził zgo-

służby, jak najdalej od Renu. No-

dy na złożenie hołdu, wobec czego

int Maurice d Agaune). Polecono mu

wym legionom, co charakterystycz-

Cesarz Dioklecjan pojawił się w

wych opowieści. Zobaczmy, co nam

wściekły cesarz rozkazał wybić

też, żeby poczekał w Octodurum na

ne, nadawano nazwy ociekające

Rzymie w czerwcu 285 roku. Od razu,

opowiedział biskup, ale nie tylko on.

wszystkich legionistów do nogi! Stało

cesarza, który niedługo przybędzie.

serwilizmem w stosunku do cesarza.

wyczuwając groźnego konkurenta i

Poniżej będą informacje z różnych

się to 22 września 286 roku. I to ma

Ma się tu odbyć uroczystość składa-

Co więc stało się z naszym Legio-

chcąc go zneutralizować, powołał na

źródeł, ale wszystkie one nie mają

być legendą? Uważam, że nikt nie

nia hołdu cezarowi Augustowi jako

nem Tebańskim? Po jego likwidacji

współrządzącego i mianował ceza-

oficjalnego namaszczenia.

mógł sobie wymyślić takiej opowie-

bogu i złożenie ofiary bogom rzym-

został w Tebach odtworzony jako

rem niejakiego Marka Maksymiana.

(Jeszcze tylko jedna wiadomość

ści. Nasilenie złej woli i nienawiści do

skim przed udaniem się na bitwę z

Legio I Maximiana (Legion Pierwszy

Cwaniaczka bardzo podobnego do

dla tych, którzy zechcą poszperać

żołnierzy legionu świadczy raczej o

Germanami.

należący do Maksymiana) lub jako

siebie. Też nie Rzymianina. Stało się

w historii Legionu Tebańskiego. Był

prawdziwości tej relacji. Pamiętajmy,

Maximiana Thebanorum (Maksy-

to 21 lipca 285 roku. 1 marca 286

też inny oddział wojskowy, czasem

że opisuje ją biskup, nie starajmy się,

miańskich tebańczyków). Serwilizm w

Dioklecjan mianował Maksymiana

zwany nie wiedzieć czemu „świętym

Legion Maurycego odmówił

jak robią to niektórzy, wytykać mu

nazwach widać z daleka. I taka to jest

augustem, czyli bogiem i potomkiem

hufcem”, a czasem legionem tebań-

złożenia hołdu cezarowi

błędów w wojskowym nazewnictwie,

Maurycy, wtedy jeszcze nie

tajemnica. Historycy widzą tylko ten

bogów. W arsenale przywilejów ce-

skim. Nie miał on nic wspólnego z

rzeczywiście nieprawidłowym i bar-

święty, wytłumaczył, że on i jego le-

ostatni legion. Legion, który nigdy nie

sarzy rzymskich był i taki przywilej.

naszym Legionem. Pochodził z Gre-

dzo przypominającym nazewnictwo

gion nie mogą uczestniczyć w takich

był w Europie. Tego ze Szwajcarii nie

Sam Dioklecjan od jakiegoś już cza-

cji, z greckich Teb, z roku 371 p.n.e.

kościelne. Sprawą biskupa są też

uroczystościach, ponieważ wyznają

widzą, bo on przecież nie figuruje w

su nosił tytuł augusta, ale teraz, cho-

i służyli w nim sami homoseksuali-

pewne przerysowanie w zachowaniu

naukę Jezusa Chrystusa. Hołd

żadnych spisach, a więc „nie istniał”.

ciaż obaj bogowie, to jednak Diokle-

ści. Było ich bodaj 300).

legionistów, chwalebne może u mę-

mogą składać tylko Panu Bogu, nie

cjan był jak gdyby większym bogiem,

Podczas gdy Maksymian walczył

czenników w obliczu śmierci. Bier-

zaś pogańskim bożkom, a już na

bo tytułował się potomkiem Jowisza,

w Galii, na rozkaz Dioklecjana zo-

Włócznia świętego

ność, pokora, silna chęć zostania

pewno nie człowiekowi nazywające-

zaś Maksymian musiał się zadowolić

staje sprowadzony z Afryki, z rejonu

Maurycego?

męczennikiem. Ale to nie jest pełna

mu się bogiem.

Tym, co naprawdę nigdy nie było

pochodzeniem od Herkulesa. Pano-

Górnego Egiptu, tak zwany Legion

prawda. Wielu legionistów uciekło

Zastanawiałem się długo, czy

związane ze świętym Maurycym jest

wie podzielili się terenem imperium

Tebański. Był to „Legio Comitaten-

przed egzekucją. Wyłapywano ich

Maurycy aby dokładnie wiedział, co

właśnie owa „włócznia świętego

w ten sposób, że Dioklecjan miał

sis”, czyli jak byśmy dzisiaj powie-